جبرئیل: تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
جز (جایگزینی متن - '{{عربی| {{متن قرآن' به '{{متن قرآن')
جز (جایگزینی متن - '}} }}' به '}}')
خط ۱۳: خط ۱۳:


==مقدمه==
==مقدمه==
*یکی از دیدگاه های مشهور بین دانشمندان مسلمان این است که جبرئیل همان [[روح القدس]] است. دلیل  این مطلب را آیه ۱۰۲ سوره نحل ذکر کرده اند: {{متن قرآن|قُلْ نَزَّلَهُ رُوحُ الْقُدُسِ مِن رَّبِّكَ }} }}<ref> بگو آن (قرآن) را روح القدس از سوی پروردگارت نازل کرده است؛ سوره نحل، آیه: ۱۰۲.</ref> در آیه ۹۷ سوره بقره نیز آمده است: {{متن قرآن|قُلْ مَن كَانَ عَدُوًّا لِّجِبْرِيلَ فَإِنَّهُ نَزَّلَهُ عَلَى قَلْبِكَ بِإِذْنِ اللَّهِ }} }}<ref> بگو هرکس دشمن جبرئیل شد بداند که جبرئیل آن (قرآن) را به دستور الهی بر دل تو نازل کرده است؛ سوره بقره، آیه: ۹۷.</ref>. همچنین در [[قرآن]] با نام‏‌های {{متن قرآن|الرُّوحَ}} }}<ref>سوره غافر، آیه: ۱۵.</ref>، {{متن قرآن|الرُّوحُ الأَمِينُ }} }}<ref>سوره شعراء، آیه:۱۹۳.</ref>، {{متن قرآن|شَدِيدُ الْقُوَى}} }}<ref>سوره نجم، آیه:۵.</ref> و {{متن قرآن|رَسُولٍ كَرِيمٍ }} }} <ref>سوره تکویر، آیه:۱۹.</ref> از او یاد شده است<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص:۱۴۹ - ۱۵۰.</ref>.
*یکی از دیدگاه های مشهور بین دانشمندان مسلمان این است که جبرئیل همان [[روح القدس]] است. دلیل  این مطلب را آیه ۱۰۲ سوره نحل ذکر کرده اند: {{متن قرآن|قُلْ نَزَّلَهُ رُوحُ الْقُدُسِ مِن رَّبِّكَ }}<ref> بگو آن (قرآن) را روح القدس از سوی پروردگارت نازل کرده است؛ سوره نحل، آیه: ۱۰۲.</ref> در آیه ۹۷ سوره بقره نیز آمده است: {{متن قرآن|قُلْ مَن كَانَ عَدُوًّا لِّجِبْرِيلَ فَإِنَّهُ نَزَّلَهُ عَلَى قَلْبِكَ بِإِذْنِ اللَّهِ }}<ref> بگو هرکس دشمن جبرئیل شد بداند که جبرئیل آن (قرآن) را به دستور الهی بر دل تو نازل کرده است؛ سوره بقره، آیه: ۹۷.</ref>. همچنین در [[قرآن]] با نام‏‌های {{متن قرآن|الرُّوحَ}}<ref>سوره غافر، آیه: ۱۵.</ref>، {{متن قرآن|الرُّوحُ الأَمِينُ }}<ref>سوره شعراء، آیه:۱۹۳.</ref>، {{متن قرآن|شَدِيدُ الْقُوَى}}<ref>سوره نجم، آیه:۵.</ref> و {{متن قرآن|رَسُولٍ كَرِيمٍ }} <ref>سوره تکویر، آیه:۱۹.</ref> از او یاد شده است<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص:۱۴۹ - ۱۵۰.</ref>.
*روایاتی چند، از نقش آن فرشته بزرگ الهی در قیام عظیم و جهانی‏ [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏، به روشنی سخن گفته و از او به عنوان نخستین کسی که با [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} بیعت خواهد کرد، نام برده‌‏اند<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص:۱۴۹ - ۱۵۰.</ref>.
*روایاتی چند، از نقش آن فرشته بزرگ الهی در قیام عظیم و جهانی‏ [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏، به روشنی سخن گفته و از او به عنوان نخستین کسی که با [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} بیعت خواهد کرد، نام برده‌‏اند<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص:۱۴۹ - ۱۵۰.</ref>.
*در بعضی از روایات گفته شده: او به همراه گروه بزرگی از فرشتگان، هنگام ظهور در محضر واپسین حجّت الهی حاضر شده و به یاری آن حضرت خواهند شتافت. [[امام صادق]]{{ع}} در قسمتی از یک روایت طولانی فرمود: نخستین کس که با او بیعت می‌‏کند، حضرت جبرئیل است<ref> {{عربی|اندازه=120%|" أَوَّلُ‏ مَنْ‏ يُبَايِعُهُ‏ جَبْرَئِيل‏‏‏‏‏‏‏"}}، علی بن ابراهیم قمی، تفسیر قمی، ج ۲، ص ۲۰۴؛ ر. ک: محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۴، ص ۱۸۴، ح ۳</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص:۱۴۹ - ۱۵۰.</ref>.  
*در بعضی از روایات گفته شده: او به همراه گروه بزرگی از فرشتگان، هنگام ظهور در محضر واپسین حجّت الهی حاضر شده و به یاری آن حضرت خواهند شتافت. [[امام صادق]]{{ع}} در قسمتی از یک روایت طولانی فرمود: نخستین کس که با او بیعت می‌‏کند، حضرت جبرئیل است<ref> {{عربی|اندازه=120%|" أَوَّلُ‏ مَنْ‏ يُبَايِعُهُ‏ جَبْرَئِيل‏‏‏‏‏‏‏"}}، علی بن ابراهیم قمی، تفسیر قمی، ج ۲، ص ۲۰۴؛ ر. ک: محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۴، ص ۱۸۴، ح ۳</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص:۱۴۹ - ۱۵۰.</ref>.  
خط ۴۸: خط ۴۸:
==جبرئیل در موعودنامه==
==جبرئیل در موعودنامه==
*کلمه‌ای عبری به‌معنای "بنده خدا" است. نام فرشته [[وحی]] و از بزرگان [[ملائکه]] است که بر همه [[انبیا]]ء یا اولوالعزم از آن‌ها، یا بر بعضی از غیر اولوالعزم نیز نازل می‌شده و وحی خداوند را به آن‌ها ابلاغ می‌نموده است. نقل است که وی پنجاه بار بر [[حضرت ابراهیم]] {{ع}}، چهار صد بار بر [[موسی]] {{ع}}، ده بار بر [[عیسی]] {{ع}} و بیست و چهار هزار بار بر [[حضرت محمد]] {{صل}} فرود آمده است<ref>معارف و معاریف، ج ۴، ص ۹۴.</ref>. این نام سه بار در قرآن مجید آمده است<ref>سوره بقره، ۹۷ و ۹۸؛ سوره تحریم، ۴؛ سوره شعراء، ۱۹۳.</ref>. از حضرت رسول {{صل}} آمده است که جبرئیل از همه فرشتگان برتر است<ref>بحار الانوار، ج ۵۹، ص ۲۵۸.</ref>. آیه ١٩ تا ٢٣ سوره مبارکه تکویر، صریح است در این‌که فرشته وحی، پیک محترمی است و در نزد خداوند، مکانت دارد و در میان ملائک مطاع و پیش خدا، امین است و نیز صریح است در این‌که [[پیامبر خاتم|حضرت رسول]] {{صل}} او را بالعیان دیده است<ref>معارف و معاریف، ج ۴، ص ۹۵.</ref>. [[امام صادق]] {{ع}} فرمود: هرگاه جبرئیل به نزد [[پیامبر]] {{صل}} می‌آمد، مانند بردگان در برابر آن حضرت می‌نشست و بدون اذن، بر حضرتش وارد نمی‌شد<ref>بحار الانوار، ج ۱۸، ص ۲۵۶.</ref>.
*کلمه‌ای عبری به‌معنای "بنده خدا" است. نام فرشته [[وحی]] و از بزرگان [[ملائکه]] است که بر همه [[انبیا]]ء یا اولوالعزم از آن‌ها، یا بر بعضی از غیر اولوالعزم نیز نازل می‌شده و وحی خداوند را به آن‌ها ابلاغ می‌نموده است. نقل است که وی پنجاه بار بر [[حضرت ابراهیم]] {{ع}}، چهار صد بار بر [[موسی]] {{ع}}، ده بار بر [[عیسی]] {{ع}} و بیست و چهار هزار بار بر [[حضرت محمد]] {{صل}} فرود آمده است<ref>معارف و معاریف، ج ۴، ص ۹۴.</ref>. این نام سه بار در قرآن مجید آمده است<ref>سوره بقره، ۹۷ و ۹۸؛ سوره تحریم، ۴؛ سوره شعراء، ۱۹۳.</ref>. از حضرت رسول {{صل}} آمده است که جبرئیل از همه فرشتگان برتر است<ref>بحار الانوار، ج ۵۹، ص ۲۵۸.</ref>. آیه ١٩ تا ٢٣ سوره مبارکه تکویر، صریح است در این‌که فرشته وحی، پیک محترمی است و در نزد خداوند، مکانت دارد و در میان ملائک مطاع و پیش خدا، امین است و نیز صریح است در این‌که [[پیامبر خاتم|حضرت رسول]] {{صل}} او را بالعیان دیده است<ref>معارف و معاریف، ج ۴، ص ۹۵.</ref>. [[امام صادق]] {{ع}} فرمود: هرگاه جبرئیل به نزد [[پیامبر]] {{صل}} می‌آمد، مانند بردگان در برابر آن حضرت می‌نشست و بدون اذن، بر حضرتش وارد نمی‌شد<ref>بحار الانوار، ج ۱۸، ص ۲۵۶.</ref>.
*[[امام صادق]] {{ع}} فرمود: "نخستین کسی که با [[قائم]] {{ع}} [[بیعت]] خواهد نمود، جبرئیل است. او در چهره پرنده سفیدی از آسمان فرود می‌آید و با آن حضرت دست بیعت می‌دهد. ان‌گاه یک پا بر بیت الله، و پای دیگر به [[بیت المقدس]] می‌گذارد و با ندای زیبا و رسایی که همگان آن را می‌شنوند، می‌گوید: {{متن قرآن|أَتَى أَمْرُ اللَّهِ فَلاَ تَسْتَعْجِلُوهُ}} }}<ref>سوره نحل، ۱.</ref>؛ فرمان خدا رسید، پس آن را به شتاب نخواهید<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۸۵.</ref>.
*[[امام صادق]] {{ع}} فرمود: "نخستین کسی که با [[قائم]] {{ع}} [[بیعت]] خواهد نمود، جبرئیل است. او در چهره پرنده سفیدی از آسمان فرود می‌آید و با آن حضرت دست بیعت می‌دهد. ان‌گاه یک پا بر بیت الله، و پای دیگر به [[بیت المقدس]] می‌گذارد و با ندای زیبا و رسایی که همگان آن را می‌شنوند، می‌گوید: {{متن قرآن|أَتَى أَمْرُ اللَّهِ فَلاَ تَسْتَعْجِلُوهُ}}<ref>سوره نحل، ۱.</ref>؛ فرمان خدا رسید، پس آن را به شتاب نخواهید<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۸۵.</ref>.
*[[مفضل بن عمر]] از [[امام صادق]] {{ع}} روایت کرده که فرموده‌اند: آن‌گاه که خداوند به [[حضرت قائم]] {{ع}} اجازه خروج دهد... خداوند جبرئیل را می‌فرستد که نزد او بیاید، جبرئیل در حجر اسماعیل نزد آن حضرت می‌آید و می‌گوید: به چه چیز مردم را می‌خوانی‌؟ حضرت دعوت خود را به او خبر می‌دهد. جبرئیل می‌گوید: من نخستین کسی هستم که با تو بیعت می‌کنم، دست خویش را برای بیعت باز کن، پس دست به دست آن حضرت می‌گذارد<ref>مهدی موعود، علی دوانی، ص ۱۱۵۴.</ref>.
*[[مفضل بن عمر]] از [[امام صادق]] {{ع}} روایت کرده که فرموده‌اند: آن‌گاه که خداوند به [[حضرت قائم]] {{ع}} اجازه خروج دهد... خداوند جبرئیل را می‌فرستد که نزد او بیاید، جبرئیل در حجر اسماعیل نزد آن حضرت می‌آید و می‌گوید: به چه چیز مردم را می‌خوانی‌؟ حضرت دعوت خود را به او خبر می‌دهد. جبرئیل می‌گوید: من نخستین کسی هستم که با تو بیعت می‌کنم، دست خویش را برای بیعت باز کن، پس دست به دست آن حضرت می‌گذارد<ref>مهدی موعود، علی دوانی، ص ۱۱۵۴.</ref>.
*همچنین از روایاتی استفاده می‌شود که صدای آسمانی که از نشانه‌های حتمی ظهور است و مردم را دعوت به پیروی از حق می‌کند، ندا و صدای حضرت جبرئیل است.
*همچنین از روایاتی استفاده می‌شود که صدای آسمانی که از نشانه‌های حتمی ظهور است و مردم را دعوت به پیروی از حق می‌کند، ندا و صدای حضرت جبرئیل است.

نسخهٔ ‏۲ ژوئن ۲۰۱۹، ساعت ۱۷:۱۸

آیکون خرد

این یک مقالهٔ خرد است. می‌توانید با گسترش آن به امامت‌پدیا کمک کنید.

این مدخل مرتبط از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل جبرئیل (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

  • یکی از دیدگاه های مشهور بین دانشمندان مسلمان این است که جبرئیل همان روح القدس است. دلیل این مطلب را آیه ۱۰۲ سوره نحل ذکر کرده اند: قُلْ نَزَّلَهُ رُوحُ الْقُدُسِ مِن رَّبِّكَ [۳] در آیه ۹۷ سوره بقره نیز آمده است: قُلْ مَن كَانَ عَدُوًّا لِّجِبْرِيلَ فَإِنَّهُ نَزَّلَهُ عَلَى قَلْبِكَ بِإِذْنِ اللَّهِ [۴]. همچنین در قرآن با نام‏‌های الرُّوحَ[۵]، الرُّوحُ الأَمِينُ [۶]، شَدِيدُ الْقُوَى[۷] و رَسُولٍ كَرِيمٍ [۸] از او یاد شده است[۹].
  • روایاتی چند، از نقش آن فرشته بزرگ الهی در قیام عظیم و جهانی‏ حضرت مهدی(ع)‏، به روشنی سخن گفته و از او به عنوان نخستین کسی که با حضرت مهدی(ع) بیعت خواهد کرد، نام برده‌‏اند[۱۰].
  • در بعضی از روایات گفته شده: او به همراه گروه بزرگی از فرشتگان، هنگام ظهور در محضر واپسین حجّت الهی حاضر شده و به یاری آن حضرت خواهند شتافت. امام صادق(ع) در قسمتی از یک روایت طولانی فرمود: نخستین کس که با او بیعت می‌‏کند، حضرت جبرئیل است[۱۱][۱۲].

این، بدان معناست که یکی از امدادهای غیبی خداوند سبحانه و تعالی در آن قیام جهانی، یاری دادن جبرئیل به حضرت مهدی(ع)‏ است. همان‏گونه که این فرشته بزرگ الهی، به یاری پیامبران دیگر نیز آمده بود[۱۳].

واژه‌شناسی لغوی

جبرئیل در قرآن

عناوین و اوصاف جبرئیل

روح

رسول

شدید القُوی

ذومِرّة

کریم

مَکین

مُطاع

امین

مأموریت‌های اصلی و عمومی جبرئیل

نازل کردن وحی

آموزش

رساندن بشارت های خداوند به اولیای الهی

یاری رساندن به پیامبران و پیروانشان

مأموریت‌های فرعی و موردی جبرئیل

چگونگی دیده شدن جبرئیل

فضایل جبرئیل

دارا بودن مقام سدره المنتهی

حیات‌بخشی

ایمنی از مرگ عمومی

منسوب شدن به خدا

شفاعت

دشمنی یهود با جبرئیل

جبرئیل در موعودنامه

  • کلمه‌ای عبری به‌معنای "بنده خدا" است. نام فرشته وحی و از بزرگان ملائکه است که بر همه انبیاء یا اولوالعزم از آن‌ها، یا بر بعضی از غیر اولوالعزم نیز نازل می‌شده و وحی خداوند را به آن‌ها ابلاغ می‌نموده است. نقل است که وی پنجاه بار بر حضرت ابراهیم (ع)، چهار صد بار بر موسی (ع)، ده بار بر عیسی (ع) و بیست و چهار هزار بار بر حضرت محمد (ص) فرود آمده است[۱۴]. این نام سه بار در قرآن مجید آمده است[۱۵]. از حضرت رسول (ص) آمده است که جبرئیل از همه فرشتگان برتر است[۱۶]. آیه ١٩ تا ٢٣ سوره مبارکه تکویر، صریح است در این‌که فرشته وحی، پیک محترمی است و در نزد خداوند، مکانت دارد و در میان ملائک مطاع و پیش خدا، امین است و نیز صریح است در این‌که حضرت رسول (ص) او را بالعیان دیده است[۱۷]. امام صادق (ع) فرمود: هرگاه جبرئیل به نزد پیامبر (ص) می‌آمد، مانند بردگان در برابر آن حضرت می‌نشست و بدون اذن، بر حضرتش وارد نمی‌شد[۱۸].
  • امام صادق (ع) فرمود: "نخستین کسی که با قائم (ع) بیعت خواهد نمود، جبرئیل است. او در چهره پرنده سفیدی از آسمان فرود می‌آید و با آن حضرت دست بیعت می‌دهد. ان‌گاه یک پا بر بیت الله، و پای دیگر به بیت المقدس می‌گذارد و با ندای زیبا و رسایی که همگان آن را می‌شنوند، می‌گوید: أَتَى أَمْرُ اللَّهِ فَلاَ تَسْتَعْجِلُوهُ[۱۹]؛ فرمان خدا رسید، پس آن را به شتاب نخواهید[۲۰].
  • مفضل بن عمر از امام صادق (ع) روایت کرده که فرموده‌اند: آن‌گاه که خداوند به حضرت قائم (ع) اجازه خروج دهد... خداوند جبرئیل را می‌فرستد که نزد او بیاید، جبرئیل در حجر اسماعیل نزد آن حضرت می‌آید و می‌گوید: به چه چیز مردم را می‌خوانی‌؟ حضرت دعوت خود را به او خبر می‌دهد. جبرئیل می‌گوید: من نخستین کسی هستم که با تو بیعت می‌کنم، دست خویش را برای بیعت باز کن، پس دست به دست آن حضرت می‌گذارد[۲۱].
  • همچنین از روایاتی استفاده می‌شود که صدای آسمانی که از نشانه‌های حتمی ظهور است و مردم را دعوت به پیروی از حق می‌کند، ندا و صدای حضرت جبرئیل است.
  • محمد بن مسلم روایت می‌کند: گوینده‌ای از آسمان، قائم را به نام صدا می‌زند، به‌طوری که مردم شرق و غرب آن را می‌شنوند و از وحشت آن، هرکس ایستاده، روی زمین می‌نشیند و هر کس نشسته برمی‌خیزد، و آن صدای جبرئیل امین است[۲۲].
  • امام باقر (ع) نیز فرمود: وقتی مهدی (ع) قیام کند، جبرئیل در سمت راست او حرکت می‌کند[۲۳].
  • پس از این‌که حضرت مهدی (ع) متولد شد، امام عسکری (ع)، ان حضرت را به جبرئیل (روح القدس) که به صورت پرنده‌ای ظاهر شده بود، داد تا از او مواظبت کند و هر چهل روز یک بار، به نزد آن‌ها بیاورد[۲۴][۲۵].

پرسش‌های وابسته

جستارهای وابسته

منبع‌شناسی جامع وابسته به جبرئیل

منابع

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. ↑ جمالی، احمد، دائرةالمعارف قرآن کریم، ج۹، ص: ۴۹۶ - ۵۱۶.
  2. ↑ سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص:۱۴۹ - ۱۵۰.
  3. ↑ بگو آن (قرآن) را روح القدس از سوی پروردگارت نازل کرده است؛ سوره نحل، آیه: ۱۰۲.
  4. ↑ بگو هرکس دشمن جبرئیل شد بداند که جبرئیل آن (قرآن) را به دستور الهی بر دل تو نازل کرده است؛ سوره بقره، آیه: ۹۷.
  5. ↑ سوره غافر، آیه: ۱۵.
  6. ↑ سوره شعراء، آیه:۱۹۳.
  7. ↑ سوره نجم، آیه:۵.
  8. ↑ سوره تکویر، آیه:۱۹.
  9. ↑ سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص:۱۴۹ - ۱۵۰.
  10. ↑ سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص:۱۴۹ - ۱۵۰.
  11. ↑ " أَوَّلُ‏ مَنْ‏ يُبَايِعُهُ‏ جَبْرَئِيل‏‏‏‏‏‏‏"، علی بن ابراهیم قمی، تفسیر قمی، ج ۲، ص ۲۰۴؛ ر. ک: محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۴، ص ۱۸۴، ح ۳
  12. ↑ سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص:۱۴۹ - ۱۵۰.
  13. ↑ سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص:۱۴۹ - ۱۵۰.
  14. ↑ معارف و معاریف، ج ۴، ص ۹۴.
  15. ↑ سوره بقره، ۹۷ و ۹۸؛ سوره تحریم، ۴؛ سوره شعراء، ۱۹۳.
  16. ↑ بحار الانوار، ج ۵۹، ص ۲۵۸.
  17. ↑ معارف و معاریف، ج ۴، ص ۹۵.
  18. ↑ بحار الانوار، ج ۱۸، ص ۲۵۶.
  19. ↑ سوره نحل، ۱.
  20. ↑ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۸۵.
  21. ↑ مهدی موعود، علی دوانی، ص ۱۱۵۴.
  22. ↑ غیبة طوسی، ۲۷۴.
  23. ↑ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۴۳.
  24. ↑ منتهی الآمال، باب ۱۴، فصل ۱.
  25. ↑ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص:۲۴۱.
برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=جبرئیل&oldid=179467»