رزق در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

رزق در قرآن (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۲ آوریل ۲۰۲۱، ساعت ۱۲:۳۳

۱۴٬۰۰۳ بایت اضافه‌شده ، ‏۲۲ آوریل ۲۰۲۱

←‏منشا رزق

دیداریویکی‌متن

Msadeq

مدیران

۱۱۵٬۲۱۳

ویرایش

@@ خط ۶۲: / خط ۶۲: @@
 [[قرآن کریم]] در [[آیات]] فراوانی [[آسمان]]، ([[عالم غیب]]،<ref>المیزان، ج ۱۸، ص ۳۷۵. </ref> یا جهت بالا) <ref> تفسیر صدر المتالهین، ج ۴، ص ۱۵۱؛ المیزان، ج ۷، ص ۲۸۹؛ تفسیر الصراط المستقیم، ج ۴، ص ۴۲۲. </ref> و [[زمین]] را منابع رزق می‌شناساند: {{متن قرآن|قُلْ مَنْ يَرْزُقُكُمْ مِنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ }}<ref>«بگو چه کسی از آسمان و زمین به شما روزی می‌رساند » سوره یونس، آیه ۳۱.</ref>؛ {{متن قرآن|وَفِي السَّمَاءِ رِزْقُكُمْ وَمَا تُوعَدُونَ}}<ref>«و روزی شما و آنچه به شما نوید می‌دهند در آسمان است» سوره ذاریات، آیه ۲۲.</ref> [[آسمان]] با این امور از منابع رزق به شمار می‌آید: تابش [[خورشید و ماه]] و [[ستارگان]] دیگر و [[اختلاف]] مشارق و مغارب که سبب شکل‌گیری فصل‌های چهارگانه است و [[ابر]] که باعث [[ریزش باران]] است<ref>الکشاف، ج ۲، ص ۶. </ref>:  {{متن قرآن| وَأَرْسَلْنَا السَّمَاءَ عَلَيْهِمْ مِدْرَارًا }}<ref>« و بر آنها بارانی یکریز فرو فرستادیم » سوره انعام، آیه ۶.</ref>.<ref> المیزان، ج ۱۸، ص ۳۷۵. </ref>[[زمین]] نیز یا به معنای عالم [[جسمانی]] در برابر عالم [[روحانی]] است و شامل همه چیز حتی جماد، نبات و حیوان می‌شود یا به معنای قطعه مشخصی از کره خاکی است. <ref>التحقیق، ج ۱، ص ۶۸ ـ ۶۹، "ارض".</ref> البته در آیاتی که [[زمین]] را یکی از منابع روزی معرفی می‌کند ظاهرا مقصود کره خاکی است، گرچه برخی زمین را در [[آیه]] {{متن قرآن|وَاخْتِلَافِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ وَمَا أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ السَّمَاءِ مِنْ رِزْقٍ فَأَحْيَا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا وَتَصْرِيفِ الرِّيَاحِ آيَاتٌ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ}}<ref>«و در پیاپی آمدن شب و روز و در بارانی  که خداوند از آسمان فرو می‌بارد و زمین را پس از مردن آن  بدان زنده می‌دارد و در گرداندن  بادها نشانه‌هایی است برای گروهی که خرد می‌ورزند» سوره جاثیه، آیه ۵.</ref> به [[قلب]] [[انسانی]] و [[رزق]] را به [[علم]] <ref>شرح اصول کافی، ج ۱، ص ۱۱۱. </ref> یا زمین را به [[اسفل]] سافلین <ref>شرح فصوص الحکم، ص ۱۱۷۱؛ ممدّالهمم، ص ۶۱۰. </ref> [[تأویل]] کرده‌اند، زیرا اسفلِ ارکان (عناصر) بوده و نسبت زمین به [[آسمان]] را مانند نسبت [[زن]] به مرد دانسته‌اند، زیرا آسمان چون مرد نطفه در [[رحم]] زمین می‌نهد و زمین چون زن پذیرای آن است،<ref>الفتوحات المکیه، ج ۱، ص ۱۳۱؛ صد کلمه، ص ۱۳. </ref> از همین رو [[فلک]] [[قمر]] و ما فوق آن را "آباء" و مادون فلک قمر یعنی عناصر را "امّهات" خوانده‌اند<ref>شرح منظومه، ص ۲۷۸؛ نک: مجموعه آثار، ج ۸، ص ۳۸۶. </ref>.<ref>[[سید رضا اسحاق‌نیا تربتی|اسحاق‌نیا تربتی]] و [[سید مجتبی موسوی|موسوی]]؛ [[رزق (مقاله)|مقاله "رزق"]]؛ [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۱۳ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۱۳.</ref>
-==منشا رزق==
+==منشأ رزق==
-در نگاه [[قرآنی]] [[مخلوقات]] نه تنها در اصل وجود و پیدایششان [[نیازمند]] [[خدا]] هستند، بلکه همه [[شئون]] وجودی آنها به خدای متعالی وابسته است و هیچ استقلالی ندارند و او هر گونه که بخواهد در آنها [[تصرف]] می‌کند. به عبارت دیگر، [[ربوبیت تکوینی]] و [[تشریعی]]، ویژه خداست <ref> آموزش عقاید، ص ۷۸، المیزان، ج ۱۰، ص ۱۴۹. </ref> و هیچ نوع تدبیری در عالم جدای از [[خلق]] و ایجاد او نیست،<ref> المیزان، ج ۱۵، ص ۳۸۵. </ref> بنابراین، مدعای [[مشرکان]] که [[ربوبیت]] [[عالم هستی]] به [[مقربان درگاه خدا]] مانند [[فرشتگان]]، [[جنّ]] و قدّیسان بشری واگذاشته شده و [[شأن]] خدا تنها خلق و ایجاد است پذیرفتنی نیست. <ref>المیزان، ج ۱۷، ص ۲۳۴ ـ ۲۳۵؛ نک: الالهیات، ج ۲، ص ۵۹. </ref> روزی دهندگی به [[مخلوقات]] نیز از [[شئون]] [[ربوبیت تکوینی]] و از مختصات خدای متعالی است <ref>المیزان، ج ۱۰، ص ۱۴۹. </ref> و از این رو اسم [[رازق]] درباره [[خداوند]] به کار برده می‌شود و استعمال این اسم در قالب صیغه [[مبالغه]] در [[آیه]] "اِنَّ اللّهَ هُوَ الرَّزّاقُ ذو القُوَّةِ المَتین" (ذاریات / ۵۱، ۵۸) نیز به اعتبار کثرت مرزوقان است. <ref>المیزان، ج ۱۸، ص ۳۸۹. </ref> البته قصر در آیه مذکور از موارد قصر صفت بر موصوف <ref>مقتنیات الدرر، ج ۱۰، ص ۲۳۹. </ref> و از نوع قصر اضافی و از قسم قصر اِفراد و مراد از آن [[نفی]] رازق بودن بت‌هاست. <ref>التحریر و التنویر، ج ۲۷، ص ۴۸. </ref> اشکال: با وجود [[حصر]] رازقیت در [[خدا]] در این آیه، چرا در [[قرآن کریم]] این صفت به [[بندگان]] نیز اسناد داده شده است، چنان که در آیه ۱۱۴ [[مائده]] / ۵ خداوند [[بهترین]] رازق‌ها شمرده شده: "واَنتَ خَیرُ الرّازِقینَ"<ref>التبیان،ج ۴، ص ۶۲؛ المیزان، ج ۶، ص ۲۳۶. </ref> یا در آیه ۵ [[نساء]] / ۴ اولیای [[یتیمان]] سفیه از اینکه افزون بر احتیاجات ضروری، [[اموال]] آنها را در اختیارشان قرار دهند [[نهی]] و به دادن [[رزق]] و [[پوشاک]] ایشان سفارش شده‌اند: "ولا تُؤتوا السُّفَهاءَ اَمولَکُمُ الَّتی جَعَلَ اللّهُ لَکُم قِیـمـًا وارزُقوهُم فِیها واکسوهُم وقولوا لَهُم قَولاً مَعروفا". (نساء / ۴، ۵) پاسخ: آیه در صدد حصر رزق در خدا به گونه استقلالی است و [[آیات]] دیگر، رازقیت را به مخلوق‌ها به گونه تبعی و در طول خداوند نسبت می‌دهند. <ref> نک: الاسماءالثلاثه، ص ۸۷ ـ ۸۹؛ الرسائل التوحیدیه، ص ۳۸؛ فرهنگ علم کلام، ص ۱۲۱. </ref> به عبارت دیگر، رازقیت بندگان به قدرتی است که خداوند به آنان ارزانی کرده است،<ref>لب الاثر، ص ۱۴۶ ـ ۱۴۷. </ref> بنابراین، آیه یکی از شئون [[توحید افعالی]] را [[ثابت]] می‌کند؛ به این معنا که خدای متعالی در انجام کارهای خود و از آن جمله [[رزق]] <ref>المیزان، ج ۱۰، ص ۱۴۹. </ref> نیازی به هیچ‌کس و هیچ چیز ندارد،<ref>آموزش عقاید، ص ۱۳۳ـ۱۳۴؛ الالهیات، ج ۲، ص ۱۰۵. </ref> بر همین اساس، [[راز]] اینکه [[اهل‌بیت]]{{عم}} [[رزق]] دهندگی را از خود [[نفی]] می‌کنند،<ref>عیون اخبار الرضا، ج ۱، ص ۱۷۹. </ref> نفی [[استقلال]] در رازقیت است، آنچنان که [[مفوضه]] و [[غلات]] در [[حق]] آنان می‌پندارند،<ref> شبهة الغلو، ص ۱۶۶ ـ ۱۶۸. </ref> بر این پایه، مراد از صفت "خیر الرازقین" درباره [[خدا]] معنای اعمی است که [[رازق]] مستقل و تبعی را در برمی‌گیرد <ref> الرسائل التوحیدیه، ص ۳۸. </ref> و مقصود از [[برترین]] رازق بودن او این است که هیچ کس [[قادر]] بر مثل [[نعمت‌ها]] و رزق‌های او نیست؛<ref>التفسیر الکبیر، ج ۲۳، ص ۲۸۷؛ مقتنیات الدرر، ج ۷، ص ۲۹۴. </ref> او از سر [[جود]] روزی می‌دهد و دیگران در سودای [[معامله]] و معاوضه‌اند؛ او رازق [[حقیقی]] است و دیگران واسطه در رساندن رزق؛<ref>المیزان، ج ۱۶، ص ۳۸۵. </ref> او رزق پیراسته از کدورت‌ها و [[پلیدی‌ها]] می‌دهد؛ همچنین او خیر [[دنیا]] و [[آخرت]] را [[عطا]] می‌کند و دیگران چنین قدرتی ندارند. <ref> التحریر و التنویر، ج ۲۸، ص ۲۰۶. </ref> بر پایه [[آیات قرآن کریم]]، رازق مستقل تنها خداست: "اِنَّ اللّهَ هُوَ الرَّزّاقُ ذو القُوَّةِ المَتین" (ذاریات / ۵۱، ۵۸)، کلیدهای [[آسمان]] و [[زمین]] به دست اوست. "لَهُ مَقالیدُ السَّمـوتِ والاَرضِ.".. (زمر / ۳۹، ۶۳) و رزق هر جنبنده‌ای بر عهده خداست: "وما مِن دابَّةٍ فِی الاَرضِ اِلاّ عَلَی اللّهِ رِزقُها."... ([[هود]] / ۱۱، ۶) [[قرآن]]، مشرکانی را که با [[علم]] به رازق آسمان و زمین بودن خدا باز هم [[شرک]] می‌ورزند، به [[تقوا]] فرا می‌خواند: "قُل مَن یَرزُقُکُم مِنَ السَّماءِ والاَرضِ اَمَّن یَملِکُ السَّمعَ والاَبصـرَ ومَن یُخرِجُ الحَیَّ مِنَ المَیِّتِ ویُخرِجُالمَیِّتَ مِنَ الحَیِّ ومَن یُدَبِّرُ الاَمرَ فَسَیَقولونَ اللّهُ فَقُل اَفَلا تَتَّقون" ([[یونس]] / ۱۰، ۳۱) و با تأکید بر اینکه هیچ خالقی جز [[خدا]] نیست و اوست که روزی می‌دهد، چرایی [[انحراف]] [[مشرکان]] را طرح می‌کند: "یـاَیُّهَا النّاسُ اذکُروا نِعمَتَ اللّهِ عَلَیکُم هَل مِن خــلِقٍ غَیرُ اللّهِ یَرزُقُکُم مِنَ السَّماءِ والاَرضِ لا اِلـهَ اِلاّ هُوَ فَاَنّی تُؤفَکُون". (فاطر / ۳۵، ۳) از نگاه [[قرآن]]، کشتن [[فرزندان]] از [[بیم]] [[تنگدستی]] خطایی بزرگ و خاستگاه آن [[بی‌اعتقادی]] به رازقیت خدا به فرزندان و [[پدران]] است: "ولا تَقتُلوا اَولـدَکُم خَشیَةَ اِملـقٍ نَحنُ نَرزُقُهُم واِیّاکُم اِنَّ قَتلَهُم کانَ خِطـ ٔ ًا کَبیرا". ([[اسراء]] / ۱۷، ۳۱) خداست که روزی هر کسی را که بخواهد گسترده می‌کند و روزی هر که را بخواهد کم می‌کند و خاستگاه آن را [[آگاهی]] و [[بینایی]] خود می‌داند: "اِنَّ رَبَّکَ یَبسُط الرِّزقَ لِمَن یَشاءُ ویَقدِرُ اِنَّهُ کانَ بِعِبادِهِ خَبیرًا بَصیرا" (اسراء / ۱۷، ۳۰) و در این، نشانه‌ای برای [[مؤمنان]] است: "اَوَ لَم‌یَرَو ا اَنَّ اللّهَ یَبسُطُ الرِّزقَ لِمَن یَشاءُ ویَقدِرُ اِنَّ فی ذلِکَ لَأیـتٍ لِقَومٍ یُؤمِنون" ([[روم]] / ۳۰، ۳۷)؛ ولی بیشتر [[مردم]] آگاهی ندارند: "قُل اِنَّ رَبّی یَبسُطُ الرِّزقَ لِمَن یَشاءُ ویَقدِرُ ولـکِنَّ اَکثَرَ النّاسِ لا یَعلَمون". ([[سبأ]] / ۳۴، ۳۶) [[قرآن کریم]] بر [[طلب]] [[دنیا]] و [[آخرت]] و بسنده نکردن به [[رزق]] دنیا (بقره / ۲، ۲۰۱؛ [[آل عمران]] / ۳، ۱۴۵؛ [[نساء]] / ۴، ۷۹؛ [[اعراف]] / ۷، ۱۳۱) <ref> تفسیر ابن ابی حاتم، ج ۳، ص ۱۰۰۹؛ مجمع البیان، ج ۲، ص ۵۳۰؛ المیزان، ج ۴، ص ۴۰. </ref>، درخواست رزق از خدا: "فَابتَغوا عِندَ اللّهِ الرِّزقَ واعبُدوهُ واشکُروا لَهُ اِلَیهِ تُرجَعون" (عنکبوت / ۲۹، ۱۷)، [[دعا]] برای رزق: "واِذ قالَ اِبرهیمُ رَبِّ اجعَل هـذا بَلَدًا ءامِنـًا وارزُق اَهلَهُ مِنَ الثَّمَرتِ مَن ءامَنَ مِنهُم بِاللّهِ والیَومِ الأخِرِ قالَ ومَن کَفَرَ فَاُمَتِّعُهُ قَلیلاً ثُمَّ اَضطَرُّهُ اِلی عَذابِ النّارِ وبِئسَ المَصیر" (بقره / ۲، ۱۲۶؛ نیز نک: [[ابراهیم]] / ۱۴، ۳۷) و جست‌وجوی روزی پس از پایان یافتن [[نماز جمعه]] ([[جمعه]] / ۶۲، ۱۰) تأکید داشته و در [[آیه]] ۱۹۸ [[سوره بقره]] / ۲ نیز به جواز [[طلب]] [[رزق]] [[خدا]] در ایام [[حج]] اشاره دارد.
+در نگاه [[قرآنی]] [[مخلوقات]] نه تنها در اصل وجود و پیدایششان [[نیازمند]] [[خدا]] هستند، بلکه همه [[شئون]] وجودی آنها به خدای متعالی وابسته است و هیچ استقلالی ندارند و او هر گونه که بخواهد در آنها [[تصرف]] می‌کند. به عبارت دیگر، [[ربوبیت تکوینی]] و [[تشریعی]]، ویژه خداست <ref> آموزش عقاید، ص ۷۸، المیزان، ج ۱۰، ص ۱۴۹. </ref> و هیچ نوع تدبیری در عالم جدای از [[خلق]] و ایجاد او نیست،<ref> المیزان، ج ۱۵، ص ۳۸۵. </ref> بنابراین، مدعای [[مشرکان]] که [[ربوبیت]] [[عالم هستی]] به [[مقربان درگاه خدا]] مانند [[فرشتگان]]، [[جنّ]] و قدّیسان بشری واگذاشته شده و [[شأن]] خدا تنها خلق و ایجاد است پذیرفتنی نیست. <ref>المیزان، ج ۱۷، ص ۲۳۴ ـ ۲۳۵؛ نک: الالهیات، ج ۲، ص ۵۹. </ref> روزی دهندگی به [[مخلوقات]] نیز از [[شئون]] [[ربوبیت تکوینی]] و از مختصات خدای متعالی است <ref>المیزان، ج ۱۰، ص ۱۴۹. </ref> و از این رو اسم [[رازق]] درباره [[خداوند]] به کار برده می‌شود و استعمال این اسم در قالب صیغه [[مبالغه]] در [[آیه]] {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ هُوَ الرَّزَّاقُ ذُو الْقُوَّةِ الْمَتِينُ}}<ref>«بی‌گمان این خداوند است که بسیار روزی‌بخش توانمند استوار است» سوره ذاریات، آیه ۵۸.</ref> نیز به اعتبار کثرت مرزوقان است. <ref>المیزان، ج ۱۸، ص ۳۸۹. </ref> البته قصر در آیه مذکور از موارد قصر صفت بر موصوف <ref>مقتنیات الدرر، ج ۱۰، ص ۲۳۹. </ref> و از نوع قصر اضافی و از قسم قصر اِفراد و مراد از آن [[نفی]] رازق بودن بت‌هاست. <ref>التحریر و التنویر، ج ۲۷، ص ۴۸. </ref>
-از [[آداب]] [[عبودیت]] این است که [[انسان]] هر چه را می‌خواهد باید از خدای خود بخواهد. البته در [[آیات]] بر خوردن [[رزق حلال]]: "یـاَیُّهَا النّاسُ کُلوامِمّا فِی الاَرضِ حَلـلاً طَیِّبـًا". (بقره / ۲، ۱۶۸؛ نیز نک: [[مائده]] / ۵، ۸۸؛ نحل / ۱۶، ۱۱۴)، ترک حرامخواری: "کُلوا مِن طَیِّبـتِ ما رَزَقنـکُم ولا تَطغَوا فیهِ فَیَحِلَّ عَلَیکُم غَضَبی ومَن یَحلِل عَلَیهِ غَضَبی فَقَد هَوی" (طه / ۲۰، ۸۱)، <ref> التبیان، ج ۷، ص ۱۹۵. </ref>[[انفاق]] به دیگران: "ومِمّا رَزَقنـهُم یُنفِقون" (بقره / ۲، ۳، ۲۵۴؛ [[ابراهیم]] / ۱۴، ۳۱)، و [[اطعام]] * به [[درماندگان]]: "لِیَشهَدوا مَنـفِعَ لَهُم ویَذکُرُوا اسمَ اللّهِ فی اَیّامٍ مَعلومـتٍ عَلی ما رَزَقَهُم مِن بَهیمَةِ الاَنعـمِ فَکُلوا مِنها واَطعِموا الباسَ الفَقیر" ([[حجّ]] / ۲۲، ۲۸) نیز در [[روایات]] [[اهل‌بیت]]{{عم}} بر درخواست و بهره‌گیری از رزق حلال تأکید فراوانی شده است. <ref> نک: بحارالانوار، ج ۲، ص ۱۱۲؛ ج ۱۰۰، ص ۲. </ref> برخی روایات کسی را که در پی رزق حلال باشد همچون [[مجاهد در راه خدا]] دانسته است <ref> بحار الانوار، ج ۱۰۰، ص ۳.</ref> و گفته شده: [[عبادت]] ۱۰ جزء دارد که ۹ جزء آن [[طلب حلال]] است. <ref>بحار الانوار، ج ۱۰۰، ص ۹.</ref> در مقابل، از طلب و استفاده از [[حرام]] [[نهی]] و استفاده از آن موجب [[لعن]] [[فرشتگان]] [[آسمان]] و [[زمین]]،<ref>بحارالانوار، ج ۱۰۰، ص ۱۲، ح ۵۲.</ref> سبب [[فقر]] <ref> بحار الانوار، ج ۱۰۰، ص ۵، ۸.</ref> و مانع قبول شدن حج و [[عمره]] و [[صله رحم]] معرفی شده است. <ref>بحار الانوار، ج ۱۰۰، ص ۱۱.</ref> در [[روایات اهل بیت]]{{عم}} بر اطعام نیز فراوان تأکید شده <ref>بحار الانوار، ج ۷۱، ص ۳۵۹.</ref> و در برخی روایات، یکی از [[نجات]] دهنده‌های سه گانه شناسانده شده است. <ref>بحار الانوار، ج ۷۱، ص ۳۶۰.</ref> بهره [[بندگان]] از اسم [[رازق]]، [[خشنودی]] به قسمت است. در [[ادعیه]] نیز از [[خدا]] درخواست می‌شود که ما را به روزی قسمت شده [[خشنود]] کند<ref>مصباح المتهجد، ص ۵۹۸؛ الکافی، ج ۲، ص ۵۲۴.</ref>.<ref>[[سید رضا اسحاق‌نیا تربتی|اسحاق‌نیا تربتی]] و [[سید مجتبی موسوی|موسوی]]؛ [[رزق (مقاله)|مقاله "رزق"]]؛ [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۱۳ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۱۳.</ref>
+'''اشکال:''' با وجود [[حصر]] رازقیت در [[خدا]] در این آیه، چرا در [[قرآن کریم]] این صفت به [[بندگان]] نیز اسناد داده شده است، چنان که در آیه {{متن قرآن|قَالَ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ اللَّهُمَّ رَبَّنَا أَنْزِلْ عَلَيْنَا مَائِدَةً مِنَ السَّمَاءِ تَكُونُ لَنَا عِيدًا لِأَوَّلِنَا وَآخِرِنَا وَآيَةً مِنْكَ وَارْزُقْنَا وَأَنْتَ خَيْرُ الرَّازِقِينَ}}<ref>«عیسی پسر مریم گفت: خداوندا! ای پروردگار ما! خوانی از آسمان بر ما فرو فرست تا برای ما، برای آغاز و انجام ما  عیدی و نشانه‌ای از سوی تو باشد و به ما روزی ده و تو بهترین روزی دهندگانی» سوره مائده، آیه ۱۱۴.</ref> خداوند [[بهترین]] رازق‌ها شمرده شده: {{متن قرآن|وَأَنْتَ خَيْرُ الرَّازِقِينَ}}<ref>التبیان،ج ۴، ص ۶۲؛ المیزان، ج ۶، ص ۲۳۶. </ref> یا در آیه {{متن قرآن|وَلَا تُؤْتُوا السُّفَهَاءَ أَمْوَالَكُمُ الَّتِي جَعَلَ اللَّهُ لَكُمْ قِيَامًا وَارْزُقُوهُمْ فِيهَا وَاكْسُوهُمْ وَقُولُوا لَهُمْ قَوْلًا مَعْرُوفًا}}<ref>«و دارایی‌هایتان را که خداوند (مایه) پایداری (زندگی) شما گردانیده است به کم‌خردان نسپارید و از در آمد آن، آنان را روزی و پوشاک رسانید و با آنان با زبانی شایسته سخن گویید» سوره نساء، آیه ۵.</ref> اولیای [[یتیمان]] سفیه از اینکه افزون بر احتیاجات ضروری، [[اموال]] آنها را در اختیارشان قرار دهند [[نهی]] و به دادن [[رزق]] و [[پوشاک]] ایشان سفارش شده‌اند.
+'''پاسخ:''' آیه در صدد حصر رزق در خدا به گونه استقلالی است و [[آیات]] دیگر، رازقیت را به مخلوق‌ها به گونه تبعی و در طول خداوند نسبت می‌دهند. <ref> نک: الاسماءالثلاثه، ص ۸۷ ـ ۸۹؛ الرسائل التوحیدیه، ص ۳۸؛ فرهنگ علم کلام، ص ۱۲۱. </ref> به عبارت دیگر، رازقیت بندگان به قدرتی است که خداوند به آنان ارزانی کرده است،<ref>لب الاثر، ص ۱۴۶ ـ ۱۴۷. </ref> بنابراین، آیه یکی از شئون [[توحید افعالی]] را [[ثابت]] می‌کند؛ به این معنا که خدای متعالی در انجام کارهای خود و از آن جمله [[رزق]] <ref>المیزان، ج ۱۰، ص ۱۴۹. </ref> نیازی به هیچ‌کس و هیچ چیز ندارد،<ref>آموزش عقاید، ص ۱۳۳ـ۱۳۴؛ الالهیات، ج ۲، ص ۱۰۵. </ref> بر همین اساس، [[راز]] اینکه [[اهل‌بیت]]{{عم}} [[رزق]] دهندگی را از خود [[نفی]] می‌کنند،<ref>عیون اخبار الرضا، ج ۱، ص ۱۷۹. </ref> نفی [[استقلال]] در رازقیت است، آنچنان که [[مفوضه]] و [[غلات]] در [[حق]] آنان می‌پندارند،<ref> شبهة الغلو، ص ۱۶۶ ـ ۱۶۸. </ref> بر این پایه، مراد از صفت {{متن قرآن|خَيْرُ الرَّازِقِينَ}} درباره [[خدا]] معنای اعمی است که [[رازق]] مستقل و تبعی را در برمی‌گیرد <ref> الرسائل التوحیدیه، ص ۳۸. </ref> و مقصود از [[برترین]] رازق بودن او این است که هیچ کس [[قادر]] بر مثل [[نعمت‌ها]] و رزق‌های او نیست؛<ref>التفسیر الکبیر، ج ۲۳، ص ۲۸۷؛ مقتنیات الدرر، ج ۷، ص ۲۹۴. </ref> او از سر [[جود]] روزی می‌دهد و دیگران در سودای [[معامله]] و معاوضه‌اند؛ او رازق [[حقیقی]] است و دیگران واسطه در رساندن رزق؛<ref>المیزان، ج ۱۶، ص ۳۸۵. </ref> او رزق پیراسته از کدورت‌ها و [[پلیدی‌ها]] می‌دهد؛ همچنین او خیر [[دنیا]] و [[آخرت]] را [[عطا]] می‌کند و دیگران چنین قدرتی ندارند. <ref> التحریر و التنویر، ج ۲۸، ص ۲۰۶. </ref>
+بر پایه [[آیات قرآن کریم]]، رازق مستقل تنها خداست: {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ هُوَ الرَّزَّاقُ ذُو الْقُوَّةِ الْمَتِينُ}}<ref>«بی‌گمان این خداوند است که بسیار روزی‌بخش توانمند استوار است» سوره ذاریات، آیه ۵۸.</ref>، کلیدهای [[آسمان]] و [[زمین]] به دست اوست. {{متن قرآن|لَهُ مَقَالِيدُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَالَّذِينَ كَفَرُوا بِآيَاتِ اللَّهِ أُولَئِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ}}<ref>«کلیدهای آسمان‌ها و زمین از آن اوست و آنان که به آیات خداوند انکار ورزیدند زیانکارند» سوره زمر، آیه ۶۳.</ref> و رزق هر جنبنده‌ای بر عهده خداست: {{متن قرآن|وَمَا مِنْ دَابَّةٍ فِي الْأَرْضِ إِلَّا عَلَى اللَّهِ رِزْقُهَا وَيَعْلَمُ مُسْتَقَرَّهَا وَمُسْتَوْدَعَهَا كُلٌّ فِي كِتَابٍ مُبِينٍ}}<ref>«و هیچ جنبنده‌ای در زمین نیست مگر که روزی‌اش بر خداوند است و (خداوند) آرامشگاه  و ودیعه‌گاه  او را می‌داند؛ (این) همه در کتابی روشن (آمده) است» سوره هود، آیه ۶.</ref> [[قرآن]]، مشرکانی را که با [[علم]] به رازق آسمان و زمین بودن خدا باز هم [[شرک]] می‌ورزند، به [[تقوا]] فرا می‌خواند: {{متن قرآن|قُلْ مَنْ يَرْزُقُكُمْ مِنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ أَمَّنْ يَمْلِكُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَمَنْ يُخْرِجُ الْحَيَّ مِنَ الْمَيِّتِ وَيُخْرِجُ الْمَيِّتَ مِنَ الْحَيِّ وَمَنْ يُدَبِّرُ الْأَمْرَ فَسَيَقُولُونَ اللَّهُ فَقُلْ أَفَلَا تَتَّقُونَ}}<ref>«بگو چه کسی از آسمان و زمین به شما روزی می‌رساند یا کیست که بر گوش و دیدگان (شما) چیرگی دارد و چه کسی زنده را از مرده و مرده را از زنده بیرون می‌آورد و چه کسی امر (آفرینش) را کارسازی  می‌کند؟ خواهند گفت: خداوند؛ بگو پس آیا پرهیزگاری نمی‌ورزید؟» سوره یونس، آیه ۳۱.</ref> و با تأکید بر اینکه هیچ خالقی جز [[خدا]] نیست و اوست که روزی می‌دهد، چرایی [[انحراف]] [[مشرکان]] را طرح می‌کند: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا النَّاسُ اذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ هَلْ مِنْ خَالِقٍ غَيْرُ اللَّهِ يَرْزُقُكُمْ مِنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ فَأَنَّى تُؤْفَكُونَ}}<ref>«ای مردم! نعمت خداوند را بر خویش به یاد آورید؛ آیا آفریننده‌ای جز خداوند هست که از آسمان و زمین به شما روزی دهد؟ هیچ خدایی جز او نیست پس چگونه (از حق) باز گردانده می‌شوید؟» سوره فاطر، آیه ۳.</ref> از نگاه [[قرآن]]، کشتن [[فرزندان]] از [[بیم]] [[تنگدستی]] خطایی بزرگ و خاستگاه آن [[بی‌اعتقادی]] به رازقیت خدا به فرزندان و [[پدران]] است: {{متن قرآن|وَلَا تَقْتُلُوا أَوْلَادَكُمْ خَشْيَةَ إِمْلَاقٍ نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَإِيَّاكُمْ إِنَّ قَتْلَهُمْ كَانَ خِطْئًا كَبِيرًا}}<ref>«و فرزندانتان را از ترس ناداری مکشید، ما به آنان و شما روزی می‌دهیم؛ بی‌گمان کشتن آنان گناهی بزرگ است» سوره اسراء، آیه ۳۱.</ref> خداست که روزی هر کسی را که بخواهد گسترده می‌کند و روزی هر که را بخواهد کم می‌کند و خاستگاه آن را [[آگاهی]] و [[بینایی]] خود می‌داند: {{متن قرآن|إِنَّ رَبَّكَ يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ يَشَاءُ وَيَقْدِرُ إِنَّهُ كَانَ بِعِبَادِهِ خَبِيرًا بَصِيرًا}}<ref>«بی‌گمان پروردگارت روزی را برای هر که بخواهد می‌گسترد و (یا) تنگ می‌دارد که او به (حال) بندگانش آگاه بیناست» سوره اسراء، آیه ۳۰.</ref> و در این، نشانه‌ای برای [[مؤمنان]] است: {{متن قرآن|أَوَلَمْ يَرَوْا أَنَّ اللَّهَ يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ يَشَاءُ وَيَقْدِرُ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ}}<ref>«و آیا ندیده‌اند که خداوند برای هر که بخواهد روزی را فراخ یا تنگ می‌دارد؛ بی‌گمان در این، نشانه‌هایی است برای گروهی که ایمان دارند» سوره روم، آیه ۳۷.</ref>؛ ولی بیشتر [[مردم]] آگاهی ندارند: {{متن قرآن|قُلْ إِنَّ رَبِّي يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ يَشَاءُ وَيَقْدِرُ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ}}<ref>«بگو: بی‌گمان پروردگارم برای هر کس که بخواهد روزی را فراخ یا تنگ می‌گرداند اما بیشتر مردم نمی‌دانند» سوره سبأ، آیه ۳۶.</ref>
+[[قرآن کریم]] بر [[طلب]] [[دنیا]] و [[آخرت]] و بسنده نکردن به [[رزق]] دنیا {{متن قرآن|وَمِنْهُمْ مَنْ يَقُولُ رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِي الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ}}<ref>«و از ایشان کسانی هستند که می‌گویند: پروردگارا! در این جهان به ما نکویی بخش و در جهان واپسین هم نکویی ده و ما را از عذاب آتش نگاه دار» سوره بقره، آیه ۲۰۱.</ref>؛ {{متن قرآن|وَمَا كَانَ لِنَفْسٍ أَنْ تَمُوتَ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ كِتَابًا مُؤَجَّلًا وَمَنْ يُرِدْ ثَوَابَ الدُّنْيَا نُؤْتِهِ مِنْهَا وَمَنْ يُرِدْ ثَوَابَ الْآخِرَةِ نُؤْتِهِ مِنْهَا وَسَنَجْزِي الشَّاكِرِينَ}}<ref>«و هیچ کس جز به اذن خداوند نخواهد مرد؛ که سرنوشتی است «با هنگام»  و هر کس پاداش  این جهان را بخواهد به او از آن می‌دهیم و آنکه بهره جهان واپسین را بجوید از آن به او خواهیم داد؛ و به زودی سپاسگزاران را پاداش می‌دهیم» سوره آل عمران، آیه ۱۴۵.</ref>؛ {{متن قرآن|مَا أَصَابَكَ مِنْ حَسَنَةٍ فَمِنَ اللَّهِ وَمَا أَصَابَكَ مِنْ سَيِّئَةٍ فَمِنْ نَفْسِكَ وَأَرْسَلْنَاكَ لِلنَّاسِ رَسُولًا وَكَفَى بِاللَّهِ شَهِيدًا}}<ref>«(ای آدمی!) هر نیکی به تو رسد از خداوند است و هر بدی به تو رسد از خود توست. و (ای محمّد!) ما تو را برای مردم، پیامبر فرستاده‌ایم و خداوند، (شما را) گواه بس» سوره نساء، آیه ۷۹.</ref>؛ {{متن قرآن|فَإِذَا جَاءَتْهُمُ الْحَسَنَةُ قَالُوا لَنَا هَذِهِ وَإِنْ تُصِبْهُمْ سَيِّئَةٌ يَطَّيَّرُوا بِمُوسَى وَمَنْ مَعَهُ أَلَا إِنَّمَا طَائِرُهُمْ عِنْدَ اللَّهِ وَلَكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا يَعْلَمُونَ}}<ref>«پس، هرگاه نیکی به آنان روی می‌آورد می‌گفتند این از آن ماست و اگر بلایی  به ایشان می‌رسید به موسی و همراهان وی فال بد می‌زدند؛ آگاه باشید که فالشان نزد خداوند است اما بیشتر آنها نمی‌دانند» سوره اعراف، آیه ۱۳۱.</ref>.<ref> تفسیر ابن ابی حاتم، ج ۳، ص ۱۰۰۹؛ مجمع البیان، ج ۲، ص ۵۳۰؛ المیزان، ج ۴، ص ۴۰. </ref>، درخواست رزق از خدا: {{متن قرآن|إِنَّمَا تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَوْثَانًا وَتَخْلُقُونَ إِفْكًا إِنَّ الَّذِينَ تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ لَا يَمْلِكُونَ لَكُمْ رِزْقًا فَابْتَغُوا عِنْدَ اللَّهِ الرِّزْقَ وَاعْبُدُوهُ وَاشْكُرُوا لَهُ إِلَيْهِ تُرْجَعُونَ}}<ref>«تنها بت‌هایی را به جای خداوند می‌پرستید و دروغی فرا می‌بافید؛ بی‌گمان کسانی که به جای خداوند می‌پرستید اختیار روزی شما را ندارند ، روزی را نزد خداوند بجویید و او را بپرستید و او را سپاس گزارید که به سوی او باز گردانده می‌شوید» سوره عنکبوت، آیه ۱۷.</ref>، [[دعا]] برای رزق: {{متن قرآن|وَإِذْ قَالَ إِبْرَاهِيمُ رَبِّ اجْعَلْ هَذَا بَلَدًا آمِنًا وَارْزُقْ أَهْلَهُ مِنَ الثَّمَرَاتِ مَنْ آمَنَ مِنْهُمْ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ قَالَ وَمَنْ كَفَرَ فَأُمَتِّعُهُ قَلِيلًا ثُمَّ أَضْطَرُّهُ إِلَى عَذَابِ النَّارِ وَبِئْسَ الْمَصِيرُ}}<ref>«و (یاد کن) آنگاه را که ابراهیم گفت: پروردگارا! اینجا را شهری امن کن و از اهل آن هر کس را که به خداوند و روز واپسین ایمان دارد، از میوه‌ها روزی رسان؛ (خداوند) فرمود: آن را که کفر ورزد، اندکی برخورداری خواهم داد سپس او را به (چشیدن) عذاب دوزخ ناگزیر خواهم» سوره بقره، آیه ۱۲۶.</ref>؛ {{متن قرآن|رَبَّنَا إِنِّي أَسْكَنْتُ مِنْ ذُرِّيَّتِي بِوَادٍ غَيْرِ ذِي زَرْعٍ عِنْدَ بَيْتِكَ الْمُحَرَّمِ رَبَّنَا لِيُقِيمُوا الصَّلَاةَ فَاجْعَلْ أَفْئِدَةً مِنَ النَّاسِ تَهْوِي إِلَيْهِمْ وَارْزُقْهُمْ مِنَ الثَّمَرَاتِ لَعَلَّهُمْ يَشْكُرُونَ}}<ref>«پروردگارا! من برخی از فرزندانم را در درّه‌ای کشت‌ناپذیر نزدیک خانه محترم تو جای دادم  تا در آن نماز برپا دارند؛ پس دل‌هایی از مردم را خواهان آنان گردان و به آنها از میوه‌ها روزی فرما باشد که سپاس گزارند» سوره ابراهیم، آیه ۳۷.</ref> و جست‌وجوی روزی پس از پایان یافتن [[نماز جمعه]] {{متن قرآن|فَإِذَا قُضِيَتِ الصَّلَاةُ فَانْتَشِرُوا فِي الْأَرْضِ وَابْتَغُوا مِنْ فَضْلِ اللَّهِ وَاذْكُرُوا اللَّهَ كَثِيرًا لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ}}<ref>«و چون نماز گزارده شد در زمین پراکنده شوید و (روزی خود را) از بخشش خداوند فرا جویید و خداوند را بسیار یاد کنید باشد که رستگار گردید» سوره جمعه، آیه ۱۰.</ref> تأکید داشته و در [[آیه]] {{متن قرآن|لَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ أَنْ تَبْتَغُوا فَضْلًا مِنْ رَبِّكُمْ فَإِذَا أَفَضْتُمْ مِنْ عَرَفَاتٍ فَاذْكُرُوا اللَّهَ عِنْدَ الْمَشْعَرِ الْحَرَامِ وَاذْكُرُوهُ كَمَا هَدَاكُمْ وَإِنْ كُنْتُمْ مِنْ قَبْلِهِ لَمِنَ الضَّالِّينَ}}<ref>«بر شما گناهی نیست که (در ایام حج) بخششی از پروردگار خود بخواهید  پس چون از عرفات رهسپار شدید در مشعر الحرام خداوند را یاد کنید و او را همان‌گونه که رهنمودتان داده است فرا یاد آورید و بی‌گمان پیش از آن از گمراهان بودید» سوره بقره، آیه ۱۹۸.</ref> نیز به جواز [[طلب]] [[رزق]] [[خدا]] در ایام [[حج]] اشاره دارد.
+از [[آداب]] [[عبودیت]] این است که [[انسان]] هر چه را می‌خواهد باید از خدای خود بخواهد. البته در [[آیات]] بر خوردن [[رزق حلال]]: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا النَّاسُ كُلُوا مِمَّا فِي الْأَرْضِ حَلَالًا طَيِّبًا وَلَا تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُبِينٌ}}<ref>«ای مردم از آنچه در زمین حلال و پاک است بخورید و از گام‌های شیطان پیروی نکنید که او برای شما دشمنی آشکار است» سوره بقره، آیه ۱۶۸.</ref>؛ {{متن قرآن|وَكُلُوا مِمَّا رَزَقَكُمُ اللَّهُ حَلَالًا طَيِّبًا وَاتَّقُوا اللَّهَ الَّذِي أَنْتُمْ بِهِ مُؤْمِنُونَ}}<ref>«و از آنچه خداوند حلال و پاکیزه روزی شما کرده است بخورید و از خداوند که بدو ایمان دارید  پروا کنید» سوره مائده، آیه ۸۸.</ref>،  {{متن قرآن|فَكُلُوا مِمَّا رَزَقَكُمُ اللَّهُ حَلَالًا طَيِّبًا وَاشْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ إِنْ كُنْتُمْ إِيَّاهُ تَعْبُدُونَ}}<ref>«پس، از آنچه خداوند روزی شما کرده است حلال و پاکیزه بخورید و نعمت خداوند را سپاس بگزارید اگر تنها او را می‌پرستید» سوره نحل، آیه ۱۱۴.</ref>، ترک حرام‌خواری: {{متن قرآن|كُلُوا مِنْ طَيِّبَاتِ مَا رَزَقْنَاكُمْ وَلَا تَطْغَوْا فِيهِ فَيَحِلَّ عَلَيْكُمْ غَضَبِي وَمَنْ يَحْلِلْ عَلَيْهِ غَضَبِي فَقَدْ هَوَى}}<ref>«از چیزهای پاکیزه‌ای که روزیتان کرده‌ایم بخورید و در آن از اندازه مگذرید که خشم من شما را فرا گیرد و هر که خشم من او را فرا گیرد بی‌گمان نابود خواهد شد» سوره طه، آیه ۸۱.</ref><ref> التبیان، ج ۷، ص ۱۹۵. </ref>، [[انفاق]] به دیگران: {{متن قرآن|وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنْفِقُونَ}}<ref>« از آنچه به آنان روزی داده‌ایم می‌بخشند» سوره بقره، آیه ۳.</ref>،  {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَنْفِقُوا مِمَّا رَزَقْنَاكُمْ مِنْ قَبْلِ أَنْ يَأْتِيَ يَوْمٌ لَا بَيْعٌ فِيهِ وَلَا خُلَّةٌ وَلَا شَفَاعَةٌ وَالْكَافِرُونَ هُمُ الظَّالِمُونَ}}<ref>«ای مؤمنان! از آنچه روزی شما کرده‌ایم، هزینه کنید پیش از آنکه روزی در رسد که در آن نه سودا است و نه دوستی و نه میانجیگری و کافرانند که ستمگرند» سوره بقره، آیه ۲۵۴.</ref>،  {{متن قرآن|قُلْ لِعِبَادِيَ الَّذِينَ آمَنُوا يُقِيمُوا الصَّلَاةَ وَيُنْفِقُوا مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ سِرًّا وَعَلَانِيَةً مِنْ قَبْلِ أَنْ يَأْتِيَ يَوْمٌ لَا بَيْعٌ فِيهِ وَلَا خِلَالٌ}}<ref>«به آن بندگان من که ایمان آورده‌اند بگو نماز را بر پا دارند و از آنچه به آنان روزی داده‌ایم پنهان و آشکار ببخشند پیش از آنکه روزی در رسد که در آن نه سودایی است و نه دوستی» سوره ابراهیم، آیه ۳۱.</ref> و [[اطعام]] به [[درماندگان]]: {{متن قرآن|لِيَشْهَدُوا مَنَافِعَ لَهُمْ وَيَذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ فِي أَيَّامٍ مَعْلُومَاتٍ عَلَى مَا رَزَقَهُمْ مِنْ بَهِيمَةِ الْأَنْعَامِ فَكُلُوا مِنْهَا وَأَطْعِمُوا الْبَائِسَ الْفَقِيرَ}}<ref>«تا سودهایی که برای آنان دارد ببینند و نام خداوند را در روزهایی معین بر آنچه از دام‌ها  که روزیشان کرده است (هنگام قربانی) یاد کنند آنگاه از آن بخورید و بینوای مستمند را خوراک دهید» سوره حج، آیه ۲۸.</ref> نیز در [[روایات]] [[اهل‌بیت]]{{عم}} بر درخواست و بهره‌گیری از رزق حلال تأکید فراوانی شده است. <ref> نک: بحارالانوار، ج ۲، ص ۱۱۲؛ ج ۱۰۰، ص ۲. </ref> برخی روایات کسی را که در پی رزق حلال باشد همچون [[مجاهد در راه خدا]] دانسته است <ref> بحار الانوار، ج ۱۰۰، ص ۳.</ref> و گفته شده: [[عبادت]] ۱۰ جزء دارد که ۹ جزء آن [[طلب حلال]] است. <ref>بحار الانوار، ج ۱۰۰، ص ۹.</ref> در مقابل، از طلب و استفاده از [[حرام]] [[نهی]] و استفاده از آن موجب [[لعن]] [[فرشتگان]] [[آسمان]] و [[زمین]]،<ref>بحارالانوار، ج ۱۰۰، ص ۱۲، ح ۵۲.</ref> سبب [[فقر]] <ref> بحار الانوار، ج ۱۰۰، ص ۵، ۸.</ref> و مانع قبول شدن حج و [[عمره]] و [[صله رحم]] معرفی شده است. <ref>بحار الانوار، ج ۱۰۰، ص ۱۱.</ref> در [[روایات اهل بیت]]{{عم}} بر اطعام نیز فراوان تأکید شده <ref>بحار الانوار، ج ۷۱، ص ۳۵۹.</ref> و در برخی روایات، یکی از [[نجات]] دهنده‌های سه گانه شناسانده شده است. <ref>بحار الانوار، ج ۷۱، ص ۳۶۰.</ref> بهره [[بندگان]] از اسم [[رازق]]، [[خشنودی]] به قسمت است. در [[ادعیه]] نیز از [[خدا]] درخواست می‌شود که ما را به روزی قسمت شده [[خشنود]] کند<ref>مصباح المتهجد، ص ۵۹۸؛ الکافی، ج ۲، ص ۵۲۴.</ref>.<ref>[[سید رضا اسحاق‌نیا تربتی|اسحاق‌نیا تربتی]] و [[سید مجتبی موسوی|موسوی]]؛ [[رزق (مقاله)|مقاله "رزق"]]؛ [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۱۳ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۱۳.</ref>
 ==رزق در فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم==