شئون امام در عالم برزخ: تفاوت میان نسخه‌ها

دیگر متکلمی که در‌این‌باره سخن گفته، [[عبدالجلیل قزوینی]] است. وی نسبت به [[جایگاه امام]] در [[عالم برزخ]] -که البته به طور مستقل بدان نپرداخته است- بیانی خاص دارد. وی در کتاب خود دیدگاهی بدین صورت مطرح می‌کند: [[امامان]] همه غیب‌دان باشند و همه در [[گور]] [[غیب]] دانند تا بدان حد که اگر کسی به [[زیارت]] ایشان رود، دانند که [[منافق]] است یا موافق، و عدد گام‌ها و نام‌های همه‌کس دانند.<ref>عبدالجلیل قزوینی، نقض، تعلیق و تصحیح سید جلال الدین حسینی ارموی، ص ۳۰۴.</ref> قزوینی در برابر این نظریه به شدت واکنش نشان می‌دهد و به صراحت بیان می‌کند که [[غیب]] مخصوص [[خداوند]] است. به گفتۀ وی [[پیامبر]] با تمام عظمتی که داشت، در زمان حیاتش اگر در [[مسجد]] [[مدینه]] بود، نمی‌دانست در بازارها چه اتفاقی می‌افتد، مگر آنکه [[جبرئیل]] به او خبر می‌داد؛ [[امامان]] که [[مقام نبوت]] ندارند و اکنون در [[مدفن]] خود خفته‌اند، چگونه از احوال جهانیان خبر دارند؟ به [[اعتقاد]] قزوینی این سخن هم از [[عقل]] دور است و هم از [[شرع]]، و اصولیان [[شیعه]] نیز از مدعاهای یادشده [[بیزاری]] جسته‌اند.<ref>همان، ص۳۰۵.</ref> این سخن دست‌کم در نگاه نخست نشان‌دهنده این واقعیت است که [[امامان]] {{عم}} در [[عالم برزخ]] از احوال تمام جهانیان [[آگاه]] نیستند. البته نمی‌توان از این سخن نتیجه گرفت که قزوینی [[اعتقادی]] به [[وساطت فیض]] [[امامان]] {{عم}} -برآورده ساختن [[حاجات]] [[زائران]]- در [[عالم برزخ]] ندارد؛ زیرا برآورده ساختن [[حاجات]] [[زائران]]، نیازی به [[آگاهی امام]] از احوال تمام جهانیان ندارد.<ref>ر. ک. [[محمد حسین فاریاب|فاریاب، محمد حسین]]، [[بررسی انطباق شئون امامت در کلام امامیه بر قرآن و سنت (کتاب)|بررسی انطباق شئون امامت در کلام امامیه بر قرآن و سنت]]، ص ۳۳۸ الی ۳۴۱.</ref>.

== منابع ==