نقابت خاصه: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۲۷ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۵:۲۹

مقدمه

نقابت در لغت، رئیس شدن است^[۱]. نقابت خاصّه، اختیارات ویژه‌ای بود که به نقیب محوّل می‌شد؛ از آنجا که خلفای اموی و عباسی، خلافت را با نوعی از سلطنت آمیخته بودند^[۲]، برای خود نقیبی تعیین کردند. صلاحیت نقیب خاصه محدود به امور ذیل بود.

حفظ انساب خلیفه، تا کسی خود را داخل و یا خارج از نسب خلیفه نسازد. از این‌رو، نقیب به ثبت تاریخ ولادت وفوت انساب خلیفه می‌پرداخت؛ نظیر ادارۀ ثبت احوال امروزی. البته نقابت جنبۀ اختصاصی داشت؛
نظارت بر مشاغل افراد خانواده خلیفه، تا از اشتغال به مشاغل پست و فرو مایه جلوگیری شود؛
دریافت مقرّری و حقوق ماهیانه افراد خانواده...^[۳]^[۴].

منابع

فروتن، اباصلت، مرادی، علی اصغر، واژه‌نامه فقه سیاسی

پانویس

↑ لغت‌نامه دهخدا، ج۱۴، ص۲۲۶۴۸.
↑ طبقات الکبری، ج۷، ص۷؛ مصنف، ج۱۱، ص۱۴۷؛ مسند احمد، ج۵، ص۲۲۱-۲۲۰؛ مختصر تاریخ دمشق، ج۲۵، ص۵۵.
↑ ابویعلی، الاحکام السلطانیه، ص۹۱-۹۰؛ تاریخ التمدن الاسلامی، ج۲، ص۲۵۲؛ ماوردی، الاحکام السلطانیه. ص۹۷-۹۶.
↑ اباصلت فروتن|فروتن، اباصلت، علی اصغر مرادی|مرادی، علی اصغر، واژه‌نامه فقه سیاسی (کتاب)|واژه‌نامه فقه سیاسی، ص ۱۷۶.

[1] لغت‌نامه دهخدا، ج۱۴، ص۲۲۶۴۸.

[2] طبقات الکبری، ج۷، ص۷؛ مصنف، ج۱۱، ص۱۴۷؛ مسند احمد، ج۵، ص۲۲۱-۲۲۰؛ مختصر تاریخ دمشق، ج۲۵، ص۵۵.

[3] ابویعلی، الاحکام السلطانیه، ص۹۱-۹۰؛ تاریخ التمدن الاسلامی، ج۲، ص۲۵۲؛ ماوردی، الاحکام السلطانیه. ص۹۷-۹۶.

[4] اباصلت فروتن|فروتن، اباصلت، علی اصغر مرادی|مرادی، علی اصغر، واژه‌نامه فقه سیاسی (کتاب)|واژه‌نامه فقه سیاسی، ص ۱۷۶.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[نقابت خاصه در قرآن]] - [[نقابت خاصه در حدیث]] - [[نقابت خاصه در فقه اسلامی]] - [[نقابت خاصه در فقه سیاسی]]| پرسش مرتبط  = نقابت خاصه (پرسش)}}
 == مقدمه ==
-[[نقابت]] در لغت، [[رئیس]] شدن است<ref>لغت‌نامه دهخدا، ج۱۴، ص۲۲۶۴۸.</ref>. نقابت خاصّه، اختیارات ویژه‌ای بود که به [[نقیب]] محوّل می‌شد؛ از آنجا که خلفای [[اموی]] و [[عباسی]]، [[خلافت]] را با نوعی از [[سلطنت]] آمیخته بودند<ref>طبقات الکبری، ج۷، ص۷؛ مصنف، ج۱۱، ص۱۴۷؛ مسند احمد، ج۵، ص۲۲۱-۲۲۰؛ مختصر تاریخ دمشق، ج۲۵، ص۵۵.</ref>، برای خود نقیبی [[تعیین]] کردند. صلاحیت نقیب [[خاصه]] محدود به امور ذیل بود.
+[[نقابت]] در لغت، [[رئیس]] شدن است<ref>لغت‌نامه دهخدا، ج۱۴، ص۲۲۶۴۸.</ref>. نقابت خاصّه، اختیارات ویژه‌ای بود که به [[نقیب]] محوّل می‌شد؛ از آنجا که [[خلفای اموی]] و [[عباسی]]، [[خلافت]] را با نوعی از [[سلطنت]] آمیخته بودند<ref>طبقات الکبری، ج۷، ص۷؛ مصنف، ج۱۱، ص۱۴۷؛ مسند احمد، ج۵، ص۲۲۱-۲۲۰؛ مختصر تاریخ دمشق، ج۲۵، ص۵۵.</ref>، برای خود نقیبی [[تعیین]] کردند. صلاحیت نقیب [[خاصه]] محدود به امور ذیل بود.
 # [[حفظ]] انساب [[خلیفه]]، تا کسی خود را داخل و یا خارج از [[نسب]] خلیفه نسازد. از این‌رو، نقیب به [[ثبت]] [[تاریخ]] ولادت وفوت انساب خلیفه می‌پرداخت؛ نظیر ادارۀ ثبت احوال امروزی. البته نقابت جنبۀ اختصاصی داشت؛
 # [[نظارت]] بر [[مشاغل]] افراد [[خانواده]] خلیفه، تا از اشتغال به مشاغل [[پست]] و فرو مایه جلوگیری شود؛