بلاغت: تفاوت میان نسخهها
(صفحهای تازه حاوی «{{خرد}} {{امامت}} <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> : <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; fo...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
*[[سیدرضی]]، گردآورنده [[نهج البلاغه]]، [[علت]] تدوین [[نهج البلاغه]] را بیان جملاتی نغز از [[کلام]] [[علی]] {{ع}} و بیان لطایف و زیباییهای لفظی و ادبی، [[فصاحت]] و | *[[سیدرضی]]، گردآورنده [[نهج البلاغه]]، [[علت]] تدوین [[نهج البلاغه]] را بیان جملاتی نغز از [[کلام]] [[علی]] {{ع}} و بیان لطایف و زیباییهای لفظی و ادبی، [[فصاحت]] و بلاغت، در کنار زیباییهای معنوی و محتوایی [[کلام امام]] بیان میکند: زیرا [[سخنان امام]]، شگفتیهای بلاغت و دُردانههای [[فصاحت]] و گوهرهای [[ادب]] تازی و کلمات پرمغز روشنگر [[دین]] و دنیاست و این مجموعه نفیس در هیچ [[کلامی]] و کتابی یافت نشود، چون [[کلام امام علی]] {{ع}} سرچشمه [[فصاحت]] و بلاغت است؛ و از آن بزرگوار گنج [[فرهنگ]] و [[ادب]] و قانونهای آن پدید آید و هر سخنوری بر شیوه و روش آن [[حضرت]] ره پوید و هر واعظ شیرینسخن و رساگویی از او کمک گیرد... [[کلام]] آن [[حضرت]] سخنی است که [[نور]] نشانه خدایی دارد و از آن رنگ و بوی سخن [[نبوی]] تراود...<ref>نهج البلاغة پارسی، مقدمه</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 615- 616.</ref>. | ||
==معنا و مفهوم | ==معنا و مفهوم بلاغت== | ||
* | *بلاغت در لغت بهمعنای وصول یا به انتها رسیدن است. در اصطلاح عبارت از مطابقت [[کلام]] با مقتضای حال، همراه با رعایت [[فصاحت]] است. جملات بلاغتنشان افزون بر دریافت [[نیکو]]، ساختمان کلمه و جمله، رعایت سجع ... با [[جان]] [[آدمی]] سروکار دارد، زیرا مراد از آن نوازش خاطر و ایجاد مسرتی است که در پس بیان در [[جان]] ما پدید میآید<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 616.</ref>. | ||
==بهرهگیری [[امام علی]] {{ع}} از [[فنون]] [[فصاحت]] و | ==بهرهگیری [[امام علی]] {{ع}} از [[فنون]] [[فصاحت]] و بلاغت== | ||
*مطالعه [[نهج البلاغه]] نشان از آن دارد که [[امام علی]] {{ع}} در [[کلام]] خویش به گونهای دقیق و آگاهانه موضوع [[فصاحت]] و | *مطالعه [[نهج البلاغه]] نشان از آن دارد که [[امام علی]] {{ع}} در [[کلام]] خویش به گونهای دقیق و آگاهانه موضوع [[فصاحت]] و بلاغت را در نظر داشته و سخن به مقتضای حال شنونده بیان فرموده است. [[نثر]] [[نهج البلاغه]] آمیزهای از [[نثر]] ساده و مُرسَل و [[نثر]] آهنگین و مُسجع است.[[امام]] {{ع}} بهمقتضای حال آنجا که نیاز به سخن طولانی است، با بهکارگیری جملاتی نغز سخن را به درازا کشانده و نوع [[کلام]] را بهگونهای [[انتخاب]] کرده که شنونده [[اسیر]] خستگی عبارات نشود و [[کلام]] در جانش بنشیند. نگاهی به [[نامههای نهج البلاغه]]، خود، گواهی بر این موضوع است<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 616.</ref>. | ||
*کاربرد بجا و نیکوی [[آیات قرآن]]، [[تمثیل]]، بهرهگیری مناسب از اشعار خود و دیگران و همچنین استفاده مطلوب از [[فنون]] ادبی و ظرایف بلاغی، عناصری است که [[کلام]] را در اوج فصاحت و بلاغت قرار میدهد. [[امام]]، خود، درباره فن سخنوری خویش فرمود: ما [[امیران]] سخنیم، سخن در ما ریشه دارد و شاخههایش بر سر ما سایه افکنده است<ref>نهج البلاغه، خطبه ۲۲۴</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 617.</ref>. | *کاربرد بجا و نیکوی [[آیات قرآن]]، [[تمثیل]]، بهرهگیری مناسب از اشعار خود و دیگران و همچنین استفاده مطلوب از [[فنون]] ادبی و ظرایف بلاغی، عناصری است که [[کلام]] را در اوج فصاحت و بلاغت قرار میدهد. [[امام]]، خود، درباره فن سخنوری خویش فرمود: ما [[امیران]] سخنیم، سخن در ما ریشه دارد و شاخههایش بر سر ما سایه افکنده است<ref>نهج البلاغه، خطبه ۲۲۴</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 617.</ref>. | ||
نسخهٔ ۷ ژوئن ۲۰۲۰، ساعت ۰۸:۳۹
- مدخلهای وابسته به این بحث:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسشهای عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل بلاغت (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
مقدمه
- سیدرضی، گردآورنده نهج البلاغه، علت تدوین نهج البلاغه را بیان جملاتی نغز از کلام علی (ع) و بیان لطایف و زیباییهای لفظی و ادبی، فصاحت و بلاغت، در کنار زیباییهای معنوی و محتوایی کلام امام بیان میکند: زیرا سخنان امام، شگفتیهای بلاغت و دُردانههای فصاحت و گوهرهای ادب تازی و کلمات پرمغز روشنگر دین و دنیاست و این مجموعه نفیس در هیچ کلامی و کتابی یافت نشود، چون کلام امام علی (ع) سرچشمه فصاحت و بلاغت است؛ و از آن بزرگوار گنج فرهنگ و ادب و قانونهای آن پدید آید و هر سخنوری بر شیوه و روش آن حضرت ره پوید و هر واعظ شیرینسخن و رساگویی از او کمک گیرد... کلام آن حضرت سخنی است که نور نشانه خدایی دارد و از آن رنگ و بوی سخن نبوی تراود...[۱][۲].
معنا و مفهوم بلاغت
- بلاغت در لغت بهمعنای وصول یا به انتها رسیدن است. در اصطلاح عبارت از مطابقت کلام با مقتضای حال، همراه با رعایت فصاحت است. جملات بلاغتنشان افزون بر دریافت نیکو، ساختمان کلمه و جمله، رعایت سجع ... با جان آدمی سروکار دارد، زیرا مراد از آن نوازش خاطر و ایجاد مسرتی است که در پس بیان در جان ما پدید میآید[۳].
بهرهگیری امام علی (ع) از فنون فصاحت و بلاغت
- مطالعه نهج البلاغه نشان از آن دارد که امام علی (ع) در کلام خویش به گونهای دقیق و آگاهانه موضوع فصاحت و بلاغت را در نظر داشته و سخن به مقتضای حال شنونده بیان فرموده است. نثر نهج البلاغه آمیزهای از نثر ساده و مُرسَل و نثر آهنگین و مُسجع است.امام (ع) بهمقتضای حال آنجا که نیاز به سخن طولانی است، با بهکارگیری جملاتی نغز سخن را به درازا کشانده و نوع کلام را بهگونهای انتخاب کرده که شنونده اسیر خستگی عبارات نشود و کلام در جانش بنشیند. نگاهی به نامههای نهج البلاغه، خود، گواهی بر این موضوع است[۴].
- کاربرد بجا و نیکوی آیات قرآن، تمثیل، بهرهگیری مناسب از اشعار خود و دیگران و همچنین استفاده مطلوب از فنون ادبی و ظرایف بلاغی، عناصری است که کلام را در اوج فصاحت و بلاغت قرار میدهد. امام، خود، درباره فن سخنوری خویش فرمود: ما امیران سخنیم، سخن در ما ریشه دارد و شاخههایش بر سر ما سایه افکنده است[۵][۶].
پرسشهای وابسته
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ نهج البلاغة پارسی، مقدمه
- ↑ دانشنامه نهج البلاغه، ج۲، ص 615- 616.
- ↑ دانشنامه نهج البلاغه، ج۲، ص 616.
- ↑ دانشنامه نهج البلاغه، ج۲، ص 616.
- ↑ نهج البلاغه، خطبه ۲۲۴
- ↑ دانشنامه نهج البلاغه، ج۲، ص 617.