شبهات علم امام: تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{علم امام}} {{خرد}} <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> : <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:cente...» ایجاد کرد)
 
خط ۱۷: خط ۱۷:
*حرکت [[امام حسین]]{{ع}} به سوی [[کربلا]] نیز، این‌گونه بود؛ زیرا [[انحراف]] در [[حکومت]] اسلامی‌به جایی رسیده بود که اگر [[قیام]] عارفانه آن [[حضرت]] و [[یاران]] باوفایش نبود، [[اسلام]] به پایان رسیده بود. [[امام حسین]]{{ع}} می‌فرماید:{{متن قرآن|إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ}}<ref>«ما از آن خداوندیم و به سوی او باز می‌گردیم» سوره بقره، آیه ۱۵۶.</ref>پس این [[انحراف]]، جز با [[شهادت امام حسین]]{{ع}} [[اصلاح]] شدنی نبود <ref>{{متن حدیث|وَ عَلَى الْإِسْلَامِ السَّلَامُ إِذْ قَدْ بُلِيَتِ الْأُمَّةُ بِرَاعٍ مِثْلِ يَزِيدَ}}؛ بحارالأنوار، ج۴۴، ص۳۳۶. بر اسلام سلام، زیرا که بر امت مسلمان کسی همچون یزید حکومت می‌کند.</ref><ref>ر.ک: ادب فنای مقربان، ج۲، ص۲۲۴.</ref>.
*حرکت [[امام حسین]]{{ع}} به سوی [[کربلا]] نیز، این‌گونه بود؛ زیرا [[انحراف]] در [[حکومت]] اسلامی‌به جایی رسیده بود که اگر [[قیام]] عارفانه آن [[حضرت]] و [[یاران]] باوفایش نبود، [[اسلام]] به پایان رسیده بود. [[امام حسین]]{{ع}} می‌فرماید:{{متن قرآن|إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ}}<ref>«ما از آن خداوندیم و به سوی او باز می‌گردیم» سوره بقره، آیه ۱۵۶.</ref>پس این [[انحراف]]، جز با [[شهادت امام حسین]]{{ع}} [[اصلاح]] شدنی نبود <ref>{{متن حدیث|وَ عَلَى الْإِسْلَامِ السَّلَامُ إِذْ قَدْ بُلِيَتِ الْأُمَّةُ بِرَاعٍ مِثْلِ يَزِيدَ}}؛ بحارالأنوار، ج۴۴، ص۳۳۶. بر اسلام سلام، زیرا که بر امت مسلمان کسی همچون یزید حکومت می‌کند.</ref><ref>ر.ک: ادب فنای مقربان، ج۲، ص۲۲۴.</ref>.
*سوم: [[آگاهی]] [[امامان]] از [[سرنوشت]] غیبی خودشان، تکلیف‌آور نبود. از‌این‌رو از آن [[علم]] استفاده نمی‌کردند، مگر در مواردی ویژه، که از سوی [[خداوند متعال]] [[مأمور]] استفاده از آن می‌شدند، و گرنه معیار [[تکلیف]]، [[علم]] عادّی بود، نه [[علم]] غیر عادّی، تا جائی که، اگر از راه‌های عادّی، به نقشه [[دشمن]] پی می‌بردند و شرایطشان همانند [[شرایط امام]] [[حسین]]{{ع}} نمی‌بود، حتماً برای خنثی کردن آن، [[اقدام]] می‌کردند <ref>ادب فنای مقربان، ج۲، ص۲۲۶.</ref>.
*سوم: [[آگاهی]] [[امامان]] از [[سرنوشت]] غیبی خودشان، تکلیف‌آور نبود. از‌این‌رو از آن [[علم]] استفاده نمی‌کردند، مگر در مواردی ویژه، که از سوی [[خداوند متعال]] [[مأمور]] استفاده از آن می‌شدند، و گرنه معیار [[تکلیف]]، [[علم]] عادّی بود، نه [[علم]] غیر عادّی، تا جائی که، اگر از راه‌های عادّی، به نقشه [[دشمن]] پی می‌بردند و شرایطشان همانند [[شرایط امام]] [[حسین]]{{ع}} نمی‌بود، حتماً برای خنثی کردن آن، [[اقدام]] می‌کردند <ref>ادب فنای مقربان، ج۲، ص۲۲۶.</ref>.
*[[پیغمبر اکرم]]{{صل}} فرمود: "من در میان شما با [[شهادت]] و قسم [[حکم]] می‌کنم، در حالی که برخی از شما در اقامه دلیلِ مَحکمه‌پسند، قوی‌تر و خوش‌بیان‌تر از دیگراند. پس هر کسی که من به سود او [[حکم]] کردم، ولی [[حق]] با طرف دیگری بود، بداند که قضای من چیزی را تغییر نمی‌دهد، بلکه او قطعه‌ای [[آتش]] را به [[خانه]] خود خواهد برد"
*[[پیغمبر اکرم]]{{صل}} فرمود: "من در میان شما با [[شهادت]] و قسم [[حکم]] می‌کنم، در حالی که برخی از شما در اقامه دلیلِ مَحکمه‌پسند، قوی‌تر و خوش‌بیان‌تر از دیگراند. پس هر کسی که من به سود او [[حکم]] کردم، ولی [[حق]] با طرف دیگری بود، بداند که قضای من چیزی را تغییر نمی‌دهد، بلکه او قطعه‌ای [[آتش]] را به [[خانه]] خود خواهد برد"<ref>{{متن حدیث|إِنَّمَا أَقْضِي بَيْنَكُمْ بِالْبَيِّنَاتِ وَ الْأَيْمَانِ وَ بَعْضُكُمْ أَلْحَنُ بِحجتهِ مِنْ بَعْضٍ فَأَيُّمَا رَجُلٍ قَطَعْتُ لَهُ مِنْ مَالِ أَخِيهِ شَيْئاً فَإِنَّمَا قَطَعْتُ لَهُ بِهِ قِطْعَةً مِنَ النَّارِ}}؛ کافی، ج۷، ص۴۱۴.</ref>
<ref>{{متن حدیث|إِنَّمَا أَقْضِي بَيْنَكُمْ بِالْبَيِّنَاتِ وَ الْأَيْمَانِ وَ بَعْضُكُمْ أَلْحَنُ بِحجتهِ مِنْ بَعْضٍ فَأَيُّمَا رَجُلٍ قَطَعْتُ لَهُ مِنْ مَالِ أَخِيهِ شَيْئاً فَإِنَّمَا قَطَعْتُ لَهُ بِهِ قِطْعَةً مِنَ النَّارِ}}؛ کافی، ج۷، ص۴۱۴.</ref>
*چهارم: [[امام]]{{ع}} الگوی دیگران در [[تبلیغ]] و [[ترویج]] [[دین]] است. اگر او در رویارویی با [[مشکلات]]، از [[علم]] غیرعادّی بهره برد و موانع را از سر راه بردارد، دیگر نمی‌تواند الگوی دیگران باشد و به دیگران بگوید: برای [[حفظ اسلام]]، از [[مرگ]]، [[تشنگی]]، [[زندان]]، [[گرسنگی]]، [[شکنجه]]، [[اسارت]] و... نترسید؛ زیرا [[امت]] خواهند گفت: چرا خودت ترسیدی و با [[علم]] غیر عادّی، این موانع را از راه خود برداشتی؟<ref>ر.ک: ادب فنای مقربان، ج۲، ص۲۳۱.</ref>
*چهارم: [[امام]]{{ع}} الگوی دیگران در [[تبلیغ]] و [[ترویج]] [[دین]] است. اگر او در رویارویی با [[مشکلات]]، از [[علم]] غیرعادّی بهره برد و موانع را از سر راه بردارد، دیگر نمی‌تواند الگوی دیگران باشد و به دیگران بگوید: برای [[حفظ اسلام]]، از [[مرگ]]، [[تشنگی]]، [[زندان]]، [[گرسنگی]]، [[شکنجه]]، [[اسارت]] و... نترسید؛ زیرا [[امت]] خواهند گفت: چرا خودت ترسیدی و با [[علم]] غیر عادّی، این موانع را از راه خود برداشتی؟<ref>ر.ک: ادب فنای مقربان، ج۲، ص۲۳۱.</ref>
*[[دلیل]] اینکه [[اهل بیت]]{{عم}} در برخی از [[روایات]]، [[علم غیب]] را از خود نفی کرده‌اند به خاطر قرار گرفتن در شرایطی مانند [[تقیّه]]، کم‌ظرفیتی مخاطب یا... است که ناچار به [[انکار]] آن می‌شدند و خود را افرادی عادّی جلوه می‌دادند؛ زیرا نه تنها، از [[دشمنان]]، بلکه از [[شیعیان]] کم‌ظرفیت، پرهیز می‌کردند برخی از [[شیعیان]] که مطالب عمیق برایشان سنگین بود با [[نقل]] نابجا، برای خود یا [[ائمه]]{{عم}} مشکل می‌آفریدند.
*[[دلیل]] اینکه [[اهل بیت]]{{عم}} در برخی از [[روایات]]، [[علم غیب]] را از خود نفی کرده‌اند به خاطر قرار گرفتن در شرایطی مانند [[تقیّه]]، کم‌ظرفیتی مخاطب یا... است که ناچار به [[انکار]] آن می‌شدند و خود را افرادی عادّی جلوه می‌دادند؛ زیرا نه تنها، از [[دشمنان]]، بلکه از [[شیعیان]] کم‌ظرفیت، پرهیز می‌کردند برخی از [[شیعیان]] که مطالب عمیق برایشان سنگین بود با [[نقل]] نابجا، برای خود یا [[ائمه]]{{عم}} مشکل می‌آفریدند.

نسخهٔ ‏۱۵ آوریل ۲۰۲۰، ساعت ۱۰:۴۶

آیکون خرد

این یک مقالهٔ خرد است. می‌توانید با گسترش آن به امامت‌پدیا کمک کنید.

اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث علم امام است. "شبهات علم امام" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل شبهات علم امام (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

علم امام به شهادت خود

علم امام به قیامت

  • علم اهل بیت(ع) به قیامت از مسائل دیگری است که در زمینه گستره علم غیب[۱۲]. امام مطرح می‌شود ظاهر آیاتی چون: ﴿يَسْأَلُكَ النَّاسُ عَنِ السَّاعَةِ قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِنْدَ اللَّهِ وَمَا يُدْرِيكَ لَعَلَّ السَّاعَةَ تَكُونُ قَرِيبًا﴾[۱۳]، ﴿عَالِمُ الْغَيْبِ فَلَا يُظْهِرُ عَلَى غَيْبِهِ أَحَدًا﴾[۱۴]. علم پیامبر(ص) به قیامت را نفی می‌کنند و از سویی بر پایه روایت «إِنَّ عِنْدَنَا عِلْمَ جَمِيعِ الْأَشْيَاءِ»[۱۵]، اهل بیت(ع) به هر چیزی علم دارند، با توجّه به این دو دسته، آیا اهل بیت(ع) به زمان برپایی قیامت آگاهی دارند یا خیر؟
  • در پاسخ می‌توان گفت:
  1. انسان‌های کاملی همانند ائمه اطهار(ع) که در مقام نورانیّت بیش از یک نور نیستند، "صادر اوّل" یا "ظاهر نخست" هستند و در بالاترین مرتبه وجودی قرار دارند. از این رو هر چه در مرتبه آنها یا پایین‌تر قرار دارد، مشهود آنان است؛ زیرا پذیرفته نیست که موجودی بر موجود دیگر اِشراف وجودی داشته و در رتبه وجودی، بالاتر از آن باشد، ولی احاطه علمی‌به آن نداشته باشد. پس، هر چه در عالم امکان هست (از جمله قیامت)، با عنایت الهی، معلوم انسان کاملِ معصوم نیز، خواهد بود[۱۶].
  2. بر پایه ظاهر آیه ﴿عَالِمُ الْغَيْبِ فَلَا يُظْهِرُ عَلَى غَيْبِهِ أَحَدًا إِلَّا مَنِ ارْتَضَى مِنْ رَسُولٍ﴾[۱۷]، خداوند علمش را به انسان کاملِ معصوم نیز، عطا کرده است؛ زیرا آیات پیشین، درباره قیامت و زمان برپایی آن است. پس الف و لام ﴿الْغَيْبِ﴾، خواه برای عهد باشد یا برای جنس، قیامت را نیز در بر می‌گیرد؛ بنابراین، معنای آیه چنین است: خدا می‌داند که قیامت و ویژگی‌های آن چیست، چه هنگام برپا می‌شود و کسی را از این مطلب مهم آگاه نمی‌کند، مگر آن انسان کاملی که پسندیده و مرتضای او باشد[۱۸].

منابع

منبع‌شناسی جامع امامت

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. ↑ «و با دست خویش خود را به نابودی نیفکنید» سوره بقره، آیه ۱۹۵.
  2. ↑ «بگو آیا برای ما جز یکی از دو نکویی را انتظار دارید؟» سوره توبه، آیه ۵۲.
  3. ↑ «إِنَّ لِلْعَبَّاسِ عِنْدَ اللَّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى مَنْزِلَةً يَغْبِطُهُ بِهَا جَمِيعُ الشُّهَدَاءِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ»؛ بحارالأنوار، ج۲۲، ص۲۷۴.
  4. ↑ «ما از آن خداوندیم و به سوی او باز می‌گردیم» سوره بقره، آیه ۱۵۶.
  5. ↑ «وَ عَلَى الْإِسْلَامِ السَّلَامُ إِذْ قَدْ بُلِيَتِ الْأُمَّةُ بِرَاعٍ مِثْلِ يَزِيدَ»؛ بحارالأنوار، ج۴۴، ص۳۳۶. بر اسلام سلام، زیرا که بر امت مسلمان کسی همچون یزید حکومت می‌کند.
  6. ↑ ر.ک: ادب فنای مقربان، ج۲، ص۲۲۴.
  7. ↑ ادب فنای مقربان، ج۲، ص۲۲۶.
  8. ↑ «إِنَّمَا أَقْضِي بَيْنَكُمْ بِالْبَيِّنَاتِ وَ الْأَيْمَانِ وَ بَعْضُكُمْ أَلْحَنُ بِحجتهِ مِنْ بَعْضٍ فَأَيُّمَا رَجُلٍ قَطَعْتُ لَهُ مِنْ مَالِ أَخِيهِ شَيْئاً فَإِنَّمَا قَطَعْتُ لَهُ بِهِ قِطْعَةً مِنَ النَّارِ»؛ کافی، ج۷، ص۴۱۴.
  9. ↑ ر.ک: ادب فنای مقربان، ج۲، ص۲۳۱.
  10. ↑ «وَ إِنِّي وَ اللَّهِ لَا أَعْلَمُ إِلَّا مَا عَلَّمَنِيَ اللَّهُ وَ لَقَدْ أَعْلَمَنِيَ الْآنَ وَ دَلَّنِي عَلَيْهَا وَ أَنَّهَا فِي الْوَادِي فِي شِعْبِ كَذَا وَ أَشَارَ إِلَى الشِّعْبِ حَبَسَتْهَا شَجَرَةٌ بِزِمَامِهَا فَذَهَبُوا وَ جَاءُوا بِهَا»؛ بحارالأنوار، ج۲۱، ص۲۵.
  11. ↑ مقامی، مهدی،درسنامه امام‌شناسی، ص:۸۵-۸۸.
  12. ↑ موجودات جهان هستی دو قسم هستند: مشهود و غیبی. چیزی که با یکی از حواس ظاهری قابل ادراک باشد، جزءِ عالم شهادت است ولی چیزی که با هیچ حسی (حتی حس مسلح) قابل ادراک نیست، غیب نامیده می‌شود.
  13. ↑ «مردم از تو از رستخیز می‌پرسند، بگو دانش آن تنها نزد خداوند است و تو چه می‌دانی شاید رستخیز نزدیک باشد» سوره احزاب، آیه ۶۳.
  14. ↑ «او دانای نهان است پس هیچ کس را بر نهان خویش آگاه نمی‌کند» سوره جن، آیه ۲۶.
  15. ↑ بحارالأنوار، ج۳۸، ص۴۸.
  16. ↑ ر.ک: ادب فنای مقربان، ج۳، ص۴۲۴.
  17. ↑ «او دانای نهان است پس هیچ کس را بر نهان خویش آگاه نمی‌کند جز فرستاده‌ای را که بپسندد» سوره جن، آیه ۲۶-۲۷.
  18. ↑ مقامی، مهدی،درسنامه امام‌شناسی، ص:۸۸-۹۰.
برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=شبهات_علم_امام&oldid=299087»