←غلبه و استیلاء
خط ۱۱۸: | خط ۱۱۸: | ||
فرقهای به نام [[عباسیه]] و [[راوندیه]] بر این عقیده بودند که [[طریق تعیین امام]]، نص و وراثت است که درباره [[عباس بن عبدالمطلب]] [[عموی پیامبر]]{{صل}} تحقق یافته و او [[جانشین پیامبر]] و [[امام]] [[مسلمانان]] پس از آن حضرت است. از آنجا که این گروه به [[امامت]] "عباس" (عموی پیامبر) [[معتقد]] بودند، "عباسیه" و چون مؤسس این [[فرقه]] "عبدالله" راوندی نام داشته، "راوندیه" نامیده شدهاند<ref>مورخان، تاریخ پیدایش این فرقه را اوایل قرن دوم هجری دانستهاند. از نظر محققان، این فرقه، ساخته زمامداران عباسی است، تا بدین وسیله به حکومت خود، رنگ دینی بیشتری بدهند. این فرقه، در تاریخ اسلام چندان دوام نیاورده و در فاصله کوتاهی منقرض شده است؛ چنان که از اواسط قرن سوم هجری دیگر هیچ فعالیت یا نامی از آنها در جوامع اسلامی دیده و شنیده نشده است؛ از این روی در کتابهای ملل و نحل نیز چندان مورد توجه قرار نگرفته است. ر.ک: مقالات الاسلامیین، ج۱، ص۴۶ (پاورقی)، تاریخ شیعه و فرقههای اسلام، ص۷۶-۷۷و ص۸۵-۸۴؛ دایرة المعارف تشیع، ج ۸، ص۱۱۳-۱۱۴. سید مرتضی درباره عباسیه گفته است: «ما درباره این فرقه، جز گزارشهایی نشنیدهایم و هیچگاه فردی از طرفداران آن را مشاهده نکرده و از کسی هم نشنیدهایم که با آنان ملاقات کرده باشد. شذوذ و ندرت در این فرقه، بیشتر از بکریه است. اگر جاحظ رساله "عباسیه" را درباره آنها تالیف نکرده بود، اطلاعاتی درباره این فرقه به دست ما نمیآمد. ظاهراً افرادی که قصد تقرب به دستگاه حکومت عباسی را داشتهاند، این مذهب را ساختهاند و با انقراض آنها این مذهب نیز منقرض شده است». الشافی فی الامامة، ج ۲، ص۱۲۱</ref>. | فرقهای به نام [[عباسیه]] و [[راوندیه]] بر این عقیده بودند که [[طریق تعیین امام]]، نص و وراثت است که درباره [[عباس بن عبدالمطلب]] [[عموی پیامبر]]{{صل}} تحقق یافته و او [[جانشین پیامبر]] و [[امام]] [[مسلمانان]] پس از آن حضرت است. از آنجا که این گروه به [[امامت]] "عباس" (عموی پیامبر) [[معتقد]] بودند، "عباسیه" و چون مؤسس این [[فرقه]] "عبدالله" راوندی نام داشته، "راوندیه" نامیده شدهاند<ref>مورخان، تاریخ پیدایش این فرقه را اوایل قرن دوم هجری دانستهاند. از نظر محققان، این فرقه، ساخته زمامداران عباسی است، تا بدین وسیله به حکومت خود، رنگ دینی بیشتری بدهند. این فرقه، در تاریخ اسلام چندان دوام نیاورده و در فاصله کوتاهی منقرض شده است؛ چنان که از اواسط قرن سوم هجری دیگر هیچ فعالیت یا نامی از آنها در جوامع اسلامی دیده و شنیده نشده است؛ از این روی در کتابهای ملل و نحل نیز چندان مورد توجه قرار نگرفته است. ر.ک: مقالات الاسلامیین، ج۱، ص۴۶ (پاورقی)، تاریخ شیعه و فرقههای اسلام، ص۷۶-۷۷و ص۸۵-۸۴؛ دایرة المعارف تشیع، ج ۸، ص۱۱۳-۱۱۴. سید مرتضی درباره عباسیه گفته است: «ما درباره این فرقه، جز گزارشهایی نشنیدهایم و هیچگاه فردی از طرفداران آن را مشاهده نکرده و از کسی هم نشنیدهایم که با آنان ملاقات کرده باشد. شذوذ و ندرت در این فرقه، بیشتر از بکریه است. اگر جاحظ رساله "عباسیه" را درباره آنها تالیف نکرده بود، اطلاعاتی درباره این فرقه به دست ما نمیآمد. ظاهراً افرادی که قصد تقرب به دستگاه حکومت عباسی را داشتهاند، این مذهب را ساختهاند و با انقراض آنها این مذهب نیز منقرض شده است». الشافی فی الامامة، ج ۲، ص۱۲۱</ref>. | ||
=== [[غلبه]] و | === [[غلبه]] و استیلاء === | ||
گفته شده است [[خوارج]]، غلبه و [[استیلا]] را از جمله راههای [[اثبات امامت]] میدانستند<ref>شرح الاصول الخمسة، ص۵۱۱</ref>. از عبارت [[تفتازانی]] به دست میآید که وی نیز [[قهر و غلبه]] را از طرق اثبات امامت میدانسته؛ او گفته است: کسی که با قهر و غلبه به [[امامت]] برسد، با غلبه دیگری بر او، از امامت [[عزل]] میشود<ref> شرح المقاصد، ج ۵، ص۲۵۷</ref>. | گفته شده است [[خوارج]]، غلبه و [[استیلا]] را از جمله راههای [[اثبات امامت]] میدانستند<ref>شرح الاصول الخمسة، ص۵۱۱</ref>. از عبارت [[تفتازانی]] به دست میآید که وی نیز [[قهر و غلبه]] را از طرق اثبات امامت میدانسته؛ او گفته است: کسی که با قهر و غلبه به [[امامت]] برسد، با غلبه دیگری بر او، از امامت [[عزل]] میشود<ref> شرح المقاصد، ج ۵، ص۲۵۷</ref>. | ||