رباب: تفاوت میان نسخه‌ها
(←پانویس) |
(←مقدمه) |
||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
این بانوی با [[فضیلت]] از نظر [[عقل]]، [[ادب]] و [[جمال]] سرآمد [[زنان]] عصر خود بود<ref>ابوالفرج اصفهانی، الاغانی، ج۱۶، ص۱۴۱.</ref>. او مادر [[سکینه]] و [[عبدالله رضیع]] است<ref>ابوالفرج اصفهانی، الاغانی، ج۱۶، ص۱۴۰.</ref>. رباب که به همسری امام حسین {{ع}} درآمد در نزد آن حضرت جایگاهی بزرگ پیدا کرد. آن بزرگوار به رباب و سکینه دختر او، بسیار علاقه داشتند. | این بانوی با [[فضیلت]] از نظر [[عقل]]، [[ادب]] و [[جمال]] سرآمد [[زنان]] عصر خود بود<ref>ابوالفرج اصفهانی، الاغانی، ج۱۶، ص۱۴۱.</ref>. او مادر [[سکینه]] و [[عبدالله رضیع]] است<ref>ابوالفرج اصفهانی، الاغانی، ج۱۶، ص۱۴۰.</ref>. رباب که به همسری امام حسین {{ع}} درآمد در نزد آن حضرت جایگاهی بزرگ پیدا کرد. آن بزرگوار به رباب و سکینه دختر او، بسیار علاقه داشتند. | ||
رباب نیز جایگاه امام را به خوبی شناخته بود و [[امام]] را از [[جان]] و [[دل]] دوست داشت. او در [[سفر]] [[کربلا]] همواره | رباب نیز جایگاه امام را به خوبی شناخته بود و [[امام]] را از [[جان]] و [[دل]] دوست داشت. او در [[سفر]] [[کربلا]] همواره یار و [[یاور]] و همراه امام بود. وی تمام [[رنج‌ها]] و [[دشواری‌ها]] را در مسیر [[مدینه]] تا [[مکه]] و از مکه تا کربلا عاشقانه پذیرفت و [[منزل]] به منزل در کنار امام راه پیمود. او نماد [[محبت]]، [[وفا]]، صفا و [[صداقت]] و به تمام معنا قدردان نعمت وجود امام بود و [[پیروی]] از آن حضرت را بر خود [[وظیفه]] می‌دانست. [[امام حسین]] در [[روز عاشورا]] او و دیگر زنان اهل بیت را به [[صبر]] و [[استقامت]] [[دعوت]] کرد<ref>الملهوف، ص۱۴۱.</ref>.<ref>[[محمد صادق مزینانی|مزینانی، محمد صادق]]، [[نقش زنان در حماسه عاشورا (کتاب)|نقش زنان در حماسه عاشورا]]، ص۲۴۸-۲۵۱.</ref> | ||
== رباب و حضور در کربلا == | == رباب و حضور در کربلا == | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۱۲
این مدخل زیرشاخهٔ بحث امام حسین است. رباب از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: رباب در تاریخ اسلامی - رباب در معارف و سیره حسینی - پرسش مرتبط نداردرباب دختر امرؤ القیس بن عدی است که پس از مسلمان شدن پدرش او را به امام حسین S تزویج کرد. این بانوی با فضیلت از نظر عقل، ادب و جمال سرآمد زنان عصر خود بود. او مادر سکینه و عبدالله رضیع است. او در سفر کربلا همواره یار و یاور و همراه امام بود. رباب در کربلا کودک شیرخوارهاش در میان دستان امام حسین S شربت شهادت نوشید و خود نیز به همراهی کاروان کربلا تا شام رفت. پس از بازگشت به مدینه، مدّت یک سال برای سید الشهدا S عزاداری کرد.
مقدمه
او دختر امرؤ القیس بن عدی است. پدر و فرزندان او در زمان خلیفه دوم به دین اسلام گرویدند. امرؤ القیس، پس از مسلمان شدن، سه دختر خود را به امام علی، امام حسن و امام حسین S تزویج کرد[۱].
این بانوی با فضیلت از نظر عقل، ادب و جمال سرآمد زنان عصر خود بود[۲]. او مادر سکینه و عبدالله رضیع است[۳]. رباب که به همسری امام حسین S درآمد در نزد آن حضرت جایگاهی بزرگ پیدا کرد. آن بزرگوار به رباب و سکینه دختر او، بسیار علاقه داشتند.
رباب نیز جایگاه امام را به خوبی شناخته بود و امام را از جان و دل دوست داشت. او در سفر کربلا همواره یار و یاور و همراه امام بود. وی تمام رنج‌ها و دشواری‌ها را در مسیر مدینه تا مکه و از مکه تا کربلا عاشقانه پذیرفت و منزل به منزل در کنار امام راه پیمود. او نماد محبت، وفا، صفا و صداقت و به تمام معنا قدردان نعمت وجود امام بود و پیروی از آن حضرت را بر خود وظیفه می‌دانست. امام حسین در روز عاشورا او و دیگر زنان اهل بیت را به صبر و استقامت دعوت کرد[۴].[۵]
رباب و حضور در کربلا
رباب در سفر کربلا حضور داشت و همراه اسیران به شام رفت، سپس به مدینه بازگشت و مدّت یک سال برای سید الشهدا S عزاداری کرد و مرثیه‌هایی هم در سوگ آن حضرت سرود. خواستگارانی از اشراف و بزرگان قریش را ردّ کرد و حاضر نشد با کسی ازدواج کند. در سوگ ابا عبد الله S پیوسته گریان بود و زیر سایه نمی‌رفت، از فرط گریه و اندوه بر شهادت حسین S یک سال بعد (در سال ۶۲ هجری) جان باخت[۶]. از جمله سروده‌های او در شهادت امام حسین S ابیاتی است که اینگونه شروع می‌شود:
| إنَّ الَّذي كانَ نورا يُستَضاءُ بِهِ | بِكَربَلاءَ قَتيلٌ غَيرُ مَدفونِ | |
| سِبطَ النَّبِيِّ جَزاكَ اللّهُ صالِحَةً | عَنّا وجُنِّبتَ خُسرانَ المَوازينِ[۷]. |
حسین بن علی S نیز به این همسر با فضیلت و ادب و دخترش سکینه و خانه‌ای که این دو را در بر گرفته باشد، محبّت داشت و می‌فرمود:
| لَعَمْرُكَ أَنَّنِي لَا حُبُّ دَاراً | تَحِلُّ بِهَا سَكِينَةٍ وَ الرباب | |
| احبهما وَ أُبَدِّلَ جَلَّ حَالِي | وَ لَيْسَ لِلاَئمي فيها عِتَابٍ[۸][۹]. |
افشاگری و خطبه‌خوانی رباب در قیام حسینی
رباب در کربلا کودک شیرخوارهاش در میان دستان امام حسین S شربت شهادت نوشید و خود نیز به همراهی کاروان کربلا تا شام رفت. او در مجلس جشن یزید در شام چون سر بریده امام S را دید سر را در آغوش گرفته بوسید و در ضمن اشعاری فرمود:
آه حسینم! من هرگز حسین را که در برابر تیر و نیزه دشمنان قرار گرفت، فراموش نمی‌کنم. حسین را در کربلا فریب دادند، دعوت کردند و سپس با لب تشنه به شهادت رسانیدند. خداوند دشمنانش را در قیامت سیراب نگرداند[۱۰].
این اشعار که در آن مجلس بیان گردید، سندی شد که شهادت امام S را به دست دشمنان اثبات می‌کرد و گرنه چه بسا دشمن در صدد آن بود که شهادت امام را مخفی داشته و چنان وانمود کند که در اثر بیماری از دنیا رفته است.
این بانوی سعادت‌مند وقتی که در اربعین، کاروان به کربلا بازگشت، همراه آن به مدینه نرفت و مدت یک سال در کنار قبر امام حسین S خیمه زد و به سوگواری پرداخت و گریست و عهد کرد که زیر آفتاب بنشیند و هرگز زیر سایه نرود، چون بدن امام حسین S را زیر آفتاب کربلا دیده بود و سوگند یاد کرد که هرگز موهایش را شانه نزند[۱۱].
صاحب مقتل لواعج الاشجان فی مقتل الحسین گوید: او پس از واقعه کربلا یک سال بیشتر زنده نماند و در این مدت هرگز زیر سایه‌بان نرفت[۱۲].[۱۳]
منابع
پانویس
- ↑ ابوالفرج اصفهانی، الاغانی، ج۱۶، ص۱۴۱؛ انساب الاشراف، ج۲، ص۴۱۶؛ قندوزی، ینابیع الموده، ج۲، ص۳۸۷.
- ↑ ابوالفرج اصفهانی، الاغانی، ج۱۶، ص۱۴۱.
- ↑ ابوالفرج اصفهانی، الاغانی، ج۱۶، ص۱۴۰.
- ↑ الملهوف، ص۱۴۱.
- ↑ مزینانی، محمد صادق، نقش زنان در حماسه عاشورا، ص۲۴۸-۲۵۱.
- ↑ ادب الطف، شبر، ج۱، ص۶۳؛ کامل، ابن اثیر، ج۲، ص۵۷۹.
- ↑ اعیان الشیعه، ج۶، ص۴۹۹.
- ↑ اعیان الشیعه، ج۶، ص۴۹۹.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص ۱۹۷.
- ↑ کامل ابن اثیر، ج۳، ص۳۰۰.
- ↑ خراسانی، منتخب التواریخ، ص۳۴۱.
- ↑ سید محسن امین، لواعج الاشجان، ص۴۲۸.
- ↑ فخر روحانی، زهرا، مقاله «نقش زنان در نهضت حسینی»، فرهنگ عاشورایی ج۹ ص ۷۹.