←مقدمه
(←مقدمه) |
|||
خط ۱: | خط ۱: | ||
==[[مادر امام سجاد در معارف و سیره حسینی]]== | |||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
مرحوم [[کلینی]] در معرفی مادر امام مینویسد: مادرش [[سلامه]] دختر [[یزدگرد]] فرزند شهریار فرزند شیرویه خسروپرویز بود و یزدگرد آخرین [[پادشاه]] [[ایرانیان]] (ساسانیان) بود<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۴۶۶.</ref> و از [[امام باقر]]{{ع}} [[نقل]] کرده فرمود: وقتی دختر [[یزدگرد]] را به [[مسجد]] مدینه آوردند، سخنی گفت که [[عمر]] [[تصور]] کرد به او [[فحش]] میدهد و [[تصمیم]] [[مجازات]] او را داشت. [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} فرمود: تو چنین حقی نداری؛ او را در [[انتخاب]] یکی از [[مسلمانان]] [[آزاد]] بگذار. عمر پذیرفت و او [[امام حسین]]{{ع}} را انتخاب کرد. امیرالمؤمنین پرسید: نامت چیست؟ گفت: [[جهان]] شاه. فرمود: [[شهربانو]] هستی. آنگاه به حسین فرمود: ای [[اباعبدالله]]، از این، [[بهترین]] شخص روی [[زمین]] برای تو متولد میشود. از او [[علی بن الحسین]]{{ع}} متولد شد. کلینی (م۳۲۹) پس از [[نقل روایت]] میافزاید: به [[امام سجاد]]{{ع}} {{متن حدیث|ابْنُ الْخِيَرَتَيْنِ}}: “پسر دو برگزیده” میگفتند؛ [[برگزیده خدا]] از [[عرب]]، [[هاشم]] و از [[عجم]]، [[فارس]]. [[روایت]] است که [[ابو اسود دؤلی]] دراین باره شعری دارد<ref>{{متن حدیث|وَ إِنَّ غُلَاماً بَيْنَ كِسْرى و هَاشِمٍ *** لَأَكْرَمُ مَنْ نِيطَتْ عَلَيْهِ التَّمَائِم}}.</ref> که میگوید “پسری که از یک سو به [[هاشم]] و از سوی دیگر به کسری میرسد، گرامیترین [[فرزندی]] است که به او بازوبند بستهاند”<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۴۶۶؛ سیدجواد مصطفوی، ترجمه اصول کافی، ج۲، ص۳۶۹ (با اندکی تلخیص).</ref>. | مرحوم [[کلینی]] در معرفی مادر امام مینویسد: مادرش [[سلامه]] دختر [[یزدگرد]] فرزند شهریار فرزند شیرویه خسروپرویز بود و یزدگرد آخرین [[پادشاه]] [[ایرانیان]] (ساسانیان) بود<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۴۶۶.</ref> و از [[امام باقر]]{{ع}} [[نقل]] کرده فرمود: وقتی دختر [[یزدگرد]] را به [[مسجد]] مدینه آوردند، سخنی گفت که [[عمر]] [[تصور]] کرد به او [[فحش]] میدهد و [[تصمیم]] [[مجازات]] او را داشت. [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} فرمود: تو چنین حقی نداری؛ او را در [[انتخاب]] یکی از [[مسلمانان]] [[آزاد]] بگذار. عمر پذیرفت و او [[امام حسین]]{{ع}} را انتخاب کرد. امیرالمؤمنین پرسید: نامت چیست؟ گفت: [[جهان]] شاه. فرمود: [[شهربانو]] هستی. آنگاه به حسین فرمود: ای [[اباعبدالله]]، از این، [[بهترین]] شخص روی [[زمین]] برای تو متولد میشود. از او [[علی بن الحسین]]{{ع}} متولد شد. کلینی (م۳۲۹) پس از [[نقل روایت]] میافزاید: به [[امام سجاد]]{{ع}} {{متن حدیث|ابْنُ الْخِيَرَتَيْنِ}}: “پسر دو برگزیده” میگفتند؛ [[برگزیده خدا]] از [[عرب]]، [[هاشم]] و از [[عجم]]، [[فارس]]. [[روایت]] است که [[ابو اسود دؤلی]] دراین باره شعری دارد<ref>{{متن حدیث|وَ إِنَّ غُلَاماً بَيْنَ كِسْرى و هَاشِمٍ *** لَأَكْرَمُ مَنْ نِيطَتْ عَلَيْهِ التَّمَائِم}}.</ref> که میگوید “پسری که از یک سو به [[هاشم]] و از سوی دیگر به کسری میرسد، گرامیترین [[فرزندی]] است که به او بازوبند بستهاند”<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۴۶۶؛ سیدجواد مصطفوی، ترجمه اصول کافی، ج۲، ص۳۶۹ (با اندکی تلخیص).</ref>. | ||
خط ۵: | خط ۶: | ||
[[اختلاف]] درباره نام و نسب مادر امام سجاد{{ع}} بسیار است مانند: شاه زنان، شهربانو، شهربانویه، جهانشاه<ref>حسن بن موسی نوبختی، فرق الشیعه، ص۵۳.</ref>، جهانبانو، خوله، بره، سلافه<ref>محمد بن محمد شعیری، جامع الاخبار، ص۸۲.</ref>، غزاله، جیداء، شهبانو<ref>ناصر بن عبدالسید مطرزی، المغرب، ص۲۵۹.</ref>، [[سلامه]]، حلوه، جدا، [[کیهان]] شاه<ref>ابن فندق، لباب الأنساب، ج۱، ص۳۴۷-۳۴۹.</ref>، حرار<ref>احمد بن ابی یعقوب یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۲۴۲، وی دختر یزدگرد بود و میافزاید: حسین به او غزاله میگفت.</ref> و شهرناز<ref>مجمل التواریخ و القصص، ص۴۵۶.</ref> ذکر کردهاند<ref> [[علی اکبر ذاکری|اکبر ذاکری، علی]]، [[درآمدی بر سیره معصومان در کتابهای چهارگانه شیعه (کتاب)|درآمدی بر سیره معصومان در کتابهای چهارگانه شیعه]]، ص ۲۵۴ ـ 257؛ [[فضلالله خالقیان|خالقیان، فضلالله]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «امام سجاد»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۷۸.</ref>. | [[اختلاف]] درباره نام و نسب مادر امام سجاد{{ع}} بسیار است مانند: شاه زنان، شهربانو، شهربانویه، جهانشاه<ref>حسن بن موسی نوبختی، فرق الشیعه، ص۵۳.</ref>، جهانبانو، خوله، بره، سلافه<ref>محمد بن محمد شعیری، جامع الاخبار، ص۸۲.</ref>، غزاله، جیداء، شهبانو<ref>ناصر بن عبدالسید مطرزی، المغرب، ص۲۵۹.</ref>، [[سلامه]]، حلوه، جدا، [[کیهان]] شاه<ref>ابن فندق، لباب الأنساب، ج۱، ص۳۴۷-۳۴۹.</ref>، حرار<ref>احمد بن ابی یعقوب یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۲۴۲، وی دختر یزدگرد بود و میافزاید: حسین به او غزاله میگفت.</ref> و شهرناز<ref>مجمل التواریخ و القصص، ص۴۵۶.</ref> ذکر کردهاند<ref> [[علی اکبر ذاکری|اکبر ذاکری، علی]]، [[درآمدی بر سیره معصومان در کتابهای چهارگانه شیعه (کتاب)|درآمدی بر سیره معصومان در کتابهای چهارگانه شیعه]]، ص ۲۵۴ ـ 257؛ [[فضلالله خالقیان|خالقیان، فضلالله]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «امام سجاد»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۷۸.</ref>. | ||
==زمان اسارت== | ==زمان اسارت== | ||
درباره زمان اسارت [[مادر]] [[علی بن الحسین]]{{ع}} سه قول است: | درباره زمان اسارت [[مادر]] [[علی بن الحسین]]{{ع}} سه قول است: |