اجماع در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۱۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۱: خط ۳۱:
## [[مفسّران]] {{متن قرآن|حَبْلِ اللَّهِ}} را به‌معنای قرآن یا مجموع قرآن، [[اسلام]]، [[امامان معصوم]] {{ع}} دانسته‌اند؛ بر این اساس نمی‌توان [[حجیّت]] اجماع را به استناد آیه مذکور اثبات کرد.
## [[مفسّران]] {{متن قرآن|حَبْلِ اللَّهِ}} را به‌معنای قرآن یا مجموع قرآن، [[اسلام]]، [[امامان معصوم]] {{ع}} دانسته‌اند؛ بر این اساس نمی‌توان [[حجیّت]] اجماع را به استناد آیه مذکور اثبات کرد.
## از اینکه دنباله آیه [[دستور]] می‌دهد به یاد [[نعمت‌های خدا]] باشید که بین دل‌های شما به‌سبب اسلام [[الفت]] ایجاد کرده است، استفاده می‌شود که مقصود، [[نهی]] از [[اختلاف]] در [[اصول دین]] است نه فروع<ref>البرهان، ج۱، ص۶۷۲، مجمع‌البیان، ج۲، ص۸۰۵؛ المنار، ج۴، ص‌۲۰.</ref>.
## از اینکه دنباله آیه [[دستور]] می‌دهد به یاد [[نعمت‌های خدا]] باشید که بین دل‌های شما به‌سبب اسلام [[الفت]] ایجاد کرده است، استفاده می‌شود که مقصود، [[نهی]] از [[اختلاف]] در [[اصول دین]] است نه فروع<ref>البرهان، ج۱، ص۶۷۲، مجمع‌البیان، ج۲، ص۸۰۵؛ المنار، ج۴، ص‌۲۰.</ref>.
# برخی به آیه‌ {{متن قرآن|أَمْ حَسِبْتُمْ أَنْ تُتْرَکُوا وَلَمَّا یَعْلَمِ اللَّهُ الَّذِینَ جَاهَدُوا مِنْکُمْ وَلَمْ یَتَّخِذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلَا رَسُولِهِ وَلَا الْمُؤْمِنِینَ وَلِیجَةً وَاللَّهُ خَبِیرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ}}<ref>«آیا پنداشته‌اید که به خود واگذاشته می‌شوید در حالی که هنوز خداوند کسانی از شما را که جهاد کرده‌اند و جز خداوند و پیامبرش و مؤمنان همرازی نگزیده‌اند معلوم نداشته است؟! و خداوند از آنچه انجام می‌دهید آگاه است» سوره توبه، آیه ۱۶.</ref> بر حجیّت اجماع استدلال کرده‌اند. آنان گفته‌اند: {{متن قرآن|وَلِیجَةً}} به‌معنای مدخل است و معنای آیه این است که نباید راهی غیر از راه [[مؤمنان]] را در پیش گرفت؛ بر این اساس، اتّفاق [[حجّت]] و [[پیروی]] از آن لازم‌است<ref>احکام القرآن، ج‌۳، ص‌۱۲۹.</ref>. [[مفسران]] گفته‌اند:
# برخی به آیه‌ {{متن قرآن|أَمْ حَسِبْتُمْ أَن تُتْرَكُواْ وَلَمَّا يَعْلَمِ اللَّهُ الَّذِينَ جَاهَدُواْ مِنكُمْ وَلَمْ يَتَّخِذُواْ مِن دُونِ اللَّهِ وَلاَ رَسُولِهِ وَلاَ الْمُؤْمِنِينَ وَلِيجَةً وَاللَّهُ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ}}<ref>«آیا پنداشته‌اید که به خود واگذاشته می‌شوید در حالی که هنوز خداوند کسانی از شما را که جهاد کرده‌اند و جز خداوند و پیامبرش و مؤمنان همرازی نگزیده‌اند معلوم نداشته است؟! و خداوند از آنچه انجام می‌دهید آگاه است» سوره توبه، آیه ۱۶.</ref> بر حجیّت اجماع استدلال کرده‌اند. آنان گفته‌اند: {{متن قرآن|وَلِیجَةً}} به‌معنای مدخل است و معنای آیه این است که نباید راهی غیر از راه [[مؤمنان]] را در پیش گرفت؛ بر این اساس، اتّفاق [[حجّت]] و [[پیروی]] از آن لازم‌است<ref>احکام القرآن، ج‌۳، ص‌۱۲۹.</ref>. [[مفسران]] گفته‌اند:
## این [[آیه]] درصدد بیان اعتبار [[اخلاص]] در [[جهاد]] است که [[مجاهدت]] به تنهایی اثر ندارد؛ بلکه باید به دور از [[نفاق]] و [[دوستی]] با غیر مؤمنان باشد<ref>التفسیر الکبیر، ج۱۶، ص۶؛ المنار، ج۱۰، ص۲۰۲.</ref>؛ بر این اساس، آیه در مقام بیان [[لزوم]] پیروی از مؤمنان نیست.
## این [[آیه]] درصدد بیان اعتبار [[اخلاص]] در [[جهاد]] است که [[مجاهدت]] به تنهایی اثر ندارد؛ بلکه باید به دور از [[نفاق]] و [[دوستی]] با غیر مؤمنان باشد<ref>التفسیر الکبیر، ج۱۶، ص۶؛ المنار، ج۱۰، ص۲۰۲.</ref>؛ بر این اساس، آیه در مقام بیان [[لزوم]] پیروی از مؤمنان نیست.
## مستدلّ باید [[اثبات]] کند که مقصود از مؤمنان، [[اهل حلّ و عقد]] یا مجتهدانند و دلیلی بر این معنا وجود ندارد.
## مستدلّ باید [[اثبات]] کند که مقصود از مؤمنان، [[اهل حلّ و عقد]] یا مجتهدانند و دلیلی بر این معنا وجود ندارد.
۱۱۷٬۲۱۳

ویرایش