بحث:هدف از انتظار فرج چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'اختصاصی دانشنامه امامت و ولایت' به 'اختصاصی دانشنامه مجازی امامت و ولایت'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'اختصاصی دانشنامه امامت و ولایت' به 'اختصاصی دانشنامه مجازی امامت و ولایت')
خط ۷: خط ۷:
==معنای صحیح [[انتظار]]==
==معنای صحیح [[انتظار]]==
*‌انتظار [[فرج]] به دو صورت می‌‌تواند باشد:
*‌انتظار [[فرج]] به دو صورت می‌‌تواند باشد:
#[[انتظار فرج]] و [[گشایش]] در امر خود: یکی از حقایق غیر قابل کتمانی که از گذشته‌های دور تا به امروز وجود دارد این است که [[انتظار]] بسیاری از منتظرانِ [[ظهور]]، ریشه در مشکلات و سختی‌های [[زندگی]] و عقده‌های فروخورده از [[ظلم]] گردنکشان و نابسامانی روزگار دارد. این دسته از [[منتظران]] اگر [[چشم به راه]] [[مهدی موعود]] دوخته‌اند برای آن است که از این ظلم‌های متراکم و تنگی‌های معیشت و نابسامانی اوضاع [[نجات]] پیدا کنند و از نمد [[دولت مهدوی]] برای خود کلاهی دست و پا کنند و از قِبل آن به نان و نوایی برسند و چنین انتظاری بیش از آنکه برای [[مهدی]] باشد و مسئولیت‌آفرین و همت‌ساز باشد، [[انتظار]] از [[مهدی]] است که توقع‌ها را بالا می‌‌برد و موجبات سکون و رکود را فراهم می‌‌کند و این آفت بزرگی است که از چشم تیزبین [[پیشوایان معصوم]] مخفی نمانده و در [[روایات]] از آن سخن گفته شده است<ref>ر.ک. آیتی، نصرت الله، مکاتبه اختصاصی دانشنامه امامت و ولایت.</ref>. [[ابو بصیر]] می‌‌گوید به [[حضرت صادق]]{{ع}}  عرض کردم فدایتان شوم [[فرج]] کی خواهد بود؟ [[حضرت]] فرمودند: «ای [[ابوبصیر]]! آیا تو هم از [[دنیاخواهان]] هستی؟! هر کس این امر ([[قیام]]) را بشناسد، به خاطر [[انتظار]] کشیدنش، [[گشایش]] [[سختی]] او می‌شود»<ref>{{متن حدیث|یَا أَبَا بَصِیرٍ وَ أَنْتَ مِمَّنْ یُرِیدُ اَلدُّنْیَا مَنْ عَرَفَ هَذَا اَلْأَمْرَ فَقَدْ فُرِّجَ عَنْهُ لاِنْتِظَارِ}}؛ کلینی محمدبن یعقوب، الکافی، ج ۱، ص۳۷۱.</ref>؛ از [[عتاب]] [[امام صادق]]{{ع}} به [[ابوبصیر]] و اینکه نباید از کسانی باشی که [[فرج]] را برای [[دنیا]] می‌‌خواهند، چنین برداشت می‌‌شود که [[انتظار ظهور]] برای [[گشایش]] در [[امور دنیوی]] شایستۀ [[مؤمن]] نیست و [[پیشوایان معصوم]] از اینکه چشم براهی [[منتظران]] به [[هدف]] رسیدن به چنین غایتی باشد ناخرسند بوده‌اند<ref>ر.ک. آیتی، نصرت الله، مکاتبه اختصاصی دانشنامه امامت و ولایت.</ref>. [[امام]] در پاسخ او فرمود: [[دنیا]] و زینت آن را می‌جویی و به دنبال [[فرج]] در [[دنیا]] هستی و این امری آسان و کوچک است. [[فرج]] اصلی، همان [[گشایش]] [[اخروی]] است که با خلاصی از [[عذاب]] ابدی حاصل می‌شود و این [[فرج]]، اکنون برای تو حاصل است؛ چراکه تو این [[حقیقت]] را یافته‌ای و کسی که اینرا بشناسد، [[خدا]] برایش [[گشایش]] حاصل نموده، او در تنگی سینه و وسوسه‌های نفسانی و [[عذاب]] [[آخرت]] می‌رهاند و همۀ اینها به خاطر [[منتظر فرج]] بودن اوست؛ چون این کار از [[برترین]] [[عبادات]] است و موجب [[گشایش]] [[حقیقی]] ـ که [[گشایش]] [[اخروی]] است ـ می‌گردد<ref>م‍ح‍م‍دی‌ ری‌ش‍ه‍ری‌، محمد، دانشنامهٔ امام مهدی، ج۵، ص۳۱۲-۳۱۴.</ref>.
#[[انتظار فرج]] و [[گشایش]] در امر خود: یکی از حقایق غیر قابل کتمانی که از گذشته‌های دور تا به امروز وجود دارد این است که [[انتظار]] بسیاری از منتظرانِ [[ظهور]]، ریشه در مشکلات و سختی‌های [[زندگی]] و عقده‌های فروخورده از [[ظلم]] گردنکشان و نابسامانی روزگار دارد. این دسته از [[منتظران]] اگر [[چشم به راه]] [[مهدی موعود]] دوخته‌اند برای آن است که از این ظلم‌های متراکم و تنگی‌های معیشت و نابسامانی اوضاع [[نجات]] پیدا کنند و از نمد [[دولت مهدوی]] برای خود کلاهی دست و پا کنند و از قِبل آن به نان و نوایی برسند و چنین انتظاری بیش از آنکه برای [[مهدی]] باشد و مسئولیت‌آفرین و همت‌ساز باشد، [[انتظار]] از [[مهدی]] است که توقع‌ها را بالا می‌‌برد و موجبات سکون و رکود را فراهم می‌‌کند و این آفت بزرگی است که از چشم تیزبین [[پیشوایان معصوم]] مخفی نمانده و در [[روایات]] از آن سخن گفته شده است<ref>ر.ک. آیتی، نصرت الله، مکاتبه اختصاصی [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]].</ref>. [[ابو بصیر]] می‌‌گوید به [[حضرت صادق]]{{ع}}  عرض کردم فدایتان شوم [[فرج]] کی خواهد بود؟ [[حضرت]] فرمودند: «ای [[ابوبصیر]]! آیا تو هم از [[دنیاخواهان]] هستی؟! هر کس این امر ([[قیام]]) را بشناسد، به خاطر [[انتظار]] کشیدنش، [[گشایش]] [[سختی]] او می‌شود»<ref>{{متن حدیث|یَا أَبَا بَصِیرٍ وَ أَنْتَ مِمَّنْ یُرِیدُ اَلدُّنْیَا مَنْ عَرَفَ هَذَا اَلْأَمْرَ فَقَدْ فُرِّجَ عَنْهُ لاِنْتِظَارِ}}؛ کلینی محمدبن یعقوب، الکافی، ج ۱، ص۳۷۱.</ref>؛ از [[عتاب]] [[امام صادق]]{{ع}} به [[ابوبصیر]] و اینکه نباید از کسانی باشی که [[فرج]] را برای [[دنیا]] می‌‌خواهند، چنین برداشت می‌‌شود که [[انتظار ظهور]] برای [[گشایش]] در [[امور دنیوی]] شایستۀ [[مؤمن]] نیست و [[پیشوایان معصوم]] از اینکه چشم براهی [[منتظران]] به [[هدف]] رسیدن به چنین غایتی باشد ناخرسند بوده‌اند<ref>ر.ک. آیتی، نصرت الله، مکاتبه اختصاصی [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]].</ref>. [[امام]] در پاسخ او فرمود: [[دنیا]] و زینت آن را می‌جویی و به دنبال [[فرج]] در [[دنیا]] هستی و این امری آسان و کوچک است. [[فرج]] اصلی، همان [[گشایش]] [[اخروی]] است که با خلاصی از [[عذاب]] ابدی حاصل می‌شود و این [[فرج]]، اکنون برای تو حاصل است؛ چراکه تو این [[حقیقت]] را یافته‌ای و کسی که اینرا بشناسد، [[خدا]] برایش [[گشایش]] حاصل نموده، او در تنگی سینه و وسوسه‌های نفسانی و [[عذاب]] [[آخرت]] می‌رهاند و همۀ اینها به خاطر [[منتظر فرج]] بودن اوست؛ چون این کار از [[برترین]] [[عبادات]] است و موجب [[گشایش]] [[حقیقی]] ـ که [[گشایش]] [[اخروی]] است ـ می‌گردد<ref>م‍ح‍م‍دی‌ ری‌ش‍ه‍ری‌، محمد، دانشنامهٔ امام مهدی، ج۵، ص۳۱۲-۳۱۴.</ref>.
#[[انتظار فرج]] و [[گشایش]] در امر [[امام]]: با دو دسته از [[روایات]] می‌‌توان بر آنچه دربارۀ [[غایت]] مطلوب [[انتظار]] در [[فرهنگ]] [[اهل بیت]]{{ع}} است، تاکید کرد، نخست روایاتی که بر [[انتظار]] امر [[ائمه]]{{ع}} تاکید کرده است و به تعبیر دیگر متعلق [[انتظار]] را امر [[امامان]]{{ع}} معرفی کرده، مانند [[روایت]] [[امام صادق]]{{ع}} که فرمودند: «[[منتظر]] امر ما مانند کسی است که در [[راه خدا]] به [[خون]] خود درغلطد»<ref>{{متن حدیث|اَلْمُنْتَظِرُ لِأَمْرِنَا کَالْمُتَشَحِّطِ بِدَمِهِ فِی سَبِیلِ اَللَّهِ}}؛ کمال‌الدین، ص۶۴۵.</ref>؛ این [[روایات]] نشان می‌‌دهد متعلق [[انتظار]] مورد نظر [[پیشوایان معصوم]]{{ع}} [[گشایش]] در معیشت [[دنیوی]] نیست؛ چراکه [[گشایش]] [[زندگی]] فرد برای خود اوست، نه برای [[امام]]، در حالی که [[روایات]] بر [[انتظار]] امر [[امام]] تاکید کرده‌اند؛ و دستۀ دوم [[روایات]] [[فضیلت انتظار]] است که برای [[انتظار]] [[فضایل]] بسیاری برشمرده است و روشن است این حجم انبوه از [[فضیلت]] نمی‌تواند برای انتظاری باشد که هدفش گرم شدن تنورها و رنگین شدن سفره‌هاست<ref>ر.ک. آیتی، نصرت الله، مکاتبه اختصاصی دانشنامه امامت و ولایت.</ref>.
#[[انتظار فرج]] و [[گشایش]] در امر [[امام]]: با دو دسته از [[روایات]] می‌‌توان بر آنچه دربارۀ [[غایت]] مطلوب [[انتظار]] در [[فرهنگ]] [[اهل بیت]]{{ع}} است، تاکید کرد، نخست روایاتی که بر [[انتظار]] امر [[ائمه]]{{ع}} تاکید کرده است و به تعبیر دیگر متعلق [[انتظار]] را امر [[امامان]]{{ع}} معرفی کرده، مانند [[روایت]] [[امام صادق]]{{ع}} که فرمودند: «[[منتظر]] امر ما مانند کسی است که در [[راه خدا]] به [[خون]] خود درغلطد»<ref>{{متن حدیث|اَلْمُنْتَظِرُ لِأَمْرِنَا کَالْمُتَشَحِّطِ بِدَمِهِ فِی سَبِیلِ اَللَّهِ}}؛ کمال‌الدین، ص۶۴۵.</ref>؛ این [[روایات]] نشان می‌‌دهد متعلق [[انتظار]] مورد نظر [[پیشوایان معصوم]]{{ع}} [[گشایش]] در معیشت [[دنیوی]] نیست؛ چراکه [[گشایش]] [[زندگی]] فرد برای خود اوست، نه برای [[امام]]، در حالی که [[روایات]] بر [[انتظار]] امر [[امام]] تاکید کرده‌اند؛ و دستۀ دوم [[روایات]] [[فضیلت انتظار]] است که برای [[انتظار]] [[فضایل]] بسیاری برشمرده است و روشن است این حجم انبوه از [[فضیلت]] نمی‌تواند برای انتظاری باشد که هدفش گرم شدن تنورها و رنگین شدن سفره‌هاست<ref>ر.ک. آیتی، نصرت الله، مکاتبه اختصاصی [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]].</ref>.
==[[انتظار فرج]] مسئولانه==
==[[انتظار فرج]] مسئولانه==
*[[هدف]] از [[انتظار فرج]]، رها شدن از تنگناهای روحی و روانی و [[امید]] به آینده‌ای بهتر است که بخشی از [[آسایش]] و [[آرامش]] روحی و روانی را نیز تأمین می‌کند. از این رو، نوعی [[فرج]] و [[گشایش]] شمرده می‌شود و حتی عنوان «مِن أعظم الفرج» را به دست می‌آورد<ref>ر.ک. محمدی ری شهری، محمد، دانشنامه امام مهدی، ج ۵، ص ۳۱۲ ـ ۳۱۴.</ref>.  
*[[هدف]] از [[انتظار فرج]]، رها شدن از تنگناهای روحی و روانی و [[امید]] به آینده‌ای بهتر است که بخشی از [[آسایش]] و [[آرامش]] روحی و روانی را نیز تأمین می‌کند. از این رو، نوعی [[فرج]] و [[گشایش]] شمرده می‌شود و حتی عنوان «مِن أعظم الفرج» را به دست می‌آورد<ref>ر.ک. محمدی ری شهری، محمد، دانشنامه امام مهدی، ج ۵، ص ۳۱۲ ـ ۳۱۴.</ref>.  
خط ۱۵: خط ۱۵:
==ذات هدفدار [[انتظار]]==
==ذات هدفدار [[انتظار]]==
*[[انتظار]]، در [[منتظر]] غوغایی [[مبارک]] و حرکتی [[هدف]] دار پدید می‌آورد، هر چه [[منتظر]]، به [[حقیقت انتظار]]، نزدیک‌تر شود، سرعت حرکت او به سوی مقصد بیشتر خواهد شد. در پرتو [[انتظار]]، [[آدمی]] از خود محوری رهایی می‌یابد و خود را جزئی از [[جامعه اسلامی]] می‌بیند؛ بنابراین می‌کوشد تا [[جامعه]] را در [[حد ]][[توان]] خود به [[صلاح]] و درستی نزدیک کند و وقتی [[جامعه]] از عناصری این چنین با [[هویّت]] تشکیل یابد، [[اجتماعی]] در جهت [[ترویج]] [[فضیلت‌ها]] پدید می‌آید و حرکت عمومی به سوی اقامۀ [[خوبی‌ها]]، شکل می‌گیرد. در چنین محیطی که محیط [[صلاح]] و [[سازندگی]] و فضای امیدبخشی و [[نشاط]] و عرصۀ تلاش و [[همیاری]] و [[همکاری]] است، زمینۀ رشد [[باورهای دینی]] و [[بینش عمیق]] [[مهدوی]] در افراد [[جامعه]] پدید می‌آید، [[منتظران]] که به [[برکت]] [[انتظار]]، در [[فساد محیط]] حل نشده‌اند بلکه [[هویّت]] [[دینی]] و مرزهای [[اعتقادی]] خود را حفظ کرده‌اند، در برابر [[سختی‌ها]] و مشکلات دوران [[انتظار]] [[بردباری]] می‌کنند و به [[امید]] تحقق وعدل حتمی [[الهی]] با [[پایداری]]، [[بلاها]] را به [[جان]] می‌خرند<ref>ر.ک. بالادستان، محمد امین؛ حائری‌‎پور، محمد مهدی؛ یوسفیان، مهدی، نگین آفرینش، ج۱، ص ۱۴۸ ـ ۱۴۹.</ref>.
*[[انتظار]]، در [[منتظر]] غوغایی [[مبارک]] و حرکتی [[هدف]] دار پدید می‌آورد، هر چه [[منتظر]]، به [[حقیقت انتظار]]، نزدیک‌تر شود، سرعت حرکت او به سوی مقصد بیشتر خواهد شد. در پرتو [[انتظار]]، [[آدمی]] از خود محوری رهایی می‌یابد و خود را جزئی از [[جامعه اسلامی]] می‌بیند؛ بنابراین می‌کوشد تا [[جامعه]] را در [[حد ]][[توان]] خود به [[صلاح]] و درستی نزدیک کند و وقتی [[جامعه]] از عناصری این چنین با [[هویّت]] تشکیل یابد، [[اجتماعی]] در جهت [[ترویج]] [[فضیلت‌ها]] پدید می‌آید و حرکت عمومی به سوی اقامۀ [[خوبی‌ها]]، شکل می‌گیرد. در چنین محیطی که محیط [[صلاح]] و [[سازندگی]] و فضای امیدبخشی و [[نشاط]] و عرصۀ تلاش و [[همیاری]] و [[همکاری]] است، زمینۀ رشد [[باورهای دینی]] و [[بینش عمیق]] [[مهدوی]] در افراد [[جامعه]] پدید می‌آید، [[منتظران]] که به [[برکت]] [[انتظار]]، در [[فساد محیط]] حل نشده‌اند بلکه [[هویّت]] [[دینی]] و مرزهای [[اعتقادی]] خود را حفظ کرده‌اند، در برابر [[سختی‌ها]] و مشکلات دوران [[انتظار]] [[بردباری]] می‌کنند و به [[امید]] تحقق وعدل حتمی [[الهی]] با [[پایداری]]، [[بلاها]] را به [[جان]] می‌خرند<ref>ر.ک. بالادستان، محمد امین؛ حائری‌‎پور، محمد مهدی؛ یوسفیان، مهدی، نگین آفرینش، ج۱، ص ۱۴۸ ـ ۱۴۹.</ref>.
*[[هدف]] و [[غایت]] [[انتظار فرج]] این است که [[حق]] و [[عدالت]] در [[زمین]] [[آشکار]] شود و جدایی‌ها به [[اتحاد]] و [[یکدلی]] مبدل شود و کسی از [[دستورات]] [[الهی]] [[سرپیچی]] نکند و [[حدود الهی]] بپا داشته شود و [[حق]] [[حاکمیت]] به اهل آن، که [[پیشوایان]] معصومین‌اند بازگردانده شود و [[حق]] به صورت تام و [[آشکار]] [[اجرا]] شود<ref>ر.ک. آیتی، نصرت الله، مکاتبه اختصاصی دانشنامه امامت و ولایت.</ref>.
*[[هدف]] و [[غایت]] [[انتظار فرج]] این است که [[حق]] و [[عدالت]] در [[زمین]] [[آشکار]] شود و جدایی‌ها به [[اتحاد]] و [[یکدلی]] مبدل شود و کسی از [[دستورات]] [[الهی]] [[سرپیچی]] نکند و [[حدود الهی]] بپا داشته شود و [[حق]] [[حاکمیت]] به اهل آن، که [[پیشوایان]] معصومین‌اند بازگردانده شود و [[حق]] به صورت تام و [[آشکار]] [[اجرا]] شود<ref>ر.ک. آیتی، نصرت الله، مکاتبه اختصاصی [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]].</ref>.


==پانویس==
==پانویس==
{{یادآوری پانویس}}
{{یادآوری پانویس}}
{{پانویس2}}
{{پانویس2}}
۲۱۸٬۲۱۰

ویرایش