امام حسن مجتبی: تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
جز (جایگزینی متن - '({{ع}})' به '{{ع}}')
خط ۵۷: خط ۵۷:
== پرسش‌های وابسته ==
== پرسش‌های وابسته ==


== جستارهای وابسته ==
==جستارهای وابسته==
{{فهرست اثر}}
{{ستون-شروع|5}}
* [[نام امام حسن]]
* [[کنیه امام حسن]]
* [[القاب امام حسن]]
* [[تبار امام حسن]] ([[نسب امام حسن]])
* [[خاندان امام حسن]]
** [[پدر امام حسن]] ([[امام علی]])
** [[مادر امام حسن]] ([[فاطمه زهرا]])
** [[برادران امام حسن]]
** [[خواهران امام حسن]]
** [[ازدواج امام حسن]]
** [[همسران امام حسن]]
** [[کنیزان امام حسن]]
** [[فرزندان امام حسن]]
** [[همسران فرزندان امام حسن]]
* [[سرگذشت تاریخی امام حسن]] ([[سرگذشت زندگی امام حسن]])
* [[عصر امام حسن]]
* [[شرایط سیاسی و اجتماعی عصر امام حسن]]
* [[شرایط دینی و فرهنگی عصر امام حسن]]
* [[شمایل امام حسن]]
* [[صفات ظاهری امام حسن]] ([[سیمای امام حسن]])
* [[امامت امام حسن]] ([[ولایت امام حسن]])
** [[امامت امام حسن در قرآن]]:
** [[امامت امام حسن در حدیث]]:
*** [[حدیث ثقلین]]
*** [[حدیث سفینه نوح]]
** [[خلافت امام حسن در حدیث]]:
*** [[حدیث دوازده جانشین]]
** [[ولایت امام حسن در حدیث]]
** [[امارت امام حسن در حدیث]]
** [[وراثت امام حسن در حدیث]]
** [[وصایت امام حسن در حدیث]]
** [[هدایت امام حسن در حدیث]]
* [[نصب الهی امام حسن به امامت]]
* [[صفات امام حسن]] ([[ویژگی‌های امام حسن]]):
** [[محبوبیت امام حسن]]
* [[صفات امامت در امام حسن]]
* [[علم لدنی امام حسن]]:
** [[علم امام حسن در حدیث]]
** [[جایگاه علمی امام حسن]]
** [[انواع دانش‌های امام حسن]]
** [[علم غیب امام حسن]] ([[پیشگویی امام حسن]])
* [[عصمت امام حسن]]:
** [[عصمت امام حسن در حدیث]]
* [[افضلیت امام حسن]]
* [[فضایل امام حسن]]:
** [[امام حسن از زبان پیامبر]]
** [[دعاهای پیامبر خاتم برای امام حسن]]
** [[پذیرفته شدن دعاهای امام حسن]]
* [[مناقب امام حسن]]:
** [[امام حسن در قرآن]]
** [[امام حسن در حدیث]]
* [[کرامت‌های امام حسن]]:
* [[رخدادهای خارق‌العاده زندگی امام حسن]]
* [[دیدگاه‌هایی درباره شخصیت امام حسن]] ([[علی در نگاه دیگران]])
* [[سیره امام حسن]]:
** [[ویژگی‌های عملی امام حسن]]
** [[سیره عبادی امام حسن]]
** [[سیره عرفانی امام حسن]]
** [[سیره اخلاقی امام حسن]]:
*** [[ویژگی‌های اخلاقی امام حسن]]
** [[سیره اعتقادی امام حسن]]:
*** [[مکتب فکری علی]]
*** [[ویژگی‌های اعتقادی امام حسن]]
** [[سیره علمی امام حسن]]
** [[سیره تبلیغی امام حسن]]
** [[سیره تربیتی امام حسن]]
** [[سیره خانوادگی امام حسن]]
** [[سیره اجتماعی امام حسن]]
** [[سیره سیاسی امام حسن]]:
*** [[ویژگی‌های سیاسی امام حسن]]
** [[سیره اقتصادی امام حسن]]
** [[سیره قضایی امام حسن]]:
*** [[داوری‌های امام حسن]]
** [[سیره نظامی و جنگی امام حسن]]:
*** [[ویژگی‌های جنگی امام حسن]]
* [[مأموریت امام حسن]]
* [[نقش‌های ویژه امام حسن]]
** [[یاری پیامبر در تبلیغ]]
** [[اصلاحات علوی]]
* [[یاران امام حسن|یاران]] و [[شاگردان امام حسن]]
* [[مخالفان امام حسن|مخالفان]] یا [[دشمنان امام حسن]]:
* [[دشمنی با امام حسن]]
** [[نیرنگ‌های دشمنان امام حسن]]
** [[زیان‌های دشمنی با امام حسن]]
** [[انگیزه‌های دشمنی با امام حسن]]
* [[وظایف امت نسبت به امام حسن]]:
** [[شناخت شخصیت و جایگاه امام حسن]]
** [[شناخت حقوق امام حسن]]
** [[شناخت سیره و معارف امام حسن]]
** [[ایمان به امام حسن]] ([[کفر به دشمنان او|کفر به دشمنان امام حسن]])
** [[پذیرش ولایت امام حسن]] ([[بیزاری از دشمنان امام حسن|بیزاری از دشمنان او]])
** [[محبت به امام حسن]] ([[بغض به دشمنان امام حسن|بغض به دشمنان او]]):
*** [[دوست داشتن امام حسن]]
*** [[برکات دوست داشتن امام حسن]]
*** [[ویژگی‌های دوستداران امام حسن]]
*** [[غلو در دوست داشتن امام حسن]]
** [[مودت امام حسن]] ([[عداوت با دشمنان امام حسن|عداوت با دشمنان او]])
** [[تمسک به امام حسن]]
** [[اعتصام به امام حسن]]
** [[تبعیت از امام حسن]]
** [[اطاعت از امام حسن]]
** [[معیت با امام حسن]]
** [[وفاداری در بیعت با امام حسن]]
** [[اجابت دعوت امام حسن]]
** [[تسلیم امر امام حسن]] ([[جنگ با دشمنان امام حسن|جنگ با دشمنان او]])
* [[مظلومیت امام حسن]] ([[مظلومیت علی]])
* [[شهادت امام حسن]] ([[ترور امام حسن]]):
** [[توطئه برای ترور امام حسن]]
** [[پس از شهادت امام حسن]]
* [[پرسش و پاسخ دوران امام حسن]]
{{پایان}}
{{پایان}}


==منابع==
==منابع==

نسخهٔ ‏۸ مهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۵:۰۵

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
این مدخل از زیرشاخه‌های بحث اهل بیت پیامبر خاتم است. "امام حسن مجتبی" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل امام حسن مجتبی (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
امام حسن
نقشامام دوم شیعیان
نامحسن بن علی
کنیهابومحمد
زادروز۱۵ رمضان، سال ۳ق.
زادگاهمدینه
مدت امامت۱۰ سال (۴۰-۵۰ق)
مدفنبقیع، مدینه
محل زندگیمدینه، کوفه
لقب(ها)مجتبی، سید، زکی، سبط
پدرامام علی
مادرحضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها
همسر(ان)ام بشیر، خوله، ام اسحق، حفصه، هند، جعده
فرزند(ان)زید، ام الحسن، ام الحسین، حسن، عمر، قاسم، عبدالله، ابوبکر، عبدالرحمن، حسین، طلحه، ام عبدالله، ام سلمه، رقیه
طول عمر۴۸سال

امام حسن (ع) فرزند علی بن ابی طالب (ع) و کنیه‌اش ابومحمد، ملقب به مجتبی در نیمه ماه رمضان سال سوم هجری قمری در مدینه متولد شد و در سال ۵۰ یا ۵۱ هجری قمری با دسیسه یزید بن معاویه توسط همسرش جعده دختر اشعث، مسموم گردیده و در چهل و هفت سالگی شهید شد و در قبرستان بقیع دفن گردید[۱].

تولد امام حسن(ع)

فضائل و مناقب امام مجتبی(ع)

امام حسن(ع) در دوران غصب خلافت

امام حسن(ع) در دوران خلافت پدر

امام مجتبی در دوران امامت

صلح امام حسن(ع)

دلایل صلح با معاویه

  1. جامعۀ روزگار امام حسن(ع) به دلیل جنگ‌های فراوان و کشمکش‌های سیاسی بسیار، در کمند اضطراب‌ها و نابسامانی‌ها گرفتار آمده بود و این امر، خلافت امام حسن(ع) را با وضعیتی پیچیده و دشوار رو به رو ساخته بود. از مشکلات بزرگ، وجود دسته‌ها و احزاب پرشمار در کوفه بود؛ همانند امویان، خوارج، مذبذبین فرصت‌طلب و سربازان نافرمان. دسیسه‌های معاویه ـ که از هیچ گونه قانون اخلاقی و انسانی پیروی نمی‌کرد ـ مشکلی دیگر بود[۲۵] مشکل سوم، کمی یاران امام و همراه نبودن مردم و خیانت و دنیاپرستی برخی سران لشکر بود. از این رو، امام برای حفظ اسلام چاره‌ای جز صلح ندید. رهاورد صلح امام حسن(ع) عبارت بودند از: حفظ جان و مال و آبروی شیعیان؛ آشکار ساختن چهرۀ پلید معاویه و حفظ خلافت از لغزیدن به نظام موروثی؛ در امان داشتن کشور اسلامی از طمع و تعرض دشمنان خارجی[۲۶].
  2. امام معصوم(ع) از دانش الهی بهره‌مند است و آنچه انجام می‌‌دهد به فرمان خداوند است و از این رو، سرپیچی از فرمان او روا نیست و مؤمنین می‌باید بی‌چون و چرا از امام(ع) پیروی کنند. شیعیان با چنین ایمانی به امام معصوم(ع) قائلند صلح امام حسن(ع) دارای مصلحت و منفعت‌هایی بسیار مهم بوده است و راه نیافتن خِرَد ما به این مصلحت و منفعت‌ها به معنای ناصواب بودن تدبیر امام(ع) نیست. پیامبر اسلام(ص) می‌فرماید: «حسن و حسین امام‌اند چه بنشینند و چه قیام کنند»[۲۷]. شیعیان با الهام از چنین روایاتی، مطیع بی‌چون و چرای امام معصوم‌اند چه همانند حضرت حسن بن علی(ع) راه صلح را مصلحت زمان خویش بداند و چه همانند حضرت حسین بن علی(ع) برخیزد و راهی دیگر را مصلحت بشمارد[۲۸].

شهادت مظلومانه و غریبانه

پرسش‌های وابسته

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. ↑ ر.ک: رفیعی زابلی، حمیدالله، امامت امام حسن مجتبی، دانشنامه کلام اسلامی، ج۱، ص ۴۲۸
  2. ↑ ر.ک. محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی، ص۸۷.
  3. ↑ ر.ک. فرهنگ شیعه، ص ۹۸.
  4. ↑ ر.ک. دانشنامه نهج البلاغه، ج۱، ص ۲۸۷- ۲۸۸.
  5. ↑ ر.ک. فرهنگ شیعه، ص ۹۸.
  6. ↑ ر.ک. دانشنامه نهج البلاغه، ج۱، ص ۲۸۷- ۲۸۸؛ محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی، ص۸۷.
  7. ↑ ر.ک. دانشنامه نهج البلاغه، ج۱، ص ۲۸۷- ۲۸۸.
  8. ↑ «حَسَنٌ مِنِّی وَ أَنَا مِنْهُ أَحَبَّ اللَّهُ مَنْ أَحَبَّه»؛ بحار الانوار، ج ۴۳، ص ۳۰۶.
  9. ↑ ر.ک. فرهنگ شیعه، ص ۹۹؛ دانشنامه نهج البلاغه، ج۱، ص ۲۸۷- ۲۸۸؛ محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی، ص۸۷.
  10. ↑ ر.ک. فرهنگ شیعه، ص ۹۹.
  11. ↑ ر.ک. فرهنگ شیعه، ص ۹۹.
  12. ↑ ر.ک. دانشنامه نهج البلاغه، ج۱، ص ۲۸۷- ۲۸۸.
  13. ↑ ر.ک. دانشنامه نهج البلاغه، ج۱، ص ۲۸۷- ۲۸۸.
  14. ↑ ر.ک. دانشنامه نهج البلاغه، ج۱، ص ۲۸۷- ۲۸۸.
  15. ↑ ینابیع الموده‌، ۱۳۶.
  16. ↑ ر.ک. فرهنگ شیعه، ص ۹۹.
  17. ↑ ﴿إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا﴾«جز این نیست که خداوند می‌خواهد از شما اهل بیت هر پلیدی را بزداید و شما را به شایستگی پاک گرداند» سوره احزاب، آیه ۳۳.
  18. ↑ ﴿فَمَنْ حَاجَّكَ فِيهِ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَأَبْنَاءَكُمْ وَنِسَاءَنَا وَنِسَاءَكُمْ وَأَنْفُسَنَا وَأَنْفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَى الْكَاذِبِينَ﴾«از آن پس كه به آگاهى رسيده ‏اى، هر كس كه درباره او با تو مجادله كند، بگو: بياييد تا حاضر آوريم، ما فرزندان خود را و شما فرزندان خود را، ما زنان خود را و شما زنان خود را، ما برادران خود را و شما برادران خود را. آن گاه دعا و تضرع كنيم و لعنت خدا را بر دروغگويان بفرستيم.» سوره آل عمران، آیه ۶۱.
  19. ↑ اعلام الوری‌، ۲۰۹- ۲۰۶.
  20. ↑ ر.ک. فرهنگ شیعه، ص ۱۰۰.
  21. ↑ ر.ک. دانشنامه نهج البلاغه، ج۱، ص ۲۸۷- ۲۸۸.
  22. ↑ ر.ک. دانشنامه نهج البلاغه، ج۱، ص ۲۸۷- ۲۸۸.
  23. ↑ پیشوایان ما، ۱۱۷- ۱۰۵.
  24. ↑ ر.ک. فرهنگ شیعه، ص ۱۰۰.
  25. ↑ مصنفات شیخ مفید، ۱۱/ ۲/ ۱۹- ۱۶.
  26. ↑ ر.ک. فرهنگ شیعه، ص ۱۰۰.
  27. ↑ «الْحَسَنُ وَ الْحُسَيْنُ إِمَامَا حَقٍّ قَامَا أَوْ قَعَدَا»؛ بحارالانوار، ج ۳۵، ص ۲۶۶.
  28. ↑ ر.ک. فرهنگ شیعه، ص ۱۰۱.
  29. ↑ «وَیْحَکُمْ مَا تَدْرُونَ مَا عَمِلْتُ وَ اللَّهِ الَّذِی عَمِلْتُ خَیْرٌ لِشِیعَتِی مِمَّا طَلَعَتْ عَلَیْهِ الشَّمْسُ أَوْ غَرَبَتْ أَ لَا تَعْلَمُونَ أَنِّی إِمَامُکُمْ وَ مُفْتَرَضُ الطَّاعَةِ عَلَیْکُمْ وَ أَحَدُ سَیِّدَیْ شَبَابِ أَهْلِ الْجَنَّةِ بِنَصٍّ مِنْ رَسُولِ اللَّهِ ص...»؛‏ بحارالانوار، ج ۴۴، ص ۱۹، ۲۱ و ۵۶.
  30. ↑ ر.ک. فرهنگ شیعه، ص ۱۰۱.
  31. ↑ ر.ک. فرهنگ شیعه، ص ۱۰۱.
  32. ↑ ر.ک. دانشنامه نهج البلاغه، ص ۲۸۷- ۲۸۸؛ محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی، ص۸۷.
برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=امام_حسن_مجتبی&oldid=310893»