استعانت در فقه اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۸: خط ۸:


۲. استعانت [[حرام]]: یاری جستن بر امر حرام، مانند استعانت بر ساختن شراب، و نیز از راه حرام، مانند استعانت به [[سحر]]، [[کهانت]] و شعبده حرام است.
۲. استعانت [[حرام]]: یاری جستن بر امر حرام، مانند استعانت بر ساختن شراب، و نیز از راه حرام، مانند استعانت به [[سحر]]، [[کهانت]] و شعبده حرام است.
 
==ابواب مرتبط با استعانت در فقه==
در ابواب ذیل از استعانت به نحو خاص سخن رفته است:
در ابواب ذیل از استعانت به نحو خاص سخن رفته است:


[[طهارت]]: به قول مشهور، استعانت در [[وضو]]، یعنی در ریختن آب به دست وضو گیرنده [[کراهت]] دارد.<ref>الحدائق الناضرة، ج ۲، ص۳۶۴</ref> کراهت آن در مقدّمات دور، مانند فراهم کردن آب و گرم کردن آن، اختلافی است.<ref>جواهر الکلام، ج ۲، ص۳۴۳</ref> این [[حکم]] در [[غسل]] و تیمّم نیز جاری است.<ref>الحدائق الناضرة، ج ۲، ص۳۶۲</ref>
# [[طهارت]]: به قول مشهور، استعانت در [[وضو]]، یعنی در ریختن آب به دست وضو گیرنده [[کراهت]] دارد.<ref>الحدائق الناضرة، ج ۲، ص۳۶۴</ref> کراهت آن در مقدّمات دور، مانند فراهم کردن آب و گرم کردن آن، اختلافی است.<ref>جواهر الکلام، ج ۲، ص۳۴۳</ref> این [[حکم]] در [[غسل]] و تیمّم نیز جاری است.<ref>الحدائق الناضرة، ج ۲، ص۳۶۲</ref>#
 
[[صلات]]: به قول مشهور، کمک گرفتن از [[عصا]]، [[دیوار]] و مانند آن در [[نماز]]، [[هنگام قیام]] جایز نیست، و در حال [[ضرورت]]، جایز، بلکه واجب و مقدّم بر نشستن است.<ref>جواهر الکلام، ج ۹، ص۲۴۸ ـ ۲۵۰</ref>
[[صلات]]: به قول مشهور، کمک گرفتن از [[عصا]]، [[دیوار]] و مانند آن در [[نماز]]، [[هنگام قیام]] جایز نیست، و در حال [[ضرورت]]، جایز، بلکه واجب و مقدّم بر نشستن است.<ref>جواهر الکلام، ج ۹، ص۲۴۸ ـ ۲۵۰</ref>
 
#[[جهاد]]: یاری جستن از [[کفّار]] [[ذمّی]] در [[جنگ با کفّار]] [[حربی]] یا [[باغیان]] و نیز از گروهی از [[کافران]] حربی یا باغیان در [[نبرد]] با گروهی دیگر از ایشان با وجود [[مصلحت]] و نداشتن [[مفسده]]، جایز است.<ref>جواهر الکلام، ج ۲۱، ص۱۹۳ و ۳۴۶</ref>
[[جهاد]]: یاری جستن از [[کفّار]] [[ذمّی]] در [[جنگ با کفّار]] [[حربی]] یا [[باغیان]] و نیز از گروهی از [[کافران]] حربی یا باغیان در [[نبرد]] با گروهی دیگر از ایشان با وجود [[مصلحت]] و نداشتن [[مفسده]]، جایز است.<ref>جواهر الکلام، ج ۲۱، ص۱۹۳ و ۳۴۶</ref>
# [[قضاء]]: کمک گرفتن از [[قاضی]] [[ستمگر]] با مراجعه به او برای [[احقاق حق]]، حرام است؛ لیکن هنگام ضرورت، مانند موردی که گرفتن [[حق]] متوقّف بر آن باشد، جایز است.<ref>جواهر الکلام، ج ۴۰، ص۳۵</ref>
 
# لقطه: بر یابنده کودکِ گمشده، در صورتی که [[کودک]] [[مالی]] نداشته باشد و نیز فردی که به رایگان [[نفقه]] او را بپردازد، وجود نداشته باشد، واجب است برای پرداخت نفقه او در صورت امکان از [[حاکم اسلامی]] و در صورت عدم امکان از [[مسلمانان]] ـ که خود نیز یکی از آنان است ـ کمک بگیرد<ref>جواهر الکلام، ج ۳۸، ص۱۶۵.</ref>.<ref>[[سید محمود هاشمی شاهرودی|هاشمی شاهرودی، سید محمود]]، [[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (کتاب)|فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت]] ج۱، صفحه ۴۶۲ - ۴۶۳.</ref>
[[قضاء]]: کمک گرفتن از [[قاضی]] [[ستمگر]] با مراجعه به او برای [[احقاق حق]]، حرام است؛ لیکن هنگام ضرورت، مانند موردی که گرفتن [[حق]] متوقّف بر آن باشد، جایز است.<ref>جواهر الکلام، ج ۴۰، ص۳۵</ref>
 
لقطه: بر یابنده کودکِ گمشده، در صورتی که [[کودک]] [[مالی]] نداشته باشد و نیز فردی که به رایگان [[نفقه]] او را بپردازد، وجود نداشته باشد، واجب است برای پرداخت نفقه او در صورت امکان از [[حاکم اسلامی]] و در صورت عدم امکان از [[مسلمانان]] ـ که خود نیز یکی از آنان است ـ کمک بگیرد<ref>جواهر الکلام، ج ۳۸، ص۱۶۵.</ref>.<ref>[[سید محمود هاشمی شاهرودی|هاشمی شاهرودی، سید محمود]]، [[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (کتاب)|فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت]] ج۱، صفحه ۴۶۲ - ۴۶۳.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
۲۱۸٬۸۳۴

ویرایش