آل الله

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.

این مدخل مرتبط با بحث اهل بیت است. "اهل بیت" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

آل الله در قرآن | آل الله در حدیث | آل الله در کلام اسلامی | آل الله در فلسفه اسلامی | آل الله در عرفان اسلامی | آل الله در معارف و سیره حسینی

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل اهل بیت (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

آل اللّه این تعبیر، هم دربارۀ اهل بیت پیامبر(ص) به‌کار رفته است، هم دربارۀ قریش.

مقدمه

• از آنجا که قریش، در خانۀ خدا و کلیددار و سرپرست کعبه بودند و امور مسجد الحرام به دست آنان بود، آل اللّه نامیده مى‌شدند. به فرمودۀ حضرت صادق(ع): «"إِنَّمَا سُمُّوا آلِ اللَّهِ لِأَنَّهُمْ فی بیت اللَّهِ الْحَرَامِ"» به خاندان پیامبر خدا(ص) نیز آل اللّه گفته شده و خود اهل بیت(ع)، با این عنوان از خویش یاد کرده‌اند، چون انتساب شدید به خدا و دین دارند و دودمان خدایى محسوب مى‌شوند. در زیارتنامه‌هاى اهل بیت، خطاب «السَّلَامُ علیکم یا آلِ االله» آمده است، حسین بن على(ع) نیز دودمان پیامبر را آل خدا نامیده است: «نَحْنُ آلُ اللَّهِ وَ وَرَثَةِ رَسُولَهُ» مرحوم علامه امینى مکرّر هنگام یادکرد از فضایل خاندان رسالت، از آنان با عنوان آل اللّه یاد کرده است.
• مقصود از آل االله و خاندان خدا، اهل بیت پیامبر(ص)‌اند. امام حسین خود و دودمان پیامبر را آل الله دانسته است، آنجا که می‌فرماید: «نَحْنُ آلُ اللَّهِ وَ وَرَثَةِ رَسُولَهُ» در زیارت نیمه رجب امام حسین نیز می‌خوانیم: «السَّلَامُ علیکم یا آلِ االله» که به عنوان زیارت اربعین هم نقل شده است. این، بخاطر شدت ارتباط و انتساب عترت پیامبر و امام حسین با خداوند و دین اوست و گویاخدایی‌اند و از دودمان خدا. تعبیر آل الله را جابربن عبدالله انصاری هنگام حضور بر سر مزار حسین بن علی در اربعین شهادتش در زیارتی که خوانده، به کار برده است. به قریش نیز آل الله می‌گفته‌اند، زیرا در خانه توحید و مسجد الحرام بودند و با خانه خدا مرتبط بودند. امام صادق(ع) می‌فرماید: «أَنَّما سَمَّوْا آلِ اللَّهُ، لا نَهِمُ فی بیت اللَّهِ الْحَرَامِ» به‌ویژه که عظمت قریش با تولد پیامبر اسلام در میان آنان افزایش یافت و با بعثت آن رسول خدا(ص)، انتسابشان به خداوند افزون‌تر شد و عظمت قریش فی العرب و سموا آل الله

جستارهای وابسته

منابع

• محدثی، جواد، فرهنگ غدیر
• محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا

پانویس