اعتکاف در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۱۹: خط ۱۹:


== اعتکاف در [[اسلام]] ==
== اعتکاف در [[اسلام]] ==
در اسلام نیز همچون [[شرایع]] پیشین، [[سنت]] اعتکاف وجود داشته و [[مسلمانان]] به این [[عبادت]] [[ترغیب]] و [[تشویق]] شده‌اند؛ از [[آیه]] {{متن قرآن|أُحِلَّ لَكُمْ لَيْلَةَ الصِّيَامِ الرَّفَثُ إِلَى نِسَائِكُمْ هُنَّ لِبَاسٌ لَكُمْ وَأَنْتُمْ لِبَاسٌ لَهُنَّ عَلِمَ اللَّهُ أَنَّكُمْ كُنْتُمْ تَخْتَانُونَ أَنْفُسَكُمْ فَتَابَ عَلَيْكُمْ وَعَفَا عَنْكُمْ فَالْآنَ بَاشِرُوهُنَّ وَابْتَغُوا مَا كَتَبَ اللَّهُ لَكُمْ وَكُلُوا وَاشْرَبُوا حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَكُمُ الْخَيْطُ الْأَبْيَضُ مِنَ الْخَيْطِ الْأَسْوَدِ مِنَ الْفَجْرِ ثُمَّ أَتِمُّوا الصِّيَامَ إِلَى اللَّيْلِ وَلَا تُبَاشِرُوهُنَّ وَأَنْتُمْ عَاكِفُونَ فِي الْمَسَاجِدِ تِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ فَلَا تَقْرَبُوهَا كَذَلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ آيَاتِهِ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَّقُونَ}}<ref>«آمیزش با زنانتان در شب روزه‌داری برای شما حلال شده است. آنها جامه شما و شما جامه آنهایید. خداوند معلوم داشت که شما با خود نادرستی می‌ورزیدید، بنابراین، از شما در گذشت و شما را بخشود؛ اکنون (می‌توانید) با آنان آمیزش کنید و آنچه خداوند برای شما مقرّر داشته است باز جویید، و تا سپیدی سپیده‌دم از سیاهی (شب) برای شما آشکار شود (می‌توانید) بخورید و بیاشامید؛ سپس روزه را تا شب به پایان رسانید و در حالی که در مسجدها اعتکاف کرده‌اید از آنان کام مجویید، اینها حدود خداوند است، به آنها نزدیک نشوید. خداوند این چنین آیاتش را برای مردم روشن می‌گرداند باشد که آنان پرهیزگاری ورزند» سوره بقره، آیه ۱۸۷.</ref> که در آن به برخی [[احکام]] [[اعتکاف]] اشاره شده است. همچنین آیه {{متن قرآن|وَإِذْ جَعَلْنَا الْبَيْتَ مَثَابَةً لِلنَّاسِ وَأَمْنًا وَاتَّخِذُوا مِنْ مَقَامِ إِبْرَاهِيمَ مُصَلًّى وَعَهِدْنَا إِلَى إِبْرَاهِيمَ وَإِسْمَاعِيلَ أَنْ طَهِّرَا بَيْتِيَ لِلطَّائِفِينَ وَالْعَاكِفِينَ وَالرُّكَّعِ السُّجُودِ}}<ref>«و (یاد کن) آنگاه را که خانه (کعبه) را برای مردم جای بازگشت و امن کردیم و (گفتیم) از «مقام ابراهیم» نمازگاه گزینید و به ابراهیم و اسماعیل سفارش کردیم که خانه مرا برای طواف‌کنندگان (مسافر) و مجاوران (حرم) و رکوع‌کنندگان سجده‌گزار، پاکیزه بدارید» سوره بقره، آیه ۱۲۵.</ref> [[مشروعیت]] این عمل در [[اسلام]] استفاده می‌شود<ref>جواهرالکلام، ج ۱۷، ص ۱۶۰.</ref>؛ همچنین از روایاتی که به جا آوردن این عمل را به [[پیامبر اسلام]] {{صل}} مستند می‌کند و مزد و [[پاداش]] فراوانی برای آن برشمرده است نیز جواز، بلکه [[استحباب]] آن در اسلام استفاده می‌شود؛ از جمله در روایتی آمده که [[پیامبر]] پس از ورود به [[مدینه]]، ابتدا در دهه نخست [[ماه رمضان]] و سپس در دهه دوم و در سال دیگر در دهه سوم، در [[مسجد]] اعتکاف کردند و از آن پس پیوسته در سومین دهه ماه رمضان، [[معتکف]] می‌شدند<ref>جامع احادیث الشیعه، ج ۱۱، ص ۷۶۳.</ref>. اعتکاف به نظر [[فقهای اسلامی]] در همه ایام سال به جز روزهایی که در آن [[روزه]] [[حرام]] شده جایز است، هرچند در ماه رمضان، به ویژه در دهه پایانی آن، [[افضل]] است<ref>مستمسک العروه، ج ۸، ص ۵۳۶ ـ ۵۳۸.</ref><ref>[[فتاح آقازاده|آقازاده، فتاح]]، [[اعتکاف - آقازاده (مقاله)|مقاله «اعتکاف»]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۳ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج۳.</ref>
در اسلام نیز همچون [[شرایع]] پیشین، [[سنت]] اعتکاف وجود داشته و [[مسلمانان]] به این [[عبادت]] ترغیب و [[تشویق]] شده‌اند؛ از [[آیه]] {{متن قرآن|أُحِلَّ لَكُمْ لَيْلَةَ الصِّيَامِ الرَّفَثُ إِلَى نِسَائِكُمْ هُنَّ لِبَاسٌ لَكُمْ وَأَنْتُمْ لِبَاسٌ لَهُنَّ عَلِمَ اللَّهُ أَنَّكُمْ كُنْتُمْ تَخْتَانُونَ أَنْفُسَكُمْ فَتَابَ عَلَيْكُمْ وَعَفَا عَنْكُمْ فَالْآنَ بَاشِرُوهُنَّ وَابْتَغُوا مَا كَتَبَ اللَّهُ لَكُمْ وَكُلُوا وَاشْرَبُوا حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَكُمُ الْخَيْطُ الْأَبْيَضُ مِنَ الْخَيْطِ الْأَسْوَدِ مِنَ الْفَجْرِ ثُمَّ أَتِمُّوا الصِّيَامَ إِلَى اللَّيْلِ وَلَا تُبَاشِرُوهُنَّ وَأَنْتُمْ عَاكِفُونَ فِي الْمَسَاجِدِ تِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ فَلَا تَقْرَبُوهَا كَذَلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ آيَاتِهِ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَّقُونَ}}<ref>«آمیزش با زنانتان در شب روزه‌داری برای شما حلال شده است. آنها جامه شما و شما جامه آنهایید. خداوند معلوم داشت که شما با خود نادرستی می‌ورزیدید، بنابراین، از شما در گذشت و شما را بخشود؛ اکنون (می‌توانید) با آنان آمیزش کنید و آنچه خداوند برای شما مقرّر داشته است باز جویید، و تا سپیدی سپیده‌دم از سیاهی (شب) برای شما آشکار شود (می‌توانید) بخورید و بیاشامید؛ سپس روزه را تا شب به پایان رسانید و در حالی که در مسجدها اعتکاف کرده‌اید از آنان کام مجویید، اینها حدود خداوند است، به آنها نزدیک نشوید. خداوند این چنین آیاتش را برای مردم روشن می‌گرداند باشد که آنان پرهیزگاری ورزند» سوره بقره، آیه ۱۸۷.</ref> که در آن به برخی [[احکام]] [[اعتکاف]] اشاره شده است. همچنین آیه {{متن قرآن|وَإِذْ جَعَلْنَا الْبَيْتَ مَثَابَةً لِلنَّاسِ وَأَمْنًا وَاتَّخِذُوا مِنْ مَقَامِ إِبْرَاهِيمَ مُصَلًّى وَعَهِدْنَا إِلَى إِبْرَاهِيمَ وَإِسْمَاعِيلَ أَنْ طَهِّرَا بَيْتِيَ لِلطَّائِفِينَ وَالْعَاكِفِينَ وَالرُّكَّعِ السُّجُودِ}}<ref>«و (یاد کن) آنگاه را که خانه (کعبه) را برای مردم جای بازگشت و امن کردیم و (گفتیم) از «مقام ابراهیم» نمازگاه گزینید و به ابراهیم و اسماعیل سفارش کردیم که خانه مرا برای طواف‌کنندگان (مسافر) و مجاوران (حرم) و رکوع‌کنندگان سجده‌گزار، پاکیزه بدارید» سوره بقره، آیه ۱۲۵.</ref> [[مشروعیت]] این عمل در [[اسلام]] استفاده می‌شود<ref>جواهرالکلام، ج ۱۷، ص ۱۶۰.</ref>؛ همچنین از روایاتی که به جا آوردن این عمل را به [[پیامبر اسلام]] {{صل}} مستند می‌کند و مزد و [[پاداش]] فراوانی برای آن برشمرده است نیز جواز، بلکه [[استحباب]] آن در اسلام استفاده می‌شود؛ از جمله در روایتی آمده که [[پیامبر]] پس از ورود به [[مدینه]]، ابتدا در دهه نخست [[ماه رمضان]] و سپس در دهه دوم و در سال دیگر در دهه سوم، در [[مسجد]] اعتکاف کردند و از آن پس پیوسته در سومین دهه ماه رمضان، [[معتکف]] می‌شدند<ref>جامع احادیث الشیعه، ج ۱۱، ص ۷۶۳.</ref>. اعتکاف به نظر فقهای اسلامی در همه ایام سال به جز روزهایی که در آن [[روزه]] [[حرام]] شده جایز است، هرچند در ماه رمضان، به ویژه در دهه پایانی آن، [[افضل]] است<ref>مستمسک العروه، ج ۸، ص ۵۳۶ ـ ۵۳۸.</ref>.<ref>[[فتاح آقازاده|آقازاده، فتاح]]، [[اعتکاف - آقازاده (مقاله)|مقاله «اعتکاف»]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۳ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم ج۳]].</ref>


== شرایط و احکام اعتکاف ==
== شرایط و احکام اعتکاف ==
۱۱۷٬۱۶۶

ویرایش