شکرگزاری: تفاوت میان نسخه‌ها

[[سوره نمل]]، [[آیه]] ۴۰؛ نیز نک: {{متن قرآن|نِعْمَةً مِّنْ عِندِنَا كَذَلِكَ نَجْزِي مَن شَكَرَ }}؛ سوره قمر، [[آیه]] ۳۵</ref>. این معنا مورد توجه [[امام]] بوده است. از این‌رو [[شکر]] نعمات را نخستین امر ضروری و [[واجب]] برای [[انسان‌ها]] برمی‌شمرد<ref>غررالحکم، ۱ / ۲۰۹</ref>. نیز می‌فرماید: [[سپاس]] و [[ستایش]] خدای را که [[سرنوشت]] و سرانجام مخلوقات به دست اوست و پایان کارشان به سوی او. او را بر [[احسان]] بی‌شمار، [[برهان]] درخشان و [[فضل]] و نعمت‌های زایا و جوشانش [[سپاس]] گویم؛ سپاسی که [[حق]] او را به‌جا آورَد، ادای [[شکر]] او باشد، به [[پاداش]] نزدیکم کند و موجب بهره‌وری افزون شود<ref>خطبه ۱۸۱</ref>.

*برخی از [[آیات]] نیز بر [[ضرورت]] شکرگزاری و نقش آن در بقا و ازیاد [[نعمت]] تأکید دارد، مانند: برای وی هرچه می‌خواست از بناهای بلند و تندیس‌ها و کاسه‌هایی چون [[حوض]] و دیگ‌های محکم بر جای، می‌ساختند. ای [[خاندان]] [[داوود]]، برای سپاس‌گزاری کاری کنید و اندکی از [[بندگان]] من سپاس‌گزارند<ref>{{متن قرآن| يَعْمَلُونَ لَهُ مَا يَشَاء مِن مَّحَارِيبَ وَتَمَاثِيلَ وَجِفَانٍ كَالْجَوَابِ وَقُدُورٍ رَّاسِيَاتٍ اعْمَلُوا آلَ دَاوُودَ شُكْرًا وَقَلِيلٌ مِّنْ عِبَادِيَ الشَّكُورُ }}؛ سوره سبأ، آیه ۱۳</ref>. [[امام علی]]{{ع}} نیز بر این معنا تأکید داشته و در فرازهایی از سخنان خود به این موضع پرداخته است. ایشان شکرگزاری در [[آسایش]] را به مثابه ابزار کار برای [[انسان]] [[مؤمن]] ذکر می‌کند<ref>غررالحکم، ۱ / ۴۳۲</ref> و در فرازی چنین می‌فرماید: از [[خدا]] [[یاری]] خواهید تا بتوانید [[حق]] [[واجب]] را ادا کنید و [[شکر]] [[نعمت‌ها]] و احسان‌های بی‌حسابش را به‌جای آورید<ref>خطبه ۹۸</ref>. [[امام]]{{ع}} کمترین [[منفعت]] شکرگزاری را افزونی [[نعمت]] می‌داند<ref>غررالحکم، ۱ / ۱۳۵ و ۲۴۰</ref>. [[امام علی]]{{ع}} در بیانی [[شکر نعمت]] و [[نیکی]] را [[حق]] [[خداوند]] بر [[بندگان]] بیان فرموده است<ref>غررالحکم، ۱ / ۳۸۳</ref>. در عین حال تأکید دارد که کوتاهی در ادای [[حق]] [[خداوند]]، باعث [[زوال نعمت]] می‌شود<ref>غررالحکم، ۱ / ۴۲۶</ref> و در فرازی دیگر [[شکر]] را افزون بر فزونی [[نعمت]]، موجب تأخیر در [[مرگ]] برمی‌شمرد<ref>غررالحکم، ۱ / ۴۲۷</ref>. ایشان در کلامی [[نعمت]] و [[شکر]] را دو عنصر به‌هم‌پیوسته یاد می‌کند که [[شکر]] همواره با [[نعمت]]، نسبت مستقیم دارد. هیچ‌گاه رشته افزونی از جانب [[خداوند]] پاهر نشود تا این رشته [[شکر]] و سپاس‌گزاری از جانب شاکر بریده شود<ref>غررالحکم، ۱ / ۹۵</ref>.

*افزون بر تطابقی که میان [[سخن امام]] با [[کلام]] [[خداوند متعال]] صورت گرفت، [[امام علی]]{{ع}} برخی دیگر از ضرورت‌های شکرگزاری را بیان کرده‌اند که به آنها اشاره می‌شود: شکرگزاری در [[آسایش]]، نشانه [[ایمان]] است<ref>غرر الحکم، ۱ / ۴۹</ref>؛ [[نیکی]] به [[آدمی]] به مثابه بندی بر گردن است که تنها با سپاس‌گزاری باز می‌شود<ref>غررالحکم، ۱ /  ۷۰</ref>؛ شکرگزاری سبب استحقاق فرد برای دریافت نعمت‌های بیشتر است<ref>غررالحکم، ۱ / ۲۱۱</ref>. [[امام علی]]{{ع}} در [[نهج البلاغه]] در بیان و توصیف [[صفات الهی]] می‌فرماید: اوست خداوندی که... هر که را بر او [[توکل]] کند، کافی باشد و هر که از او چیزی خواهد، عطا کند و هر که بدو وامی دهد، ادایش کند و هر که [[شکر]] و [[سپاس]] گوید، پاداشش دهد<ref>خطبه ۸۹</ref>. در منظر [[امام علی]]{{ع}} شکرگزاری از مظاهر [[ایمان]] و تقواپیشگی است. [[مؤمن]] هرگاه نظاره کند، [[پند]] پذیرد و به‌گاه خاموشی بیندیشد، هنگام [[سختی]] به [[یاد خدا]] باشد و هنگامی که به او عطایی شود شکرگزاری و [[شکیبا]] باشد<ref>نک: غررالحکم، ۱ / ۹۳</ref>. در فرازی از [[نهج البلاغه]] می‌فرماید: ای [[مردم]]، [[پارسایی]]، دامن [[آرزو]] برچیدن است و [[شکر نعمت]] حاضر گفتن و از ناروا [[پارسایی]] ورزیدن. اگر از عهده این کار برنیایید، چند که ممکن است خود را از [[حرام]] واپایید، [[شکر نعمت]] موجود فراموش نکنید که راه عذر بر شما بسته است، با حجت‌های روشن و پدیدار و [[کتاب‌های آسمانی]] و دلیل‌های [[آشکار]]<ref>خطبه ۸۱</ref>.

*[[امام]]{{ع}} شکرگزاری را از صفات [[پرهیزکاران]] برمی‌شمرد و در [[وصف]] حالات آنان می‌فرماید: روز را با سرمایه‌ای از [[شکر]] به پایان برَد و صبح را با [[یاد خدا]] آغاز کند<ref>خطبه ۱۹۳</ref>.