ابوقتاده انصاری: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۰٬۳۱۵ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۵ فوریهٔ ۲۰۲۳
تغییرمسیر به ابو قتاده انصاری حذف شد
(تغییرمسیر به ابو قتاده انصاری)
برچسب: تغییر مسیر جدید
 
(تغییرمسیر به ابو قتاده انصاری حذف شد)
برچسب‌ها: تغییرمسیر حذف شد پیوندهای ابهام‌زدایی
خط ۱: خط ۱:
#تغییر_مسیر [[ابو قتاده انصاری]]
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = ابوقتاده انصاری | مداخل مرتبط = [[ابوقتاده انصاری در حدیث]] - [[ابوقتاده انصاری در تاریخ اسلامی]] - [[ابوقتاده انصاری در تراجم و رجال]] | پرسش مرتبط  = }}
{{جعبه اطلاعات اصحاب
| نام = ابوقتاده انصاری
| مشهور به =
| نام تصویر = تصویر نمادین جنگ صفین.jpg
| عرض تصویر =
| توضیح تصویر = تصویر نمادین جنگ صفین 
| نام کامل = أبو قتادة حارث بن ربعی بن بلدمة بن خناس بن سنان بن عبید انصاری
| نام‌های دیگر =
| جنسیت = مرد
| کنیه = ابو قتاده
| لقب = [[حارث بن ربعی سلمی]] 
| اهل =
| از قبیله = [[خزرج]]
| از تیره = 
| پدر = [[ربعی بن بلدمة انصاری]]
| مادر = 
| همسر =
| پسر = 
| دختر =
| خواهر =
| برادر =
| خویشاوندان = 
| وابستگان =
| تاریخ تولد = 
| محل تولد = 
| محل زندگی = [[مدینه]]
| تاریخ درگذشت = [[۳۸ هجری]]
| محل درگذشت = 
| تاریخ شهادت =
| محل شهادت =
| طول عمر =
| محل دفن = [[مدینه]] یا [[کوفه]]
| دین =
| مذهب =
| از اصحاب = {{فهرست جعبه افقی| [[پیامبر خاتم]] | [[امام علی]] }}
| از طبقه =
| در جنگ = {{فهرست جعبه افقی| [[بدر]] | [[احد]] | [[خندق]] | [[جمل]] | [[صفین]] | [[نهروان]] }}
| نقش‌ها =
| فعالیت‌ها =
| علت شهرت = از سواران [[رشید]] [[لشکر]] [[پیامبر]]   
| علت درگذشت = 
| علت شهادت =
| راوی از =
| روایات مشهور = 
| مشایخ او =
| راویان از او = 
| آخرین راوی از او =
}}
 
== مقدمه ==
ابوقتاده انصاری اسم او، [[حارث]] و به قولی [[نعمان]] یا [[عمرو]] است، [[فرزند]] [[ربعی بن بلدمة انصاری]] و مشهور به کنیه‌اش [[ابو قتاده]]. او از [[قبیله خزرج]] و مادرش کبشه دختر [[مطهر بن حرام]] نام داشت. [[ابو قتاده]] در زمره [[اصحاب رسول خدا]] {{صل}} و از شجاعان و دلاوران کم‌نظیر و افاضل [[یاران]] آن [[حضرت]] به شمار می‌آید که به «فارس [[رسول الله]] {{صل}}» (یعنی یکه سوار [[پیامبر]]) معروف بود.
 
مؤرخان معتقدند: [[ابو قتاده]] در تمامی [[غزوه‌ها]] و جنگ‌های صدر اسلام همراه [[پیامبر خدا]] {{صل}} بوده است، لکن درباره حضور وی در [[بدر]] بر یک نظر واحد نیستند، لذا برخی او را از [[بدریون]] می‌دانند و جمعی بر این عقیده‌اند که او در [[جنگ احد]] به بعد حضور داشته است<ref>ر.ک: الاصابه، ج۷، ص۳۲۷؛ اسد الغابه، ج۵، ص۲۷۴ و تاریخ بغداد، ج۱، ص۱۵۹-۱۶۱.</ref>.<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۱ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۱، ص۱۱۹-۱۲۰.</ref>
 
== [[ابو قتاده]] یار همیشگی [[علی]] {{ع}} ==
[[ابو قتاده]] از [[یاران]] [[مخلص]] و با وفای [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} به شمار می‌آید، او در تمامی جنگ‌های زمان [[خلافت]] آن حضرت حضور داشته و در [[جمل]] و [[صفین]] و [[نهروان]] ملازم رکاب [[امام]] {{ع}} بود<ref>اسد الغابه، ج۵، ص۲۷۵؛ الاصابه، ج۷، ص۳۲۹ و رجال طوسی، ص۶۳.</ref>.
 
[[امیرالمؤمنین]] {{ع}} هنگامی که به [[خلافت]] رسید، [[خالد بن عاصی بن هاشم بن مغیره مخزومی]] را که از سوی [[عثمان]] [[والی]] [[مکه]] بود، [[عزل]] کرد و ابوقتاده انصاری را بر آن [[شهر]] گماشت ولی پس از مدتی [[ابو قتاده]] را نیز از [[ولایت]] [[مکه]] برکنار نموده<ref>ظاهرا علت برکناری ابوقتاده از ولایت مکه، جهت فراخوانی او به همراهی با حضرت در جنگ جمل، صفین و نهروان بوده است.</ref> و [[قثم فرزند عباس]] را به جای او [[منصوب]] کرد و [[قثم]] تا زمانی که [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} به [[شهادت]] رسید در [[مکه]] [[ولایت]] و [[حکومت]] داشت<ref>شرح ابن ابی الحدید، ج۱۶، ص۱۴۰.</ref>.<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۱ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۱، ص۱۲۰.</ref>
 
== حضور در [[جنگ نهروان]] و عزیمت به [[مدینه]] ==
[[امیرالمؤمنین]] {{ع}} در [[جنگ]] [[خوارج]] (پس از آنکه از [[هدایت]] آنها [[مأیوس]] شد) [[سپاه]] خود را آرایش داد و [[فرماندهی]] [[میمنه]] را به [[حجر بن عدی]] و [[میسره]] را به [[شبث بن ربعی]] یا [[معقل بن قیس ریاحی]] و [[سواره‌نظام]] را به [[ابو ایوب انصاری]] و پیاده [[نظام]] را به ابوقتاده انصاری سپرد. در این [[نبرد]] که هفتصد یا هشتصد تن از [[صحابی]] [[رسول الله]] {{صل}} از [[مدینه]] در رکاب [[امیر المؤمنین]] {{ع}} حضور داشتند، [[فرماندهی]] آنان را به [[قیس بن سعد بن عباده]] واگذار نمود و خود حضرت هم در [[قلب]] [[لشکر]] قرار گرفت<ref>شرح ابن ابی الحدید، ج۵، ص۸۵ و شرح ابن ابی الحدید، ج۲، ص۲۷۲.</ref>.
 
[[خطیب بغدادی]] [[نقل]] می‌کند: هنگامی که [[امیرالمؤمنین علی]] {{ع}} از [[جنگ]] با نهروانیان فارغ شد، ابوقتاده انصاری با شصت یا هفتاد نفر از [[اصحاب]] [[انصار]] [[رسول خدا]] {{صل}} به [[مدینه]] مراجعت نمود و ابتدا به [[دیدار]] [[عایشه]] شتافت و آن دو گفت وگوهای زیادی درباره [[حضرت علی]] {{ع}} و اقدامات او و [[سخنان رسول خدا]] {{صل}} درباره [[علی]] {{ع}} داشتند. در پایان [[عایشه]] گفت: ای [[ابو قتاده]]، نباید چیزی مانع این شود که من حقی درباره [[علی بن ابی طالب]] می‌دانم، نگویم و آن [[حق]] این است که: از [[رسول خدا]] {{صل}} شنیدم که می‌فرمود: «[[امت]] من به دو گروه تقسیم می‌شوند: یکی از این دو گروه سرهای خود را می‌تراشند و سبیل‌های خود را کوتاه می‌کنند، [[قرآن]] می‌خوانند اما [[قرآن]] از گلوی آنها [[تجاوز]] نمی‌کند، این گروه را کسی می‌کشد که نزد من و نزد [[خداوند]] [[محبوب]] است»<ref>{{متن حدیث|تفترق أمتی علی فرقتین، تمرق بینهما فرقة محقون رؤسهم محقون شواربهم... یقرأون القرآن لا یتجاوز تراقیهم، یقتلهم أحبهم إلی و أحبهم إلی الله تعالی}}</ref>.
 
چون [[عایشه]] [[اقرار]] به [[حق]] کرد و [[علی]] {{ع}} و یارانش را که کشندگان [[خوارج]] بودند، محبوب‌ترین افراد نزد [[خدا]] و [[رسول]] او اعلام کرد، [[ابو قتاده]] گفت: ای [[عایشه]]، آیا با اینکه تو این [[حقیقت]] را می‌دانی؟! پس چرا با [[علی]] {{ع}} چنین کردی؟! (و [[جنگ جمل]] را بپا داشتی؟) [[عایشه]] از جواب طفره رفت و چنین گفت: ای [[ابو قتاده]]، برای امر [[خدا]]، اندازه و مقدار معینی است و برای این اندازه اسباب و وسایلی است...<ref>تاریخ بغداد، ج۱، ص۱۶۰-۱۵۹.</ref>.<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۱ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۱، ص۱۲۰-۱۲۲.</ref>
 
== [[وفات]] [[ابو قتاده]] ==
[[ابو قتاده]] در سال ۳۸ یا ۴۰ [[هجری]] در [[کوفه]] و در زمان [[خلافت امیرالمؤمنین]] {{ع}} درگذشت. حضرت بر جنازه او [[نماز]] گزارد و بر او شش یا هفت بار [[تکبیر]] گفت. و قول دیگری هم در [[وفات]] او آمده که: وی در سال ۵۴ [[هجری]] در [[مدینه]] از [[دنیا]] رفت و سن او در آن زمان ۷۰ یا ۷۲ سال بوده است<ref>ر. ک: اسد الغابه، ج۵، ص۲۷۵ و الاصابه، ج۷، ص۳۲۹؛ تاریخ بغداد، ج۱، ص۱۶۱؛ سیر أعلام النبلاء، ج۴، ص۹۲ و ۹۰ و تهذیب التهذیب، ج۱۰، ص۲۲۹. </ref>.<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۱ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۱، ص۱۲۲.</ref>
 
== جستارهای وابسته ==
* [[کارگزاران خلفا بر مکه]]
* [[کارگزاران امام علی]]
* [[کارگزاران امام علی بر مکه]]
 
== منابع ==
{{منابع}}
# [[پرونده:1379452.jpg|22px]] [[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۱ (کتاب)|'''اصحاب امام علی''']]
{{پایان منابع}}
 
== پانویس ==
{{پانویس}}
 
{{صحابه انصار}}
 
[[رده:اصحاب امام علی]]
[[رده:کارگزاران حکومت امام علی]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:اصحاب پیامبر]]
[[رده:خزرج]]
۲۴٬۵۵۵

ویرایش