توبه در حدیث: تفاوت میان نسخه‌ها

==مقدمه==

#[[محمّد بن مسلم]] از [[امام باقر]]{{ع}} و یا [[امام صادق]]{{ع}} [[نقل]] می‌‌نماید، که ایشان در [[تفسیر]] [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|فَمَنْ جَاءَهُ مَوْعِظَةٌ مِنْ رَبِّهِ فَانْتَهَى فَلَهُ مَا سَلَفَ}}<ref>«پس کسانی که اندرزی از پروردگارشان به آنان برسد و (از رباخواری) باز ایستند، آنچه گذشته، از آن آنهاست» سوره بقره، آیه ۲۷۵.</ref> فرمودند: "منظور از [[موعظه]]، همان [[توبه]] است"<ref>{{متن حدیث| عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَحَدِهِمَا{{ع}} فِي قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ: فَمَنْ جَاءَهُ مَوْعِظَةٌ مِنْ رَبِّهِ فَانْتَهَى فَلَهُ مَا سَلَفَ قَالَ الْمَوْعِظَةُ التَّوْبَةُ}}؛ اصول کافی، ج۲، ص۴۳۱. </ref>؛  

#[[ابوصباح کنانی]] گوید: از [[امام صادق]]{{ع}} درباره [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا تُوبُوا إِلَى اللَّهِ تَوْبَةً نَصُوحًا}}<ref>«ای مؤمنان! به سوی خداوند توبه‌ای راستین کنید» سوره تحریم، آیه ۸.</ref> پرسیدم، آن [[حضرت]] فرمودند: "منظور از [[توبه]] نصوح، آن است که [[بنده]] از [[گناه]] [[توبه]] کند و پس از آن هرگز به آن روی نیاورد". [[محمّد بن فضیل]] نیز گوید: از [[امام کاظم]]{{ع}} در همین مورد سؤال کردم، آن [[حضرت]] نیز فرمودند: منظور از [[توبه]] نصوح، آن است که [[بنده]] از [[گناه]] [[توبه]] کند و پس از آن هرگز به آن روی نیاورد؛ و در میان [[بندگان]]، [[خداوند]] [[گناه]] کاران [[توبه]] کننده را بیشتر از همه [[دوست]] می‌‌دارد" <ref>{{متن حدیث| عَنْ أَبِي الصَّبَّاحِ الْكِنَانِيِّ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ{{ع}} عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا تُوبُوا إِلَى اللَّهِ تَوْبَةً نَصُوحًا قَالَ يَتُوبُ الْعَبْدُ مِنَ الذَّنْبِ ثُمَّ لَا يَعُودُ فِيهِ. قَالَ مُحَمَّدُ بْنُ الْفُضَيْلِ سَأَلْتُ عَنْهَا أَبَا الْحَسَنِ{{ع}} فَقَالَ يَتُوبُ مِنَ الذَّنْبِ ثُمَّ لَا يَعُودُ فِيهِ وَ أَحَبُّ الْعِبَادِ إِلَى اللَّهِ تَعَالَى الْمُفَتَّنُونَ التَّوَّابُونَ}}؛ اصول کافی، ج۲، ص۴۳۲.</ref>؛  

#[[امام باقر]]{{ع}} فرمودند: "آن کس که از [[گناه]] [[توبه]] کند، مانند کسی است که اصلاً [[گناه]] نکرده؛ امّا آن کس که از [[گناه]] [[استغفار]] کند در حالی که آن را مجدّداً انجام می‌‌دهد، مانند کسی است که به [[استهزاء]] [[توبه]] پرداخته است". <ref>{{متن حدیث| عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ{{ع}} قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ التَّائِبُ مِنَ الذَّنْبِ كَمَنْ لَا ذَنْبَ لَهُ وَ الْمُقِيمُ عَلَى الذَّنْبِ وَ هُوَ مُسْتَغْفِرٌ مِنْهُ كَالْمُسْتَهْزِئِ}}؛ اصول کافی، ج۲، ص۴۳۵.</ref>؛  

#[[امام باقر]]{{ع}} فرمودند: "[[خداوند متعال]] به [[حضرت داود]]{{ع}} [[وحی]] فرستاد که: به سوی [[بنده]] من [[دانیال]] برو و به او بگو: گناهی انجام دادی و تو را بخشیدم، باز گناهی انجام دادی و تو را بخشیدم، و باز گناهی انجام دادی و تو را بخشیدم؛ اما اگر برای مرتبه چهارم [[گناه]] کنی دیگر تو را نخواهم بخشید. [[حضرت داود]]{{ع}} به نزد [[دانیال]] آمد و گفت: من فرستاده [[خداوند]] به سوی تو هستم، [[خداوند]] این‌گونه می‌‌فرماید که: ای [[دانیال]]! گناهی انجام دادی و تو را بخشیدم، باز گناهی انجام دادی و تو را بخشیدم، و باز گناهی انجام دادی و تو را بخشیدم؛ اما اگر برای مرتبه چهارم [[گناه]] کنی دیگر تو را نخواهم بخشید. [[دانیال]] نیز گفت: ای [[فرستاده خدا]]! [[پیام]] او را به کمال به من رسانیدی. پس از آن، چون [[سحر]] شد [[دانیال]] برخاست و به [[مناجات]] با [[حضرت حق]] پرداخت و گفت: پروردگارا! پیامبرت [[داود]] برایم از جانب تو خبر آورد که من گناهی انجام دادم و تو مرا بخشیدی، و باز گناهی انجام دادم و تو مرا بخشیدی، و باز گناهی انجام دادم و تو مرا بخشیدی، و از جانب تو خبر داد که اگر من در مرتبه چهارم باز [[گناه]] کنم تو مرا نخواهی بخشید؛ امّا به [[عزّت]] تو قسم اگر تو خود مرا از [[گناه]] برکنار نداری باز [[گناه]] می‌‌کنم!، باز [[گناه]] می‌کنم!، و باز [[گناه]] می‌کنم!" <ref>{{متن حدیث| عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ{{ع}} قَالَ: إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَوْحَى إِلَى دَاوُدَ{{ع}} أَنِ ائْتِ عَبْدِي دَانِيَالَ فَقُلْ لَهُ إِنَّكَ عَصَيْتَنِي فَغَفَرْتُ لَكَ وَ عَصَيْتَنِي فَغَفَرْتُ لَكَ وَ عَصَيْتَنِي فَغَفَرْتُ لَكَ فَإِنْ أَنْتَ عَصَيْتَنِيَ الرَّابِعَةَ لَمْ أَغْفِرْ لَكَ فَأَتَاهُ دَاوُدُ ع فَقَالَ يَا دَانِيَالُ إِنَّنِي رَسُولُ اللَّهِ إِلَيْكَ وَ هُوَ يَقُولُ لَكَ إِنَّكَ عَصَيْتَنِي فَغَفَرْتُ لَكَ وَ عَصَيْتَنِي فَغَفَرْتُ لَكَ وَ عَصَيْتَنِي فَغَفَرْتُ لَكَ فَإِنْ أَنْتَ عَصَيْتَنِيَ الرَّابِعَةَ لَمْ أَغْفِرْ لَكَ فَقَالَ لَهُ دَانِيَالُ قَدْ أَبْلَغْتَ يَا نَبِيَّ اللَّهِ فَلَمَّا كَانَ فِي السَّحَرِ قَامَ دَانِيَالُ فَنَاجَى رَبَّهُ فَقَالَ يَا رَبِّ إِنَّ دَاوُدَ نَبِيَّكَ أَخْبَرَنِي عَنْكَ أَنَّنِي قَدْ عَصَيْتُكَ فَغَفَرْتَ لِي وَ عَصَيْتُكَ فَغَفَرْتَ لِي وَ عَصَيْتُكَ فَغَفَرْتَ لِي وَ أَخْبَرَنِي عَنْكَ أَنَّنِي إِنْ عَصَيْتُكَ الرَّابِعَةَ لَمْ تَغْفِرْ لِي فَوَ عِزَّتِكَ لَئِنْ لَمْ تَعْصِمْنِي لَأَعْصِيَنَّكَ ثُمَّ لَأَعْصِيَنَّكَ ثُمَّ لَأَعْصِيَنَّكَ}}؛ اصول کافی، ج۲، ص۴۳۵.</ref>؛  

#[[امام صادق]]{{ع}} فرمودند: "[[خداوند]] به‌واسطه [[توبه]] [[بنده]] مؤمنش آن چنان شادمان می‌‌شود، که شما به هنگامی که گمشده‌ای را بیابید شادمان می‌‌شوید"<ref>{{متن حدیث| عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ{{ع}} قَالَ: إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَفْرَحُ بِتَوْبَةِ عَبْدِهِ الْمُؤْمِنِ إِذَا تَابَ كَمَا يَفْرَحُ أَحَدُكُمْ بِضَالَّتِهِ إِذَا وَجَدَهَا}}؛ اصول کافی، ج۲، ص۴۳۶.</ref>؛  

#[[امام صادق]]{{ع}} فرمودند: چون [[بنده]] گناهی انجام دهد، از صبح تا شب به او [[فرصت]] داده می‌‌شود، اگر در این مدت استغفارکرد آن [[گناه]] بر او نوشته نمی‌شود" <ref>{{متن حدیث| عَنْ زُرَارَةَ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ{{ع}} يَقُولُ إِنَّ الْعَبْدَ إِذَا أَذْنَبَ ذَنْباً أُجِّلَ مِنْ غُدْوَةٍ إِلَى اللَّيْلِ فَإِنِ اسْتَغْفَرَ اللَّهَ لَمْ يُكْتَبْ عَلَيْهِ}}؛ اصول کافی، ج۲، ص۴۳۷.</ref>؛