بحث:مؤلفههای معرفت امام مهدی چیست؟ (پرسش) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۳ ژوئن ۲۰۲۰، ساعت ۱۱:۲۵
، ۳ ژوئن ۲۰۲۰جایگزینی متن - 'جامعۀ مسلمین' به 'جامعۀ مسلمین'
جز (جایگزینی متن - 'ارادۀ الهی' به 'ارادۀ الهی') |
جز (جایگزینی متن - 'جامعۀ مسلمین' به 'جامعۀ مسلمین') |
||
خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
===[[معرفت]] [[مقام]]=== | ===[[معرفت]] [[مقام]]=== | ||
*[[اعتقاد]] به [[الهی]] بودن [[منصب امامت]] و [[شناخت]] [[جایگاه امام]] و خلیفۀ بعد از [[پیامبر]]؛ یعنی [[اعتقاد]] به انتصابی و غیر بشری بودن [[منصب امامت]]، از کلیدیترین مباحث [[امامت]] شمرده میشود. [[اختلاف]] [[شیعه]] و [[سنی]] تنها در شخص [[جانشین پیامبر]] نیست؛ بلکه نحوۀ نگرش این [[دو مذهب]] به مفهوم و [[جایگاه امامت]] است که از نظر [[اهل سنت]]، حاکمیتی [[دنیوی]] و امر عرفی است، نه منصبی [[الهی]]. اما [[شیعه]] که [[امامت]] را ادامۀ [[نبوت]] و جزء [[اصول دین]] میداند؛ [[امام]] را [[حجت خدا]] و واسطۀ [[فیض]] او به مخلوقات دانسته و [[معتقد]] است [[امام]] صرفاً به تعیین [[الهی]] [[انتخاب]] و بر زبان [[پیامبر]] {{صل}} معرفی میشود. | *[[اعتقاد]] به [[الهی]] بودن [[منصب امامت]] و [[شناخت]] [[جایگاه امام]] و خلیفۀ بعد از [[پیامبر]]؛ یعنی [[اعتقاد]] به انتصابی و غیر بشری بودن [[منصب امامت]]، از کلیدیترین مباحث [[امامت]] شمرده میشود. [[اختلاف]] [[شیعه]] و [[سنی]] تنها در شخص [[جانشین پیامبر]] نیست؛ بلکه نحوۀ نگرش این [[دو مذهب]] به مفهوم و [[جایگاه امامت]] است که از نظر [[اهل سنت]]، حاکمیتی [[دنیوی]] و امر عرفی است، نه منصبی [[الهی]]. اما [[شیعه]] که [[امامت]] را ادامۀ [[نبوت]] و جزء [[اصول دین]] میداند؛ [[امام]] را [[حجت خدا]] و واسطۀ [[فیض]] او به مخلوقات دانسته و [[معتقد]] است [[امام]] صرفاً به تعیین [[الهی]] [[انتخاب]] و بر زبان [[پیامبر]] {{صل}} معرفی میشود. | ||
*[[امام]] در [[تفکر شیعی]]، تنها [[سرپرست]] و مدیر | *[[امام]] در [[تفکر شیعی]]، تنها [[سرپرست]] و مدیر [[جامعۀ مسلمین]] نیست، بلکه بیان کنندۀ [[احکام الهی]]، [[مفسر]] [[قرآن کریم]] و [[راهبر]] راه [[سعادت]] نیز هست. [[امام رضا]] {{ع}} فرمود: «این [[جاهلان]] چگونه برای خود [[امام]] میتراشند، با آنکه [[امامت]]، [[مقام]] [[انبیا]] و [[ارث]] اوصیاست؟! [[امامت]]، [[خلافت]] از طرف [[خدا]] و [[رسول خدا]] و [[مقام]] [[امیرالمؤمنین]] و [[میراث]] [[حسن]] و [[حسین]] است»<ref>{{متن حدیث|فَمِنْ أَیْنَ یَخْتَارُ هَؤُلَاءِ الْجُهَّالُ إِنَّ الْإِمَامَةَ هِیَ مَنْزِلَةُ الْأَنْبِیَاءِ وَ إِرْثُ الْأَوْصِیَاءِ إِنَّ الْإِمَامَةَ خِلَافَةُ اللَّهِ تَعَالَی وَ خِلَافَةُ الرَّسُولِ {{صل}} وَ مَقَامُ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ وَ مِیرَاثُ الْحَسَنِ وَ الْحُسَیْنِ...}}؛ الغیبة، نعمانی، ص ۲۱۸؛ الإحتجاج، ج۲، ۴۳۴. </ref>. [[امام صادق]] {{ع}} نیز فرمود: «آیا شما [[گمان]] میکنید هر کس از ما [[امامان]] که [[وصیت]] میکند، به هر کس که میخواهد [[وصیت]] میکند؟! نه، به [[خدا]] چنین نیست؛ بلکه امر [[امامت]] [[عهد]] و فرمانی است از جانب [[خدا]] و رسولش، برای مردی پس از [[مردی از عترت پیامبر]]، تا به صاحبش ([[آخرین امام]]) برسد»<ref>{{متن حدیث|أَتَرَوْنَ الْمُوصِیَ مِنَّا یُوصِی إِلَی مَنْ یُرِیدُ لَا وَ اللَّهِ وَ لَکِنْ عَهْدُ مِنَ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ ص لِرَجُلٍ فَرَجُلٍ حَتَّی یَنْتَهِیَ الْأَمْرُ إِلَی صَاحِبِهِ}}؛ کافی، ج ۱، ص ۲۷۸.</ref>.<ref>ر.ک: صمدی، قنبر علی، آخرین منجی، ص ۵۳ – ۵۹</ref> | ||
===[[معرفت]] اوصاف=== | ===[[معرفت]] اوصاف=== | ||
*[[شناخت]] و [[اعتقاد]] قلبی به ویژگیها و اوصاف شخصیتی [[امام عصر]] {{ع}}؛ اوصافی نظیر دارا بودن [[مقام عصمت]]، برخورداری از [[علم لدنی]] و غیبی، دارا بودن [[مقام ولایت]] و سایر [[کمالات]] منحصر به فرد [[مقام امامت]]. البته [[درک]] [[حقیقت]] و ژرفای [[شخصیت امام]] برای هیچ یک از انسانهای عادی، میسر و ممکن نیست؛ [[امام رضا]] {{ع}} فرمود: «هیهات! هیهات! مسألۀ [[امامت]] امری است که [[عقل]] و [[اندیشهها]] از دسترسی به عمق آن کوتاه، صاحبان خرد از [[درک]] آن حیران، نوابغ و تیزهوشان از دیدن آن چشم فروبسته و بزرگان و [[دانشمندان]] از بیان حتی یک صفت از صفات آن و یک [[فضیلت]] از [[فضائل]] آن، عاجز و درماندهاند»<ref>{{متن حدیث|هَیْهَاتَ هَیْهَاتَ ضَلَّتِ الْعُقُولُ وَ تَاهَتِ الْحُلُومُ وَ حَارَتِ الْأَلْبَابُ وَ خَسَأَتِ الْعُیُونُ وَ تَصَاغَرَتِ الْعُظَمَاءُ وَ تَحَیَّرَتِ الْحُکَمَاءُ وَ تَقَاصَرَتِ الْحُلَمَاءُ وَ حَصِرَتِ الْخُطَبَاءُ وَ جَهِلَتِ الْأَلِبَّاءُ وَ کَلَّتِ الشُّعَرَاءُ وَ عَجَزَتِ الْأُدَبَاءُ وَ عَیِیَتِ الْبُلَغَاءُ عَنْ وَصْفِ شَأْنٍ مِنْ شَأْنِهِ أَوْ فَضِیلَةٍ مِنْ فَضَائِلِهِ}}؛ کافی، ج۱، ص۲۰۱؛ الغیبة، نعمانی، ص۲۲۰؛ بحار الانوار، ج۲۵، ۱۲۴.</ref>.<ref>ر.ک: صمدی، قنبر علی، آخرین منجی، ص ۵۳ - ۵۹.</ref> | *[[شناخت]] و [[اعتقاد]] قلبی به ویژگیها و اوصاف شخصیتی [[امام عصر]] {{ع}}؛ اوصافی نظیر دارا بودن [[مقام عصمت]]، برخورداری از [[علم لدنی]] و غیبی، دارا بودن [[مقام ولایت]] و سایر [[کمالات]] منحصر به فرد [[مقام امامت]]. البته [[درک]] [[حقیقت]] و ژرفای [[شخصیت امام]] برای هیچ یک از انسانهای عادی، میسر و ممکن نیست؛ [[امام رضا]] {{ع}} فرمود: «هیهات! هیهات! مسألۀ [[امامت]] امری است که [[عقل]] و [[اندیشهها]] از دسترسی به عمق آن کوتاه، صاحبان خرد از [[درک]] آن حیران، نوابغ و تیزهوشان از دیدن آن چشم فروبسته و بزرگان و [[دانشمندان]] از بیان حتی یک صفت از صفات آن و یک [[فضیلت]] از [[فضائل]] آن، عاجز و درماندهاند»<ref>{{متن حدیث|هَیْهَاتَ هَیْهَاتَ ضَلَّتِ الْعُقُولُ وَ تَاهَتِ الْحُلُومُ وَ حَارَتِ الْأَلْبَابُ وَ خَسَأَتِ الْعُیُونُ وَ تَصَاغَرَتِ الْعُظَمَاءُ وَ تَحَیَّرَتِ الْحُکَمَاءُ وَ تَقَاصَرَتِ الْحُلَمَاءُ وَ حَصِرَتِ الْخُطَبَاءُ وَ جَهِلَتِ الْأَلِبَّاءُ وَ کَلَّتِ الشُّعَرَاءُ وَ عَجَزَتِ الْأُدَبَاءُ وَ عَیِیَتِ الْبُلَغَاءُ عَنْ وَصْفِ شَأْنٍ مِنْ شَأْنِهِ أَوْ فَضِیلَةٍ مِنْ فَضَائِلِهِ}}؛ کافی، ج۱، ص۲۰۱؛ الغیبة، نعمانی، ص۲۲۰؛ بحار الانوار، ج۲۵، ۱۲۴.</ref>.<ref>ر.ک: صمدی، قنبر علی، آخرین منجی، ص ۵۳ - ۵۹.</ref> | ||
خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
*زودباوری و [[جهل]] [[مردم]] نسبت به [[صفات ]][[حضرت حجت]]، باعث [[انحرافات]] زیادی در [[دین اسلام]] شد که تا زمان حاضر هم اثرات عدم [[شناخت امام زمان]] {{ع}} در صفت و [[نسب]] مشهود است، از جمله فرقههای [[کیسانیه]] و [[زیدیه]] و [[بابیه]] و [[بهائیت]] که تا الآن هم موجود هستند به ما نشان میدهد اگر [[معرفت]] در این مرحله نباشد منجر به تردید و عدم [[معرفت]] به [[امام]] واقعی و [[موعود]] میگردد<ref>ر.ک: موسوی نسب، سید جعفر، دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان، ص۵۶-۶۱.</ref>. | *زودباوری و [[جهل]] [[مردم]] نسبت به [[صفات ]][[حضرت حجت]]، باعث [[انحرافات]] زیادی در [[دین اسلام]] شد که تا زمان حاضر هم اثرات عدم [[شناخت امام زمان]] {{ع}} در صفت و [[نسب]] مشهود است، از جمله فرقههای [[کیسانیه]] و [[زیدیه]] و [[بابیه]] و [[بهائیت]] که تا الآن هم موجود هستند به ما نشان میدهد اگر [[معرفت]] در این مرحله نباشد منجر به تردید و عدم [[معرفت]] به [[امام]] واقعی و [[موعود]] میگردد<ref>ر.ک: موسوی نسب، سید جعفر، دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان، ص۵۶-۶۱.</ref>. | ||
===[[معرفت]] [[مقام]]=== | ===[[معرفت]] [[مقام]]=== | ||
*منظور از [[معرفت]] [[مقام]]، [[اعتقاد]] به [[الهی]] بودن [[منصب امامت]] و [[شناخت]] [[جایگاه امام]] و خلیفۀ بعد از [[پیامبر]] است. این بحث، یعنی [[اعتقاد]] به انتصابی بودن [[منصب امامت]] و غیر بشری بودن این [[مقام]]، از کلیدیترین مباحث [[کلامی]] در [[باب ]][[امامت خاصه]] شمرده میشود. [[اختلاف]] [[شیعه]] و [[سنی]] تنها در شخص [[جانشین پیامبر]] نیست؛ بلکه نحوۀ نگرش این [[دو مذهب]] به مفهوم و [[جایگاه]] [[مقام امامت]] است که آنها را از یکدیگر متمایز میکند. از نظر [[اهل سنت]]، [[امامت]]، حاکمیتی [[دنیوی]] است، نه منصبی [[الهی]]. یعنی از آنجا که هر جمعیتی [[نیاز]] به [[پیشوا]] و بزرگی دارد، | *منظور از [[معرفت]] [[مقام]]، [[اعتقاد]] به [[الهی]] بودن [[منصب امامت]] و [[شناخت]] [[جایگاه امام]] و خلیفۀ بعد از [[پیامبر]] است. این بحث، یعنی [[اعتقاد]] به انتصابی بودن [[منصب امامت]] و غیر بشری بودن این [[مقام]]، از کلیدیترین مباحث [[کلامی]] در [[باب ]][[امامت خاصه]] شمرده میشود. [[اختلاف]] [[شیعه]] و [[سنی]] تنها در شخص [[جانشین پیامبر]] نیست؛ بلکه نحوۀ نگرش این [[دو مذهب]] به مفهوم و [[جایگاه]] [[مقام امامت]] است که آنها را از یکدیگر متمایز میکند. از نظر [[اهل سنت]]، [[امامت]]، حاکمیتی [[دنیوی]] است، نه منصبی [[الهی]]. یعنی از آنجا که هر جمعیتی [[نیاز]] به [[پیشوا]] و بزرگی دارد، [[جامعۀ مسلمین]] نیز پس از [[پیامبر]] {{صل}} باید برای خود [[رهبری]] برگزیند و چون برای این [[گزینش]]، راه و رسم ویژهای در [[دین]] ترسیم نشده است، [[انتخاب]] [[جانشین پیامبر]] {{صل}} میتواند از راههای مختلفی چون [[رجوع]] به آراء [[اکثریت]] [[مردم]] یا بزرگان آنها یا [[وصیت]] [[خلیفه]] پیشین و یا حتی کودتا و [[غلبه]] نظامی تحقق پیدا کند. اما [[شیعه]] که [[امامت]] را ادامۀ [[نبوت]] و [[امام]] را [[حجت خدا]] در میان خلق و واسطۀ [[فیض]] او به مخلوقات میداند، [[معتقد]] است [[امام]] صرفاً به تعیین [[الهی]] [[انتخاب]] و بر زبان [[پیامبر]] {{صل}} معرفی میشود. در [[تفکر شیعی]]، [[امام]]، تنها [[سرپرست]] و مدیر [[جامعۀ مسلمین]] نیست، بلکه بیان کنندۀ [[احکام الهی]]، [[مفسر]] [[قرآن کریم]] و [[راهبر]] راه [[سعادت]] نیز هست. به بیان دیگر، در [[فرهنگ شیعه]]، [[امام]]، [[مرجع]] امور [[مردم]] در دو بخش [[دین]] و دنیاست؛ نه اینکه تنها وظیفۀ او، [[حکومت]] داری و ادارۀ دنیای [[مردم]] باشد، آنگونه که [[اهل سنت]] معتقدند. تفاوت اساسی دیدگاه [[شیعه]] و [[سنی]] دربارۀ [[امامت]] این است که در [[اعتقاد]] [[شیعه]]، [[امامت]]، منصبی [[الهی]] و جزء [[اصول دین]] محسوب میشود، اما از نظر [[اهل سنت]]، [[امامت]] [[مقام]] [[دنیوی]] و امر عرفی است. از اینرو، مهمترین اثر باورمندی به [[امامت]] [[پیشوایان معصوم]] {{ع}} [[الهی]] دانستن [[مقام]] آنان است. | ||
*بر اساس [[آیات]] و [[روایات]]، [[امامت]] بسان [[نبوت]]، منصبی آسمانی و ویژۀ [[دوازده]] [[جانشین]] [[معصوم]] [[پیامبر خاتم]] {{صل}} است. [[امام صادق]] {{ع}} در سخنی با [[معاویه]] بن [[عمار]]، [[امامت]] را [[عهد]] [[خدای سبحان]] برای افراد خاص یاد کرده است؛ به گونهای که هیچ [[امامی]] بیتعیین [[الهی]] نمیتواند کسی را به [[جانشینی]] خویش برگزیند: «[[امامت]] [[عهد]] و پیمانی است از جانب [[خدای عزوجل]] که برای مردانی نام برده بسته شده و [[امام حق]] ندارد آن را از [[امام]] بعد از خود دور بدارد»<ref>{{متن حدیث|إِنَّ الْإِمَامَةَ عَهْدُ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مَعْهُودُ لِرِجَالٍ مُسَمَّیْنَ لَیْسَ لِلْإِمَامِ أَنْ یَزْوِیَهَا عَنِ الَّذِی یَکُونُ مِنْ بَعْدِهِ}}؛ کافی، ج ۱، ص ۲۷۸.</ref>. [[امام رضا]] {{ع}} [[مقام]] سترگ [[امامت]] را [[جایگاه]] [[پیامبران]]، [[ارث]] پیوستۀ اوصیای [[الهی]]، [[جانشینی]] [[خدا]] و [[رسول]] و [[مقام]] ویژۀ [[امیرمؤمنان]] و [[پیشوایان]] پس از او معرفی کرده و واگذاری این [[امانت]] آسمانی را از سوی [[امام]] پیشین به [[امام]] پسین، بر اساس [[فرمان]] [[خدای حکیم]] میداند: «این [[جاهلان]] چگونه برای خود [[امام]] میتراشند، با آنکه [[امامت]]، [[مقام]] [[انبیا]] و [[ارث]] [[اوصیا]] است؟! [[امامت]]، [[خلافت]] از طرف [[خدا]] و [[رسول خدا]] و [[مقام]] [[امیر المؤمنین]] و [[میراث]] [[حسن]] و [[حسین]] است»<ref>{{متن حدیث|فَمِنْ أَیْنَ یَخْتَارُ هَؤُلَاءِ الْجُهَّالُ إِنَّ الْإِمَامَةَ هِیَ مَنْزِلَةُ الْأَنْبِیَاءِ وَ إِرْثُ الْأَوْصِیَاءِ إِنَّ الْإِمَامَةَ خِلَافَةُ اللَّهِ تَعَالَی وَ خِلَافَةُ الرَّسُولِ {{صل}} وَ مَقَامُ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ وَ مِیرَاثُ الْحَسَنِ وَ الْحُسَیْنِ...}}؛ الغیبة، نعمانی، ص ۲۱۸؛ الإحتجاج، ج۲، ۴۳۴.</ref>. | *بر اساس [[آیات]] و [[روایات]]، [[امامت]] بسان [[نبوت]]، منصبی آسمانی و ویژۀ [[دوازده]] [[جانشین]] [[معصوم]] [[پیامبر خاتم]] {{صل}} است. [[امام صادق]] {{ع}} در سخنی با [[معاویه]] بن [[عمار]]، [[امامت]] را [[عهد]] [[خدای سبحان]] برای افراد خاص یاد کرده است؛ به گونهای که هیچ [[امامی]] بیتعیین [[الهی]] نمیتواند کسی را به [[جانشینی]] خویش برگزیند: «[[امامت]] [[عهد]] و پیمانی است از جانب [[خدای عزوجل]] که برای مردانی نام برده بسته شده و [[امام حق]] ندارد آن را از [[امام]] بعد از خود دور بدارد»<ref>{{متن حدیث|إِنَّ الْإِمَامَةَ عَهْدُ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مَعْهُودُ لِرِجَالٍ مُسَمَّیْنَ لَیْسَ لِلْإِمَامِ أَنْ یَزْوِیَهَا عَنِ الَّذِی یَکُونُ مِنْ بَعْدِهِ}}؛ کافی، ج ۱، ص ۲۷۸.</ref>. [[امام رضا]] {{ع}} [[مقام]] سترگ [[امامت]] را [[جایگاه]] [[پیامبران]]، [[ارث]] پیوستۀ اوصیای [[الهی]]، [[جانشینی]] [[خدا]] و [[رسول]] و [[مقام]] ویژۀ [[امیرمؤمنان]] و [[پیشوایان]] پس از او معرفی کرده و واگذاری این [[امانت]] آسمانی را از سوی [[امام]] پیشین به [[امام]] پسین، بر اساس [[فرمان]] [[خدای حکیم]] میداند: «این [[جاهلان]] چگونه برای خود [[امام]] میتراشند، با آنکه [[امامت]]، [[مقام]] [[انبیا]] و [[ارث]] [[اوصیا]] است؟! [[امامت]]، [[خلافت]] از طرف [[خدا]] و [[رسول خدا]] و [[مقام]] [[امیر المؤمنین]] و [[میراث]] [[حسن]] و [[حسین]] است»<ref>{{متن حدیث|فَمِنْ أَیْنَ یَخْتَارُ هَؤُلَاءِ الْجُهَّالُ إِنَّ الْإِمَامَةَ هِیَ مَنْزِلَةُ الْأَنْبِیَاءِ وَ إِرْثُ الْأَوْصِیَاءِ إِنَّ الْإِمَامَةَ خِلَافَةُ اللَّهِ تَعَالَی وَ خِلَافَةُ الرَّسُولِ {{صل}} وَ مَقَامُ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ وَ مِیرَاثُ الْحَسَنِ وَ الْحُسَیْنِ...}}؛ الغیبة، نعمانی، ص ۲۱۸؛ الإحتجاج، ج۲، ۴۳۴.</ref>. | ||
*[[امام صادق]] {{ع}} نیز [[منصب امامت]] را [[پیمان الهی]] دانسته و تصریح فرموده، [[رسول خدا]] {{صل}} بر اساس [[فرمان الهی]] هر یک از [[امامان]] را به [[مردم]] معرفی کرده است: «آیا شما [[گمان]] میکنید هر کس از ما [[امامان]] که [[وصیت]] میکند، به هر کس که میخواهد [[وصیت]] میکند؟! نه، به [[خدا]] چنین نیست؛ بلکه امر [[امامت]] [[عهد]] و فرمانی است از جانب [[خدا]] و رسولش، برای مردی پس از [[مردی از عترت پیامبر]]، تا به صاحبش ([[آخرین امام]]) برسد»<ref>{{متن حدیث|أَتَرَوْنَ الْمُوصِیَ مِنَّا یُوصِی إِلَی مَنْ یُرِیدُ لَا وَ اللَّهِ وَ لَکِنْ عَهْدُ مِنَ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ ص لِرَجُلٍ فَرَجُلٍ حَتَّی یَنْتَهِیَ الْأَمْرُ إِلَی صَاحِبِهِ}}؛ کافی، ج ۱، ص ۲۷۸.</ref>.<ref>ر.ک: صمدی، قنبر علی، آخرین منجی، ص ۵۳ – ۵۹.</ref> | *[[امام صادق]] {{ع}} نیز [[منصب امامت]] را [[پیمان الهی]] دانسته و تصریح فرموده، [[رسول خدا]] {{صل}} بر اساس [[فرمان الهی]] هر یک از [[امامان]] را به [[مردم]] معرفی کرده است: «آیا شما [[گمان]] میکنید هر کس از ما [[امامان]] که [[وصیت]] میکند، به هر کس که میخواهد [[وصیت]] میکند؟! نه، به [[خدا]] چنین نیست؛ بلکه امر [[امامت]] [[عهد]] و فرمانی است از جانب [[خدا]] و رسولش، برای مردی پس از [[مردی از عترت پیامبر]]، تا به صاحبش ([[آخرین امام]]) برسد»<ref>{{متن حدیث|أَتَرَوْنَ الْمُوصِیَ مِنَّا یُوصِی إِلَی مَنْ یُرِیدُ لَا وَ اللَّهِ وَ لَکِنْ عَهْدُ مِنَ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ ص لِرَجُلٍ فَرَجُلٍ حَتَّی یَنْتَهِیَ الْأَمْرُ إِلَی صَاحِبِهِ}}؛ کافی، ج ۱، ص ۲۷۸.</ref>.<ref>ر.ک: صمدی، قنبر علی، آخرین منجی، ص ۵۳ – ۵۹.</ref> |