جز
جایگزینی متن - 'محل' به 'محل'
(←منابع) |
جز (جایگزینی متن - 'محل' به 'محل') |
||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
در وجه تسمیهٔ [[بتریه]] اقوال مختلفی بیان کرده‌اند که نمی‌توان به تمامی بر آنها [[اعتماد]] کرد. بنابر نقل کشّی این گروه نزد [[زید بن علی]]{{ع}} آمدند و چون به [[دوستی]] [[ابوبکر]] و [[عمر]] [[اعتقاد]] داشتند [[زید]] از آنها [[برائت]] جست و گفت: "آیا از [[فاطمه]] برائت می‌جویید؟ از امر ما بریدید؛ [[خدا]] شما را منقطع کند!".<ref>{{عربی|"أ تتبرّءون من فاطمة؟! بترتم أمرنا، بتركم اللّه"}}؛ رجال کشی، ج۲، ص۵۰۴.</ref> در قول مشهور دیگری که بیشتر نزد [[اهل سنت]] رایج است سبب این نام‌گذاری، انتساب این [[فرقه]] به "[[کثیر النواء]]" است که ابتر (دست [[بریده]]) بوده است.<ref> ر.ک: ابوالحسن اشعری، مقالات الإسلامیین واختلاف المصلین، ص۶۸.</ref> این فرقه را به سبب انتساب به [[حسن بن صالح بن حی]] "[[صالحیه]]" نیز خوانده‌اند.<ref>ر.ک: طوسی، الرجال، ص۱۳۰؛ سمعانی، الانساب، ج۱، ۲۸۰ و ج۳، ص۵۱۱.</ref> | در وجه تسمیهٔ [[بتریه]] اقوال مختلفی بیان کرده‌اند که نمی‌توان به تمامی بر آنها [[اعتماد]] کرد. بنابر نقل کشّی این گروه نزد [[زید بن علی]]{{ع}} آمدند و چون به [[دوستی]] [[ابوبکر]] و [[عمر]] [[اعتقاد]] داشتند [[زید]] از آنها [[برائت]] جست و گفت: "آیا از [[فاطمه]] برائت می‌جویید؟ از امر ما بریدید؛ [[خدا]] شما را منقطع کند!".<ref>{{عربی|"أ تتبرّءون من فاطمة؟! بترتم أمرنا، بتركم اللّه"}}؛ رجال کشی، ج۲، ص۵۰۴.</ref> در قول مشهور دیگری که بیشتر نزد [[اهل سنت]] رایج است سبب این نام‌گذاری، انتساب این [[فرقه]] به "[[کثیر النواء]]" است که ابتر (دست [[بریده]]) بوده است.<ref> ر.ک: ابوالحسن اشعری، مقالات الإسلامیین واختلاف المصلین، ص۶۸.</ref> این فرقه را به سبب انتساب به [[حسن بن صالح بن حی]] "[[صالحیه]]" نیز خوانده‌اند.<ref>ر.ک: طوسی، الرجال، ص۱۳۰؛ سمعانی، الانساب، ج۱، ۲۸۰ و ج۳، ص۵۱۱.</ref> | ||
در تعریف بتری‌مذهبان گفته‌اند باورهای آنان آمیزه‌ای از [[اعتقادات]] اهل سنت و [[شیعه]] بوده است. به تعبیر [[نوبختی]]: "اینان ابتدا به [[ولایت علی]] [[دعوت]] کردند و سپس آن را با [[خلافت ابوبکر]] و عمر [[درهم]] آمیختند".<ref>نوبختی، فرق الشیعه، ص۵۷.</ref> در واقع نزدیک‌ترین فرقهٔ [[شیعی]] به اهل سنت بتریه است و ازاین‌رو معمولاً [[عالمان]] و بزرگان این فرقه بین اهل سنت [[مرجع]] و معتبر بوده‌اند.<ref> برای نمونه ر.ک: ابن‌حزم، المحلی، ج۲، ص۲۸۹.</ref> اگر دقیق‌تر بنگریم آنان در [[عقاید]] به شیعه نزدیک‌اند و در [[فقه]] به اهل سنت، و بیش از همه به فقه [[ابوحنیفه]]، متمایل‌اند؛ به‌ویژه که ابوحنفیه در [[کوفه]] یعنی | در تعریف بتری‌مذهبان گفته‌اند باورهای آنان آمیزه‌ای از [[اعتقادات]] اهل سنت و [[شیعه]] بوده است. به تعبیر [[نوبختی]]: "اینان ابتدا به [[ولایت علی]] [[دعوت]] کردند و سپس آن را با [[خلافت ابوبکر]] و عمر [[درهم]] آمیختند".<ref>نوبختی، فرق الشیعه، ص۵۷.</ref> در واقع نزدیک‌ترین فرقهٔ [[شیعی]] به اهل سنت بتریه است و ازاین‌رو معمولاً [[عالمان]] و بزرگان این فرقه بین اهل سنت [[مرجع]] و معتبر بوده‌اند.<ref> برای نمونه ر.ک: ابن‌حزم، المحلی، ج۲، ص۲۸۹.</ref> اگر دقیق‌تر بنگریم آنان در [[عقاید]] به شیعه نزدیک‌اند و در [[فقه]] به اهل سنت، و بیش از همه به فقه [[ابوحنیفه]]، متمایل‌اند؛ به‌ویژه که ابوحنفیه در [[کوفه]] یعنی محل استقرار [[امامان]] [[زیدی]]، همانند [[احمد بن عیسی بن زید]]<ref> رجال‌شناسان زیدی دربارهٔ تاریخ وفات و تولد احمد بن عیسی با تقریب سخن گفته‌اند و چندین سال متفاوت از جمله سال‌های ۱۵۸ تا ۲۴۰ ق را ذکر کرده‌اند. ر.ک: ابن‌ابی‌رجال، مطلع البدور ومجمع البحور، ج۱، ص۲۸۶.</ref>، حضور داشته است.<ref> ر.ک: ابوزهره، تاریخ المذاهب الاسلامیه، ص۶۳۴.</ref> شاید به همین دلیل است که [[عالمان]] امامی نیز آنها را در [[احکام فقهی]] خارج از فرقه‌های [[شیعی]] به حساب آورده‌اند؛ برای نمونه [[شیخ مفید]] و دیگران [[بتریه]] را در [[احکام]] [[وقف]] از گروه [[شیعیان]] مستثنا کرده‌اند.<ref>ر.ک: مفید، المقنعه، ص۶۵۴؛ ابن‌حمزة طوسی، الوسیله، ص۳۷۱.</ref> شاید [[نوبختی]] نیز به همین سبب ضعفای [[زیدیه]] را عجلیه می‌داند که از جملهٔ آنها بتریه‌اند. | ||
در برخی [[روایات]] امامی [[دین]] این گروه [[مذمت]] شده است<ref>ر.ک: رجال کشی، ج۲، ص۴۹۹.</ref> و حتی [[پیش‌بینی]] شده که آنان از [[مخالفان]] [[قائم]] خواهند بود. در روایتی طولانی آمده است که قائم بعد از خروج به [[کوفه]] می‌رود و شانزده هزار نفر از بتریه در [[جنگ]] با او کشته می‌شوند.<ref>ر.ک: طبری، دلائل الامامة، ص۴۵۵.</ref> در [[درستی]] این خبر باید تردید کرد؛ زیرا [[راوی]] آن [[ابوالجارود]] است که خود [[بانی]] فرقهٔ [[جارودیه]] از زیدیه است که در بسیاری از [[اعتقادات]] با بتریه [[مخالف]] بوده‌اند. ضمن آنکه در دوران [[امامت]] [[امام باقر]]{{ع}}، که این [[روایت]] به او منسوب است، هنوز [[قیام زید]] آغاز نشده بود تا فرقه‌های منشعب از زیدیه به وجود آیند. | در برخی [[روایات]] امامی [[دین]] این گروه [[مذمت]] شده است<ref>ر.ک: رجال کشی، ج۲، ص۴۹۹.</ref> و حتی [[پیش‌بینی]] شده که آنان از [[مخالفان]] [[قائم]] خواهند بود. در روایتی طولانی آمده است که قائم بعد از خروج به [[کوفه]] می‌رود و شانزده هزار نفر از بتریه در [[جنگ]] با او کشته می‌شوند.<ref>ر.ک: طبری، دلائل الامامة، ص۴۵۵.</ref> در [[درستی]] این خبر باید تردید کرد؛ زیرا [[راوی]] آن [[ابوالجارود]] است که خود [[بانی]] فرقهٔ [[جارودیه]] از زیدیه است که در بسیاری از [[اعتقادات]] با بتریه [[مخالف]] بوده‌اند. ضمن آنکه در دوران [[امامت]] [[امام باقر]]{{ع}}، که این [[روایت]] به او منسوب است، هنوز [[قیام زید]] آغاز نشده بود تا فرقه‌های منشعب از زیدیه به وجود آیند. | ||