بنی‌اسرائیل در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ذکر' به 'ذکر'
جز (جایگزینی متن - 'ذکر' به 'ذکر')
خط ۶۶: خط ۶۶:
*([[باطل]] در [[تورات]] باشد؛ یعنی آنان برخی از [[اخبار]] و [[احکام]] [[تورات]] را که به سودشان بود می‌‌پذیرفتند؛ ولی آن بخش از آنکه به بیان [[صفات پیامبر]] اکرم{{صل}} مربوط می‌‌شد [[کتمان]] می‌‌کردند. این [[تفسیر]] با ادامه [[آیه]]: {{متن قرآن|وَتَكْتُمُواْ الْحَقَّ وَأَنتُمْ تَعْلَمُونَ}} [[سازگاری]] بیشتری دارد<ref>مجمع البیان، ج ۱، ص ۲۱۱؛ تفسیر ابن کثیر، ج ۱، ص ۸۸.</ref>. البته برخی {{متن قرآن|وَأَنتُمْ تَعْلَمُونَ}} را به معنای [[آگاهی]] [[بنی‌اسرائیل]] از [[معاد]] و جزا یا عذاب‌هایی مانند [[مسخ]] که [[خداوند]] پیشینیان آنان را به آن [[مبتلا]] کرده بود [[تفسیر]] کرده‌‌اند<ref>تفسیر قرطبی، ج ۱، ص ۲۸۱؛ تفسیر ابن کثیر، ج ۱، ص ۸۸؛ تفسیر‌‌ صدرالمتالهین، ج ۳، ص ۲۳۷ـ۲۳۸.</ref><ref>[[ابوالفضل روحی|روحی، ابوالفضل]]، [[بنی اسرائیل (مقاله)|بنی اسرائیل]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۶ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۶، ص ۲۳۶.</ref>.
*([[باطل]] در [[تورات]] باشد؛ یعنی آنان برخی از [[اخبار]] و [[احکام]] [[تورات]] را که به سودشان بود می‌‌پذیرفتند؛ ولی آن بخش از آنکه به بیان [[صفات پیامبر]] اکرم{{صل}} مربوط می‌‌شد [[کتمان]] می‌‌کردند. این [[تفسیر]] با ادامه [[آیه]]: {{متن قرآن|وَتَكْتُمُواْ الْحَقَّ وَأَنتُمْ تَعْلَمُونَ}} [[سازگاری]] بیشتری دارد<ref>مجمع البیان، ج ۱، ص ۲۱۱؛ تفسیر ابن کثیر، ج ۱، ص ۸۸.</ref>. البته برخی {{متن قرآن|وَأَنتُمْ تَعْلَمُونَ}} را به معنای [[آگاهی]] [[بنی‌اسرائیل]] از [[معاد]] و جزا یا عذاب‌هایی مانند [[مسخ]] که [[خداوند]] پیشینیان آنان را به آن [[مبتلا]] کرده بود [[تفسیر]] کرده‌‌اند<ref>تفسیر قرطبی، ج ۱، ص ۲۸۱؛ تفسیر ابن کثیر، ج ۱، ص ۸۸؛ تفسیر‌‌ صدرالمتالهین، ج ۳، ص ۲۳۷ـ۲۳۸.</ref><ref>[[ابوالفضل روحی|روحی، ابوالفضل]]، [[بنی اسرائیل (مقاله)|بنی اسرائیل]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۶ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۶، ص ۲۳۶.</ref>.
===[[اقامه نماز]] و ادای [[زکات]]===
===[[اقامه نماز]] و ادای [[زکات]]===
*از [[دستورات]] اکید و مکرر [[خدا]] به [[بنی‌اسرائیل]] [[برپایی نماز]] و ادای [[زکات]] است: {{متن قرآن| وَأَقِيمُواْ الصَّلاةَ وَآتُواْ الزَّكَاةَ وَارْكَعُواْ مَعَ الرَّاكِعِينَ}}<ref> و نماز را برپا دارید و زکات بدهید و با نمازگزاران نماز بگزارید؛ سوره بقره، آیه:۴۳.</ref> و نیز {{متن قرآن|وَإِذْ أَخَذْنَا مِيثَاقَ بَنِي إِسْرَائِيلَ لاَ تَعْبُدُونَ إِلاَّ اللَّهَ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَذِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينِ وَقُولُواْ لِلنَّاسِ حُسْنًا وَأَقِيمُواْ الصَّلاةَ وَآتُواْ الزَّكَاةَ ثُمَّ تَوَلَّيْتُمْ إِلاَّ قَلِيلاً مِّنكُمْ وَأَنتُم مُّعْرِضُونَ}}<ref> و (یاد کنید) آنگاه را که از بنی اسرائیل پیمان گرفتیم که جز خداوند را نپرستید و با پدر و مادر و خویشاوند و یتیمان و بیچارگان نیکی کنید و با مردم سخن خوب بگویید و نماز را بر پا دارید و زکات بدهید؛ سپس جز اندکی از شما، پشت کردید در حالی که (از حق) رویگردان بودید؛ سوره بقره، آیه:۸۳.</ref>. بسیاری از [[مفسران]] مخاطبان [[آیه]] را [[بنی‌اسرائیل]] دانسته‌‌اند که [[خداوند]] [[پایبندی]] به [[احکام شرعی]] را به آنان [[دستور]] داده است. [[ذکر]] [[نماز]] و [[زکات]] برای این است که از میان [[عبادات]] بدنی [[نماز]] و در میان [[عبادات]] [[مالی]] [[زکات]] [[برترین]] است<ref>التبیان، ج ۱، ص ۱۹۴ـ۱۹۶؛ مجمع البیان، ج ۱، ص ۲۱۳؛ تفسیر‌‌قرطبی، ج ۱، ص ۲۳۵؛ ج ۲، ص ۱۴.</ref>. برخی نیز [[آیه]] را اشاره به [[اعمال]] روز فطر می‌‌دانند که شامل [[نماز]] و [[زکات]] فطره است<ref>تفسیر منسوب به امام عسکری{{ع}}، ج ۱، ص ۲۳۲؛ تفسیر عیاشی، ج ۱، ص ۴۲؛ البرهان، ج ۱، ص ۲۰۴.</ref>.
*از [[دستورات]] اکید و مکرر [[خدا]] به [[بنی‌اسرائیل]] [[برپایی نماز]] و ادای [[زکات]] است: {{متن قرآن| وَأَقِيمُواْ الصَّلاةَ وَآتُواْ الزَّكَاةَ وَارْكَعُواْ مَعَ الرَّاكِعِينَ}}<ref> و نماز را برپا دارید و زکات بدهید و با نمازگزاران نماز بگزارید؛ سوره بقره، آیه:۴۳.</ref> و نیز {{متن قرآن|وَإِذْ أَخَذْنَا مِيثَاقَ بَنِي إِسْرَائِيلَ لاَ تَعْبُدُونَ إِلاَّ اللَّهَ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَذِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينِ وَقُولُواْ لِلنَّاسِ حُسْنًا وَأَقِيمُواْ الصَّلاةَ وَآتُواْ الزَّكَاةَ ثُمَّ تَوَلَّيْتُمْ إِلاَّ قَلِيلاً مِّنكُمْ وَأَنتُم مُّعْرِضُونَ}}<ref> و (یاد کنید) آنگاه را که از بنی اسرائیل پیمان گرفتیم که جز خداوند را نپرستید و با پدر و مادر و خویشاوند و یتیمان و بیچارگان نیکی کنید و با مردم سخن خوب بگویید و نماز را بر پا دارید و زکات بدهید؛ سپس جز اندکی از شما، پشت کردید در حالی که (از حق) رویگردان بودید؛ سوره بقره، آیه:۸۳.</ref>. بسیاری از [[مفسران]] مخاطبان [[آیه]] را [[بنی‌اسرائیل]] دانسته‌‌اند که [[خداوند]] [[پایبندی]] به [[احکام شرعی]] را به آنان [[دستور]] داده است. ذکر [[نماز]] و [[زکات]] برای این است که از میان [[عبادات]] بدنی [[نماز]] و در میان [[عبادات]] [[مالی]] [[زکات]] [[برترین]] است<ref>التبیان، ج ۱، ص ۱۹۴ـ۱۹۶؛ مجمع البیان، ج ۱، ص ۲۱۳؛ تفسیر‌‌قرطبی، ج ۱، ص ۲۳۵؛ ج ۲، ص ۱۴.</ref>. برخی نیز [[آیه]] را اشاره به [[اعمال]] روز فطر می‌‌دانند که شامل [[نماز]] و [[زکات]] فطره است<ref>تفسیر منسوب به امام عسکری{{ع}}، ج ۱، ص ۲۳۲؛ تفسیر عیاشی، ج ۱، ص ۴۲؛ البرهان، ج ۱، ص ۲۰۴.</ref>.
*[[تمسک]] [[امام صادق]] و [[امام رضا]] ({{ع}}) به این [[آیه]] در [[اثبات]] [[وجوب]] [[نماز]] و [[زکات]] فطره گزارش شده است<ref>البرهان، ج ۱، ص ۲۰۴.</ref>. [[صدرالمتألهین]] با اشاره به [[شرط ایمان]] در [[پذیرش اعمال]]، از این [[آیه]] [[مأمور]] بودن [[اهل کتاب]] به [[فروع]] را برداشت کرده است<ref>تفسیر صدرالمتالهین، ج ۳، ص ۲۴۳.</ref>. برخی در [[تأیید]] اشاره این [[آیه]] به [[بنی‌اسرائیل]] و با استشهاد به {{متن قرآن|وَارْكَعُواْ مَعَ الرَّاكِعِينَ}} معتقدند چون [[نماز]] [[یهودیان]] [[رکوع]] ندارد، بخش نخست [[آیه]] [[دستور]] به آنان و بخش دوم {{متن قرآن|وَارْكَعُواْ مَعَ الرَّاكِعِينَ}} مختص [[مسلمانان]] است<ref>مجمع البیان، ج ۱، ص ۲۱۳.</ref>؛ امّا با توجه به اینکه با [[نزول قرآن]] [[بنی‌اسرائیل]] [[مأمور]] به همه [[دستورات]] [[قرآن]] بوده‌‌اند، این [[تفسیر]] دور از واقع به نظر می‌‌رسد، به همین [[دلیل]] بسیاری از [[مفسران]] توجیهاتی مطرح کرده‌‌اند که با توجه به اینکه در صدر [[آیه]] امر به [[اقامه نماز]] شده، تکرار آن با جمله {{متن قرآن|وَارْكَعُواْ مَعَ الرَّاكِعِينَ}} این‌‌گونه قابل توجیه است که این قسمت از [[آیه]] به [[نماز جماعت]] یا [[تواضع]] در برابر [[عظمت]] [[الهی]] اشاره دارد<ref>البرهان، ج ۱، ص ۲۰۴؛ کنزالدقایق، ج ۱، ص ۴۰۰ـ۴۰۱.</ref><ref>[[ابوالفضل روحی|روحی، ابوالفضل]]، [[بنی اسرائیل (مقاله)|بنی اسرائیل]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۶ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۶، ص ۲۳۶.</ref>.
*[[تمسک]] [[امام صادق]] و [[امام رضا]] ({{ع}}) به این [[آیه]] در [[اثبات]] [[وجوب]] [[نماز]] و [[زکات]] فطره گزارش شده است<ref>البرهان، ج ۱، ص ۲۰۴.</ref>. [[صدرالمتألهین]] با اشاره به [[شرط ایمان]] در [[پذیرش اعمال]]، از این [[آیه]] [[مأمور]] بودن [[اهل کتاب]] به [[فروع]] را برداشت کرده است<ref>تفسیر صدرالمتالهین، ج ۳، ص ۲۴۳.</ref>. برخی در [[تأیید]] اشاره این [[آیه]] به [[بنی‌اسرائیل]] و با استشهاد به {{متن قرآن|وَارْكَعُواْ مَعَ الرَّاكِعِينَ}} معتقدند چون [[نماز]] [[یهودیان]] [[رکوع]] ندارد، بخش نخست [[آیه]] [[دستور]] به آنان و بخش دوم {{متن قرآن|وَارْكَعُواْ مَعَ الرَّاكِعِينَ}} مختص [[مسلمانان]] است<ref>مجمع البیان، ج ۱، ص ۲۱۳.</ref>؛ امّا با توجه به اینکه با [[نزول قرآن]] [[بنی‌اسرائیل]] [[مأمور]] به همه [[دستورات]] [[قرآن]] بوده‌‌اند، این [[تفسیر]] دور از واقع به نظر می‌‌رسد، به همین [[دلیل]] بسیاری از [[مفسران]] توجیهاتی مطرح کرده‌‌اند که با توجه به اینکه در صدر [[آیه]] امر به [[اقامه نماز]] شده، تکرار آن با جمله {{متن قرآن|وَارْكَعُواْ مَعَ الرَّاكِعِينَ}} این‌‌گونه قابل توجیه است که این قسمت از [[آیه]] به [[نماز جماعت]] یا [[تواضع]] در برابر [[عظمت]] [[الهی]] اشاره دارد<ref>البرهان، ج ۱، ص ۲۰۴؛ کنزالدقایق، ج ۱، ص ۴۰۰ـ۴۰۱.</ref><ref>[[ابوالفضل روحی|روحی، ابوالفضل]]، [[بنی اسرائیل (مقاله)|بنی اسرائیل]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۶ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۶، ص ۲۳۶.</ref>.
===[[عبادت خدا]]، [[احسان به والدین]] و [[دستگیری از یتیمان]] و [[بینوایان]]===
===[[عبادت خدا]]، [[احسان به والدین]] و [[دستگیری از یتیمان]] و [[بینوایان]]===
خط ۹۷: خط ۹۷:
*براساس برخی گزارش‌های [[تاریخی]]، [[خداوند]] برای راسخ‌‌تر شدن [[ایمان]] [[بنی اسرائیل]] اجساد همه [[لشکریان]] [[فرعون]] را در دریا [[غرق]] کرد؛ ولی [[جسد]] [[فرعون]] را به ساحل آورد تا [[حقارت]] او روشن شود و [[بنی‌اسرائیل]] در [[مرگ]] او تردیدی نکنند<ref>تفسیر قمی، ج ۱، ص ۳۴۴؛ جامع‌‌البیان، مج ۷، ج ۱۱، ص ۲۱۵؛ روض‌‌الجنان، ج ۱۰، ص ۱۹۸.</ref>؛ امّا آنان به رغم دیدن چنین معجزاتی پس از [[نجات]] باز به بت‌‌پرستی روی آوردند{{متن قرآن|وَجَاوَزْنَا بِبَنِي إِسْرَائِيلَ الْبَحْرَ فَأَتَوْا عَلَى قَوْمٍ يَعْكُفُونَ عَلَى أَصْنَامٍ لَّهُمْ قَالُواْ يَا مُوسَى اجْعَل لَّنَا إِلَهًا كَمَا لَهُمْ آلِهَةٌ قَالَ إِنَّكُمْ قَوْمٌ تَجْهَلُونَ }}<ref> و بنی اسرائیل را از دریا گذراندیم آنگاه آنان به قومی رسیدند که به پرستش بت‌هایی که داشتند رو آورده بودند ، گفتند: ای موسی! برای ما خدایی بگمار چنان که آنان خدایانی دارند، (موسی) گفت: به راستی که شما قومی نادانید؛ سوره اعراف، آیه:۱۳۸.</ref>.
*براساس برخی گزارش‌های [[تاریخی]]، [[خداوند]] برای راسخ‌‌تر شدن [[ایمان]] [[بنی اسرائیل]] اجساد همه [[لشکریان]] [[فرعون]] را در دریا [[غرق]] کرد؛ ولی [[جسد]] [[فرعون]] را به ساحل آورد تا [[حقارت]] او روشن شود و [[بنی‌اسرائیل]] در [[مرگ]] او تردیدی نکنند<ref>تفسیر قمی، ج ۱، ص ۳۴۴؛ جامع‌‌البیان، مج ۷، ج ۱۱، ص ۲۱۵؛ روض‌‌الجنان، ج ۱۰، ص ۱۹۸.</ref>؛ امّا آنان به رغم دیدن چنین معجزاتی پس از [[نجات]] باز به بت‌‌پرستی روی آوردند{{متن قرآن|وَجَاوَزْنَا بِبَنِي إِسْرَائِيلَ الْبَحْرَ فَأَتَوْا عَلَى قَوْمٍ يَعْكُفُونَ عَلَى أَصْنَامٍ لَّهُمْ قَالُواْ يَا مُوسَى اجْعَل لَّنَا إِلَهًا كَمَا لَهُمْ آلِهَةٌ قَالَ إِنَّكُمْ قَوْمٌ تَجْهَلُونَ }}<ref> و بنی اسرائیل را از دریا گذراندیم آنگاه آنان به قومی رسیدند که به پرستش بت‌هایی که داشتند رو آورده بودند ، گفتند: ای موسی! برای ما خدایی بگمار چنان که آنان خدایانی دارند، (موسی) گفت: به راستی که شما قومی نادانید؛ سوره اعراف، آیه:۱۳۸.</ref>.
*برخی [[آیات]] شمار [[معجزات الهی]] برای [[بنی‌اسرائیل]] را ۹ تا ذکر کرده است:{{متن قرآن| وَلَقَدْ آتَيْنَا مُوسَى تِسْعَ آيَاتٍ بَيِّنَاتٍ فَاسْأَلْ بَنِي إِسْرَائِيلَ إِذْ جَاءَهُمْ فَقَالَ لَهُ فِرْعَوْنُ إِنِّي لَأَظُنُّكَ يَا مُوسَى مَسْحُورًا}}<ref> و به راستی به موسی نه نشانه آشکار دادیم؛ از بنی اسرائیل بپرس هنگامی را که وی نزد آنان آمد و فرعون به او گفت: ای موسی! من تو را جادوزده می‌دانم؛ سوره اسراء، آیه:۱۰۱.</ref>.
*برخی [[آیات]] شمار [[معجزات الهی]] برای [[بنی‌اسرائیل]] را ۹ تا ذکر کرده است:{{متن قرآن| وَلَقَدْ آتَيْنَا مُوسَى تِسْعَ آيَاتٍ بَيِّنَاتٍ فَاسْأَلْ بَنِي إِسْرَائِيلَ إِذْ جَاءَهُمْ فَقَالَ لَهُ فِرْعَوْنُ إِنِّي لَأَظُنُّكَ يَا مُوسَى مَسْحُورًا}}<ref> و به راستی به موسی نه نشانه آشکار دادیم؛ از بنی اسرائیل بپرس هنگامی را که وی نزد آنان آمد و فرعون به او گفت: ای موسی! من تو را جادوزده می‌دانم؛ سوره اسراء، آیه:۱۰۱.</ref>.
*[[مفسران]] درباره این ۹ [[نشانه]] [[اختلاف]] کرده‌‌اند. [[علامه طباطبایی]] با [[اعتقاد]] به اینکه مجموع [[معجزات]] بیش از ۹ تاست، [[ذکر]] این تعداد [[معجزه]] را به احتمال اشاره به [[معجزات]] [[موسی]]{{ع}} برای [[دعوت]] [[فرعون]] دانسته است<ref>المیزان، ج ۱۳، ص ۲۱۸.</ref>. برخی با استناد به روایتی از [[امام صادق]]{{ع}} این نشانه‌‌ها را عصای [[موسی]]{{ع}}، [[طوفان]]، بلای ملخ، بلای قورباغه ، بلای‌‌ خون شدن رودها و دریاها، بردن کوه طور بر فراز سر آنان، [[نزول]] {{متن قرآن|الْمَنَّ وَالسَّلْوَى}} و شکافته شدن دریا ذکر کرده‌‌اند<ref> البرهان، ج ۳، ص ۵۹۷.</ref>. در برخی از [[تفاسیر]] دیگر، این موارد با اندکی تفاوت بیان شده است<ref>تفسیر قمی، ج ۲، ص ۲۸؛ تفسیر عیاشی، ج ۲، ص ۳۱۸؛ التبیان، ج ۶، ص ۵۲۷.</ref><ref>[[ابوالفضل روحی|روحی، ابوالفضل]]، [[بنی اسرائیل (مقاله)|بنی اسرائیل]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۶ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۶، ص ۲۳۶.</ref>.
*[[مفسران]] درباره این ۹ [[نشانه]] [[اختلاف]] کرده‌‌اند. [[علامه طباطبایی]] با [[اعتقاد]] به اینکه مجموع [[معجزات]] بیش از ۹ تاست، ذکر این تعداد [[معجزه]] را به احتمال اشاره به [[معجزات]] [[موسی]]{{ع}} برای [[دعوت]] [[فرعون]] دانسته است<ref>المیزان، ج ۱۳، ص ۲۱۸.</ref>. برخی با استناد به روایتی از [[امام صادق]]{{ع}} این نشانه‌‌ها را عصای [[موسی]]{{ع}}، [[طوفان]]، بلای ملخ، بلای قورباغه ، بلای‌‌ خون شدن رودها و دریاها، بردن کوه طور بر فراز سر آنان، [[نزول]] {{متن قرآن|الْمَنَّ وَالسَّلْوَى}} و شکافته شدن دریا ذکر کرده‌‌اند<ref> البرهان، ج ۳، ص ۵۹۷.</ref>. در برخی از [[تفاسیر]] دیگر، این موارد با اندکی تفاوت بیان شده است<ref>تفسیر قمی، ج ۲، ص ۲۸؛ تفسیر عیاشی، ج ۲، ص ۳۱۸؛ التبیان، ج ۶، ص ۵۲۷.</ref><ref>[[ابوالفضل روحی|روحی، ابوالفضل]]، [[بنی اسرائیل (مقاله)|بنی اسرائیل]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۶ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۶، ص ۲۳۶.</ref>.


==عوامل [[سرزنش]] [[بنی‌اسرائیل]] در [[قرآن]]==
==عوامل [[سرزنش]] [[بنی‌اسرائیل]] در [[قرآن]]==
۲۱۸٬۲۱۰

ویرایش