طاغوت: تفاوت میان نسخهها
جز (جایگزینی متن - '''']].' به '''']]') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۴: | خط ۴: | ||
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:</div> | : <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:</div> | ||
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | ||
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[طاغوت در قرآن]] | [[طاغوت در حدیث]] | [[طاغوت در کلام اسلامی]]</div> | : <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[طاغوت در قرآن]] | [[طاغوت در حدیث]] | [[طاغوت در نهج البلاغه]]| [[طاغوت در کلام اسلامی]]| [[طاغوت در معارف مهدویت]]</div> | ||
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | ||
: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسشهای عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[طاغوت (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div> | : <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسشهای عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[طاغوت (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div> | ||
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> | <div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> | ||
'''طاغوت''' از | '''طاغوت:''' از ریشه [[طغیان]] است. به هر [[طغیانگر]]، [[قدرت]] خودکامه و زورمند [[سرکش]]، [[طاغوت]] گفته میشود. قدرتهای [[شیطانی]] و حکومتهای جبار و حاکمانِ زورگو مثل [[فرعون]] و [[نمرود]] هم طاغوتاند. در اصطلاح [[قرآنی]] به هر معبودی جز [[خدا]] [[طاغوت]] گفته میشود. [[مردم]] باید به [[خدا]] [[ایمان]] بیاورند و به [[طاغوت]] [[کفر]] ورزند و از آن اجتناب کنند{{متن قرآن|فَمَنْ يَكْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَيُؤْمِنْ بِاللَّهِ فَقَدِ اسْتَمْسَكَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَى لَا انْفِصَامَ لَهَا وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ}}<ref> «پس، آنکه به طاغوت کفر ورزد و به خداوند ایمان آورد، بیگمان به دستاویز استوارتر چنگ زده است که هرگز گسستن ندارد و خداوند شنوای داناست» سوره بقره، آیه ۲۵۶.</ref>. [[مؤمنان]] در [[راه خدا]] [[جهاد]] میکنند و [[کافران]] در راه [[طاغوت]] میجنگند. به برخی [[بتها]] هم که از سوی [[مشرکان]] مورد [[پرستش]] بود، [[طاغوت]] گفته شده است<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[ فرهنگنامه دینی (کتاب)| فرهنگنامه دینی]]، ص:۱۳۷.</ref>. | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
*در [[قرآن]] هم توصیه شده که برای محاکمه، نزد طاغوت نروید و از طاغوت بپرهیزید، گاهی نیز طاغوت همراه با جبت آمده که معنایشان تقریبا یکی است {{متن قرآن|يُؤْمِنُونَ بِالْجِبْتِ وَالطَّاغُوتِ}}<ref> نساء، آیه ۵۱</ref> در تعابیر دینی واژههای طاغوت، طاغی، طغات، طاغیه، طواغیت، در مورد خلفای جور، سرکردگان فتنه و آشوب بر ضدّ خطّ [[امامت]] و والیان دستنشانده و ستمگر به کار رفته است، آنان که در برابر امر خداوند و فرمان قرآن و سفارشهای [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]]، گردن فرود نیاوردند و رفتاری جبّارانه و فرعونی با بندگان صالح خدا داشتند. ازاینرو هم مستحقّ لعن خدا و | *طاغوت از ریشۀ طغیان است، به معنای تجاوزکار، بت، باطل، سرکش و متمرّد، هرمعبودی جز خدا، هرپیشوای ضلالت و گمراهی، شیطان، کافر.<ref>مفردات راغب و مجمع البحرین.</ref>در [[قرآن]] هم توصیه شده که برای محاکمه، نزد طاغوت نروید و از طاغوت بپرهیزید، گاهی نیز طاغوت همراه با جبت آمده که معنایشان تقریبا یکی است {{متن قرآن|يُؤْمِنُونَ بِالْجِبْتِ وَالطَّاغُوتِ}}<ref> سوره نساء، آیه ۵۱</ref>. در تعابیر دینی واژههای طاغوت، طاغی، طغات، طاغیه، طواغیت، در مورد خلفای جور، سرکردگان فتنه و آشوب بر ضدّ خطّ [[امامت]] و والیان دستنشانده و ستمگر به کار رفته است، آنان که در برابر امر خداوند و فرمان قرآن و سفارشهای [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]]، گردن فرود نیاوردند و رفتاری جبّارانه و فرعونی با بندگان صالح خدا داشتند. ازاینرو هم مستحقّ لعن خدا و رسولاند، هم اطاعتشان حرام و مبارزه با آنان لازم است، هم هواداری و همبستگی با آنان، شرکت در جرم و جنایاتشان به شمار میرود. | ||
*[[امام حسین]]{{ع}} به سران سپاه کوفه که به جنگ او آمده بودند خطاب فرمود: "شما از طاغوتهای این امتاید"<ref>{{متن حدیث|أَنْتُمْ مِنْ طَوَاغِيتِ الْأُمَّةِ ...}}؛ بحار الأنوار، ج ۴۵ ص ۸</ref> در زیارت [[امام حسین]]{{ع}}، بر جبتها، طاغوتها و فرعونهای امت [[اسلام]] نفرین شده است و این نشان میدهد که سرکردگان حزب اموی و ضدّ [[اهل بیت]] که دست به قتل [[امام علی|امیر المؤمنین]]{{ع}} و [[امام حسین]]{{ع}} زدند نیز طاغوت و فرعونند و مستحق لعن و نفرین: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ الْعَنْ جَوَابِيتَ هَذِهِ الْأُمَّةِ وَ الْعَنْ طَوَاغِيتَهَا وَ الْعَنْ فَرَاعِنَتَهَا وَ الْعَنْ قَتَلَةَ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْعَنْ قَتَلَةَ الْحُسَيْن}}<ref>بحار الأنوار، ج ۹۸ ص ۱۵۸</ref> گاهی از دو بت و دو طاغوت قریش یاد شده است که مقصود از آنان بر شیعه پنهان نیست.<ref>بحار الأنوار، ج ۸۲ ص ۲۶۰</ref>. | |||
*[[علامه مجلسی]] میگوید: طاغوت به معنای شیطان و بتها و هر معبود غیر خدا و هر اطاعتشدۀ باطلی جز اولیای الهی است و [[امامان]] از دشمنان خودشان در بسیاری از روایات و زیارات با "جبت" و "طاغوت" و "لات" و "عزّی" یاد کردهاند<ref>بحار الأنوار، ج ۲۴ ص ۸۳</ref> چراکه پذیرش رهبری و [[ولایت]] آنان، مسلمان را به نامسلمانی و امّت را به انحراف میکشد. هرولایتی بجز [[ولایت]] خدا و جانشینانش، ولایت شیطان و طاغوت است. پذیرش ولایت شیطان موجب آن است که شیطان بر همۀ نیروهای سازنده و آفرینندهای که در وجود آدمی نهاده شده، تسلّط یافته و آنها را در مجرای هواها و هوسهای خویش درآورد. طاغوت از آنجا که جز برای بهرهمندیهای خود برای هیچچیز دیگر اصالتی قائل نیست و منافع جامعه را جز از دریچۀ سود شخص نمینگرد و اساسا به نیازهای انسانی و امکانات وی در طبیعت واقف نیست، رهبریاش برای جامعۀ انسانی، منشأ زیان و خسارت و بر باد رفتن بسی از انرژیهای ارزندۀ اوست... در جامعه و جهان تحت ولایت طاغوت، انسانها از نور معرفت و انسانیت و از فروغ زندگیآفرین آیین خدا محروم مانده در ظلمات جهل و هوس و شهوت و غرور و طغیان، محبوس و اسیر میگردند<ref> طرح کلّی اندیشه اسلامی، سیّد علی حسینی (خامنهای) ص ۱۳۱</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۳۷۱.</ref>. | |||
== پرسشهای وابسته == | == پرسشهای وابسته == | ||
{{جستارهای وابسته}}==منابع== | {{جستارهای وابسته}} | ||
==منابع== | |||
* [[پرونده:1368987.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|'''فرهنگ غدیر''']] | * [[پرونده:1368987.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|'''فرهنگ غدیر''']] | ||
* [[پرونده: | * [[پرونده:13681040.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگنامه دینی (کتاب)|'''فرهنگنامه دینی''']] | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
خط ۲۷: | خط ۲۸: | ||
{{امام مهدی}} | {{امام مهدی}} | ||
[[رده:طاغوت]] | [[رده:طاغوت]] | ||
[[رده:مدخل فرهنگ غدیر]] | [[رده:مدخل فرهنگ غدیر]] | ||
نسخهٔ ۱۰ فوریهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۵:۴۲
- این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسشهای عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل طاغوت (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
طاغوت: از ریشه طغیان است. به هر طغیانگر، قدرت خودکامه و زورمند سرکش، طاغوت گفته میشود. قدرتهای شیطانی و حکومتهای جبار و حاکمانِ زورگو مثل فرعون و نمرود هم طاغوتاند. در اصطلاح قرآنی به هر معبودی جز خدا طاغوت گفته میشود. مردم باید به خدا ایمان بیاورند و به طاغوت کفر ورزند و از آن اجتناب کنند﴿فَمَنْ يَكْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَيُؤْمِنْ بِاللَّهِ فَقَدِ اسْتَمْسَكَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَى لَا انْفِصَامَ لَهَا وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ﴾[۱]. مؤمنان در راه خدا جهاد میکنند و کافران در راه طاغوت میجنگند. به برخی بتها هم که از سوی مشرکان مورد پرستش بود، طاغوت گفته شده است[۲].
مقدمه
- طاغوت از ریشۀ طغیان است، به معنای تجاوزکار، بت، باطل، سرکش و متمرّد، هرمعبودی جز خدا، هرپیشوای ضلالت و گمراهی، شیطان، کافر.[۳]در قرآن هم توصیه شده که برای محاکمه، نزد طاغوت نروید و از طاغوت بپرهیزید، گاهی نیز طاغوت همراه با جبت آمده که معنایشان تقریبا یکی است ﴿يُؤْمِنُونَ بِالْجِبْتِ وَالطَّاغُوتِ﴾[۴]. در تعابیر دینی واژههای طاغوت، طاغی، طغات، طاغیه، طواغیت، در مورد خلفای جور، سرکردگان فتنه و آشوب بر ضدّ خطّ امامت و والیان دستنشانده و ستمگر به کار رفته است، آنان که در برابر امر خداوند و فرمان قرآن و سفارشهای پیامبر خدا، گردن فرود نیاوردند و رفتاری جبّارانه و فرعونی با بندگان صالح خدا داشتند. ازاینرو هم مستحقّ لعن خدا و رسولاند، هم اطاعتشان حرام و مبارزه با آنان لازم است، هم هواداری و همبستگی با آنان، شرکت در جرم و جنایاتشان به شمار میرود.
- امام حسین(ع) به سران سپاه کوفه که به جنگ او آمده بودند خطاب فرمود: "شما از طاغوتهای این امتاید"[۵] در زیارت امام حسین(ع)، بر جبتها، طاغوتها و فرعونهای امت اسلام نفرین شده است و این نشان میدهد که سرکردگان حزب اموی و ضدّ اهل بیت که دست به قتل امیر المؤمنین(ع) و امام حسین(ع) زدند نیز طاغوت و فرعونند و مستحق لعن و نفرین: «اللَّهُمَّ الْعَنْ جَوَابِيتَ هَذِهِ الْأُمَّةِ وَ الْعَنْ طَوَاغِيتَهَا وَ الْعَنْ فَرَاعِنَتَهَا وَ الْعَنْ قَتَلَةَ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْعَنْ قَتَلَةَ الْحُسَيْن»[۶] گاهی از دو بت و دو طاغوت قریش یاد شده است که مقصود از آنان بر شیعه پنهان نیست.[۷].
- علامه مجلسی میگوید: طاغوت به معنای شیطان و بتها و هر معبود غیر خدا و هر اطاعتشدۀ باطلی جز اولیای الهی است و امامان از دشمنان خودشان در بسیاری از روایات و زیارات با "جبت" و "طاغوت" و "لات" و "عزّی" یاد کردهاند[۸] چراکه پذیرش رهبری و ولایت آنان، مسلمان را به نامسلمانی و امّت را به انحراف میکشد. هرولایتی بجز ولایت خدا و جانشینانش، ولایت شیطان و طاغوت است. پذیرش ولایت شیطان موجب آن است که شیطان بر همۀ نیروهای سازنده و آفرینندهای که در وجود آدمی نهاده شده، تسلّط یافته و آنها را در مجرای هواها و هوسهای خویش درآورد. طاغوت از آنجا که جز برای بهرهمندیهای خود برای هیچچیز دیگر اصالتی قائل نیست و منافع جامعه را جز از دریچۀ سود شخص نمینگرد و اساسا به نیازهای انسانی و امکانات وی در طبیعت واقف نیست، رهبریاش برای جامعۀ انسانی، منشأ زیان و خسارت و بر باد رفتن بسی از انرژیهای ارزندۀ اوست... در جامعه و جهان تحت ولایت طاغوت، انسانها از نور معرفت و انسانیت و از فروغ زندگیآفرین آیین خدا محروم مانده در ظلمات جهل و هوس و شهوت و غرور و طغیان، محبوس و اسیر میگردند[۹][۱۰].
پرسشهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ «پس، آنکه به طاغوت کفر ورزد و به خداوند ایمان آورد، بیگمان به دستاویز استوارتر چنگ زده است که هرگز گسستن ندارد و خداوند شنوای داناست» سوره بقره، آیه ۲۵۶.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگنامه دینی، ص:۱۳۷.
- ↑ مفردات راغب و مجمع البحرین.
- ↑ سوره نساء، آیه ۵۱
- ↑ «أَنْتُمْ مِنْ طَوَاغِيتِ الْأُمَّةِ ...»؛ بحار الأنوار، ج ۴۵ ص ۸
- ↑ بحار الأنوار، ج ۹۸ ص ۱۵۸
- ↑ بحار الأنوار، ج ۸۲ ص ۲۶۰
- ↑ بحار الأنوار، ج ۲۴ ص ۸۳
- ↑ طرح کلّی اندیشه اسلامی، سیّد علی حسینی (خامنهای) ص ۱۳۱
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۳۷۱.