فرهنگ زیارت (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
{{ستون-شروع|4}} | {{ستون-شروع|4}} | ||
===فرهنگ [[زیارت]]=== | ===فرهنگ [[زیارت]]=== | ||
*[[زیارت]] | *[[زیارت]]، قلمروِ دل و وادیِ [[محبت]]؛ | ||
* [[عشق]] | * [[عشق]]، معمار [[جان]] و [[جهان]]؛ | ||
* [[محبت]] پشتوانه [[زیارت]] | * [[محبت]] پشتوانه [[زیارت]]؛ | ||
*[[زیارت]] | *[[زیارت]]، زمینه‌ساز معرفت و محبت؛ | ||
* [[فیض حضور]] و [[کیمیای نظر]]؛ | * [[فیض حضور]] و [[کیمیای نظر]]؛ | ||
* قطره و دریا؛ | * قطره و دریا؛ | ||
| خط ۶۹: | خط ۶۹: | ||
===[[زیارت]] و [[فلسفه یاد]] و [[احیاگری]]=== | ===[[زیارت]] و [[فلسفه یاد]] و [[احیاگری]]=== | ||
*اشاره؛ | *اشاره؛ | ||
*[[حق شهید|حق شهدای]] [[آل‌محمد]]{{عم}} | *[[حق شهید|حق شهدای]] [[آل‌محمد]]{{عم}}؛ | ||
*[[دعبل]] ([[احیاگر]] [[آل‌رسول]] | *[[دعبل]] ([[احیاگر]] [[آل‌رسول]]؛ | ||
*نقش [[زیارت]] در عصر خفقان و خشونت؛ | *نقش [[زیارت]] در عصر خفقان و خشونت؛ | ||
*برگ‌های سیاهِ تاریخ؛ | *برگ‌های سیاهِ تاریخ؛ | ||
*[[شعر]] ([[ذکر]] و [[زیارت]] | *[[شعر]]، ([[ذکر]] و [[زیارت]]؛ | ||
*[[رابطه با خدا|رابطه‌ها]] ([[دیدارها]]، [[ذکرها]])؛ | *[[رابطه با خدا|رابطه‌ها]] ([[دیدارها]]، [[ذکرها]])؛ | ||
*[[مدایح]] و [[مراثی]]. | *[[مدایح]] و [[مراثی]]. | ||
===[[حج]] ([[میعاد]] در [[سرزمین موعود]]=== | ===[[حج]] ([[میعاد]] در [[سرزمین موعود]])=== | ||
*اشاره؛ | *اشاره؛ | ||
*[[زائر]] (دیارِ یار)؛ | *[[زائر]] (دیارِ یار)؛ | ||
*[[مکه]] | *[[مکه]]، تربتِ برگزیده؛ | ||
*[[زیارت]] [[حج]] و [[ادب باطنی]]؛ | *[[زیارت]] [[حج]] و [[ادب باطنی]]؛ | ||
*[[مکه]] | *[[مکه]]، سرزمین خاطره‌ها ...؛ | ||
*خاطره‌های شکوهمند؛ | *خاطره‌های شکوهمند؛ | ||
*[[مدینه]] | *[[مدینه]]، [[شهر پیامبر]]؛ | ||
*[[تاریخ]] مجسم [[صدر اسلام]]؛ | *[[تاریخ]] مجسم [[صدر اسلام]]؛ | ||
*[[مزارهای مدینه]]؛ | *[[مزارهای مدینه]]؛ | ||
*بر درگه و آستان [[احمد]]؛ | *بر درگه و آستان [[احمد]]؛ | ||
*پیوند [[حج]] و [[زیارت]] با [[رهبری]]؛ | *پیوند [[حج]] و [[زیارت]] با [[رهبری]]؛ | ||
*[[حج]] | *[[حج]]، [[عبادت سیاسی|عبادتی سیاسی]]؛ | ||
*[[تمامیت حج]] و [[دیدار با امام]]؛ | *[[تمامیت حج]] و [[دیدار با امام]]؛ | ||
*[[حضور امام در حج]]؛ | *[[حضور امام در حج]]؛ | ||
*[[ولایت]] | *[[ولایت]]، [[روح حج]]؛ | ||
*[[حج زنده]] و [[حج سازنده|سازنده]]؛ | *[[حج زنده]] و [[حج سازنده|سازنده]]؛ | ||
*[[منصب امیر الحاج]]؛ | *[[منصب امیر الحاج]]؛ | ||
*وضعیتِ امروز. | *وضعیتِ امروز. | ||
===[[زیارت]] | ===[[زیارت ائمه شیعه]]=== | ||
*اشاره؛ | *اشاره؛ | ||
*[[زیارت]] در [[حیات]] و [[ممات]]؛ | *[[زیارت]] در [[حیات]] و [[ممات]]؛ | ||
*[[زیارت]] | *[[زیارت]]، [[تجدید میثاق با امام]]؛ | ||
*[[پیام ائمه]] و [[مکتب زیارت]] | *[[پیام ائمه]] و [[مکتب زیارت]]؛ | ||
*[[نجف]] | *[[نجف]]، کوی [[ولایت]]؛ | ||
*[[کوفه]] | *[[کوفه]] در گذرگاه [[تاریخ]]؛ | ||
*شناسنامه [[نجف]]؛ | *شناسنامه [[نجف]]؛ | ||
*[[زیارت علی]] | *[[زیارت علی]]، [[بیعت با حق]]؛ | ||
*[[زیارت]] | *[[زیارت]]، [[احیای حق مکتوم]]؛ | ||
*[[مواقع زیارت حضرت امیر]]؛ | *[[مواقع زیارت حضرت امیر]]؛ | ||
*[[کعبه]] [[ولایت]] | *[[کعبه]] [[ولایت]]؛ | ||
*[[کربلا]] | *[[کربلا]]، [[قبله]] [[عشق]]؛ | ||
*[[زیارت کربلا]]؛ | *[[زیارت کربلا]]؛ | ||
*رمز این همه تأکید؛ | *رمز این همه تأکید؛ | ||
*[[شهادت]] | *[[شهادت]]، سنگ را بوسیدنی کرد؛ | ||
*[[تربت]] | *[[تربت]]، پیوند [[خاک]] و [[خون]]؛ | ||
*[[فرات]] | *[[فرات]]،[[آب حیات]]؛ | ||
*[[تربت]] الهام‌بخش [[سیدالشهدا]]{{ع}} | *[[تربت]]، الهام‌بخش [[سیدالشهدا]]{{ع}}؛ | ||
*[[کربلا]] | *[[کربلا]]، پایگاه [[انقلاب]]؛ | ||
*[[کعبه]] یا [[کربلا]]؟ | *[[کعبه]] یا [[کربلا]]؟ | ||
*[[زیارت کربلا]] در [[تاریخ معاصر]] | *[[زیارت کربلا]] در [[تاریخ معاصر]]؛ | ||
*[[کاروان‌های پیاده عراق]]؛ | *[[کاروان‌های پیاده عراق]]؛ | ||
*با راهیانِ [[کربلا]]؛ | *با راهیانِ [[کربلا]]؛ | ||
| خط ۱۲۶: | خط ۱۲۶: | ||
*رویارویی تن و تانک؛ | *رویارویی تن و تانک؛ | ||
*رسیدن به [[کربلا]]؛ | *رسیدن به [[کربلا]]؛ | ||
*[[کاظمین]] | *[[کاظمین]]، جلوه [[مظلومیت]]؛ | ||
*[[سامرا]] | *[[سامرا]]، [[حرم]] دو [[خورشید]]. | ||
===تحلیل محتوایی [[زیارتنامهها]]=== | ===تحلیل محتوایی [[زیارتنامهها]]=== | ||
*[[ادب کلام]] در محضر امام]]؛ | *[[ادب کلام]] در محضر امام]]؛ | ||
| خط ۱۳۹: | خط ۱۳۹: | ||
#[[زیارت]] و [[شهادت‌طلبی]]؛ | #[[زیارت]] و [[شهادت‌طلبی]]؛ | ||
#[[خونخواهی شهدای کربلا]]؛ | #[[خونخواهی شهدای کربلا]]؛ | ||
#در رکاب [[امام مهدی]]{{ع}} | #در رکاب [[امام مهدی]]{{ع}}؛ | ||
#نگاه مجموعه‌ای به [[امامان]] | #نگاه مجموعه‌ای به [[امامان]]؛ | ||
#مفهوم [[فدا]]؛ | #مفهوم [[فدا]]؛ | ||
#[[گواهی دادن به ایمان]] و [[گواهی دادن به فضیلت|فضیلت]]؛ | #[[گواهی دادن به ایمان]] و [[گواهی دادن به فضیلت|فضیلت]]؛ | ||
| خط ۱۵۷: | خط ۱۵۷: | ||
#[[پرهیز از حرف‌های بیهوده]] و [[پرهیز از کارهای لغو|کارهای لغو]؛ | #[[پرهیز از حرف‌های بیهوده]] و [[پرهیز از کارهای لغو|کارهای لغو]؛ | ||
#[[خواندن زیارت]] [[زیارت مأثور|مأثور]]؛ | #[[خواندن زیارت]] [[زیارت مأثور|مأثور]]؛ | ||
#[[دعا]] و [[تلاوت قرآن|تلاوت]] و [[عبادت]] | #[[دعا]] و [[تلاوت قرآن|تلاوت]] و [[عبادت]] کنار [[قبر]]؛ | ||
#[[تکریم خادمان امام|تکریم خادمان]] و [[کمک به فقیران]]؛ | #[[تکریم خادمان امام|تکریم خادمان]] و [[کمک به فقیران]]؛ | ||
#[[زیارت وداع]] و [[زیارت خداحافظی|خداحافظی]]. | #[[زیارت وداع]] و [[زیارت خداحافظی|خداحافظی]]. | ||
نسخهٔ ۸ نوامبر ۲۰۱۸، ساعت ۰۷:۰۲
متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
| فرهنگ زیارت | |
|---|---|
 | |
| زبان | فارسی |
| نویسنده | جواد محدثی |
| موضوع | زیارت ، آداب و رسوم |
| مذهب | [[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]] |
| ناشر | [[:رده:انتشارات انتشارات مشعر|انتشارات انتشارات مشعر]][[رده:انتشارات انتشارات مشعر]] |
| محل نشر | تهران، ایران |
| سال نشر | ۱۳۹۰ ش |
| شابک | ۹۷۸-۹۶۴-۵۴۰-۰۰۶-۴ |
فرهنگ زیارت، کتابی است که با زبان فارسی به ابعاد زیارت می‌پردازد. پدیدآورندهٔ این اثر جواد محدثی است و انتشارات مشعر نشر آن را به عهده داشته است.[۱]
دربارهٔ کتاب
در معرفی این کتاب آمده است: «در این نوشتار، ابتدا به بحث درباره چرایی زیارت و حکمتهای نهفته در آن پرداخته شده و رابطه زیارت با محبت و معرفت اهل بیت(ع)، بیان گردیده است. نگارنده با استناد به آیات قرآن، روایات معصومین(ع)، سیره پیامبر اسلام(ص) و سیره سلف صالح، به تبیین قداست و مشروعیت زیارت پرداخته و نقش تربیتی و آثار و برکات معنوی آن را، برشمرده است. وی زیارت را احیاگری یاد بزرگان دین و معصومین(ع) دانسته و نقش آن را در عصر خفقان و خشونت امویان و عباسیان در معرفی چهره اهل بیت(ع) و مظلومیت ایشان، مورد تاکید قرار داده است. نویسنده، زیارت حج و ابعاد عبادی، معنوی، سیاسی و اجتماعی آن را نیز بیان کرده و زیارت امامان شیعه در عتبات عالیات و پاداش اخروی آن‌ها را نیز، بررسی کرده و تحلیلی از محتوای برخی از زیارتنامهها، به‌عمل آورده است.»[۲]
فهرست کتاب
فرهنگ زیارت
- زیارت، قلمروِ دل و وادیِ محبت؛
- عشق، معمار جان و جهان؛
- محبت پشتوانه زیارت؛
- زیارت، زمینه‌ساز معرفت و محبت؛
- فیض حضور و کیمیای نظر؛
- قطره و دریا؛
- واسطه فیض؛
- نمونه‌های تاریخی؛
- راز قداست آثار؛
- سیره سَلَفِ صالح؛
- پیشینه و مشروعیت زیارت.
نقش تربیتی زیارت
- اشاره؛
- در برابر آینه؛
- حد و مرز کمال؛
- خویشاوندی معنوی و فرهنگی؛
- توجه به خدا؛
- تقرب به خدا؛
- تحول روحی؛
- توبه و گناه‌زدایی؛
- پا به پای عالمان فرزانه؛
زیارت و فلسفه یاد و احیاگری
- اشاره؛
- حق شهدای آل‌محمد(ع)؛
- دعبل (احیاگر آل‌رسول؛
- نقش زیارت در عصر خفقان و خشونت؛
- برگ‌های سیاهِ تاریخ؛
- شعر، (ذکر و زیارت؛
- رابطه‌ها (دیدارها، ذکرها)؛
- مدایح و مراثی.
حج (میعاد در سرزمین موعود)
- اشاره؛
- زائر (دیارِ یار)؛
- مکه، تربتِ برگزیده؛
- زیارت حج و ادب باطنی؛
- مکه، سرزمین خاطره‌ها ...؛
- خاطره‌های شکوهمند؛
- مدینه، شهر پیامبر؛
- تاریخ مجسم صدر اسلام؛
- مزارهای مدینه؛
- بر درگه و آستان احمد؛
- پیوند حج و زیارت با رهبری؛
- حج، عبادتی سیاسی؛
- تمامیت حج و دیدار با امام؛
- حضور امام در حج؛
- ولایت، روح حج؛
- حج زنده و سازنده؛
- منصب امیر الحاج؛
- وضعیتِ امروز.
زیارت ائمه شیعه
- اشاره؛
- زیارت در حیات و ممات؛
- زیارت، تجدید میثاق با امام؛
- پیام ائمه و مکتب زیارت؛
- نجف، کوی ولایت؛
- کوفه در گذرگاه تاریخ؛
- شناسنامه نجف؛
- زیارت علی، بیعت با حق؛
- زیارت، احیای حق مکتوم؛
- مواقع زیارت حضرت امیر؛
- کعبه ولایت؛
- کربلا، قبله عشق؛
- زیارت کربلا؛
- رمز این همه تأکید؛
- شهادت، سنگ را بوسیدنی کرد؛
- تربت، پیوند خاک و خون؛
- فرات،آب حیات؛
- تربت، الهام‌بخش سیدالشهدا(ع)؛
- کربلا، پایگاه انقلاب؛
- کعبه یا کربلا؟
- زیارت کربلا در تاریخ معاصر؛
- کاروان‌های پیاده عراق؛
- با راهیانِ کربلا؛
- رژیم بعث و زائران کربلا؛
- نهضت پیاده‌روی اربعین؛
- آغاز حرکت؛
- پیش به‌سوی حرم حسینی؛
- شهادت‌طلبان؛
- رویارویی تن و تانک؛
- رسیدن به کربلا؛
- کاظمین، جلوه مظلومیت؛
- سامرا، حرم دو خورشید.
تحلیل محتوایی زیارتنامهها
- ادب کلام در محضر امام]]؛
- محتوای زیارتنامهها؛
- زیارتنامه و اعلام مواضع؛
- سلام‌ها و لعن‌ها؛
- ولایت و برائت؛
- پیوند مکتبی؛
- خط جهاد و شهادت؛
- زیارت و بیعت؛
- زیارت و شهادت‌طلبی؛
- خونخواهی شهدای کربلا؛
- در رکاب امام مهدی(ع)؛
- نگاه مجموعه‌ای به امامان؛
- مفهوم فدا؛
- گواهی دادن به ایمان و فضیلت؛
- شاهد گرفتن بر ایمان و ولایت.
ادب و آداب زیارت
- ادب ظاهری و باطنی؛
- غسل زیارت؛
- لباس تمیز و آراستگی و خوشبویی؛
- وقار و طمأنینه؛
- خضوع و خشوع؛
- ذکر و تکبیر و تسبیح؛
- اذن دخول؛
- عتبه بوسی؛
- حضور در کنار قبر و بوسیدن ضریح؛
- ادب نسبت به قبر مطهر؛
- پرهیز از حرف‌های بیهوده و [[پرهیز از کارهای لغو|کارهای لغو]؛
- خواندن زیارت مأثور؛
- دعا و تلاوت و عبادت کنار قبر؛
- تکریم خادمان و کمک به فقیران؛
- زیارت وداع و خداحافظی.
کلام آخر
دربارهٔ پدیدآورنده
حجت الاسلام و المسلمین جواد محدثی (متولد ۱۳۳۱ ش، آذربایجان شرقی)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: ابراهیم امینی، حسین وحید خراسانی، حسن حسن‌زاده آملی و محمد تقی مصباح یزدی پیگیری کرد. کارشناس مذهبی صدا و سیما، همکاری با آموزش و پرورش، سپاه پاسداران و دفتر تبلیغات اسلامی در زمینه‌های فرهنگی، مدرس دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده شهید محلاتی سپاه، دانشگاه امیر کبیر، مدرسه عالی علوم کاشان، جامعة الزهرا(س) و مدرسه علمیه رسالت از جمله فعالیت‌های وی است.
او علاوه بر تدریس در حوزه و دانشگاه تا کنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشتهٔ تحریر درآورده است. «حکمتهای فاطمی»، «امامت و اهل بیت(ع)»، «امام علی و هنر»، «امام مهدی و سیره نبوی(ص)»، «کربلا کعبه دل‌ها»،«مرجعیت دینی و علمی اهل بیت» «خون خدا»، «سیره اخلاقی و رفتاری پیامبر اعظم» و «تاریخ سیاسی ائمه(ع)» برخی از این آثار است.[۳]