حدیث یومالدار: تفاوت میان نسخهها
(←پانویس) |
|||
خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
*در اوایل [[بعثت]] [[پیامبر]]، وقتی آیۀ {{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|وَأَنذِرْ عَشِيرَتَكَ الأَقْرَبِينَ}}﴾}}<ref>سوره شعراء آیه ۲۱۴</ref> نازل شد و آن حضرت مأمور گشت که خویشاوندان خود را به [[اسلام]] دعوت کند، در خانۀ خود یا خانۀ [[ابوطالب]] جلسهای برگزار کرد و چهل نفر را دعوت فرمود و ضمن طعام دادن به آنان، دعوت خود را مطرح کرد و فرمود: هریک از شما که در ایمان آوردن پیشقدم شود و [[اسلام]] را بپذیرد، او برادرم، وصیّ، جانشین من و ولیّ مؤمنان است. از حاضران کسی پاسخ مثبت نداد. تنها [[امام علی|علی]]{{ع}} بود که برخاست و ایمان و پذیرش خود را اعلام کرد. [[پیامبر]] نیز فرمود: این برادر من، وصیّ من و خلیفه من بین شماست: {{عربی|اندازه=155%|إنّ هذا أخی و وصیّی و خلیفتی فیکم، فاسمعوا له و أطیعوا}}، آن گروه خنده کنان و از روی استهزاء برخاستند و به ابوطالب میگفتند: تو را دستور داده که از پسرت اطاعت کنی!<ref>الغدیر، ج ۲ ص ۲۷۸ و ج ۹ ص ۹۳،۱۳۰،۲۱۸،۳۳۸، اعیان الشیعه، ج ۱ ص ۲۷۳، موسوعة الامام علی بن ابی طالب، ج ۱ ص ۱۴۵، کتاب یوم الدار، سیّد طالب الحسینی الرفاعی، دانشنامۀ امام علی، ج ۱۰ ص ۲۷۰ و ج ۳ ص ۱۴۶، دانشنامۀ امیر المؤمنین، ج ۲ ص ۲۶</ref> این حدیث و نقل تاریخی با عبارتهای گوناگون در منابع فراوان شیعی و عامّه نقل شده است. چون در خانۀ [[ابوطالب]] یا [[پیامبر]] بوده، به حدیث الدّار یا یوم الدّار شهرت یافته است. چون پس از نزول آیۀ انذار خویشاوندان بوده، به آن حدیث الإنذار هم میگویند. دعوت [[پیامبر]] تنها بر ایمان آوردن نبود، بلکه همکاری در دعوت دینی و پشتیبانی هم بود، چون فرمود: {{عربی|اندازه=155%|"أیّکم یوازرنی علی هذا الأمر علی أن یکون أخی..."}}<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص:۲۲۳.</ref>. | *در اوایل [[بعثت]] [[پیامبر]]، وقتی آیۀ {{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|وَأَنذِرْ عَشِيرَتَكَ الأَقْرَبِينَ}}﴾}}<ref>سوره شعراء آیه ۲۱۴</ref> نازل شد و آن حضرت مأمور گشت که خویشاوندان خود را به [[اسلام]] دعوت کند، در خانۀ خود یا خانۀ [[ابوطالب]] جلسهای برگزار کرد و چهل نفر را دعوت فرمود و ضمن طعام دادن به آنان، دعوت خود را مطرح کرد و فرمود: هریک از شما که در ایمان آوردن پیشقدم شود و [[اسلام]] را بپذیرد، او برادرم، وصیّ، جانشین من و ولیّ مؤمنان است. از حاضران کسی پاسخ مثبت نداد. تنها [[امام علی|علی]]{{ع}} بود که برخاست و ایمان و پذیرش خود را اعلام کرد. [[پیامبر]] نیز فرمود: این برادر من، وصیّ من و خلیفه من بین شماست: {{عربی|اندازه=155%|إنّ هذا أخی و وصیّی و خلیفتی فیکم، فاسمعوا له و أطیعوا}}، آن گروه خنده کنان و از روی استهزاء برخاستند و به ابوطالب میگفتند: تو را دستور داده که از پسرت اطاعت کنی!<ref>الغدیر، ج ۲ ص ۲۷۸ و ج ۹ ص ۹۳،۱۳۰،۲۱۸،۳۳۸، اعیان الشیعه، ج ۱ ص ۲۷۳، موسوعة الامام علی بن ابی طالب، ج ۱ ص ۱۴۵، کتاب یوم الدار، سیّد طالب الحسینی الرفاعی، دانشنامۀ امام علی، ج ۱۰ ص ۲۷۰ و ج ۳ ص ۱۴۶، دانشنامۀ امیر المؤمنین، ج ۲ ص ۲۶</ref> این حدیث و نقل تاریخی با عبارتهای گوناگون در منابع فراوان شیعی و عامّه نقل شده است. چون در خانۀ [[ابوطالب]] یا [[پیامبر]] بوده، به حدیث الدّار یا یوم الدّار شهرت یافته است. چون پس از نزول آیۀ انذار خویشاوندان بوده، به آن حدیث الإنذار هم میگویند. دعوت [[پیامبر]] تنها بر ایمان آوردن نبود، بلکه همکاری در دعوت دینی و پشتیبانی هم بود، چون فرمود: {{عربی|اندازه=155%|"أیّکم یوازرنی علی هذا الأمر علی أن یکون أخی..."}}<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص:۲۲۳.</ref>. | ||
==آیه انذار یکی از [[ادله قرآنی نصب امام علی]]== | |||
* [[قرآن کریم]] با [[آیات]] متعددی بر [[انتصابی بودن]] [[امامت]] [[امام علی|حضرت علی]]{{ع}} دلالت میکند. یکی از [[آیات]] معروف درباره [[اهل بیت]]، آیه انذار است که دو وصف [[منذر]] ([[بیم دهنده]]) و [[هادی]] ([[هدایت کننده]]) از [[اوصاف]] [[پیامبران]] است که در [[قرآن]] نیز مورد تأکید قرار گرفته است:{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن|إِنَّمَا أَنتَ مُنذِرٌ وَلِكُلِّ قَوْمٍ هَادٍ}}﴾}}<ref> تو، تنها بیمدهندهای و هر گروهی رهنمونی دارد؛ سوره رعد، آیه:۷.</ref>. در [[روایات]] متعدد [[فریقین]] از [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}} گزارش شده است که آن حضرت خود را "منذر" و [[حضرت علی]]{{ع}} را "هادی" [[امت]] بعد از خود توصیف میکرد:{{عربی|اندازه=150%|" أَنْتَ الْهَادِي يَا عَلِيُّ بِكَ يَهْتَدِي الْمُهْتَدُونَ بَعْدِي"}} <ref>«اى على! تو آن هدايتگرى، پس از من، رهيافتگان، با تو هدايت مىشوند» تفسیر ابن کثیر، ج ۲، ص ۵۰۳؛ تفسیر طبری، ج۱۳، ص ۱۰۸؛ تفسیر [[روح]] المعانی، ج ۱۳، ص ۱۰۸؛ تفسیر ثعلبی، ج ۵، ص ۲۷۲؛ تاریخ مذینة دمشق، ج ۴۲، ص ۳۵۹.</ref>. وصف "هادی" در [[آیات]] [[قرآن]] و از جمله در این [[آیه شریفه]] در [[مقام]] بلند مانند [[پیامبران]] استعمال شده است. اما از آنجا که [[اسلام]] [[آیین خاتم]] است، [[حضرت علی]]{{ع}} هرچند [[پیامبر]] و دریافت کننده [[وحی]] نیست، اما مطابق صریح آیه و [[تفسیر]] و تطبیق [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}}، [[حضرت علی]]{{ع}}، [[مقام]] "هادی" بعد از [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}} را داراست<ref>[[محمد حسن قدردان قراملکی|قدردان قراملکی، محمد حسن]]، [[امامت ۲ (کتاب)|امامت]]، ص:۲۱۳ - ۲۲۲.</ref>. | |||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == |
نسخهٔ ۱۱ نوامبر ۲۰۱۸، ساعت ۰۰:۱۹
- این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسشهای عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل حدیث یومالدار (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
به این حدیث، حدیث الدار و حدیث بدء الدعوة و حدیث العشیره هم گفته میشود و یکی از فضایل علی بن ابی طالب(ع) و دلایل امامت اوست[۱].
مقدمه
- در اوایل بعثت پیامبر، وقتی آیۀ ﴿﴿وَأَنذِرْ عَشِيرَتَكَ الأَقْرَبِينَ﴾﴾[۲] نازل شد و آن حضرت مأمور گشت که خویشاوندان خود را به اسلام دعوت کند، در خانۀ خود یا خانۀ ابوطالب جلسهای برگزار کرد و چهل نفر را دعوت فرمود و ضمن طعام دادن به آنان، دعوت خود را مطرح کرد و فرمود: هریک از شما که در ایمان آوردن پیشقدم شود و اسلام را بپذیرد، او برادرم، وصیّ، جانشین من و ولیّ مؤمنان است. از حاضران کسی پاسخ مثبت نداد. تنها علی(ع) بود که برخاست و ایمان و پذیرش خود را اعلام کرد. پیامبر نیز فرمود: این برادر من، وصیّ من و خلیفه من بین شماست: إنّ هذا أخی و وصیّی و خلیفتی فیکم، فاسمعوا له و أطیعوا، آن گروه خنده کنان و از روی استهزاء برخاستند و به ابوطالب میگفتند: تو را دستور داده که از پسرت اطاعت کنی![۳] این حدیث و نقل تاریخی با عبارتهای گوناگون در منابع فراوان شیعی و عامّه نقل شده است. چون در خانۀ ابوطالب یا پیامبر بوده، به حدیث الدّار یا یوم الدّار شهرت یافته است. چون پس از نزول آیۀ انذار خویشاوندان بوده، به آن حدیث الإنذار هم میگویند. دعوت پیامبر تنها بر ایمان آوردن نبود، بلکه همکاری در دعوت دینی و پشتیبانی هم بود، چون فرمود: "أیّکم یوازرنی علی هذا الأمر علی أن یکون أخی..."[۴].
آیه انذار یکی از ادله قرآنی نصب امام علی
- قرآن کریم با آیات متعددی بر انتصابی بودن امامت حضرت علی(ع) دلالت میکند. یکی از آیات معروف درباره اهل بیت، آیه انذار است که دو وصف منذر (بیم دهنده) و هادی (هدایت کننده) از اوصاف پیامبران است که در قرآن نیز مورد تأکید قرار گرفته است:﴿﴿إِنَّمَا أَنتَ مُنذِرٌ وَلِكُلِّ قَوْمٍ هَادٍ﴾﴾[۵]. در روایات متعدد فریقین از پیامبر(ص) گزارش شده است که آن حضرت خود را "منذر" و حضرت علی(ع) را "هادی" امت بعد از خود توصیف میکرد:" أَنْتَ الْهَادِي يَا عَلِيُّ بِكَ يَهْتَدِي الْمُهْتَدُونَ بَعْدِي" [۶]. وصف "هادی" در آیات قرآن و از جمله در این آیه شریفه در مقام بلند مانند پیامبران استعمال شده است. اما از آنجا که اسلام آیین خاتم است، حضرت علی(ع) هرچند پیامبر و دریافت کننده وحی نیست، اما مطابق صریح آیه و تفسیر و تطبیق پیامبر(ص)، حضرت علی(ع)، مقام "هادی" بعد از پیامبر(ص) را داراست[۷].
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص:۲۲۳.
- ↑ سوره شعراء آیه ۲۱۴
- ↑ الغدیر، ج ۲ ص ۲۷۸ و ج ۹ ص ۹۳،۱۳۰،۲۱۸،۳۳۸، اعیان الشیعه، ج ۱ ص ۲۷۳، موسوعة الامام علی بن ابی طالب، ج ۱ ص ۱۴۵، کتاب یوم الدار، سیّد طالب الحسینی الرفاعی، دانشنامۀ امام علی، ج ۱۰ ص ۲۷۰ و ج ۳ ص ۱۴۶، دانشنامۀ امیر المؤمنین، ج ۲ ص ۲۶
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص:۲۲۳.
- ↑ تو، تنها بیمدهندهای و هر گروهی رهنمونی دارد؛ سوره رعد، آیه:۷.
- ↑ «اى على! تو آن هدايتگرى، پس از من، رهيافتگان، با تو هدايت مىشوند» تفسیر ابن کثیر، ج ۲، ص ۵۰۳؛ تفسیر طبری، ج۱۳، ص ۱۰۸؛ تفسیر روح المعانی، ج ۱۳، ص ۱۰۸؛ تفسیر ثعلبی، ج ۵، ص ۲۷۲؛ تاریخ مذینة دمشق، ج ۴۲، ص ۳۵۹.
- ↑ قدردان قراملکی، محمد حسن، امامت، ص:۲۱۳ - ۲۲۲.