جز
جایگزینی متن - ' ؛' به '؛'
جز (جایگزینی متن - '{{عربی|اندازه=100%|' به '{{عربی|') |
جز (جایگزینی متن - ' ؛' به '؛') |
||
خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
* قرآن، دعوت دینی را برای حیاتبخشی به انسان دانسته و مؤمنان را به پذیرش دعوت حیات بخش خدا و [[پیامبر]] فرامیخواند:{{عربی|﴿{{متن قرآن| يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اسْتَجِيبُواْ لِلَّهِ وَلِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاكُم لِمَا يُحْيِيكُمْ وَاعْلَمُواْ أَنَّ اللَّهَ يَحُولُ بَيْنَ الْمَرْءِ وَقَلْبِهِ وَأَنَّهُ إِلَيْهِ تُحْشَرُونَ }}﴾}}<ref> ای مؤمنان! (ندای) خداوند و پیامبر را هر گاه شما را به چیزی فرا خوانند که به شما زندگی میبخشد پاسخ دهید و بدانید که خداوند میان آدمی و دل او میانجی میشود و (بدانید که) به نزد وی گرد آورده میشوید؛ سوره انفال، آیه:۲۴.</ref> در آیاتی دیگر، از هدف دعوت با تعابیری چون دعوت به هدایت و صراط مستقیم:{{عربی|﴿{{متن قرآن| وَإِنَّكَ لَتَهْدِي إِلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ }}﴾}}<ref> بیگمان تو، به راهی راست راهنمایی میکنی؛ سوره شوری، آیه:۵۲.</ref>، رستگاری و نجات:{{عربی|﴿{{متن قرآن| يَا قَوْمِ اتَّبِعُونِ أَهْدِكُمْ سَبِيلَ الرَّشَادِ }}﴾}}<ref> ای قوم من! از من پیروی کنید تا شما را به راه رستگاری رهنمون شوم؛ سوره غافر، آیه:۳۸.</ref>، {{عربی|﴿{{متن قرآن|وَيَا قَوْمِ مَا لِي أَدْعُوكُمْ إِلَى النَّجَاةِ وَتَدْعُونَنِي إِلَى النَّارِ }}﴾}}<ref> و ای قوم من! چگونه است که (من) شما را به رهایی فرا میخوانم و (شما) مرا به آتش (دوزخ) فرا میخوانید؟؛ سوره غافر، آیه:۴۱.</ref> و خروج از ظلمات:{{عربی|﴿{{متن قرآن|كِتَابٌ أَنزَلْنَاهُ إِلَيْكَ لِتُخْرِجَ النَّاسَ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ بِإِذْنِ رَبِّهِمْ إِلَى صِرَاطِ الْعَزِيزِ الْحَمِيدِ }}﴾}}<ref> کتابی است که بر تو فرو فرستادهایم تا مردم را به اذن پروردگارشان به سوی راه آن (خداوند) پیروزمند ستوده، از تیرگیها به سوی روشنایی برون آوری؛ سوره ابراهیم، آیه:۱.</ref> نیز یاد شده است<ref>[http://www.maarefquran.com/maarefLibrary/templates/farsi/dmaarefbooks/Books/7/16.htm دائرة المعارف قرآن کریم، ج ۷، ص ۱۴۱ - ۱۵۱]</ref>. | * قرآن، دعوت دینی را برای حیاتبخشی به انسان دانسته و مؤمنان را به پذیرش دعوت حیات بخش خدا و [[پیامبر]] فرامیخواند:{{عربی|﴿{{متن قرآن| يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اسْتَجِيبُواْ لِلَّهِ وَلِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاكُم لِمَا يُحْيِيكُمْ وَاعْلَمُواْ أَنَّ اللَّهَ يَحُولُ بَيْنَ الْمَرْءِ وَقَلْبِهِ وَأَنَّهُ إِلَيْهِ تُحْشَرُونَ }}﴾}}<ref> ای مؤمنان! (ندای) خداوند و پیامبر را هر گاه شما را به چیزی فرا خوانند که به شما زندگی میبخشد پاسخ دهید و بدانید که خداوند میان آدمی و دل او میانجی میشود و (بدانید که) به نزد وی گرد آورده میشوید؛ سوره انفال، آیه:۲۴.</ref> در آیاتی دیگر، از هدف دعوت با تعابیری چون دعوت به هدایت و صراط مستقیم:{{عربی|﴿{{متن قرآن| وَإِنَّكَ لَتَهْدِي إِلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ }}﴾}}<ref> بیگمان تو، به راهی راست راهنمایی میکنی؛ سوره شوری، آیه:۵۲.</ref>، رستگاری و نجات:{{عربی|﴿{{متن قرآن| يَا قَوْمِ اتَّبِعُونِ أَهْدِكُمْ سَبِيلَ الرَّشَادِ }}﴾}}<ref> ای قوم من! از من پیروی کنید تا شما را به راه رستگاری رهنمون شوم؛ سوره غافر، آیه:۳۸.</ref>، {{عربی|﴿{{متن قرآن|وَيَا قَوْمِ مَا لِي أَدْعُوكُمْ إِلَى النَّجَاةِ وَتَدْعُونَنِي إِلَى النَّارِ }}﴾}}<ref> و ای قوم من! چگونه است که (من) شما را به رهایی فرا میخوانم و (شما) مرا به آتش (دوزخ) فرا میخوانید؟؛ سوره غافر، آیه:۴۱.</ref> و خروج از ظلمات:{{عربی|﴿{{متن قرآن|كِتَابٌ أَنزَلْنَاهُ إِلَيْكَ لِتُخْرِجَ النَّاسَ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ بِإِذْنِ رَبِّهِمْ إِلَى صِرَاطِ الْعَزِيزِ الْحَمِيدِ }}﴾}}<ref> کتابی است که بر تو فرو فرستادهایم تا مردم را به اذن پروردگارشان به سوی راه آن (خداوند) پیروزمند ستوده، از تیرگیها به سوی روشنایی برون آوری؛ سوره ابراهیم، آیه:۱.</ref> نیز یاد شده است<ref>[http://www.maarefquran.com/maarefLibrary/templates/farsi/dmaarefbooks/Books/7/16.htm دائرة المعارف قرآن کریم، ج ۷، ص ۱۴۱ - ۱۵۱]</ref>. | ||
*محتوای دعوت [[انبیا]] که با تعابیری گوناگون در قرآن آمده، بر سه محور است: "دعوتهای اعتقادی"، "دعوت به تقوا و فضایل اخلاقی" و "دعوتهای اجتماعی"<ref>[http://www.maarefquran.com/maarefLibrary/templates/farsi/dmaarefbooks/Books/7/16.htm دائرة المعارف قرآن کریم، ج ۷، ص ۱۴۱ - ۱۵۱]</ref>. | *محتوای دعوت [[انبیا]] که با تعابیری گوناگون در قرآن آمده، بر سه محور است: "دعوتهای اعتقادی"، "دعوت به تقوا و فضایل اخلاقی" و "دعوتهای اجتماعی"<ref>[http://www.maarefquran.com/maarefLibrary/templates/farsi/dmaarefbooks/Books/7/16.htm دائرة المعارف قرآن کریم، ج ۷، ص ۱۴۱ - ۱۵۱]</ref>. | ||
# '''[[دعوتهای اعتقادی]]:''' آیات پرشماری، متضمن بیان دعوتهای اعتقادی است. دعوت به ایمان به خدا و [[نبوت]]: {{عربی|﴿{{متن قرآن| وَمَا لَكُمْ لا تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالرَّسُولُ يَدْعُوكُمْ لِتُؤْمِنُوا بِرَبِّكُمْ }}﴾}}<ref> و شما را چه میشود که به خداوند ایمان نمیآورید در حالی که پیامبر شما را فرا میخواند که به پروردگارتان ایمان آورید؛ سوره حدید، آیه:۸.</ref>؛ نیز {{عربی|﴿{{متن قرآن| يَا قَوْمَنَا أَجِيبُوا دَاعِيَ اللَّهِ وَآمِنُوا بِهِ يَغْفِرْ لَكُم مِّن ذُنُوبِكُمْ وَيُجِرْكُم مِّنْ عَذَابٍ أَلِيمٍ وَمَن لّا يُجِبْ دَاعِيَ اللَّهِ فَلَيْسَ بِمُعْجِزٍ فِي الأَرْضِ وَلَيْسَ لَهُ مِن دُونِهِ أَوْلِيَاء أُوْلَئِكَ فِي ضَلالٍ مُّبِينٍ }}﴾}}<ref> گفتند: ای قوم! ما (آیات) کتابی را شنیدیم که پس از موسی فرو فرستاده شده است، آنچه را (از کتابهای آسمانی) که پیش از آن بوده است راست میشمارد، به سوی حق و به راهی راست راهنمایی میکند.ای قوم! پاسخ فراخواننده به خداوند را بدهید و به او ایمان آورید تا (خداوند) پارهای از گناهانتان را بیامرزد و شما را از عذابی دردناک پناه | # '''[[دعوتهای اعتقادی]]:''' آیات پرشماری، متضمن بیان دعوتهای اعتقادی است. دعوت به ایمان به خدا و [[نبوت]]: {{عربی|﴿{{متن قرآن| وَمَا لَكُمْ لا تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالرَّسُولُ يَدْعُوكُمْ لِتُؤْمِنُوا بِرَبِّكُمْ }}﴾}}<ref> و شما را چه میشود که به خداوند ایمان نمیآورید در حالی که پیامبر شما را فرا میخواند که به پروردگارتان ایمان آورید؛ سوره حدید، آیه:۸.</ref>؛ نیز {{عربی|﴿{{متن قرآن| يَا قَوْمَنَا أَجِيبُوا دَاعِيَ اللَّهِ وَآمِنُوا بِهِ يَغْفِرْ لَكُم مِّن ذُنُوبِكُمْ وَيُجِرْكُم مِّنْ عَذَابٍ أَلِيمٍ وَمَن لّا يُجِبْ دَاعِيَ اللَّهِ فَلَيْسَ بِمُعْجِزٍ فِي الأَرْضِ وَلَيْسَ لَهُ مِن دُونِهِ أَوْلِيَاء أُوْلَئِكَ فِي ضَلالٍ مُّبِينٍ }}﴾}}<ref> گفتند: ای قوم! ما (آیات) کتابی را شنیدیم که پس از موسی فرو فرستاده شده است، آنچه را (از کتابهای آسمانی) که پیش از آن بوده است راست میشمارد، به سوی حق و به راهی راست راهنمایی میکند.ای قوم! پاسخ فراخواننده به خداوند را بدهید و به او ایمان آورید تا (خداوند) پارهای از گناهانتان را بیامرزد و شما را از عذابی دردناک پناه دهد؛ سوره احقاف، آیه: ۳۱ - ۳۲.</ref>، کتاب آسمانی و [[غیب]]: {{عربی|﴿{{متن قرآن|ذَلِكَ الْكِتَابُ لاَ رَيْبَ فِيهِ هُدًى لِّلْمُتَّقِينَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ}}﴾}}<ref> این (آن) کتاب (است که) هیچ تردیدی در آن نیست، رهنمودی برای پرهیزگاران است.همان کسانی که «غیب» را باوردارند؛ سوره بقره، آیه: ۲ - ۳.</ref> و معاد:{{عربی|﴿{{متن قرآن| أَفَحَسِبْتُمْ أَنَّمَا خَلَقْنَاكُمْ عَبَثًا وَأَنَّكُمْ إِلَيْنَا لا تُرْجَعُونَ }}﴾}}<ref> آیا پنداشتهاید که ما شما را بیهوده آفریدهایم و شما به سوی ما بازگردانده نمیشوید؟؛ سوره مؤمنون، آیه:۱۱۵.</ref> مهمترین دعوتهای اعتقادی است<ref>[http://www.maarefquran.com/maarefLibrary/templates/farsi/dmaarefbooks/Books/7/16.htm دائرة المعارف قرآن کریم، ج ۷، ص ۱۴۱ - ۱۵۱]</ref>. | ||
# '''[[دعوت به تقوا]] و [[دعوت به فضیلت اخلاقی|فضایل اخلاقی]]:''' پرورش روح تقوا و فضایل اخلاقی، در تعالیم دینی از اهمیتی ویژه برخوردار است. افزون بر سفارش به تقوا در بسیاری از آیات قرآن: {{عربی|﴿{{متن قرآن|فَاتَّقُوا اللَّهَ وَأَطِيعُونِ }}﴾}}<ref> پس، از خداوند پروا کنید و از من فرمان | # '''[[دعوت به تقوا]] و [[دعوت به فضیلت اخلاقی|فضایل اخلاقی]]:''' پرورش روح تقوا و فضایل اخلاقی، در تعالیم دینی از اهمیتی ویژه برخوردار است. افزون بر سفارش به تقوا در بسیاری از آیات قرآن: {{عربی|﴿{{متن قرآن|فَاتَّقُوا اللَّهَ وَأَطِيعُونِ }}﴾}}<ref> پس، از خداوند پروا کنید و از من فرمان برید؛ سوره شعراء، آیه:۱۴۴.</ref>، تشریع بعضی از عبادتهای واجب نیز برای رسیدن به تقوا دانسته شده است:{{عربی|﴿{{متن قرآن|كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ}}﴾}}<ref> روزه بر شما مقرّر شده است چنان که بر پیشینیان شما مقرّر شده بود، باشد که پرهیزگاری ورزید؛ سوره بقره، آیه:۱۸۳.</ref> دعوت به صبر{{عربی|﴿{{متن قرآن| قَالَ مُوسَى لِقَوْمِهِ اسْتَعِينُوا بِاللَّهِ وَاصْبِرُواْ إِنَّ الأَرْضَ لِلَّهِ يُورِثُهَا مَن يَشَاء مِنْ عِبَادِهِ وَالْعَاقِبَةُ لِلْمُتَّقِينَ }}﴾}}<ref> موسی به قوم خود گفت: از خداوند یاری بخواهید و شکیبا باشید، بیگمان زمین از آن خداوند است، به هر کس از بندگان خویش که بخواهد به میراث میدهد و سرانجام (نیکو) از آن پرهیزگاران است؛ سوره اعراف، آیه:۱۲۸.</ref>، توکل{{عربی|﴿{{متن قرآن| وَقَالَ مُوسَى يَا قَوْمِ إِن كُنتُمْ آمَنتُم بِاللَّهِ فَعَلَيْهِ تَوَكَّلُواْ إِن كُنتُم مُّسْلِمِينَ }}﴾}}<ref> و موسی گفت: ای قوم من! اگر به خداوند ایمان آوردهاید، چنانچه گردن نهادهاید بر او توکّل کنید؛ سوره یونس، آیه:۸۴.</ref>، استغفار{{عربی|﴿{{متن قرآن|وَيَا قَوْمِ اسْتَغْفِرُواْ رَبَّكُمْ ثُمَّ تُوبُواْ إِلَيْهِ يُرْسِلِ السَّمَاء عَلَيْكُم مِّدْرَارًا وَيَزِدْكُمْ قُوَّةً إِلَى قُوَّتِكُمْ وَلاَ تَتَوَلَّوْا مُجْرِمِينَ}}﴾}}<ref> و ای قوم من! از پروردگارتان آمرزش بخواهید و آنگاه به سوی او توبه آورید تا از آسمان بر شما بارانی یکریز فرستد و شما را نیرو بر نیرو بیفزاید و گناهکارانه رو مگردانید؛ سوره هود، آیه:۵۲.</ref> و توبه{{عربی|﴿{{متن قرآن|وَإِلَى ثَمُودَ أَخَاهُمْ صَالِحًا قَالَ يَا قَوْمِ اعْبُدُواْ اللَّهَ مَا لَكُم مِّنْ إِلَهٍ غَيْرُهُ هُوَ أَنشَأَكُم مِّنَ الأَرْضِ وَاسْتَعْمَرَكُمْ فِيهَا فَاسْتَغْفِرُوهُ ثُمَّ تُوبُواْ إِلَيْهِ إِنَّ رَبِّي قَرِيبٌ مُّجِيبٌ}}﴾}}<ref> و به سوی (قوم) ثمود برادر آنان صالح را (فرستادیم)، گفت: ای قوم من! خداوند را بپرستید که خدایی جز او ندارید، او شما را از زمین پدیدار کرد و شما را در آن به آبادانی گمارد پس، از او آمرزش بخواهید سپس به درگاه وی توبه کنید که پروردگار من، پاسخ دهندهای است نزدیک؛ سوره هود، آیه:۶۱.</ref> بعضی از دیگر تعالیم مورد توجه قرآن است. در روایات بسیاری نیز هدف بعثت [[پیامبر]]{{صل}} به کمال رساندن مکارم اخلاق دانسته شده است<ref>الامالی، طوسی، ص۵۹۶؛ الطبقات، ج۱، ص۱۹۳؛ مسند احمد، ج۴، ص۲۶۸.</ref><ref>[http://www.maarefquran.com/maarefLibrary/templates/farsi/dmaarefbooks/Books/7/16.htm دائرة المعارف قرآن کریم، ج ۷، ص ۱۴۱ - ۱۵۱]</ref>. | ||
# '''[[دعوتهای اجتماعی]]:''' یکی از مهمترین تعالیم و دعوتهای اجتماعی دین، تلاش برای برپایی عدالت و قسط است: {{عربی|﴿{{متن قرآن|لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَأَنزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ}}﴾}}<ref> ما پیامبرانمان را با برهانها (ی روشن) فرستادیم و با آنان کتاب و ترازو فرو فرستادیم تا مردم به دادگری برخیزند؛ سوره حدید، آیه:۲۵.</ref> [[پیامبر اکرم]]{{صل}} نیز خود را مأمور به عدل میداند: {{عربی|﴿{{متن قرآن|وَأُمِرْتُ لِأَعْدِلَ بَيْنَكُمُ }}﴾}}<ref> میان شما دادگری کنم؛ سوره شوری، آیه:۱۵.</ref> و سفارش خداوند به قسط را بازگو میکند:{{عربی|﴿{{متن قرآن| قُلْ أَمَرَ رَبِّي بِالْقِسْطِ }}﴾}}<ref> بگو: پروردگارم به دادگری فرمان داده است؛ سوره اعراف، آیه:۲۹.</ref> توصیههای پیامبران به پرهیز از کمفروشی در دادوستد نیز نمونهای از تلاش برای رسیدن به قسط و عدالت است:{{عربی|﴿{{متن قرآن| وَيَا قَوْمِ أَوْفُواْ الْمِكْيَالَ وَالْمِيزَانَ بِالْقِسْطِ وَلاَ تَبْخَسُواْ النَّاسَ أَشْيَاءَهُمْ وَلاَ تَعْثَوْا فِي الأَرْضِ مُفْسِدِينَ }}﴾}}<ref> و ای قوم من! پیمانه و ترازو را با دادگری، تمام بپیمایید و چیزهای مردم را به آنان کم ندهید و در زمین تبهکارانه آشوب نورزید؛ سوره هود، آیه:۸۵.</ref>. از دیگر تعالیم اجتماعی دین، دعوت به وحدت و دوری از تفرقه:{{عربی|﴿{{متن قرآن|وَاعْتَصِمُواْ بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا وَلاَ تَفَرَّقُواْ }}﴾}}<ref> و همگان به ریسمان خداوند بیاویزید و مپرا کنید؛ سوره آل عمران، آیه:۱۰۳.</ref> و دعوت به توافق بر اساس مشترکات است<ref>التفسیر الکبیر، ج۳، ص۲۵۱ ـ ۲۵۲.</ref>:{{عربی|﴿{{متن قرآن|قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ تَعَالَوْا إِلَى كَلِمَةٍ سَوَاء بَيْنَنَا وَبَيْنَكُمْ}}﴾}}<ref> بگو: ای اهل کتاب! بیایید بر کلمهای که میان ما و شما برابر است همداستان شویم؛ سوره آل عمران، آیه:۶۴.</ref><ref>[http://www.maarefquran.com/maarefLibrary/templates/farsi/dmaarefbooks/Books/7/16.htm دائرة المعارف قرآن کریم، ج ۷، ص ۱۴۱ - ۱۵۱]</ref>. | # '''[[دعوتهای اجتماعی]]:''' یکی از مهمترین تعالیم و دعوتهای اجتماعی دین، تلاش برای برپایی عدالت و قسط است: {{عربی|﴿{{متن قرآن|لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَأَنزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ}}﴾}}<ref> ما پیامبرانمان را با برهانها (ی روشن) فرستادیم و با آنان کتاب و ترازو فرو فرستادیم تا مردم به دادگری برخیزند؛ سوره حدید، آیه:۲۵.</ref> [[پیامبر اکرم]]{{صل}} نیز خود را مأمور به عدل میداند: {{عربی|﴿{{متن قرآن|وَأُمِرْتُ لِأَعْدِلَ بَيْنَكُمُ }}﴾}}<ref> میان شما دادگری کنم؛ سوره شوری، آیه:۱۵.</ref> و سفارش خداوند به قسط را بازگو میکند:{{عربی|﴿{{متن قرآن| قُلْ أَمَرَ رَبِّي بِالْقِسْطِ }}﴾}}<ref> بگو: پروردگارم به دادگری فرمان داده است؛ سوره اعراف، آیه:۲۹.</ref> توصیههای پیامبران به پرهیز از کمفروشی در دادوستد نیز نمونهای از تلاش برای رسیدن به قسط و عدالت است:{{عربی|﴿{{متن قرآن| وَيَا قَوْمِ أَوْفُواْ الْمِكْيَالَ وَالْمِيزَانَ بِالْقِسْطِ وَلاَ تَبْخَسُواْ النَّاسَ أَشْيَاءَهُمْ وَلاَ تَعْثَوْا فِي الأَرْضِ مُفْسِدِينَ }}﴾}}<ref> و ای قوم من! پیمانه و ترازو را با دادگری، تمام بپیمایید و چیزهای مردم را به آنان کم ندهید و در زمین تبهکارانه آشوب نورزید؛ سوره هود، آیه:۸۵.</ref>. از دیگر تعالیم اجتماعی دین، دعوت به وحدت و دوری از تفرقه:{{عربی|﴿{{متن قرآن|وَاعْتَصِمُواْ بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا وَلاَ تَفَرَّقُواْ }}﴾}}<ref> و همگان به ریسمان خداوند بیاویزید و مپرا کنید؛ سوره آل عمران، آیه:۱۰۳.</ref> و دعوت به توافق بر اساس مشترکات است<ref>التفسیر الکبیر، ج۳، ص۲۵۱ ـ ۲۵۲.</ref>:{{عربی|﴿{{متن قرآن|قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ تَعَالَوْا إِلَى كَلِمَةٍ سَوَاء بَيْنَنَا وَبَيْنَكُمْ}}﴾}}<ref> بگو: ای اهل کتاب! بیایید بر کلمهای که میان ما و شما برابر است همداستان شویم؛ سوره آل عمران، آیه:۶۴.</ref><ref>[http://www.maarefquran.com/maarefLibrary/templates/farsi/dmaarefbooks/Books/7/16.htm دائرة المعارف قرآن کریم، ج ۷، ص ۱۴۱ - ۱۵۱]</ref>. | ||