تمیم بن حذیم ناجی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[تمیم بن حذیم ناجی در تاریخ اسلامی]] - [[تمیم بن حذیم ناجی در تراجم و رجال]]| پرسش مرتبط = }} | {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = اصحاب امام علی | عنوان مدخل = تمیم بن حذیم ناجی | مداخل مرتبط = [[تمیم بن حذیم ناجی در تاریخ اسلامی]] - [[تمیم بن حذیم ناجی در تراجم و رجال]]| پرسش مرتبط = }} | ||
{{جعبه اطلاعات اصحاب | |||
| نام = تمیم بن حذیم ناجی | |||
| مشهور به = | |||
| نام تصویر = تصویر نمادین جنگ صفین.jpg | |||
| عرض تصویر = | |||
| توضیح تصویر = تصویر نمادین جنگ صفین | |||
| نام کامل = تمیم بن حذیم ناجی | |||
| نام‌های دیگر = | |||
| جنسیت = مرد | |||
| کنیه = | |||
| لقب = | |||
| اهل = | |||
| از قبیله = [[نصر]] | |||
| از تیره = | |||
| پدر = | |||
| مادر = | |||
| همسر = | |||
| پسر = | |||
| دختر = | |||
| خواهر = | |||
| برادر = | |||
| خویشاوندان = | |||
| وابستگان = | |||
| تاریخ تولد = | |||
| محل تولد = | |||
| محل زندگی = | |||
| تاریخ درگذشت = | |||
| محل درگذشت = | |||
| تاریخ شهادت = | |||
| محل شهادت = | |||
| طول عمر = | |||
| محل دفن = | |||
| دین = | |||
| مذهب = | |||
| از اصحاب = [[امام علی]] | |||
| از طبقه = | |||
| در جنگ = [[جنگ صفین]] | |||
| نقش‌ها = | |||
| فعالیت‌ها = | |||
| علت شهرت = | |||
| علت درگذشت = | |||
| علت شهادت = | |||
| راوی از = | |||
| روایات مشهور = | |||
| مشایخ او = [[امام علی]] | |||
| راویان از او = [[ابوبکر حضرمی]] | |||
| آخرین راوی از او = | |||
}} | |||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
تمیم [[فرزند]] حذیم و به قولی حذلم و خزیم<ref>خلاصه علامه حلی و رجال ابن داوود و تنقیح المقال، ج۱، ص۱۸۶.</ref> از [[طائفه]] ناجیه<ref>ناجیه گروهی از قحطانیون و اشعربون که منسب به ابوموسی اشعری است می‌باشند.</ref> می‌باشد. | |||
[[شیخ طوسی]]، او را از [[اصحاب]] [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} به شمار آورده و می‌نویسد: تمیم در برخی از جنگ‌های زمان [[حضرت]] حضور داشته است<ref>رجال طوسی، ص۳۶، ش۱.</ref>. | |||
[[برقی]] می‌نویسد: تمیم مردی [[شجاع]] و از [[قبیله]] [[نصر]] در [[صفین]] در رکاب [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} شرکت داشت<ref>رجال برقی، ص۴.</ref>. | |||
[[نصر بن مزاحم]] در [[وقعة صفین]] رخدادهای مهمی را از تمیم [[نقل]] کرده که خود [[دلیل]] روشنی بر حضور و نزدیکی او با [[حضرت علی]] {{ع}} در آن [[جنگ]] است، اینک یک نمونه از آن را ذکر می‌کنیم: [[جابر بن یزید جعفی]] از [[تمیم بن حذیم]] [[نقل]] می‌کند که او گفت: هرگاه [[امام علی]] {{ع}} در جنگ [[صفین]] قصد رفتن به میدان رزم داشت، چون بر مرکب خود سوار می‌شد به [[اسم خدا]] سوار می‌شد و سپس می‌گفت: [[حمد]] و [[ستایش]] بر خدایی که به ما [[نعمت‌ها]] داد و [[فضل]] بزرگش را شامل ما نمود، [[پاک]] و منزه است خدایی که اینها را مسخر ما ساخت و ما [[توانایی]] و [[قدرت]] [[حفظ]] و نگه‌داری آن را نداشتیم و بازگشت همه ما به سوی پروردگارمان است.<ref>{{متن حدیث|اَلْحَمْدُ لِلَّهِ عَلَى نِعَمِهِ عَلَيْنَا وَ فَضْلِهِ اَلْعَظِيمِ}}؛ {{متن قرآن|سُبْحَانَ الَّذِي سَخَّرَ لَنَا هَذَا وَمَا كُنَّا لَهُ مُقْرِنِينَ وَإِنَّا إِلَى رَبِّنَا لَمُنْقَلِبُونَ}}}}«پاکا آن (خداوند) که این را برای ما رام کرد و ما را توان آن نبود و ما به سوی پروردگارمان برمی‌گردیم» سوره زخرف، آیه ۱۳-۱۴.</ref>. | |||
بعد [[حضرت]] رو به [[قبله]] می‌ایستاد و دست‌های خود را به صورت [[دعا]] بلند می‌کرد و چنین می‌گفت: "بار پروردگارا، گام‌ها به سوی تو بازگشته، و بدن‌ها به زحمت افتاده، و قلب‌ها به جانب تو فارغ شده، و دست‌ها به سوی تو بلند گردیده و چشم‌ها به جانب تو دوخته شده‌اند"<ref>{{متن حدیث| اَللَّهُمَّ إِلَيْكَ نُقِلَتِ اَلْأَقْدَامُ وَ أُتْعِبَتِ اَلْأَبْدَانُ وَ أَفْضَتِ اَلْقُلُوبُ وَ رُفِعَتِ اَلْأَيْدِي وَ شَخَصَتِ اَلْأَبْصَارُ }}</ref>. | |||
سپس این [[آیه]] را می‌خواند:{{متن قرآن|رَبَّنَا افْتَحْ بَيْنَنَا وَبَيْنَ قَوْمِنَا بِالْحَقِّ وَأَنْتَ خَيْرُ الْفَاتِحِينَ}}<ref>«خداوندا! میان ما و قوم ما به حق داوری فرما و تو بهترین داورانی» سوره اعراف، آیه ۸۹.</ref>. | |||
بعد می‌فرمود: {{متن حدیث|اَللَّهُ أَكْبَرُ اَللَّهُ أَكْبَرُ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اَللَّهُ وَ اَللَّهُ أَكْبَرُ يَا اَللَّهُ يَا أَحَدُ يَا صَمَدُ يَا رَبَّ مُحَمَّدٍ اُكْفُفْ عَنَّا شَرَّ اَلظَّالِمِينَ اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ رَبِّ اَلْعٰالَمِينَ `اَلرَّحْمٰنِ اَلرَّحِيمِ `مٰالِكِ يَوْمِ اَلدِّينِ `إِيّٰاكَ نَعْبُدُ وَ إِيّٰاكَ نَسْتَعِينُ بِسْمِ اَللّٰهِ اَلرَّحْمٰنِ اَلرَّحِيمِ وَ لاَ حَوْلَ وَ لاَ قُوَّةَ إِلاَّ بِاللَّهِ اَلْعَلِيِّ اَلْعَظِيمِ }}، بعد در آخر چنین می‌فرمود: "بار پروردگارا، خطر [[ظالمان]] را از ما دور کن". | |||
تمیم در پایان می‌گوید: این [[دعاها]] و [[آیات]]، [[شعار]] [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} در [[صفین]] بود<ref>وقعة صفین، ص۲۳۰.</ref>.<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۱ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۱، ص۲۵۵-۲۵۶.</ref> | |||
== منابع == | == منابع == | ||
نسخهٔ ۲۶ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۹:۱۷
این مدخل زیرشاخهٔ بحث اصحاب امام علی است. تمیم بن حذیم ناجی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: تمیم بن حذیم ناجی در تاریخ اسلامی - تمیم بن حذیم ناجی در تراجم و رجال - پرسش مرتبط ندارد| تمیم بن حذیم ناجی | |
|---|---|
 تصویر نمادین جنگ صفین | |
| نام کامل | تمیم بن حذیم ناجی |
| جنسیت | مرد |
| از قبیله | نصر |
| از اصحاب | امام علی |
| حضور در جنگ | جنگ صفین |
| مشخصات حدیثی | |
| مشایخ او | امام علی |
| راویان از او | ابوبکر حضرمی |
مقدمه
تمیم فرزند حذیم و به قولی حذلم و خزیم[۱] از طائفه ناجیه[۲] می‌باشد. شیخ طوسی، او را از اصحاب امیرالمؤمنین (ع) به شمار آورده و می‌نویسد: تمیم در برخی از جنگ‌های زمان حضرت حضور داشته است[۳]. برقی می‌نویسد: تمیم مردی شجاع و از قبیله نصر در صفین در رکاب امیرالمؤمنین (ع) شرکت داشت[۴].
نصر بن مزاحم در وقعة صفین رخدادهای مهمی را از تمیم نقل کرده که خود دلیل روشنی بر حضور و نزدیکی او با حضرت علی (ع) در آن جنگ است، اینک یک نمونه از آن را ذکر می‌کنیم: جابر بن یزید جعفی از تمیم بن حذیم نقل می‌کند که او گفت: هرگاه امام علی (ع) در جنگ صفین قصد رفتن به میدان رزم داشت، چون بر مرکب خود سوار می‌شد به اسم خدا سوار می‌شد و سپس می‌گفت: حمد و ستایش بر خدایی که به ما نعمت‌ها داد و فضل بزرگش را شامل ما نمود، پاک و منزه است خدایی که اینها را مسخر ما ساخت و ما توانایی و قدرت حفظ و نگه‌داری آن را نداشتیم و بازگشت همه ما به سوی پروردگارمان است.[۵]. بعد حضرت رو به قبله می‌ایستاد و دست‌های خود را به صورت دعا بلند می‌کرد و چنین می‌گفت: "بار پروردگارا، گام‌ها به سوی تو بازگشته، و بدن‌ها به زحمت افتاده، و قلب‌ها به جانب تو فارغ شده، و دست‌ها به سوی تو بلند گردیده و چشم‌ها به جانب تو دوخته شده‌اند"[۶].
سپس این آیه را می‌خواند:
رَبَّنَا افْتَحْ بَيْنَنَا وَبَيْنَ قَوْمِنَا بِالْحَقِّ وَأَنْتَ خَيْرُ الْفَاتِحِينَ
[۷].
بعد می‌فرمود: «اَللَّهُ أَكْبَرُ اَللَّهُ أَكْبَرُ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اَللَّهُ وَ اَللَّهُ أَكْبَرُ يَا اَللَّهُ يَا أَحَدُ يَا صَمَدُ يَا رَبَّ مُحَمَّدٍ اُكْفُفْ عَنَّا شَرَّ اَلظَّالِمِينَ اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ رَبِّ اَلْعٰالَمِينَ `اَلرَّحْمٰنِ اَلرَّحِيمِ `مٰالِكِ يَوْمِ اَلدِّينِ `إِيّٰاكَ نَعْبُدُ وَ إِيّٰاكَ نَسْتَعِينُ بِسْمِ اَللّٰهِ اَلرَّحْمٰنِ اَلرَّحِيمِ وَ لاَ حَوْلَ وَ لاَ قُوَّةَ إِلاَّ بِاللَّهِ اَلْعَلِيِّ اَلْعَظِيمِ »، بعد در آخر چنین می‌فرمود: "بار پروردگارا، خطر ظالمان را از ما دور کن".
تمیم در پایان می‌گوید: این دعاها و آیات، شعار امیرالمؤمنین (ع) در صفین بود[۸].[۹]
منابع
پانویس
- ↑ خلاصه علامه حلی و رجال ابن داوود و تنقیح المقال، ج۱، ص۱۸۶.
- ↑ ناجیه گروهی از قحطانیون و اشعربون که منسب به ابوموسی اشعری است می‌باشند.
- ↑ رجال طوسی، ص۳۶، ش۱.
- ↑ رجال برقی، ص۴.
- ↑ «اَلْحَمْدُ لِلَّهِ عَلَى نِعَمِهِ عَلَيْنَا وَ فَضْلِهِ اَلْعَظِيمِ»؛
سُبْحَانَ الَّذِي سَخَّرَ لَنَا هَذَا وَمَا كُنَّا لَهُ مُقْرِنِينَ وَإِنَّا إِلَى رَبِّنَا لَمُنْقَلِبُونَ
}}«پاکا آن (خداوند) که این را برای ما رام کرد و ما را توان آن نبود و ما به سوی پروردگارمان برمی‌گردیم» سوره زخرف، آیه ۱۳-۱۴.
- ↑ « اَللَّهُمَّ إِلَيْكَ نُقِلَتِ اَلْأَقْدَامُ وَ أُتْعِبَتِ اَلْأَبْدَانُ وَ أَفْضَتِ اَلْقُلُوبُ وَ رُفِعَتِ اَلْأَيْدِي وَ شَخَصَتِ اَلْأَبْصَارُ »
- ↑ «خداوندا! میان ما و قوم ما به حق داوری فرما و تو بهترین داورانی» سوره اعراف، آیه ۸۹.
- ↑ وقعة صفین، ص۲۳۰.
- ↑ ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۱، ص۲۵۵-۲۵۶.