فرزندان حضرت آدم: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
(←مقدمه) برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی |
||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
در [[آیه]] نخست سوره نساء {{متن قرآن|وَبَثَّ مِنْهُمَا رِجَالًا كَثِيرًا وَنِسَاءً}}<ref>«ای مردم! از پروردگارتان پروا کنید، همان که شما را از تنی یگانه آفرید و از (سرشت) او همسرش را پدید آورد و از آن دو، مردان و زنان بسیار (در جهان) پراکند و از خداوند- که با (سوگند بر نام) او، از هم درخواست می‌کنید- و از (بریدن پیوند) خویشان پروا کنید، بی‌گ» سوره نساء، آیه ۱.</ref> و نیز {{متن قرآن|وَاتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ ابْنَيْ آدَمَ بِالْحَقِّ}}<ref>«و برای آنان داستان دو پسر آدم (هابیل و قابیل) را به درستی بخوان! که قربانی‌یی پیش آوردند اما از یکی از آن دو پذیرفته شد و از دیگری پذیرفته نشد، (قابیل) گفت:» سوره مائده، آیه ۲۷.</ref> و {{متن قرآن|ذُرِّيَّةً بَعْضُهَا مِنْ بَعْضٍ}}<ref>«در حالی که برخی از فرزندزادگان برخی دیگرند و خداوند شنوایی داناست» سوره آل عمران، آیه ۳۴.</ref> سخن از فرزندان آدم و [[حوا]] و [[نسل]] آنها به میان آمده است. [[مفسران]] درباره چگونگی تکثیر [[نسل]] آن دو و این که [[ازدواج]] [[فرزندان]] آنها در طبقه اول با حوریان بهشتی، جنیان، افراد ذکور و اناث از نوع انسان‌های پیشین و یا با یک دیگر انجام گرفته، به تبع [[روایات]]، احتمال‌هایی داده‌اند<ref>من لایحضره الفقیه، ج ۳، ص ۳۸۰ و ۳۸۱.</ref>.<ref>[[علی احمد ناصح|ناصح، علی احمد]]، [[آدم - ناصح (مقاله)| | در [[آیه]] نخست سوره نساء {{متن قرآن|وَبَثَّ مِنْهُمَا رِجَالًا كَثِيرًا وَنِسَاءً}}<ref>«ای مردم! از پروردگارتان پروا کنید، همان که شما را از تنی یگانه آفرید و از (سرشت) او همسرش را پدید آورد و از آن دو، مردان و زنان بسیار (در جهان) پراکند و از خداوند- که با (سوگند بر نام) او، از هم درخواست می‌کنید- و از (بریدن پیوند) خویشان پروا کنید، بی‌گ» سوره نساء، آیه ۱.</ref> و نیز {{متن قرآن|وَاتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ ابْنَيْ آدَمَ بِالْحَقِّ}}<ref>«و برای آنان داستان دو پسر آدم (هابیل و قابیل) را به درستی بخوان! که قربانی‌یی پیش آوردند اما از یکی از آن دو پذیرفته شد و از دیگری پذیرفته نشد، (قابیل) گفت:» سوره مائده، آیه ۲۷.</ref> و {{متن قرآن|ذُرِّيَّةً بَعْضُهَا مِنْ بَعْضٍ}}<ref>«در حالی که برخی از فرزندزادگان برخی دیگرند و خداوند شنوایی داناست» سوره آل عمران، آیه ۳۴.</ref> سخن از فرزندان آدم و [[حوا]] و [[نسل]] آنها به میان آمده است. [[مفسران]] درباره چگونگی تکثیر [[نسل]] آن دو و این که [[ازدواج]] [[فرزندان]] آنها در طبقه اول با حوریان بهشتی، جنیان، افراد ذکور و اناث از نوع انسان‌های پیشین و یا با یک دیگر انجام گرفته، به تبع [[روایات]]، احتمال‌هایی داده‌اند<ref>من لایحضره الفقیه، ج ۳، ص ۳۸۰ و ۳۸۱.</ref>. | ||
به گفته [[علامه طباطبایی]]، [[آیه]] {{متن قرآن|وَبَثَّ مِنْهُمَا رِجَالًا كَثِيرًا وَنِسَاءً}}<ref>«ای مردم! از پروردگارتان پروا کنید، همان که شما را از تنی یگانه آفرید و از (سرشت) او همسرش را پدید آورد و از آن دو، مردان و زنان بسیار (در جهان) پراکند و از خداوند- که با (سوگند بر نام) او، از هم درخواست می‌کنید- و از (بریدن پیوند) خویشان پروا کنید» سوره نساء، آیه ۱.</ref> صراحت دارد که [[فرزندان آدم]] و [[حوا]] با یکدیگر [[ازدواج]] کرده‌اند؛ زیرا اگر واسطه‌ای در کار بود، باید به گونه‌ای دیگر تعبیر می‌شد. وی در پاسخ به [[شبهه]] [[تحریم]] [[ازدواج]] [[محارم]] می‌گوید: این [[حکم]] [[تشریعی]] و تابع [[مفاسد]] و [[مصالح]] است، نه یک [[حکم]] [[تکوینی]] و غیرقابل تغییر و زمام آن به دست [[خدا]]ست و در آن دوران، مانعی برای آن وجود نداشته؛ بلکه [[مصالح]] و ضرورت‌ها آن را اقتضا می‌کرده است<ref>المیزان، ج ۴، ص ۱۳۶، ۱۳۷، ۱۴۴ و ۱۴۵.</ref>. در [[قرآن]] به نام [[فرزندان آدم]] {{ع}} تصریح نشده؛ ولی براساس [[روایات]]، نام یکی [[هابیل]] و دیگری [[قابیل]] است. به گفته میبدی، [[حوا]] برای [[آدم]] در بیست بار، چهل [[فرزند]] به [[دنیا]] آورد؛ در هر بار یک پسر و یک دختر، مگر شیث که تنها بود و [[همراهی]] نداشت. [[فرزند]] اول او [[قابیل]] و همراه وی اقلیما، [[فرزند]] دوم، [[هابیل]] و همراه وی لوذا بود و.... [[فرزند]] آخر [[آدم]] و [[حوا]] عبدالمغیث به همراه امة المغیث بود. خداوند [[نسل]] [[آدم]] را با [[برکت]] و تعداد آنان را فراوان کرد و به او [[عمر طولانی]] داد تا اینکه چهل هزار از [[فرزندان]] خویش را دید<ref>کشف الاسرار، ج ۳، ص ۹۲ و ۹۳.</ref>. | |||
[[زمخشری]] می‌گوید: چون [[آدم]] و [[حوا]] اصل بشرند و بقیه متفرع بر آنانند، در [[آیه]] {{متن قرآن|قَالَ اهْبِطَا مِنْهَا جَمِيعًا بَعْضُكُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ}}<ref>«فرمود: هر دو با هم از آن (بهشت فرازین) فرود آیید- (که) برخی دشمن برخی دیگر (خواهید بود)- آنگاه چون از من رهنمودی به شما رسد، هر که از رهنمود من پیروی کند نه گمراه می‌گردد و نه در رنج می‌افتد» سوره طه، آیه ۱۲۳.</ref> خطاب به آن دو تثنیه {{متن قرآن|اهْبِطَا}} و با توجه به ذریه آنها، جمع {{متن قرآن|بَعْضُكُمْ}} آمده است<ref>الکشاف، ج ۳، ص ۹۴.</ref>. هم چنین گفته‌اند: مقصود از {{متن قرآن|ذُرِّيَّةً بَعْضُهَا مِنْ بَعْضٍ}}<ref>«در حالی که برخی از فرزندزادگان برخی دیگرند و خداوند شنوایی داناست» سوره آل عمران، آیه ۳۴.</ref> در [[آیه]] ۳۴ [[آل عمران]] این است که [[فرزندان آدم]] از [[آدم]] زاده شده و مراد از ذریه، افراد دیگر غیر از آدمند<ref>التفسیر الکبیر، ج ۸، ص ۲۴.</ref>. | |||
به گفته [[ابو مسلم اصفهانی]] نیز در [[آیه]] {{متن قرآن|قَالَ اهْبِطَا مِنْهَا جَمِيعًا بَعْضُكُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ فَإِمَّا يَأْتِيَنَّكُم مِّنِّي هُدًى فَمَنِ اتَّبَعَ هُدَايَ فَلا يَضِلُّ وَلا يَشْقَى}}<ref> فرمود: هر دو با هم از آن (بهشت فرازین) فرود آیید- (که) برخی دشمن برخی دیگر (خواهید بود)- آنگاه چون از من رهنمودی به شما رسد، هر که از رهنمود من پیروی کند نه گمراه می‌گردد و نه در رنج می‌افتد؛ سوره طه، آیه: ۱۲۳.</ref>، مقصود از {{متن قرآن|اهْبِطَا}} [[آدم]] و [[فرزندان]] او، و [[شیطان]] و [[فرزندان]] اویند<ref>التفسیر الکبیر، ج ۲۲، ص ۱۲۹.</ref>. در [[تورات]] نام یکی از فرزندان [[آدم]]، قاین و دیگری [[هابیل]] است<ref>کتاب مقدس، پیدایش، ۴.</ref>.<ref>[[علی احمد ناصح|ناصح، علی احمد]]، [[آدم - ناصح (مقاله)|مقاله «آدم»]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۱ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج۱، ص ۱۳۰-۱۳۱.</ref> | |||
== منابع == | == منابع == | ||
نسخهٔ ۱۸ ژوئن ۲۰۲۳، ساعت ۰۷:۵۰
مقدمه
در آیه نخست سوره نساء ﴿وَبَثَّ مِنْهُمَا رِجَالًا كَثِيرًا وَنِسَاءً﴾[۱] و نیز ﴿وَاتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ ابْنَيْ آدَمَ بِالْحَقِّ﴾[۲] و ﴿ذُرِّيَّةً بَعْضُهَا مِنْ بَعْضٍ﴾[۳] سخن از فرزندان آدم و حوا و نسل آنها به میان آمده است. مفسران درباره چگونگی تکثیر نسل آن دو و این که ازدواج فرزندان آنها در طبقه اول با حوریان بهشتی، جنیان، افراد ذکور و اناث از نوع انسان‌های پیشین و یا با یک دیگر انجام گرفته، به تبع روایات، احتمال‌هایی داده‌اند[۴].
به گفته علامه طباطبایی، آیه ﴿وَبَثَّ مِنْهُمَا رِجَالًا كَثِيرًا وَنِسَاءً﴾[۵] صراحت دارد که فرزندان آدم و حوا با یکدیگر ازدواج کرده‌اند؛ زیرا اگر واسطه‌ای در کار بود، باید به گونه‌ای دیگر تعبیر می‌شد. وی در پاسخ به شبهه تحریم ازدواج محارم می‌گوید: این حکم تشریعی و تابع مفاسد و مصالح است، نه یک حکم تکوینی و غیرقابل تغییر و زمام آن به دست خداست و در آن دوران، مانعی برای آن وجود نداشته؛ بلکه مصالح و ضرورت‌ها آن را اقتضا می‌کرده است[۶]. در قرآن به نام فرزندان آدم (ع) تصریح نشده؛ ولی براساس روایات، نام یکی هابیل و دیگری قابیل است. به گفته میبدی، حوا برای آدم در بیست بار، چهل فرزند به دنیا آورد؛ در هر بار یک پسر و یک دختر، مگر شیث که تنها بود و همراهی نداشت. فرزند اول او قابیل و همراه وی اقلیما، فرزند دوم، هابیل و همراه وی لوذا بود و.... فرزند آخر آدم و حوا عبدالمغیث به همراه امة المغیث بود. خداوند نسل آدم را با برکت و تعداد آنان را فراوان کرد و به او عمر طولانی داد تا اینکه چهل هزار از فرزندان خویش را دید[۷].
زمخشری می‌گوید: چون آدم و حوا اصل بشرند و بقیه متفرع بر آنانند، در آیه ﴿قَالَ اهْبِطَا مِنْهَا جَمِيعًا بَعْضُكُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ﴾[۸] خطاب به آن دو تثنیه ﴿اهْبِطَا﴾ و با توجه به ذریه آنها، جمع ﴿بَعْضُكُمْ﴾ آمده است[۹]. هم چنین گفته‌اند: مقصود از ﴿ذُرِّيَّةً بَعْضُهَا مِنْ بَعْضٍ﴾[۱۰] در آیه ۳۴ آل عمران این است که فرزندان آدم از آدم زاده شده و مراد از ذریه، افراد دیگر غیر از آدمند[۱۱].
به گفته ابو مسلم اصفهانی نیز در آیه ﴿قَالَ اهْبِطَا مِنْهَا جَمِيعًا بَعْضُكُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ فَإِمَّا يَأْتِيَنَّكُم مِّنِّي هُدًى فَمَنِ اتَّبَعَ هُدَايَ فَلا يَضِلُّ وَلا يَشْقَى﴾[۱۲]، مقصود از ﴿اهْبِطَا﴾ آدم و فرزندان او، و شیطان و فرزندان اویند[۱۳]. در تورات نام یکی از فرزندان آدم، قاین و دیگری هابیل است[۱۴].[۱۵]
منابع
پانویس
- ↑ «ای مردم! از پروردگارتان پروا کنید، همان که شما را از تنی یگانه آفرید و از (سرشت) او همسرش را پدید آورد و از آن دو، مردان و زنان بسیار (در جهان) پراکند و از خداوند- که با (سوگند بر نام) او، از هم درخواست می‌کنید- و از (بریدن پیوند) خویشان پروا کنید، بی‌گ» سوره نساء، آیه ۱.
- ↑ «و برای آنان داستان دو پسر آدم (هابیل و قابیل) را به درستی بخوان! که قربانی‌یی پیش آوردند اما از یکی از آن دو پذیرفته شد و از دیگری پذیرفته نشد، (قابیل) گفت:» سوره مائده، آیه ۲۷.
- ↑ «در حالی که برخی از فرزندزادگان برخی دیگرند و خداوند شنوایی داناست» سوره آل عمران، آیه ۳۴.
- ↑ من لایحضره الفقیه، ج ۳، ص ۳۸۰ و ۳۸۱.
- ↑ «ای مردم! از پروردگارتان پروا کنید، همان که شما را از تنی یگانه آفرید و از (سرشت) او همسرش را پدید آورد و از آن دو، مردان و زنان بسیار (در جهان) پراکند و از خداوند- که با (سوگند بر نام) او، از هم درخواست می‌کنید- و از (بریدن پیوند) خویشان پروا کنید» سوره نساء، آیه ۱.
- ↑ المیزان، ج ۴، ص ۱۳۶، ۱۳۷، ۱۴۴ و ۱۴۵.
- ↑ کشف الاسرار، ج ۳، ص ۹۲ و ۹۳.
- ↑ «فرمود: هر دو با هم از آن (بهشت فرازین) فرود آیید- (که) برخی دشمن برخی دیگر (خواهید بود)- آنگاه چون از من رهنمودی به شما رسد، هر که از رهنمود من پیروی کند نه گمراه می‌گردد و نه در رنج می‌افتد» سوره طه، آیه ۱۲۳.
- ↑ الکشاف، ج ۳، ص ۹۴.
- ↑ «در حالی که برخی از فرزندزادگان برخی دیگرند و خداوند شنوایی داناست» سوره آل عمران، آیه ۳۴.
- ↑ التفسیر الکبیر، ج ۸، ص ۲۴.
- ↑ فرمود: هر دو با هم از آن (بهشت فرازین) فرود آیید- (که) برخی دشمن برخی دیگر (خواهید بود)- آنگاه چون از من رهنمودی به شما رسد، هر که از رهنمود من پیروی کند نه گمراه می‌گردد و نه در رنج می‌افتد؛ سوره طه، آیه: ۱۲۳.
- ↑ التفسیر الکبیر، ج ۲۲، ص ۱۲۹.
- ↑ کتاب مقدس، پیدایش، ۴.
- ↑ ناصح، علی احمد، مقاله «آدم»، دائرةالمعارف قرآن کریم، ج۱، ص ۱۳۰-۱۳۱.