ضحاک بن قیس فهری: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
[[ضحاک بن قیس]] از چهره‌های [[غارتگر]] و [[مفسد]] و دستیار [[معاویه]] و از [[فرماندهان سپاه]] [[دمشق]] بود که در ایجاد بلوا و [[فتنه]] در قلمرو [[حکومت]] [[امام علی|امیر المؤمنین]] {{ع}} کوشا بود. وی همراه چند هزار نفر در مرز غربی [[عراق]]، در منطقۀ [[حکومت]] [[امام علی|حضرت علی]] {{ع}} به تاخت و تاز و حمله به [[مردم]] و [[حاجیان]] و [[غارت]] اموالشان پرداخت و [[عمرو بن قیس]] ([[والی]] [[منصوب]] از سوی آن حضرت) را کشت. پس از این واقعه، [[امام علی|امیر مؤمنان]] {{ع}} [[سخنرانی]] کرد و [[مردم]] را به مقابله فراخواند، امّا پاسخ سرد [[مردم]] سبب شد که حضرت خطبه‌ای انتقادی و گلایه‌آمیز از [[سستی]] و [[بی‌حالی]] یارانش ایراد کند<ref>نهج البلاغه خطبه۲۹.</ref>. وی مدتی هم پس از [[مرگ]] [[زیاد بن ابیه]] [[والی کوفه]] بود و بر جنازۀ [[معاویه]] نیز [[نماز]] خواند. در [[جنگ صفین]] و [[قیام]] [[حجر بن عدی]] و بسیاری از حوادث آن روزگار، در خط [[امویان]] بود و بر ضدّ جبهۀ [[حق]] می‌کوشید<ref>دانشنامه امیر المؤمنین ج۱۱ص۳۵۲.</ref>.<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۳۶۹.</ref> | |||
[[ضحاک]] پس از استقرار در کوفه، همچون زیاد بن ابیه به [[تهدید]] و [[ارعاب]] [[کوفیان]] پرداخت و خطاب به آنان گفت: در میان شما کسانی هستند که گذشتگان [[صالح]] ما ([[عثمان]]) را [[سب]] و شتم می‌کنند؛ اگر از این [[رفتار]] خویش دست برندارند، همان [[شمشیر]] [[زیاد بن ابیه|زیاد]] را به روی شما خواهم کشید؛ چراکه من همان [[غارتگر]] سرزمین‌های شما بر [[ساحل]] [[رود فرات]] هستم!<ref>انساب الاشراف، ج۱۱، ص۵۱.</ref>. | |||
وی که از [[صحابه]] و [[محدثان]] به شمار می‌آمد، در [[زمان]] [[امارت]] بر کوفه مانند زیاد بن ابیه [[بدعت‌ها]] گذاشت؛ که [[امام جماعت]] قرار دادن [[کودکی]] نابالغ به اعتبار [[حافظ قرآن]] بودن | وی که از [[صحابه]] و [[محدثان]] به شمار می‌آمد، در [[زمان]] [[امارت]] بر کوفه مانند زیاد بن ابیه [[بدعت‌ها]] گذاشت؛ که [[امام جماعت]] قرار دادن [[کودکی]] نابالغ به اعتبار [[حافظ قرآن]] بودن او و [[سجده]] کردن در میان خطبه‌های [[نماز جمعه]] از جمله آنهاست<ref>تاریخ طبری، ج۱۱، ص۵۰.</ref>. ضحاک تا سال ۵۸ فرمانروای کوفه بود<ref>تاریخ طبری، ج۴، ص۲۲۹.</ref>.<ref>[[محمد حسین رجبی دوانی|رجبی دوانی، محمد حسین]]، [[کوفه و نقش آن در قرون نخستین اسلامی (کتاب)|کوفه و نقش آن در قرون نخستین اسلامی]] ص ۳۱۱.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
نسخهٔ ۳ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۳۱
مقدمه
ضحاک بن قیس از چهره‌های غارتگر و مفسد و دستیار معاویه و از فرماندهان سپاه دمشق بود که در ایجاد بلوا و فتنه در قلمرو حکومت امیر المؤمنین (ع) کوشا بود. وی همراه چند هزار نفر در مرز غربی عراق، در منطقۀ حکومت حضرت علی (ع) به تاخت و تاز و حمله به مردم و حاجیان و غارت اموالشان پرداخت و عمرو بن قیس (والی منصوب از سوی آن حضرت) را کشت. پس از این واقعه، امیر مؤمنان (ع) سخنرانی کرد و مردم را به مقابله فراخواند، امّا پاسخ سرد مردم سبب شد که حضرت خطبه‌ای انتقادی و گلایه‌آمیز از سستی و بی‌حالی یارانش ایراد کند[۱]. وی مدتی هم پس از مرگ زیاد بن ابیه والی کوفه بود و بر جنازۀ معاویه نیز نماز خواند. در جنگ صفین و قیام حجر بن عدی و بسیاری از حوادث آن روزگار، در خط امویان بود و بر ضدّ جبهۀ حق می‌کوشید[۲].[۳]
ضحاک پس از استقرار در کوفه، همچون زیاد بن ابیه به تهدید و ارعاب کوفیان پرداخت و خطاب به آنان گفت: در میان شما کسانی هستند که گذشتگان صالح ما (عثمان) را سب و شتم می‌کنند؛ اگر از این رفتار خویش دست برندارند، همان شمشیر زیاد را به روی شما خواهم کشید؛ چراکه من همان غارتگر سرزمین‌های شما بر ساحل رود فرات هستم![۴].
وی که از صحابه و محدثان به شمار می‌آمد، در زمان امارت بر کوفه مانند زیاد بن ابیه بدعت‌ها گذاشت؛ که امام جماعت قرار دادن کودکی نابالغ به اعتبار حافظ قرآن بودن او و سجده کردن در میان خطبه‌های نماز جمعه از جمله آنهاست[۵]. ضحاک تا سال ۵۸ فرمانروای کوفه بود[۶].[۷]
منابع
پانویس
- ↑ نهج البلاغه خطبه۲۹.
- ↑ دانشنامه امیر المؤمنین ج۱۱ص۳۵۲.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۳۶۹.
- ↑ انساب الاشراف، ج۱۱، ص۵۱.
- ↑ تاریخ طبری، ج۱۱، ص۵۰.
- ↑ تاریخ طبری، ج۴، ص۲۲۹.
- ↑ رجبی دوانی، محمد حسین، کوفه و نقش آن در قرون نخستین اسلامی ص ۳۱۱.