پرش به محتوا

روح القدس در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۲۶: خط ۲۶:
# [[امام صادق]]{{ع}} فرمودند:<ref>صفار، محمد بن حسن، بصائرالدرجات، ج ۱، ص ۴۴۷</ref> {{متن حدیث|فِی الْأَنْبِیَاءِ وَ الْأَوْصِیَاءِ خَمْسَةُ أَرْوَاحٍ رُوحُ الْبَدَنِ وَ رُوحُ الْقُدُسِ وَ رُوحُ الْقُوَّةِ وَ رُوحُ الشَّهْوَةِ وَ رُوحُ الْإِیمَانِ‏ وَ فِی الْمُؤْمِنِینَ أَرْبَعَةُ أَرْوَاحٍ أَفْقَدُهَا رُوحُ الْقُدُسِ وَ رُوحُ الْبَدَنِ وَ رُوحُ الشَّهْوَةِ وَ رُوحُ الْإِیمَانِ وَ فِی الْکُفَّارِ ثَلَاثَةُ أَرْوَاحٍ رُوحُ الْبَدَنِ وَ رُوحُ الْقُوَّةِ وَ رُوحُ الشَّهْوَةِ ثُمَّ قَالَ رُوحُ‏ الْإِیمَانِ‏ یُلَازِمُ‏ الْجَسَدَ مَا لَمْ‏ یَعْمَلْ‏ بِکَبِیرَةٍ فَإِذَا عَمِلَ بِکَبِیرَةٍ فَارَقَهُ الرُّوحُ وَ رُوحُ الْقُدُسِ مَنْ سَکَنَ فِیهِ فَإِنَّهُ لَا یَعْمَلُ بِکَبِیرَةٍ أَبَداً}}<ref>ر.ک. تحریری، محمد باقر، جلوه‌های لاهوتی، ص ۲۱۰؛ شاکر، محمد تقی، منابع علم امام در قرآن و روایات، ص ۱۹</ref>
# [[امام صادق]]{{ع}} فرمودند:<ref>صفار، محمد بن حسن، بصائرالدرجات، ج ۱، ص ۴۴۷</ref> {{متن حدیث|فِی الْأَنْبِیَاءِ وَ الْأَوْصِیَاءِ خَمْسَةُ أَرْوَاحٍ رُوحُ الْبَدَنِ وَ رُوحُ الْقُدُسِ وَ رُوحُ الْقُوَّةِ وَ رُوحُ الشَّهْوَةِ وَ رُوحُ الْإِیمَانِ‏ وَ فِی الْمُؤْمِنِینَ أَرْبَعَةُ أَرْوَاحٍ أَفْقَدُهَا رُوحُ الْقُدُسِ وَ رُوحُ الْبَدَنِ وَ رُوحُ الشَّهْوَةِ وَ رُوحُ الْإِیمَانِ وَ فِی الْکُفَّارِ ثَلَاثَةُ أَرْوَاحٍ رُوحُ الْبَدَنِ وَ رُوحُ الْقُوَّةِ وَ رُوحُ الشَّهْوَةِ ثُمَّ قَالَ رُوحُ‏ الْإِیمَانِ‏ یُلَازِمُ‏ الْجَسَدَ مَا لَمْ‏ یَعْمَلْ‏ بِکَبِیرَةٍ فَإِذَا عَمِلَ بِکَبِیرَةٍ فَارَقَهُ الرُّوحُ وَ رُوحُ الْقُدُسِ مَنْ سَکَنَ فِیهِ فَإِنَّهُ لَا یَعْمَلُ بِکَبِیرَةٍ أَبَداً}}<ref>ر.ک. تحریری، محمد باقر، جلوه‌های لاهوتی، ص ۲۱۰؛ شاکر، محمد تقی، منابع علم امام در قرآن و روایات، ص ۱۹</ref>
# [[ابوحمزه]] [[نقل]] می‌کند<ref>اصول کافی، ج ١، ص ٢٧٣، ح ۵</ref> از امام صادق{{ع}} درباره علمشان پرسیدم که آیا آن را همچون [[علوم]] دیگر افراد از دهان [[مردم]] فرا می‌گیرند یا در کتابی است که در نزد آنان است و آن را می‌خوانند و علومی را می‌آموزند؟ [[امام]] فرمودند: «مسأله از آنچه می‌پنداری بالاتر و مهمتر است! آیا [[آیه قرآن]] را نشنیده‌ای که می‌فرماید: «ای [[پیامبر]] ما بودیم که "[[روح]]" را که از امر ماست به سویت فرستادیم و تو پیش از آن نسبت به کتاب و [[ایمان]] چیزی نمی‌دانستی؟»<ref>سورۀ شوری، آیۀ ۵۲</ref> (...) پس آن هنگام که [[خداوند]] روح را به سوی پیامبر فرستاد، از طریق آن [[آگاهی]] و [[فهم]] کسب نمود، و این روح امری است که [[خداوند]] به هرکس که مشیت‌اش تعلق گیرد اعطا می‌نماید و هرگاه به بنده‌ای اعطا نفرماید، او را [[فهم]] و [[آگاهی]] [[تعلیم]] دهد».<ref>ر.ک. غرویان، محسن، میرباقری، سید محمد حسین، غلامی، محمدرضا، بحثی مبسوط در آموزش عقاید، ص ۴۳؛ شاکر، محمد تقی، منابع علم امام در قرآن و روایات، ص ۱۹؛ عرفانی، محمد نظیر، بررسی علم غیب معصومان در تفاسیر فریقین، ص ۱۹۲؛ رستمی، محمدزمان، آل بویه، طاهره، علم امام، صفحه؟؟؟؛ میرترابی حسینی، زهرة السادات، علم لدنی در قرآن و حدیث، ص ۷۴</ref>
# [[ابوحمزه]] [[نقل]] می‌کند<ref>اصول کافی، ج ١، ص ٢٧٣، ح ۵</ref> از امام صادق{{ع}} درباره علمشان پرسیدم که آیا آن را همچون [[علوم]] دیگر افراد از دهان [[مردم]] فرا می‌گیرند یا در کتابی است که در نزد آنان است و آن را می‌خوانند و علومی را می‌آموزند؟ [[امام]] فرمودند: «مسأله از آنچه می‌پنداری بالاتر و مهمتر است! آیا [[آیه قرآن]] را نشنیده‌ای که می‌فرماید: «ای [[پیامبر]] ما بودیم که "[[روح]]" را که از امر ماست به سویت فرستادیم و تو پیش از آن نسبت به کتاب و [[ایمان]] چیزی نمی‌دانستی؟»<ref>سورۀ شوری، آیۀ ۵۲</ref> (...) پس آن هنگام که [[خداوند]] روح را به سوی پیامبر فرستاد، از طریق آن [[آگاهی]] و [[فهم]] کسب نمود، و این روح امری است که [[خداوند]] به هرکس که مشیت‌اش تعلق گیرد اعطا می‌نماید و هرگاه به بنده‌ای اعطا نفرماید، او را [[فهم]] و [[آگاهی]] [[تعلیم]] دهد».<ref>ر.ک. غرویان، محسن، میرباقری، سید محمد حسین، غلامی، محمدرضا، بحثی مبسوط در آموزش عقاید، ص ۴۳؛ شاکر، محمد تقی، منابع علم امام در قرآن و روایات، ص ۱۹؛ عرفانی، محمد نظیر، بررسی علم غیب معصومان در تفاسیر فریقین، ص ۱۹۲؛ رستمی، محمدزمان، آل بویه، طاهره، علم امام، صفحه؟؟؟؛ میرترابی حسینی، زهرة السادات، علم لدنی در قرآن و حدیث، ص ۷۴</ref>
==ویژگی [[روح القدس]] در [[روایات]]==
ویژگی‌های روح القدس و برخی از نکاتی که می‌‌توان از این روایات برداشت کرد عبارت‌اند از:
# [[اهل بیت]]{{ع}} به سبب [[زندگی]] عادی نمی‌خواهند همواره از روح القدس و بُعد عالی روحشان استفاده کنند بلکه هنگامی که لازم باشد به آن اشراف پیدا کنند، آن را به کار گرفته و از آن استفاده می‌کنند و این [[حقیقت]] مشترک است بین ایشان و [[رسول خدا]]{{صل}} است.<ref>ر.ک. تحریری، محمد باقر، جلوه‌های لاهوتی، ص ۲۱۰</ref>
#در تفاوت [[روح]] الایمان و روح القدس که در روایات بدان اشاره شده بود گفته شده است: روح [[ایمان]] تا هنگامی که [[گناه کبیره]] انجام ندهد با [[بدن]] ملازم است و زمانی که [[گناه]] کبیره‌ای انجام داد، از بدن مفارقت "[[غیبت]]" می‌کند، اما کسی که روح القدس در او قرار گیرد هرگز گناه کبیره انجام نمی‌دهد.<ref>ر.ک. تحریری، محمد باقر، جلوه‌های لاهوتی، ص ۲۱۰</ref>
#برخی از روایات دلالت دارد [[امام]] وقتی به [[امامت]] می‌رسد حامل روح القدس می‌شود ولی از برخی دیگر استفاده می‌شود پیش از امامت هم دارای چنین "[[روحی]]" است مانند [[روایت]]<ref>صفار، محمد بن حسن، بصائرالدرجات، ج ۱، ص ۴۵۳</ref> فرستاده شدن [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} به [[یمن]].<ref>ر.ک. بیابانی اسکویی، محمد، امامت، ص ۱۳۷ ـ ۱۴۰؛ غلامی، اصغر، آفاق علم امام در الکافی، صفحه؟؟؟</ref>
#این روح همواره همراه امام هست و از او [[غایب]] نمی‌شود، زیرا تعبیر به عدم [[غفلت]] و عدم [[سهو]] و [[نسیان]] که در روایات ذکر شده بود را [[امام]] به واسطۀ آن پیدا می‌کند.<ref>ر.ک. بیابانی اسکویی، محمد، امامت، ص ۱۳۷ ـ ۱۴۰؛ غلامی، اصغر، آفاق علم امام در الکافی، صفحه؟؟؟</ref>
#در برخی از [[روایات]] آمده بود [[روح القدس]] بزرگتر از [[جبرئیل]] و [[میکائیل]] بوده و از جنس [[فرشتگان]] نیست زیرا با توجه به [[سوره قدر]] که [[روح]] به [[ملائکه]] عطف شده ثابت می‌گردد، روح القدس از ملائکه نیست زیرا عطف مقتضی مغایرات است.<ref>ر.ک. شیخ زاده، قاسم، رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا، ص ۶۴ ـ ۶۵</ref>
# [[امامان]]{{ع}} بسیاری از [[علوم]] شگفت‌انگیز خود را از طریق روح القدس به‌دست می‌آورده‌اند.<ref>ر.ک. شیخ زاده، قاسم، رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا، ص ۶۴ ـ ۶۵</ref>


==روح القدس منبعی برای [[علم امامان]]==
==روح القدس منبعی برای [[علم امامان]]==
خط ۳۱: خط ۴۰:


روح القدس عنوانی است که بر کل مسئله [[علم]] و سرچشمهٔ [[علم امام]] [[سایه]] می‌افکند و به تعبیری روح القدس لازمه و شرط شئِ برای تحقق و تبلور [[آگاهی]] و ایجاد مجاری علم، برای [[امام]] می‌باشد. روح القدس نیروی غیبی و مرموز [[الهی]] است که نشان‌گر مرتبه‌ای بلند و والا از [[مقام علمی]] و [[معنوی]] و [[دلیل]] بر [[قرب]] فراوان به [[پروردگار]] [[متعال]] می‌باشد<ref>ر.ک. شاکر، محمد تقی، منابع علم امام در قرآن و روایات، ص ۱۹</ref> ثمره [[تسدید]]، [[توفیق]] و تأییدی که [[روح القدس]] به همراه خود دارد، نلغزیدن، به [[خطا]] نرفتن و مؤدب شدن به [[آداب]] [[الهی]] است که همه اینها ریشه در [[معرفت]]، [[علم]] و [[رؤیت]] حقایق و [[جایگاه]] آن یعنی [[روح]] دارد.<ref>ر.ک. شاکر، محمد تقی، منابع علم امام در قرآن و روایات، ص ۱۹</ref> براساس آنچه در منابع [[دینی]] آمده، [[بندگان]] برگزیدۀ [[خداوند]] که دارای ضمیری صاف و پیراسته از آلایش‌های مادّی‌اند، گاهی به [[لطف الهی]] و از طریق "[[القاء روح]]" بر یک رشته حقایق و امور [[پنهان]] از حسّ، [[آگاه]] می‌گردند<ref>ر.ک. میرترابی حسینی، زهرة السادات، علم لدنی در قرآن و حدیث، ص ۷۴</ref>.
روح القدس عنوانی است که بر کل مسئله [[علم]] و سرچشمهٔ [[علم امام]] [[سایه]] می‌افکند و به تعبیری روح القدس لازمه و شرط شئِ برای تحقق و تبلور [[آگاهی]] و ایجاد مجاری علم، برای [[امام]] می‌باشد. روح القدس نیروی غیبی و مرموز [[الهی]] است که نشان‌گر مرتبه‌ای بلند و والا از [[مقام علمی]] و [[معنوی]] و [[دلیل]] بر [[قرب]] فراوان به [[پروردگار]] [[متعال]] می‌باشد<ref>ر.ک. شاکر، محمد تقی، منابع علم امام در قرآن و روایات، ص ۱۹</ref> ثمره [[تسدید]]، [[توفیق]] و تأییدی که [[روح القدس]] به همراه خود دارد، نلغزیدن، به [[خطا]] نرفتن و مؤدب شدن به [[آداب]] [[الهی]] است که همه اینها ریشه در [[معرفت]]، [[علم]] و [[رؤیت]] حقایق و [[جایگاه]] آن یعنی [[روح]] دارد.<ref>ر.ک. شاکر، محمد تقی، منابع علم امام در قرآن و روایات، ص ۱۹</ref> براساس آنچه در منابع [[دینی]] آمده، [[بندگان]] برگزیدۀ [[خداوند]] که دارای ضمیری صاف و پیراسته از آلایش‌های مادّی‌اند، گاهی به [[لطف الهی]] و از طریق "[[القاء روح]]" بر یک رشته حقایق و امور [[پنهان]] از حسّ، [[آگاه]] می‌گردند<ref>ر.ک. میرترابی حسینی، زهرة السادات، علم لدنی در قرآن و حدیث، ص ۷۴</ref>.


==نتیجه گیری==
==نتیجه گیری==
۱۱۷٬۳۴۶

ویرایش