فضائل امام حسین: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
خط ۲۰: خط ۲۰:
==فضائل اختصاصی امام حسین==
==فضائل اختصاصی امام حسین==
{{اصلی|فضائل اختصاصی امام حسین}}
{{اصلی|فضائل اختصاصی امام حسین}}
=== آیات ===
برخی تا [[حدود]] ۱۲۰ [[آیه]] از [[قرآن کریم]] را با ملاحظه [[روایات تفسیری]] درباره [[امام حسین]] {{ع}} استخراج کرده‌اند. بخش عمده‌ای از این [[آیات]] در [[فضائل]] مشترک و بخش دیگر در [[فضائل مختص امام حسین]] {{ع}} است<ref>شواهد التنزیل حاکم حسکانی و فرائد السمطین و بحار، ج ۴۴، ص ۲۱۷ و الحسین فی القرآن سید محمد واحدی.</ref>.
====[[آیه مودت]]====
یکی از آیاتی که دلالت بر [[مقام]] و [[منزلت]] [[عظیم]] [[اهل بیت]]{{عم}} از جمله [[حضرت امام حسین]]{{ع}} دارد، [[آیه مودت]] است. [[خداوند متعال]] می‌فرماید: {{متن قرآن|قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى}}<ref>«بگو: برای این (رسالت) از شما مزدی نمی‌خواهم جز دوستداری خویشاوندان (خود) را» سوره شوری، آیه ۲۳.</ref>.
شکی نیست که [[پیامبر]] در طول ۲۳ سال در نشر و [[گسترش توحید]]، زحمات فراوانی را متحمل شد که [[اجر]] بسیاری را می‌طلبد؛ ولی [[حضرت]] تنها توقعی که از [[امت]] خود در مقابل این همه زحمات دارد، این است که [[نزدیکان]] او را [[دوست]] بداریم.<ref>[[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[دانشنامه علمی کلمات امام حسین ج۱ (کتاب)|دانشنامه علمی کلمات امام حسین]]، ج۱، ص ۲۵۹.</ref>
====[[آیه اطعام]]====
یکی از این آیات، [[آیه اطعام]] است که مربوط است به ماجرای غذا دادن به [[فقیر]] و [[مسکین]] و [[یتیم]] از طرف [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} و [[فاطمه زهراء]] {{س}} و [[امام حسن]] {{ع}} و [[امام حسین]] {{ع}}: [[قرآن کریم]] در [[آیات]] ۵ تا ۱۱ [[سوره انسان]] ([[هل اتی]]) به این ماجرا نظر دارد تا آنجا که می‌فرماید: {{متن قرآن|وَيُطْعِمُونَ الطَّعَامَ عَلَى حُبِّهِ مِسْكِينًا وَيَتِيمًا وَأَسِيرًا}}<ref>«و خوراک را با دوست داشتنش به بینوا و یتیم و اسیر می‌دهند» سوره انسان، آیه ۸.</ref>، {{متن قرآن|إِنَّمَا نُطْعِمُكُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لَا نُرِيدُ مِنْكُمْ جَزَاءً وَلَا شُكُورًا}}<ref>«(با خود می‌گویند:) شما را تنها برای خشنودی خداوند خوراک می‌دهیم، نه پاداشی از شما خواهانیم و نه سپاسی» سوره انسان، آیه ۹.</ref> و غذای خود را با اینکه به آن علاقه و نیاز دارند به [[مسکین]] و [[یتیم]] و [[اسیر]] می‌دهند. و می‌گویند: ما شما را برای [[خدا]] [[اطعام]] می‌کنیم و هیچ [[پاداش]] و تشکری از شما نمی‌خواهیم. [[کتاب الغدیر]] از ۳۴ نفر از علمای معروف [[اهل سنت]] نام می‌برد که این [[حدیث]] را در کتاب‌های خود آورده‌اند لذا [[روایت]] فوق از روایاتی است که در میان [[اهل سنت]] مشهور بلکه [[متواتر]] است<ref>ر. ک: الغدیر: ج ۳، ص ۱۰۷ و احقاق الحق، ج ۳، ص ۱۵۷ و تفسیر نمونه، ج ۲۵، ص ۳۴۲.</ref>.<ref>[[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ (کتاب)|معارف و عقاید ۵]]، جلد ۲ ص ۲۹.</ref>
=== روایات ===
==== [[زیور]] [[آسمان‌ها]] و [[زمین]]، [[چراغ هدایت]] و [[کشتی نجات]] ====
در کتاب [[عیون أخبار الرضا (کتاب)|عیون أخبار الرضا]] {{ع}} از امام حسین {{ع}} نقل شده است: بر [[پیامبر خدا]] {{صل}} وارد شدم، در حالی که [[ابی بن کعب]]، نزد ایشان بود. پیامبر خدا {{صل}} به من فرمود: «آفرین بر تو، ای [[ابو عبدالله]]، ای زیور آسمان‌ها و [[زمین‌ها]]!». اُبَی به پیامبر {{صل}} گفت: ای پیامبر خدا! چگونه کسی غیر از تو، زیور آسمان‌ها و زمین‌ها می‌شود؟! پیامبر {{صل}} فرمود: «ای اُبَی! [[سوگند]] به کسی که مرا به [[حق]] به [[پیامبری]] برانگیخت، [[حسین بن علی]]، در [[آسمان]]، بزرگ‌تر شمرده می‌شود تا در زمین و در سمت راست [[عرش]] [[خدای عزوجل]] نوشته شده است: او چراغ هدایت، کشتی نجات، پیشوای خیر و [[برکت]] و [[عزّت]] و [[افتخار]] و [[دانش]] و [[سرمایه]] است»<ref>{{متن حدیث|دَخَلْتُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ {{صل}} وَ عِنْدَهُ أُبَيُّ بْنُ كَعْبٍ فَقَالَ لِي رَسُولُ اللَّهِ {{صل}} مَرْحَباً بِكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ‏ يَا زَيْنَ‏ السَّمَاوَاتِ‏ وَ الْأَرَضِينَ‏ قَالَ لَهُ أُبَيٌّ وَ كَيْفَ يَكُونُ يَا رَسُولَ اللَّهِ {{صل}} زَيْنَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرَضِينَ‏ أَحَدٌ غَيْرُكَ قَالَ يَا أُبَيُّ وَ الَّذِي بَعَثَنِي بِالْحَقِّ نَبِيّاً إِنَّ الْحُسَيْنَ بْنَ عَلِيٍّ فِي السَّمَاءِ أَكْبَرُ مِنْهُ فِي الْأَرْضِ وَ إِنَّهُ لَمَكْتُوبٌ عَنْ يَمِينِ عَرْشِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِصْبَاحُ هُدًى وَ سَفِينَةُ نَجَاةٍ وَ إِمَامٌ غَيْرُ وَهْنٍ وَ عِزٌّ وَ فَخْرٌ وَ عِلْمٌ وَ ذُخْرٌ}}؛ عیون أخبار الرضا {{ع}}، ج۱، ص۵۹، ح۲۹؛ کمال الدین، ص۲۶۵، ح۱۱.</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۱۳۹.</ref>
==== محبوب‌ترینِ [[مردم]] نزد [[آسمانیان]] ====
در کتاب [[المناقب (کتاب)|المناقب]] [[ابن شهرآشوب]] به نقل از [[امام رضا]] {{ع}}، از پدرانش {{عم}} آورده است: "هر کس [[دوست]] دارد به کسی بنگرد که محبوب‌ترینِ زمینیان نزد آسمانیان است، به حسین بنگرد"<ref>{{متن حدیث|قَالَ رَسُولُ اللَّهِ {{صل}}:‏ مَنْ‏ أَحَبَّ‏ أَنْ‏ يَنْظُرَ إِلَى‏ أَحَبِّ‏ أَهْلِ‏ الْأَرْضِ‏ إِلَى أَهْلِ السَّمَاءِ فَلْيَنْظُرْ إِلَى الْحُسَيْنِ‏}} (المناقب، ابن شهر آشوب، ج۴، ص۷۳؛ بحارالأنوار، ج۴۳، ص۲۹۷، ح۵۹).</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۱۴۲.</ref>
==== [[دعای پیامبر]] {{صل}} در [[حقّ]] دوستدارانش ====
در کتاب [[تاریخ دمشق (کتاب)|تاریخ دمشق]] به نقل از [[ابو هریره]] آمده است: با پیامبر خدا {{صل}} در بازاری از بازارهای [[مدینه]] بودم. ایشان، بازگشت و من نیز با ایشان بازگشتم. [[پیامبر]] {{صل}} فرمود: «[[حسین بن علی]] را فرا بخوان» [و من، فرا خواندم]. همین که حسین بن علی آمد، پیامبر {{صل}} دستش را دراز کرد و حسین {{ع}} همچنین کرد. آنگاه، پیامبر {{صل}} او را در آغوش گرفت و گفت: «خدایا! من، او را دوست دارم. تو نیز او و دوستدارش را دوست بدار»<ref>{{متن حدیث|كُنْتُ مَعَ رَسُولِ اللّهِ {{صل}} في سوقٍ مِنْ أسْواقِ المَدِينَةِ، فَانْصَرَفَ وَانْصَرَفتُ مَعَهُ، فَقَالَ: اُدعُ الحُسَينَ بنَ عَلِيٍّ، فَجاءَ الحُسَينُ بنُ عَلِيٍّ {{ع}} يَمْشِي، فَقالَ النَّبِيُّ {{صل}} بِيَدِهِ هكَذَا، فَقَالَ الحُسَيْنُ بِيَدِهِ هكَذا، فَالتَزَمَهُ، فَقالَ: اللّهُمَّ إنّي اُحِبُّهُ فَأَحِبَّهُ، وأحِبَّ مَنْ يُحِبُّهُ}} (تاریخ دمشق، ج۱۴، ص۱۵۴، ح۳۴۷۴).</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۱۴۲.</ref>
==== [[پیامبر]] {{صل}} [[پیشانی]] و دهان [[امام حسین]] {{ع}} را می‌بوسید ====
در کتاب [[کفایة الأثر (کتاب)|کفایة الأثر]] به نقل از [[سلمان فارسی]] نوشته شده است: بر [[پیامبر خدا]] {{صل}} وارد شدم و دیدم [[حسین بن علی]] {{ع}} بر روی ران اوست و پیامبر {{صل}} پیشانی او را می‌بوسد و دهانش را بر دهان او نهاده و می‌بوسد<ref>{{متن حدیث|دَخَلْتُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ {{صل}} وَ إِذَا الْحُسَيْنُ عَلَى فَخِذِهِ وَ هُوَ يُقَبِّلُ‏ جَبِينَهُ‏ وَ يَلْثِمُ فَاهُ}} (کفایة الأثر، ص۴۶).</ref>.
همچنین در کتاب [[الإرشاد]] به نقل از [[زید بن ارقم]] آمده است، در مجلس [[ابن زیاد]]، هنگامی که وی با چوب دستی‌اش بر دندان‌های پیشین امام حسین می‌زد گفتم: چوب‌دستی‌ات را از این دو لب بردار، که [[سوگند]] به خدایی که جز او خدایی نیست، بارها و بارها که شماره نمی‌توانم کرد، دیدم که پیامبر خدا {{صل}}، دو لب خود را بر آنها نهاده و می‌بوسد!<ref>{{متن حدیث|اِرْفَعْ‏ قَضِيبَكَ‏ عَنْ‏ هَاتَيْنِ‏ الشَّفَتَيْنِ‏ فَوَ اللَّهِ الَّذِي لَا إِلَهَ غَيْرُهُ لَقَدْ رَأَيْتُ شَفَتَيْ رَسُولِ اللَّهِ {{صل}} عَلَيْهِمَا مَا لَا أُحْصِيهِ كَثْرَةً تُقَبِّلُهُمَا}} (الإرشاد، ج۲، ص۱۱۴؛ کشف الغمّة، ج۲، ص۲۷۵).</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۱۴۲.</ref>
==== [[شناخت]] نهانی [[مؤمن]] نسبت به امام حسین {{ع}} ====
در کتاب [[الخرائج و الجرائح (کتاب)|الخرائج و الجرائح]] به نقل از [[مقداد بن اسود]]، از پیامبر خدا {{صل}} آمده است: به [[راستی]] در دل‌های [[مؤمنان]]، [[شناختی]] نهانی نسبت به [[حسین]]، هست<ref>{{متن حدیث|إِنَّ‏ لِلْحُسَيْنِ‏ فِي‏ بَوَاطِنِ‏ الْمُؤْمِنِينَ‏ مَعْرِفَةٌ مَكْتُومَةٌ}} (الخرائج والجرائح، ج۲، ص۸۴۲، ح۶۰).</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۱۴۳.</ref>


== پرسش‌های وابسته ==
== پرسش‌های وابسته ==

نسخهٔ ‏۱۱ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۴۷

در آیات و روایات فضائل فراوانی برای امام حسین (ع) نقل شده است مانند داستان اطعام به فقیران در سوره انسان؛ او زیور آسمان‌ها و زمین، چراغ هدایت و کشتی نجات است؛ محبوب‌ترینِ مردم نزد آسمانیان دانسته شده است و... .

مقدمه

امام حسین (ع) شش سال از دوران زندگی‌اش را با جد بزرگوارش سپری کرد و در این مدت همیشه در کنار رسول خدا (ص) بوده و حتی در وقت نماز از آن حضرت جدا نمی‌شد. رسول خدا (ص) با جملاتی که دربارۀ امام حسین فرموده گوشه‌ای از فضائل او و برادرش را به مردم بازگو نمود، مانند حدیث: "حسن و حسین سرور جوانان اهل بهشت هستند"[۱].

پیامبر علاقه بسیاری به امام حسین (ع) داشت و پیوسته در گفتار و رفتار، از مهر زیاد خویش به فرزند دخترش پرده برمی‌داشت. او را به سینه می‌فشرد و گلویش را می‌بوسید و می‌فرمود: "حسین از من است و من از اویم. خدا دوست دارد کسی را که حسین را دوست دارد. حسین از اسباط است"[۲]. روایت است که پیامبر بر منبر سخنرانی می‌کردند، زمانی که امام حسن و حسین (ع) آمدند پیامبر از منبر پایین آمد و آنان را در آغوش گرفت. مهم‌ترین رخداد دوران کودکی امام حسن (ع) و امام حسین (ع) شرکت در مباهله بود. امام حسین (ع) از نظر ظاهری شبیه به پیامبر (ص) بود. ایشان مردی سپیدچهره بود و عمامه‌ای سیاه بر سر می‌گذاشت و موی سر و محاسن خود را خضاب می‌کرد. حضرت مردی صاحب کرم و بردبار بود و به فقرا و مساکین رسیدگی می‌کرد و با آنان نشست و برخاست داشت.

پیامبر (ص) فرمود: "امّا حسین، پس او از امّت من است و او پسر و فرزند من و بهترین خلق بعد از برادرش است، او امام مسلمانان مولای مؤمنان، خلیفه پروردگار عالمیان، فریادرس فریاد خواهان و پناه پناه جویان و حجّت خداوند بر تمام خلق خدا و سرور جوانان اهل بهشت و باب نجات امّت است، فرمان او، فرمان من و اطاعت از او، اطاعت از من است، پس هر کس از او پیروی کند از من است و هر کس از او نافرمانی کند، از من نیست"[۳][۴]

فضائل فراوانی برای امام حسین (ع) در آیات و روایات وارد شده است که برخی از مشترک میان اهل بیت(ع) است و برخی اختصاص به آن حضرت دارد:

فضائل مشترک امام حسین

فضائل اختصاصی امام حسین

پرسش‌های وابسته

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. «الْحَسَنُ وَ الْحُسَیْنُ سَیِّدَا شَبَابِ أَهْلِ الْجَنَّةِ»؛ سنن ترمذی، ج۵، ص۳۲۱؛ شرح مسلم، ج۶، ص۴۱.
  2. «حُسَیْنٌ مِنِّی وَ أَنَا مِنْ حُسَیْنٍ أَحَبَّ اللَّهُ مَنْ أَحَبَّ حُسَیْناً حُسَیْنٌ سِبْطٌ مِنَ الْأَسْبَاط»؛ کامل الزیارات، ص۵۳.
  3. موسوعة کلمات الامام الحسین، ص۲.
  4. محمدی، رضا، امام‌شناسی، ص:۱۰۲-۱۰۳؛ ضیائی ارزگانی، رحمت الله، امامت امام حسین، دانشنامه کلام اسلامی، ص ۴۳۰؛ فرهنگ شیعه، ص ۱۰۲؛ دانشنامه نهج البلاغه، ص ۲۹۰- ۲۹۱.