امامت در معارف دعا و زیارات: تفاوت میان نسخه‌ها

امامت در معارف دعا و زیارات (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۴ نوامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۱:۲۲

۶٬۸۲۲ بایت اضافه‌شده ، ‏۲۴ نوامبر ۲۰۲۰

←‏جستارهای وابسته

دیداریویکی‌متن

Jaafari

مدیران

۷۶٬۱۲۱

ویرایش

@@ خط ۱۶: / خط ۱۶: @@
 اهمّ مباحثی که [[امام سجاد]]{{ع}} پیرامون امامت مطرح می‌کند حول سه محور می‌چرخد: ۱ - [[ویژگی‌های امام]]؛ ۲ - وظایف و [[مسئولیت‌های امام]]؛ ۳ - وظایف مردم نسبت به امام.<ref>[[ام‌البنین خالقیان|خالقیان، ام‌البنین]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «امامت»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۸۶.</ref>
+==[[ویژگی‌های امام]]==
+*'''[[عصمت]]''': یکی از اصلی‌ترین ویژگی‌های هر [[امام]] [[شیعه]] عصمت است که با استفاده از [[قاعده لطف]] و [[حکمت الهی]] [[اثبات]] می‌گردد. از آنجا که امام{{ع}} تمام [[مسئولیت‌ها]] و [[وظایف]] [[پیامبر]]{{صل}} را به جز دریافت و [[ابلاغ وحی]] به عهده دارد، بنابراین باید همچون پیامبر{{صل}} عصمتی همه جانبه داشته باشد. [[امام سجاد]]{{ع}} با بیان {{متن حدیث|أَطَايِبِ‏ أَهْلِ‏ بَيْتِهِ‏}}<ref>دعای ۴۷.</ref> به ویژگی انحصاری [[اهل]] بیتی که منزه از نقائص و دور از تمام [[زشتی‌ها]] و متصف به تمام [[صفات کمالیه]] و [[معصوم]] می‌باشد، اشاره می‌کند؛ و همچنین با تأکید بر [[تطهیر]] و [[پاکی]] آنان از [[رجس]] و [[پلیدی]] به خواست [[خداوند]]، {{متن حدیث|وَ طَهَّرْتَهُمْ مِنَ الرِّجْسِ وَ الدَّنَسِ تَطْهِيراً بِإِرَادَتِكَ}}<ref>دعای ۴۷.</ref> به نحو دیگری به [[عصمت ائمه]] اشاره می‌نماید. بنابراین یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های [[اهل‌بیت]] برای [[منصب]] والای [[امامت]] پاکی و عصمت ایشان است. [[حضرت]] با آوردن این سخنان، به مضمون [[آیه]] {{متن قرآن|إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا}}<ref>«جز این نیست که خداوند می‌خواهد از شما اهل بیت هر پلیدی را بزداید و شما را به شایستگی پاک گرداند» سوره احزاب، آیه ۳۳.</ref> اشاره می‌نماید و در [[حقیقت]] مصداق واقعی [[اهل بیت]] را همانا [[معصومین]]{{عم}} معرفی می‌کند. امام سجاد{{ع}} تنها به تطهیر اهل‌بیت اشاره ننموده بلکه می‌فرماید: {{متن حدیث|تَطْهِيراً بِإِرَادَتِكَ}} تا [[اراده الهی]] را در این تطهیر بیشتر نمودار سازد و به [[مردم]] اعلام کند که [[جانشین پیامبر]] با [[اراده خداوند]] این [[مقامات]] را کسب نموده و [[شایسته]] امامت شده است؛ لذا هر کسی شایسته این [[مقام]] نیست. این [[کلام]] حضرت خود اعتراضی است به کسانی که بعد از [[رحلت پیامبر]]{{صل}} خودسرانه، [[اراده]] بی‌تدبیرانه خودشان را بر اراده الهی ترجیح دادند و [[حق]] [[ائمه]]{{عم}} را نادیده گرفتند و بر این [[خاندان]] [[مطهر]] [[ستم‌ها]] روا داشتند. امام سجاد{{ع}} در جای جای [[صحیفه]] برای [[دفاع]] از [[مقام امامت]]، با صلوات‌های مکرر از ائمه{{ع}} با تعابیری همچون “طیّبین، طاهرین، انجبین، [[ابرار]]، [[اخیار]]، صفوه” یاد می‌کند<ref>دعاهای ۲، ۶، ۱۷، ۲۴، ۳۴،۴۳.</ref>. این ویژگی‌ها علاوه بر خاص نمودن [[مقام]] این بزرگواران، تأکیدی بر [[مقام عصمت]] و [[پاکی]] ایشان است.
+*'''[[برگزیده الهی]]''': یکی از [[شرایط امام]] وجود [[نصّ]] بر [[امامت]] اوست. [[امام سجاد]]{{ع}} از ویژگی برجسته [[اهل‌بیت]]{{عم}} که همان [[برگزیدگی]] [[الهی]] است چنین یاد می‌کند: {{متن حدیث|الَّذِينَ اخْتَرْتَهُمْ لِأَمْرِكَ}}<ref>دعای ۴۷.</ref> مقصود از [[اختیار]] و [[برگزیدن]] اهل‌بیت این است که [[خداوند]] هم از نظر [[تکوین]] و [[خلقت]] و هم از نظر [[تشریع]] آنان را [[برگزیده]] است. بنابراین دیگران در [[انتخاب امام]] اختیاری ندارند و امامت امری [[منصوص]] می‌باشد. همچنین [[حضرت]] با عطف “عترت” بر “محمد”<ref>نیایش سی‌و‌چهارم.</ref> به [[برتری]] و برگزیدگی [[خاندان]] [[عترت]] بر سایر آفریده‌ها تأکید نموده است.
+*'''[[خلیفه خدا]]''': امام سجاد{{ع}} [[ائمه]]{{عم}} را خلیفه‌های [[خدا]] بر روی [[زمین]] و [[حجت‌های الهی]] بر [[بندگان]] می‌داند و بر آنها [[درود]] می‌فرستد<ref>نیایش چهل‌و‌هفتم.</ref>.
+*'''بهره‌مندی از [[علم الهی]]''': امام سجاد{{ع}} [[امامان]]{{عم}} را خزینه‌دار علم الهی<ref>نیایش چهل‌و‌هفتم.</ref> می‌داند؛ به این معنا که خداوند [[علم غیب]] - به استثنای [[علم]] اختصاصی - را به اهل‌بیت{{عم}} [[افاضه]] نموده تا آن را در [[خدمت]] [[هدایت]] [[انسان‌ها]] به کار برند. این علم مستقل و ذاتی نیست؛ بلکه لدنّی و [[خدادادی]] است و بهره‌مندی ائمه از آن، انتخابی و اختیاری است یعنی هرگاه [[اراده]] کنند [[آگاه]] می‌شوند.
+*'''شفاعت‌کنندگان''': امام سجاد{{ع}} به بهره‌مندی اهل‌بیت از [[مقام شفاعت]]<ref>نیایش چهل‌و‌دوم.</ref> اشاره می‌کند و اینکه [[مؤمن]] نباید به [[عمل صالح]] خویش [[اطمینان]] کرده و [[دل]] ببندد بلکه باید به مقام شفاعت [[پیامبر]] و اهل‌بیت [[امیدوار]] باشد<ref>نیایش چهل‌و‌هشتم.</ref>.
+* [[گواهان]] الهی: امام سجاد{{ع}} ائمه را به عنوان گواهان الهی معرفی می‌نماید<ref>نیایش دوم.</ref>.
+*'''[[ملجأ]] و [[پناهگاه]] [[مردم]]''': امام سجاد{{ع}} [[امام]] هر زمانه‌ای را ملجأ و پناهگاه [[مؤمنین]] می‌داند<ref>نیایش چهل‌و‌هفتم.</ref>.<ref>[[ام‌البنین خالقیان|خالقیان، ام‌البنین]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «امامت»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۸۷.</ref>
 == جستارهای وابسته ==