خوارج نهروان: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۱۷ مهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۶:۵۸

این یک مقالهٔ خرد است. می‌توانید با گسترش آن به امامت‌پدیا کمک کنید.

این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

خوارج نهروان در حدیث | خوارج نهروان در کلام اسلامی

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل خوارج نهروان (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

خوارج نهروان کسی که از اطاعت امام و حاکم شرعی بیرون رود و سرپیچی و طغیان کند، خارجی است، یعنی از بیعت و اطاعت حاکم بیرون رفته و بر او خروج کرده است^[۱].

مقدمه

خوارج، لقب کسانی از سپاه علی(ع) است که در جنگ صفین و پس از ماجرای حکمیت، از فرمان و طاعت امام سر برتافتند و علیه او شوریدند و با شعار لا حکم إلاّ للّه که به تعبیر حضرت امیر سخن حقّی است که ارادۀ باطل از آن کرده‌اند^[۲]، علم مخالفت با حکومت علوی برافراشتند. فتنه‌انگیزی‌های آنان از سوی حضرت علی(ع) تا وقتی‌که بیم خطری نبود و فسادی نکرده بودند، قابل تحمّل بود، امّا وقتی دست به جنایت زدند و آشوب به‌پا کردند، حضرت در نهروان با آنان جنگید و هلاکشان ساخت. آنان ظاهری فریبنده داشتند، پیشانی‌های پینه‌بسته از فرط سجود، اهل تلاوت قرآن و تهجّد و امر به معروف و نهی از منکر، ولی به سبب جهل و تعصّب و کوته‌فکری، حق امام را نشناختند و با امیر المؤمنین(ع) درافتادند و هلاک شدند و آخرتشان هم تباه شد.^[۳] خارجی‌گری به عنوان یک فکر، پس از نابودی خوارج در نهروان ادامه یافت و کسانی را که همان اعتقادات را داشتند، هرچند خروج و شورشی هم نکرده باشند، خوارج می‌گویند.^[۴] نبرد با خوارج بسیار دشوار بود، چراکه سیمای ظاهری و شعارهای فریبندۀ آنان افراد ساده و کم‌عمق را فریب می‌داد. این است که امیر المؤمنین فرمود: چشم این فتنه را من در آوردم و جز من کسی جرأت چنین کاری نداشت.^[۵]^[۶]

جستارهای وابسته

منابع

محدثی، جواد، فرهنگ غدیر.

پانویس

با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:

↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص:۲۵۴.
↑ نهج البلاغه، صبحی صالح، حکمت ۱۹۸
↑ برای شناخت پیدایش، پیشینه، عملکرد، ویژگیها و سرانجام آنان، از جمله ر. ک: «دانشنامۀ امام علی» ، ج ۹ مقالۀ «مارقین» ، «جاذبه و دافعۀ علی» ، شهید مطهری، ص ۱۰۵، «الخوارج عقیدة و فکرا و فلسفة» عامر النّجار، «الخوارج، اصول و عقاید» ، حبیب طاهر الشمری، «الخوارج، اول الفرق فی تاریخ الاسلام» ناصر بن عبد الکریم العقل «الخوارج» ناصر بن عبد اللّه السعوی «الخوارج» علی جفّال، «الخوارج فی العصر الاموی» ، نایف محمود اسماعیل، «علل شکل‌گیری خوارج» ، شکر اللّه خاکرند، «خوارج و علل پیدایش آنان» ، صادق احسان‌بخش، «الخوارج فی الاسلام» عمر ابو النصر، «خوارج از دیدگاه نهج البلاغه»، حسین نوری، «تاریخ ولایت در نیم قرن اول» ، حسین ذاکر خطیر «خوارج در تاریخ» ، یعقوب جعفری.
↑ مطهری، مرتضی جاذبه و دافعه علی، ص ۱۱۵
↑ نهج البلاغه، صبحی صالح، خطبه ۹۳
↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص:۲۵۴.

[1] محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص:۲۵۴.

[2] نهج البلاغه، صبحی صالح، حکمت ۱۹۸

[3] برای شناخت پیدایش، پیشینه، عملکرد، ویژگیها و سرانجام آنان، از جمله ر. ک: «دانشنامۀ امام علی» ، ج ۹ مقالۀ «مارقین» ، «جاذبه و دافعۀ علی» ، شهید مطهری، ص ۱۰۵، «الخوارج عقیدة و فکرا و فلسفة» عامر النّجار، «الخوارج، اصول و عقاید» ، حبیب طاهر الشمری، «الخوارج، اول الفرق فی تاریخ الاسلام» ناصر بن عبد الکریم العقل «الخوارج» ناصر بن عبد اللّه السعوی «الخوارج» علی جفّال، «الخوارج فی العصر الاموی» ، نایف محمود اسماعیل، «علل شکل‌گیری خوارج» ، شکر اللّه خاکرند، «خوارج و علل پیدایش آنان» ، صادق احسان‌بخش، «الخوارج فی الاسلام» عمر ابو النصر، «خوارج از دیدگاه نهج البلاغه»، حسین نوری، «تاریخ ولایت در نیم قرن اول» ، حسین ذاکر خطیر «خوارج در تاریخ» ، یعقوب جعفری.

[4] مطهری، مرتضی جاذبه و دافعه علی، ص ۱۱۵

[5] نهج البلاغه، صبحی صالح، خطبه ۹۳

[6] محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص:۲۵۴.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

@@ خط ۱۲: / خط ۱۲: @@
 ==مقدمه==
-*خوارج، لقب کسانی از [[سپاه علی]]{{ع}} است که در [[جنگ صفین]] و پس از ماجرای [[حکمیت]]، از فرمان و طاعت [[امام]] سر برتافتند و علیه او شوریدند و با شعار {{عربی|اندازه=100%|لا حکم إلاّ للّه}} که به تعبیر حضرت امیر سخن حقّی است که ارادۀ باطل از آن کرده‌اند<ref>نهج البلاغه، صبحی صالح، حکمت ۱۹۸</ref>، [[علم]] مخالفت با حکومت علوی برافراشتند. فتنه‌انگیزی‌های آنان از سوی [[امام علی|حضرت علی]]{{ع}} تا وقتی‌که بیم خطری نبود و فسادی نکرده بودند، قابل تحمّل بود، امّا وقتی دست به جنایت زدند و آشوب به‌پا کردند، حضرت در نهروان با آنان جنگید و هلاکشان ساخت. آنان ظاهری فریبنده داشتند، پیشانی‌های پینه‌بسته از فرط سجود، اهل تلاوت [[قرآن]] و تهجّد و امر به معروف و نهی از منکر، ولی به سبب جهل و تعصّب و کوته‌فکری، [[حق]] [[امام]] را نشناختند و با [[امام علی|امیر المؤمنین]]{{ع}} درافتادند و هلاک شدند و آخرتشان هم تباه شد.<ref>برای شناخت پیدایش، پیشینه، عملکرد، ویژگیها و سرانجام آنان، از جمله ر. ک: «دانشنامۀ امام علی» ، ج ۹ مقالۀ «مارقین» ، «جاذبه و دافعۀ علی» ، شهید مطهری، ص ۱۰۵، «الخوارج عقیدة و فکرا و فلسفة» عامر النّجار، «الخوارج، اصول و عقاید» ، حبیب طاهر الشمری، «الخوارج، اول الفرق فی تاریخ الاسلام» ناصر بن عبد الکریم العقل «الخوارج» ناصر بن عبد اللّه السعوی «الخوارج» علی جفّال، «الخوارج فی العصر الاموی» ، نایف محمود اسماعیل، «علل شکل‌گیری خوارج» ، شکر اللّه خاکرند، «خوارج و علل پیدایش آنان» ، صادق احسان‌بخش، «الخوارج فی الاسلام» عمر ابو النصر، «خوارج از دیدگاه نهج البلاغه»، حسین نوری، «تاریخ ولایت در نیم قرن اول» ، حسین ذاکر خطیر «خوارج در تاریخ» ، یعقوب جعفری.</ref> خارجی‌گری به عنوان یک فکر، پس از نابودی خوارج در نهروان ادامه یافت و کسانی را که همان اعتقادات را داشتند، هرچند خروج و شورشی هم نکرده باشند، خوارج می‌گویند.<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]] [[جاذبه و دافعه علی (کتاب)|جاذبه و دافعه علی]]، ص ۱۱۵</ref> نبرد با خوارج بسیار دشوار بود، چراکه سیمای ظاهری و شعارهای فریبندۀ آنان افراد ساده و کم‌عمق را فریب می‌داد. این است که امیر المؤمنین فرمود: چشم این فتنه را من در آوردم و جز من کسی جرأت چنین کاری نداشت.<ref>نهج البلاغه، صبحی صالح، خطبه ۹۳</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص:۲۵۴.</ref>
+*خوارج، لقب کسانی از [[سپاه علی]]{{ع}} است که در [[جنگ صفین]] و پس از ماجرای [[حکمیت]]، از فرمان و طاعت [[امام]] سر برتافتند و علیه او شوریدند و با شعار {{عربی|لا حکم إلاّ للّه}} که به تعبیر حضرت امیر سخن حقّی است که ارادۀ باطل از آن کرده‌اند<ref>نهج البلاغه، صبحی صالح، حکمت ۱۹۸</ref>، [[علم]] مخالفت با حکومت علوی برافراشتند. فتنه‌انگیزی‌های آنان از سوی [[امام علی|حضرت علی]]{{ع}} تا وقتی‌که بیم خطری نبود و فسادی نکرده بودند، قابل تحمّل بود، امّا وقتی دست به جنایت زدند و آشوب به‌پا کردند، حضرت در نهروان با آنان جنگید و هلاکشان ساخت. آنان ظاهری فریبنده داشتند، پیشانی‌های پینه‌بسته از فرط سجود، اهل تلاوت [[قرآن]] و تهجّد و امر به معروف و نهی از منکر، ولی به سبب جهل و تعصّب و کوته‌فکری، [[حق]] [[امام]] را نشناختند و با [[امام علی|امیر المؤمنین]]{{ع}} درافتادند و هلاک شدند و آخرتشان هم تباه شد.<ref>برای شناخت پیدایش، پیشینه، عملکرد، ویژگیها و سرانجام آنان، از جمله ر. ک: «دانشنامۀ امام علی» ، ج ۹ مقالۀ «مارقین» ، «جاذبه و دافعۀ علی» ، شهید مطهری، ص ۱۰۵، «الخوارج عقیدة و فکرا و فلسفة» عامر النّجار، «الخوارج، اصول و عقاید» ، حبیب طاهر الشمری، «الخوارج، اول الفرق فی تاریخ الاسلام» ناصر بن عبد الکریم العقل «الخوارج» ناصر بن عبد اللّه السعوی «الخوارج» علی جفّال، «الخوارج فی العصر الاموی» ، نایف محمود اسماعیل، «علل شکل‌گیری خوارج» ، شکر اللّه خاکرند، «خوارج و علل پیدایش آنان» ، صادق احسان‌بخش، «الخوارج فی الاسلام» عمر ابو النصر، «خوارج از دیدگاه نهج البلاغه»، حسین نوری، «تاریخ ولایت در نیم قرن اول» ، حسین ذاکر خطیر «خوارج در تاریخ» ، یعقوب جعفری.</ref> خارجی‌گری به عنوان یک فکر، پس از نابودی خوارج در نهروان ادامه یافت و کسانی را که همان اعتقادات را داشتند، هرچند خروج و شورشی هم نکرده باشند، خوارج می‌گویند.<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]] [[جاذبه و دافعه علی (کتاب)|جاذبه و دافعه علی]]، ص ۱۱۵</ref> نبرد با خوارج بسیار دشوار بود، چراکه سیمای ظاهری و شعارهای فریبندۀ آنان افراد ساده و کم‌عمق را فریب می‌داد. این است که امیر المؤمنین فرمود: چشم این فتنه را من در آوردم و جز من کسی جرأت چنین کاری نداشت.<ref>نهج البلاغه، صبحی صالح، خطبه ۹۳</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص:۲۵۴.</ref>
 == جستارهای وابسته ==