نصر بن مزاحم منقری: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
خط ۸: خط ۸:
[[ابوالفضل نصر بن مزاحم بن سیار منقری عطار تیمیمی کوفی]] [[اهل کوفه]] بود و در [[بغداد]] می‌‌زیست.<ref>تاریخ بغداد ۱۳/۲۸۲.</ref> نسبت وی به [[بنومنقر بن عبید]] می‌‌رسد و بدین جهت به منقری نسبت یافته است. [[تاریخ]] ولادت وی به [[درستی]] روشن نیست، اما از آن جهت که وی را از طبقه [[ابومخنف لوط بن یحیی]]، [[مورخ]] مشهور متوفای ۱۵۷هـ دانسته‌اند، برداشت می‌‌شود که عمری نسبتاً طولانی داشته است.<ref>الفهرست (الندیم) ۱۰۶.</ref> منقری در [[کوفه]] [[رشد]] و پرورش یافت و در همان جا عطاری می‌‌کرد و به [[خرید و فروش]] عطریات [[اشتغال]] داشت.<ref>الاعلام ۸/۲۸.</ref> سپس به بغداد کوچید و نزد بزرگانی چون [[سفیان ثوری]]، [[شعبة بن حجّاج]]، [[حبیب بن حسان]] و [[ابوالجارود زیاد بن منذر]] شاگردی کرد و [[علوم]] رایج آن [[زمان]] را فرا گرفت و در آنها [[مهارت]] یافت و به کمال رسید. پس از آن در بغداد مجالس درسی برپا ساخت و [[شاگردان]] بسیاری همچون نوح بن حبیب، [[ابوصلت هروی]] و علی بن منذر طریقی را پرورش داد.<ref>تاریخ بغداد ۱۳/۲۸۲ و ۲۸۳.</ref> منقری علاوه بر [[حدیث]]، در [[تاریخ]] و [[اخبار]] نیز مهارت داشت. کتابی که وی در تاریخ [[جنگ صفین]] تألیف کرده، از کهن‌ترین و مشهورترین منابعی است که به نقل حوادث این رخداد پرداخته و خود بیانگر [[توانایی]] وی در تاریخ می‌‌باشد. این کتاب یکی از منابع و مآخذ مهم [[طبری]] در تاریخ بوده که در مواردی نیز خود به آن اشاره کرده است.<ref>تاریخ الطبری ۴/۵۴۳، ۵۵۳ و ۵۵۴.</ref>
[[ابوالفضل نصر بن مزاحم بن سیار منقری عطار تیمیمی کوفی]] [[اهل کوفه]] بود و در [[بغداد]] می‌‌زیست.<ref>تاریخ بغداد ۱۳/۲۸۲.</ref> نسبت وی به [[بنومنقر بن عبید]] می‌‌رسد و بدین جهت به منقری نسبت یافته است. [[تاریخ]] ولادت وی به [[درستی]] روشن نیست، اما از آن جهت که وی را از طبقه [[ابومخنف لوط بن یحیی]]، [[مورخ]] مشهور متوفای ۱۵۷هـ دانسته‌اند، برداشت می‌‌شود که عمری نسبتاً طولانی داشته است.<ref>الفهرست (الندیم) ۱۰۶.</ref> منقری در [[کوفه]] [[رشد]] و پرورش یافت و در همان جا عطاری می‌‌کرد و به [[خرید و فروش]] عطریات [[اشتغال]] داشت.<ref>الاعلام ۸/۲۸.</ref> سپس به بغداد کوچید و نزد بزرگانی چون [[سفیان ثوری]]، [[شعبة بن حجّاج]]، [[حبیب بن حسان]] و [[ابوالجارود زیاد بن منذر]] شاگردی کرد و [[علوم]] رایج آن [[زمان]] را فرا گرفت و در آنها [[مهارت]] یافت و به کمال رسید. پس از آن در بغداد مجالس درسی برپا ساخت و [[شاگردان]] بسیاری همچون نوح بن حبیب، [[ابوصلت هروی]] و علی بن منذر طریقی را پرورش داد.<ref>تاریخ بغداد ۱۳/۲۸۲ و ۲۸۳.</ref> منقری علاوه بر [[حدیث]]، در [[تاریخ]] و [[اخبار]] نیز مهارت داشت. کتابی که وی در تاریخ [[جنگ صفین]] تألیف کرده، از کهن‌ترین و مشهورترین منابعی است که به نقل حوادث این رخداد پرداخته و خود بیانگر [[توانایی]] وی در تاریخ می‌‌باشد. این کتاب یکی از منابع و مآخذ مهم [[طبری]] در تاریخ بوده که در مواردی نیز خود به آن اشاره کرده است.<ref>تاریخ الطبری ۴/۵۴۳، ۵۵۳ و ۵۵۴.</ref>


گرچه بسیاری از رجال‌شناسان [[اهل سنت]] چون [[ابوحاتم]] و [[ابن عدی]] وی را [[ضعیف]] و [[متروک الحدیث]] دانسته‌اند،<ref>الکامل فی ضعفاء الرجال ۷/۳۷ الجرح و التعدیل ۸/۴۶۸.</ref> برخی نیز وی را [[موثق]] و روایاتش را قابل استناد خوانده‌اند.<ref>الثقات ۹/۲۱۵.</ref> [[ابن ابی الحدید]] به [[ستایش]] منقری پرداخته و نوشته است که وی فردی موثق، ضابط، صحیح النقل و خالی از [[هوی و هوس]] بود.<ref>شرح نهج البلاغه ۱/۱۸۳.</ref> [[یاقوت]] و [[خطیب بغدادی]] وی را از [[غالیان]] و [[متعصبان]] [[شیعه]] به شمار آورده‌اند.<ref>معجم الادباء ۱۹/۲۲۵ تاریخ بغداد ۱۳/۲۸۲ و ۲۸۳.</ref> [[شیخ طوسی]] او را از [[اصحاب امام باقر]]{{ع}} دانسته<ref>رجال الطوسی ۱۳۹.</ref> و [[نجاشی]] بر [[صحت]] [[عقیده]] و حسن عمل وی تأکید کرده است.<ref>رجال النجاشی ۲/۳۸۴.</ref>
گرچه بسیاری از رجال‌شناسان [[اهل سنت]] چون [[ابوحاتم]] و [[ابن عدی]] وی را [[ضعیف]] و [[متروک الحدیث]] دانسته‌اند،<ref>الکامل فی ضعفاء الرجال ۷/۳۷ الجرح و التعدیل ۸/۴۶۸.</ref> برخی نیز وی را [[موثق]] و روایاتش را قابل استناد خوانده‌اند.<ref>الثقات ۹/۲۱۵.</ref> [[ابن ابی الحدید]] به [[ستایش]] منقری پرداخته و نوشته است که وی فردی موثق، ضابط، صحیح النقل و خالی از [[هوی و هوس]] بود.<ref>شرح نهج البلاغه ۱/۱۸۳.</ref> [[یاقوت]] و [[خطیب بغدادی]] وی را از [[غالیان]] و [[متعصبان]] [[شیعه]] به شمار آورده‌اند.<ref>معجم الادباء ۱۹/۲۲۵ تاریخ بغداد ۱۳/۲۸۲ و ۲۸۳.</ref> [[شیخ طوسی]] او را از [[اصحاب امام باقر]] {{ع}} دانسته<ref>رجال الطوسی ۱۳۹.</ref> و [[نجاشی]] بر [[صحت]] [[عقیده]] و حسن عمل وی تأکید کرده است.<ref>رجال النجاشی ۲/۳۸۴.</ref>


گفته شده که منقری در زمانی که [[ابوالسرایا]] ([[فرمانده]] نظامی [[شورش]] [[ابن طباطبا]] بر [[ضد]] [[مأمون عباسی]]) بر [[کوفه]] [[تسلط]] یافت، به سمت [[نظارت بر بازار]] گماشته شد.<ref>مقاتل الطالبیین ۵۳۳.</ref> وی در نهایت به سال ۲۱۲هـ از [[دنیا]] رفت.<ref>معجم الادباء ۱۹/۲۲۵.</ref>
گفته شده که منقری در زمانی که [[ابوالسرایا]] ([[فرمانده]] نظامی [[شورش]] [[ابن طباطبا]] بر [[ضد]] [[مأمون عباسی]]) بر [[کوفه]] [[تسلط]] یافت، به سمت [[نظارت بر بازار]] گماشته شد.<ref>مقاتل الطالبیین ۵۳۳.</ref> وی در نهایت به سال ۲۱۲هـ از [[دنیا]] رفت.<ref>معجم الادباء ۱۹/۲۲۵.</ref>


آثار و تألیفات وی از این قرار است: الصفین ([[وقعة صفین]]) الغارات الجمل مقتل حجر بن عدی مقتل الحسین بن علی{{ع}}<ref>الفهرست (الندیم) ۱۰۶.</ref> عین الورده اخبار المختار المناقب <ref>الفهرست (طوسی) ۱۷۲.</ref> النهروان اخبار [[محمد بن ابراهیم]] و [[ابی السرایا]]<ref>رجال النجاشی ۲/۳۸۵.</ref>.<ref> [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]]، ج۱ ص۸۰۱.</ref>
آثار و تألیفات وی از این قرار است: الصفین ([[وقعة صفین]]) الغارات الجمل مقتل حجر بن عدی مقتل الحسین بن علی {{ع}}<ref>الفهرست (الندیم) ۱۰۶.</ref> عین الورده اخبار المختار المناقب <ref>الفهرست (طوسی) ۱۷۲.</ref> النهروان اخبار [[محمد بن ابراهیم]] و [[ابی السرایا]]<ref>رجال النجاشی ۲/۳۸۵.</ref>.<ref> [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]]، ج۱ ص۸۰۱.</ref>


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ ‏۲۵ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۵۹

آشنایی اجمالی

ابوالفضل نصر بن مزاحم بن سیار منقری عطار تیمیمی کوفی اهل کوفه بود و در بغداد می‌‌زیست.[۱] نسبت وی به بنومنقر بن عبید می‌‌رسد و بدین جهت به منقری نسبت یافته است. تاریخ ولادت وی به درستی روشن نیست، اما از آن جهت که وی را از طبقه ابومخنف لوط بن یحیی، مورخ مشهور متوفای ۱۵۷هـ دانسته‌اند، برداشت می‌‌شود که عمری نسبتاً طولانی داشته است.[۲] منقری در کوفه رشد و پرورش یافت و در همان جا عطاری می‌‌کرد و به خرید و فروش عطریات اشتغال داشت.[۳] سپس به بغداد کوچید و نزد بزرگانی چون سفیان ثوری، شعبة بن حجّاج، حبیب بن حسان و ابوالجارود زیاد بن منذر شاگردی کرد و علوم رایج آن زمان را فرا گرفت و در آنها مهارت یافت و به کمال رسید. پس از آن در بغداد مجالس درسی برپا ساخت و شاگردان بسیاری همچون نوح بن حبیب، ابوصلت هروی و علی بن منذر طریقی را پرورش داد.[۴] منقری علاوه بر حدیث، در تاریخ و اخبار نیز مهارت داشت. کتابی که وی در تاریخ جنگ صفین تألیف کرده، از کهن‌ترین و مشهورترین منابعی است که به نقل حوادث این رخداد پرداخته و خود بیانگر توانایی وی در تاریخ می‌‌باشد. این کتاب یکی از منابع و مآخذ مهم طبری در تاریخ بوده که در مواردی نیز خود به آن اشاره کرده است.[۵]

گرچه بسیاری از رجال‌شناسان اهل سنت چون ابوحاتم و ابن عدی وی را ضعیف و متروک الحدیث دانسته‌اند،[۶] برخی نیز وی را موثق و روایاتش را قابل استناد خوانده‌اند.[۷] ابن ابی الحدید به ستایش منقری پرداخته و نوشته است که وی فردی موثق، ضابط، صحیح النقل و خالی از هوی و هوس بود.[۸] یاقوت و خطیب بغدادی وی را از غالیان و متعصبان شیعه به شمار آورده‌اند.[۹] شیخ طوسی او را از اصحاب امام باقر (ع) دانسته[۱۰] و نجاشی بر صحت عقیده و حسن عمل وی تأکید کرده است.[۱۱]

گفته شده که منقری در زمانی که ابوالسرایا (فرمانده نظامی شورش ابن طباطبا بر ضد مأمون عباسی) بر کوفه تسلط یافت، به سمت نظارت بر بازار گماشته شد.[۱۲] وی در نهایت به سال ۲۱۲هـ از دنیا رفت.[۱۳]

آثار و تألیفات وی از این قرار است: الصفین (وقعة صفین) الغارات الجمل مقتل حجر بن عدی مقتل الحسین بن علی (ع)[۱۴] عین الورده اخبار المختار المناقب [۱۵] النهروان اخبار محمد بن ابراهیم و ابی السرایا[۱۶].[۱۷]

منابع

پانویس

  1. تاریخ بغداد ۱۳/۲۸۲.
  2. الفهرست (الندیم) ۱۰۶.
  3. الاعلام ۸/۲۸.
  4. تاریخ بغداد ۱۳/۲۸۲ و ۲۸۳.
  5. تاریخ الطبری ۴/۵۴۳، ۵۵۳ و ۵۵۴.
  6. الکامل فی ضعفاء الرجال ۷/۳۷ الجرح و التعدیل ۸/۴۶۸.
  7. الثقات ۹/۲۱۵.
  8. شرح نهج البلاغه ۱/۱۸۳.
  9. معجم الادباء ۱۹/۲۲۵ تاریخ بغداد ۱۳/۲۸۲ و ۲۸۳.
  10. رجال الطوسی ۱۳۹.
  11. رجال النجاشی ۲/۳۸۴.
  12. مقاتل الطالبیین ۵۳۳.
  13. معجم الادباء ۱۹/۲۲۵.
  14. الفهرست (الندیم) ۱۰۶.
  15. الفهرست (طوسی) ۱۷۲.
  16. رجال النجاشی ۲/۳۸۵.
  17. فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی، ج۱ ص۸۰۱.