←جابر بن عبدالله انصاری در گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
* [[جابر]] [[راوی]] بسیاری از [[احادیث]] معروف [[شیعه]] است، از جمله: [[حدیث غدیر]]، [[حدیث ثقلین]]، [[حدیث انا مدینة العلم]]، [[حدیث منزلت]]، [[حدیث ردالشمس]]. همچنین وی [[راوی]] احادیثی مانند [[حدیث لوح]] بود که در آن [[پیامبر]]، [[امامان]] پس از خود را نام میبرد. [[امام علی]]{{ع}} در [[نهج البلاغه]] خطاب به [[جابر]] میفرماید: ای [[جابر]]، [[دین]] و [[دنیا]] بر چهار پایه [[استوار]] است: [[دانایی]] که [[دانش]] خود را بهکار گیرد، [[نادانی]] که از [[آموختن]] سر باز نزند، بخشندهای که از [[بخشش]] [[بخل]] نورزد و [[ناداری]] که [[آخرت]] خویش به [[دنیا]] نفروشد. پس آنگاه که [[دانا]]، [[دانش]] خود را ناچیز انگارد، [[نادان]] هم از [[آموختن]] سر باز زند و آنگاه که ثروتمند از [[احسان]] و [[انفاق]] [[بخل]] ورزد، نادار نیز [[آخرت]] خویش به [[دنیا]] فروشد. ای [[جابر]]، آنکه [[نعمتهای الهی]] بر او زیاد شود نیازهای [[مردم]] بدو گسترش یابد. پس آنکه به خاطر [[خدا]] انجام [[وظیفه]] کند، ثروتش بیمه شود و آنکه دست رد به سینه [[فقیران]] زند، در معرض [[زوال]] و فنا قرار گیرد<ref>نهج البلاغه، حکمت ۳۶۴: {{متن حدیث|"لِجَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الْأَنْصَارِیِّ:یَا جَابِرُ قِوَامُ الدِّینِ وَ الدُّنْیَا بِأَرْبَعَةٍ عَالِمٍ مُسْتَعْمِلٍ عِلْمَهُ وَ جَاهِلٍ لَا یَسْتَنْکِفُ أَنْ یَتَعَلَّمَ وَ جَوَادٍ لَا یَبْخَلُ بِمَعْرُوفِهِ وَ فَقِیرٍ لَا یَبِیعُ آخِرَتَهُ بِدُنْیَاهُ فَإِذَا ضَیَّعَ الْعَالِمُ عِلْمَهُ اسْتَنْکَفَ الْجَاهِلُ أَنْ یَتَعَلَّمَ وَ إِذَا بَخِلَ الْغَنِیُّ بِمَعْرُوفِهِ بَاعَ الْفَقِیرُ آخِرَتَهُ بِدُنْیَاهُ یَا جَابِرُ مَنْ کَثُرَتْ نِعَمُ اللَّهِ عَلَیْهِ کَثُرَتْ حَوَائِجُ النَّاسِ إِلَیْهِ فَمَنْ قَامَ لِلَّهِ فِیهَا بِمَا یَجِبُ فِیهَا عَرَّضَهَا لِلدَّوَامِ وَ الْبَقَاءِ وَ مَنْ لَمْ یَقُمْ فِیهَا بِمَا یَجِبُ عَرَّضَهَا لِلزَّوَالِ وَ الْفَنَاءِ"}}</ref>»<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص 231- 232.</ref>. | * [[جابر]] [[راوی]] بسیاری از [[احادیث]] معروف [[شیعه]] است، از جمله: [[حدیث غدیر]]، [[حدیث ثقلین]]، [[حدیث انا مدینة العلم]]، [[حدیث منزلت]]، [[حدیث ردالشمس]]. همچنین وی [[راوی]] احادیثی مانند [[حدیث لوح]] بود که در آن [[پیامبر]]، [[امامان]] پس از خود را نام میبرد. [[امام علی]]{{ع}} در [[نهج البلاغه]] خطاب به [[جابر]] میفرماید: ای [[جابر]]، [[دین]] و [[دنیا]] بر چهار پایه [[استوار]] است: [[دانایی]] که [[دانش]] خود را بهکار گیرد، [[نادانی]] که از [[آموختن]] سر باز نزند، بخشندهای که از [[بخشش]] [[بخل]] نورزد و [[ناداری]] که [[آخرت]] خویش به [[دنیا]] نفروشد. پس آنگاه که [[دانا]]، [[دانش]] خود را ناچیز انگارد، [[نادان]] هم از [[آموختن]] سر باز زند و آنگاه که ثروتمند از [[احسان]] و [[انفاق]] [[بخل]] ورزد، نادار نیز [[آخرت]] خویش به [[دنیا]] فروشد. ای [[جابر]]، آنکه [[نعمتهای الهی]] بر او زیاد شود نیازهای [[مردم]] بدو گسترش یابد. پس آنکه به خاطر [[خدا]] انجام [[وظیفه]] کند، ثروتش بیمه شود و آنکه دست رد به سینه [[فقیران]] زند، در معرض [[زوال]] و فنا قرار گیرد<ref>نهج البلاغه، حکمت ۳۶۴: {{متن حدیث|"لِجَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الْأَنْصَارِیِّ:یَا جَابِرُ قِوَامُ الدِّینِ وَ الدُّنْیَا بِأَرْبَعَةٍ عَالِمٍ مُسْتَعْمِلٍ عِلْمَهُ وَ جَاهِلٍ لَا یَسْتَنْکِفُ أَنْ یَتَعَلَّمَ وَ جَوَادٍ لَا یَبْخَلُ بِمَعْرُوفِهِ وَ فَقِیرٍ لَا یَبِیعُ آخِرَتَهُ بِدُنْیَاهُ فَإِذَا ضَیَّعَ الْعَالِمُ عِلْمَهُ اسْتَنْکَفَ الْجَاهِلُ أَنْ یَتَعَلَّمَ وَ إِذَا بَخِلَ الْغَنِیُّ بِمَعْرُوفِهِ بَاعَ الْفَقِیرُ آخِرَتَهُ بِدُنْیَاهُ یَا جَابِرُ مَنْ کَثُرَتْ نِعَمُ اللَّهِ عَلَیْهِ کَثُرَتْ حَوَائِجُ النَّاسِ إِلَیْهِ فَمَنْ قَامَ لِلَّهِ فِیهَا بِمَا یَجِبُ فِیهَا عَرَّضَهَا لِلدَّوَامِ وَ الْبَقَاءِ وَ مَنْ لَمْ یَقُمْ فِیهَا بِمَا یَجِبُ عَرَّضَهَا لِلزَّوَالِ وَ الْفَنَاءِ"}}</ref>»<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص 231- 232.</ref>. | ||
== | ==جابر بن عبدالله انصاری در گزیده [[دانشنامه امیرالمؤمنین]]== | ||
[[ابو عبد الله]] [[جابر]] بن [[عبد الله]] بن عمرو [[انصاری]]، از [[صحابیان]] بلندآوازهای بود که روزگاری دراز بزیست. او در [[شب]] [[تاریخی]] و سرنوشتساز [[پیمان]] بستنِ یثربیان با [[پیامبر خدا]] برای [[دفاع]] و [[پشتیبانی]] از او (که در [[تاریخ اسلام]] به "[[بیعت عقبه دوم]]" مشهور است)، به همراه پدرش شرکت جُست. چون [[پیامبر]]{{صل}} وارد [[مدینه]] شد، او با آن بزرگوار، [[همراهی]] کرد و در جنگهای [[پیامبر خدا]] در کنار ایشان حاضر بود. [[جابر]] بن [[عبد الله]]، پس از [[پیامبر]]{{صل}} از [[پاسداری]] [[حق]]، تن نزد و از این که [[جایگاه]] والای [[علی]]{{ع}} را فریاد کند، دریغ نکرد. [[امامان]]{{عم}} [[جایگاه]] والای [[جابر]] را در [[شناخت]] [[مکانت]] [[ائمه]]{{عم}} و [[درک عمیق]] او از جریانهای پس از [[پیامبر خدا]] و [[معارف]] ویژه [[تشیع]]، و [[فهم]] نافذ او را از ژرفای [[قرآن]] ستودهاند و او را از معدود کسانی دانستهاند که پس از [[پیامبر خدا]]، راه دگری نجست و بر [[صراط مستقیم]]، پای فشرد. گفتیم که او روزگاری دراز بپایید و بدینسان، نام ارجمند او در میان [[صحابیان]] [[امام علی]]، [[امام حسن]]، [[امام حسین]]، [[امام سجاد]] و [[امام باقر]]{{عم}} آمده است. او حامل [[سلام]] پیامر [[خدا]] برای [[امام باقر]]{{ع}} بود. [[جابر]] در [[جنگ]] [[صِفین]]، همراه مولا{{ع}} بود. او اولین کسی است که پس از حادثه [[کربلا]] بر [[مزار]] [[شهیدان]]، حضور یافته و بر ابا [[عبد الله]] الحسین{{ع}} سرشک فشانده است. [[روایات]] منقول از او درباره مولا{{ع}}، نقلهای [[تفسیری]] بر جای مانده از او، و گفتگوها و مناظرات او، همه وهمه نشان دهنده استوارگامی، نیکاندیشی و [[ایمان]] ژرف و [[باور]] پایدار اوست. "[[صحیفه]] [[جابر]]" نیز مشهور است. او [[عثمان]] را [[یاری]] نکرده بود. از این رو، [[حجاج]] بن [[یوسف]]، به قصد [[خوار]] کردن وی، بر دست او [[مُهر]] زد. [[جابر]] به سال ۷۸ [[هجری]] [[زندگی]] را بدرود گفت<ref>[[محمد محمدی ریشهری|محمدی ریشهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین (کتاب)|گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین]]، ص ۸۳۲.</ref>. | [[ابو عبد الله]] [[جابر]] بن [[عبد الله]] بن عمرو [[انصاری]]، از [[صحابیان]] بلندآوازهای بود که روزگاری دراز بزیست. او در [[شب]] [[تاریخی]] و سرنوشتساز [[پیمان]] بستنِ یثربیان با [[پیامبر خدا]] برای [[دفاع]] و [[پشتیبانی]] از او (که در [[تاریخ اسلام]] به "[[بیعت عقبه دوم]]" مشهور است)، به همراه پدرش شرکت جُست. چون [[پیامبر]]{{صل}} وارد [[مدینه]] شد، او با آن بزرگوار، [[همراهی]] کرد و در جنگهای [[پیامبر خدا]] در کنار ایشان حاضر بود. [[جابر]] بن [[عبد الله]]، پس از [[پیامبر]]{{صل}} از [[پاسداری]] [[حق]]، تن نزد و از این که [[جایگاه]] والای [[علی]]{{ع}} را فریاد کند، دریغ نکرد. [[امامان]]{{عم}} [[جایگاه]] والای [[جابر]] را در [[شناخت]] [[مکانت]] [[ائمه]]{{عم}} و [[درک عمیق]] او از جریانهای پس از [[پیامبر خدا]] و [[معارف]] ویژه [[تشیع]]، و [[فهم]] نافذ او را از ژرفای [[قرآن]] ستودهاند و او را از معدود کسانی دانستهاند که پس از [[پیامبر خدا]]، راه دگری نجست و بر [[صراط مستقیم]]، پای فشرد. گفتیم که او روزگاری دراز بپایید و بدینسان، نام ارجمند او در میان [[صحابیان]] [[امام علی]]، [[امام حسن]]، [[امام حسین]]، [[امام سجاد]] و [[امام باقر]]{{عم}} آمده است. او حامل [[سلام]] پیامر [[خدا]] برای [[امام باقر]]{{ع}} بود. [[جابر]] در [[جنگ]] [[صِفین]]، همراه مولا{{ع}} بود. او اولین کسی است که پس از حادثه [[کربلا]] بر [[مزار]] [[شهیدان]]، حضور یافته و بر ابا [[عبد الله]] الحسین{{ع}} سرشک فشانده است. [[روایات]] منقول از او درباره مولا{{ع}}، نقلهای [[تفسیری]] بر جای مانده از او، و گفتگوها و مناظرات او، همه وهمه نشان دهنده استوارگامی، نیکاندیشی و [[ایمان]] ژرف و [[باور]] پایدار اوست. "[[صحیفه]] [[جابر]]" نیز مشهور است. او [[عثمان]] را [[یاری]] نکرده بود. از این رو، [[حجاج]] بن [[یوسف]]، به قصد [[خوار]] کردن وی، بر دست او [[مُهر]] زد. [[جابر]] به سال ۷۸ [[هجری]] [[زندگی]] را بدرود گفت<ref>[[محمد محمدی ریشهری|محمدی ریشهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین (کتاب)|گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین]]، ص ۸۳۲.</ref>. | ||