|
|
| خط ۱: |
خط ۱: |
| {{پرسش غیرنهایی}}
| | #تغییر_مسیر [[اهداف حکومت و نظام سیاسی اسلام چیست؟ (پرسش)]] |
| {{جعبه اطلاعات پرسش
| |
| | موضوع اصلی = [[فقه سیاسی (پرسش)|بانک جمع پرسش و پاسخ فقه سیاسی]]
| |
| | موضوع فرعی = [[اهداف نظام سیاسی اسلام]] چیست؟
| |
| | تصویر = 110062.jpg
| |
| | اندازه تصویر = 200px
| |
| | نمایه وابسته = [[کلیاتی از فقه سیاسی (نمایه)|کلیاتی از فقه سیاسی]]
| |
| | مدخل اصلی = [[اهداف نظام سیاسی اسلام]]
| |
| | موضوعات وابسته =
| |
| | پاسخ‌دهنده = ۱ پاسخ
| |
| | پاسخ‌دهندگان =
| |
| }}
| |
| '''[[اهداف نظام سیاسی اسلام]] چیست؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[فقه سیاسی (پرسش)|فقه سیاسی]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[فقه سیاسی]]''' مراجعه شود.
| |
| | |
| ==عبارت‌های دیگری از این پرسش==
| |
| | |
| == پاسخ نخست==
| |
| [[پرونده:1100673.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[علی اصغر نصرتی]]]]
| |
| ::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[علی اصغر نصرتی]]''' در کتاب ''«[[نظام سیاسی اسلام (کتاب)|نظام سیاسی اسلام]]»'' در این‌باره گفته است:
| |
| ::::::«جریان حرکت هر مجموعه، در جهت وصول به [[هدف]] اصلی و واحد آن، سامان و [[وحدت]] می‌یابد؛ اما رسیدن به آن، با تحقق اهداف جزئی ممکن می‌گردد؛ بنابراین پس از بیان هدف اصلی [[نظام سیاسی اسلام]] که مقصود و منظور نهایی حرکت را بیان می‌کند، می‌توان به طرح اهداف فرعی پرداخت که زمینه‌ساز تحقق هدف اصلی هستند
| |
| :::::*'''هدف اصلی نظام سیاسی اسلام''': هدف اصلی در نظام سیاسی اسلام، [[توسعه بستر تقرب الهی]] است که تنها [[انسان]] به عنوان جزئی از نظام هستی و [[اشرف مخلوقات]]، مسیر از او {{متن قرآن|إِنَّا لِلَّهِ}}<ref>«ما از آن خداوندیم» سوره بقره، آیه ۱۵۶.</ref> و به سوی او {{متن قرآن|إِلَيْهِ رَاجِعُونَ}}<ref>«و به سوی او باز می‌گردیم» سوره بقره، آیه ۱۵۶.</ref> را طی می‌کند و منزلگاه نهایی‌اش، بار یافتن در جوار [[قرب الهی]] خواهد بود. “قرآن [[کریم]]، در بیان این [[حقیقت]] می‌فرماید: {{متن قرآن|إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي جَنَّاتٍ وَنَهَرٍ * فِي مَقْعَدِ صِدْقٍ عِنْدَ مَلِيكٍ مُقْتَدِرٍ}}<ref>«بی‌گمان پرهیزگاران در بوستان‌ها و (کنار) جویبارانند * در جایگاهی راستین نزد فرمانفرمایی توانمند» سوره قمر، آیه ۵۴-۴۵.</ref>. کمال این [[منزلت]] و موقعیت، مرتبه‌ای است که انسان، [[محبوب]] [[خدا]] قرار گرفته و عمل او، خدائی می‌شود. [[خدای متعال]] در [[حدیث قدسی]]، خطاب به [[رسول گرامی اسلام]] می‌فرماید: {{متن حدیث|مَا تَقَرَّبَ إِلَيَ عَبْدٌ بِشَيْءٍ أَحَبَّ إِلَيَّ مِمَّا افْتَرَضْتُ عَلَيْهِ وَ إِنَّهُ لَيَتَقَرَّبُ إِلَيَّ بِالنَّافِلَةِ حَتَّى أُحِبَّهُ فَإِذَا أَحْبَبْتُهُ كُنْتُ سَمْعَهُ الَّذِي يَسْمَعُ بِهِ وَ بَصَرَهُ الَّذِي يُبْصِرُ بِهِ وَ لِسَانَهُ الَّذِي يَنْطِقُ بِهِ وَ يَدَهُ الَّتِي يَبْطِشُ بِهَا}}<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ج۲، ص۳۵۲.</ref>؛ هیچ بنده‌ای به چیزی محبوب‌تر از [[فرائض]]، به من نزدیکی پیدا نمی‌کند و با عمل کردن به [[مستحبات]] ([[نوافل]]) تا آنجا به من نزدیک می‌شود که [[محبوب]] من قرار می‌گیرد؛ چون محبوب من شد، من گوش او می‌شوم که با آن می‌شنود و چشم او می‌شوم که با آن می‌بیند و زبان او می‌شوم که با آن سخن می‌گوید و دست او می‌شوم که با آن اِعمال [[قدرت]] می‌نماید.
| |
| ::::::در [[جامعه اسلامی]]، همه چیز در [[خدمت]] تعالی [[انسان]] قرار می‌گیرد. این تعالی با [[تقرب به خداوند]] حاصل می‌شود و [[حکومت]] نیز زمینه‌ساز این [[تقرب]] تعالی‌بخش است.
| |
| ::::::البته تحقق این مهم به این معنا نیست که [[اختیار]] و [[آزادی]] [[انسان‌ها]] سلب می‌شود و [[جبر]] و [[زور]] [[حکومتی]]، همگان را به سمت و سوئی معین می‌کشاند که اساساً در این صورت؛ [[قربی]] حاصل نمی‌شود؛ زیرا تقرب در انسان و پذیرش اختیاری [[قرب]]، بیش از آنکه جسمی و [[فکری]] باشد، [[روحی]] است. نزدیکی با [[دوستی]] حاصل می‌شود و این، [[رفتاری]] [[قلبی]] و پیرو [[اراده]] و [[اختیار انسان]] است؛ بنابراین [[حکومت دینی]] با گسترش ساز و [[کارها]] و شرایط [[انتخاب]] مطلوب و [[تضییق]] و محدودسازی زمینه‌های آلوده‌ساز، بستر اراده [[خیر]] و انتخاب [[شایسته]] را که منجر به تقرب به خداوند می‌شود، توسعه می‌بخشد.
| |
| ::::::در مقدمه [[قانون اساسی جمهوری اسلامی]] آمده است: “هدف از حکومت، [[رشد دادن]] انسان در حرکت به سوی [[نظام]] [[الهی]] است ({{متن قرآن|والی الله المصیر}}) تا زمینه بروز و [[شکوفایی استعدادها]]، به منظور تجلی ابعاد [[خدا]] گونگی انسان، فراهم آید”.
| |
| ::::::اما چگونه این [[هدف]] مهم، واقع می‌شود؟ پاسخ را باید با گذر از مسیر تحقق اهداف فرعی ذیل، جستجو کرد.
| |
| ::::::اهداف فرعی که در واقع ابزار رسیدن به هدف اصلی هستند، به نوبه خود، [[هدف]] دسته‌ای از عملکردهای [[نظام سیاسی]] قرار می‌گیرند. این اهداف عبارتند از:
| |
| :::::*'''اقامه قسط و عدل''': یکی از هدف‌های والای [[پیامبران الهی]] در [[زمینه‌سازی]] محیط برای [[اصلاح]]؛ [[رشد]]، قسط و عدل است. “قرآن [[کریم]] می‌فرماید: {{متن قرآن|لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَأَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ}}<ref>«ما پیامبرانمان را با برهان‌ها (ی روشن) فرستادیم و با آنان کتاب و ترازو فرو فرستادیم تا مردم به دادگری برخیزند» سوره حدید، آیه ۲۵.</ref> [[امام]] در [[تبیین]] این معنا می‌فرماید: “تا... [[عدالت]] [[اجماعی]] در بین [[مردم]] باشد، [[ظلم‌ها]] از بین رود و به [[ضعفا]] رسیدگی شود”<ref>صحیفه نور، ج۱۵، ص۱۴۶.</ref>. عدالت، نه تنها امر [[نیکو]] و پسندیده‌ای است که [[دین]] آن را محترم و [[ارزشمند]] دانسته و هدف [[ارسال رسل]]، تحقق عدالت و [[قسط]] معرفی می‌شود؛ بلکه [[اسلام]]، آن را، مقیاس و ملاک [[ارزشمندی]] مطرح می‌کند.
| |
| ::::::[[شهید مطهری]] می‌نویسد: “اصل عدالت از مقیاس‌های اسلام است که باید دید چه چیز بر او منطبق می‌شود. عدالت در [[سلسله]] [[علل احکام]] است، نه در سلسله معلولات، نه این است که آن چه دین گفت، [[عدل]] است؛ بلکه آنچه عدل است، دین می‌گوید. این معنا مقیاس بودن عدالت است برای دین...” <ref>مطهری، مرتضی، بررسی اجمالی مبانی اقتصاد اسلامی، ص۱۴.</ref>. یکی از شاخص‌های عمده [[حکومت اسلامی]] نیز [[برقراری عدالت]] در سطح [[جامعه]]، در مقیاس‌های کلان و در ابعاد مختلف است؛ از جمله: [[ارتباط]] بین [[انسان‌ها]] باهم، [[انسان]] و جامعه، انسان و محیط طبیعی، انسان و [[خدا]] و... است.
| |
| ::::::اجرای قسط و عدل در مقیاس وسیع [[اجتماعی]]، جز به وسیله [[حکومت]] امکان‌پذیر نیست؛ چون لازمه تحقق عدالت، وجود [[قدرت]] و [[توانایی]] مافوق اراده‌های فردی و گروهی است که [[متجاوز]] را به جای خود می‌نشاند و [[حقوق]] ستمدیده را به وی باز می‌گرداند. در سایه عدالت است که [[حق]] در جایگاه [[شایسته]] خود قرار می‌گیرد و چهره [[باطل]] آشکار شده از صفحه جامعه رخت بر می‌بندد؛ بنابراین امیرالمؤمنین علی{{ع}} شاخص و وسیله ارزیابی [[سیاست]] را [[عدالت]] دانسته و در “غررالحکم” می‌فرماید: {{متن حدیث|مِلَاكُ السِّيَاسَةِ الْعَدْلُ}}. و همچنین [[کلام]] بلند پیشوای [[عدالت پیشگان]] [[علی]]{{ع}}، که فرمودند: {{متن حدیث|الملک یبقی مع الکفر و لا یبقی مع الظلم}}. نشان از [[عظمت]] و جایگاه رفیع [[اجرای عدالت]] در [[جامعه]] دارد؛ زیرا پایه‌های [[حکومت]] بر پذیرش [[روحی]] و [[احساس]] [[مقبولیت عمومی]] [[استوار]] شده و [[امنیت عمومی]] و [[آرامش اجتماعی]] به [[امنیت روانی]] متکی است. امنیت روانی نیز به احساس وجود عدالت در [[جامعه باز]] می‌گردد. با [[تضعیف]] شاخص استقرار عدالت، [[امنیت]] مخدوش و استمرار و تداوم حکومت به خطر می‌افتد.
| |
| ::::::اصل دوم [[قانون اساسی جمهوری اسلامی]] نیز نشان می‌دهد که یکی از هدف‌های اساسی تأمین [[نظام سیاسی]] مبتنی بر [[اسلام]]، برقراری [[قسط و عدل]] است<ref>جمهوری اسلامی، نظامی است بر پایه ایمان به... که از راه...، قسط و عدل و استقلال سیاسی و اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی و همبستگی ملی را تأمین می‌کند.</ref>
| |
| :::::*'''برقراری نظم و امنیت''': [[نظم]] و [[امنیت اجتماعی]] هرچند دو مقوله مجزا از یکدیگرند؛ ولی در سنخیت به هم نزدیکند و از وسیله‌های ضروری [[آرامش]] و هنجار یک جامعه محسوب می‌شوند. عنصر نظم، جامعه را به صورت یک [[سیستم]]، با اجزای به هم مرتبط، سامان می‌دهد و حیطه [[وظایف]] هر عضو را معین می‌نماید. امنیت، جلوی اخلال در نظم و [[تجاوز به حقوق]] فردی و [[اجتماعی]] را سد می‌کند و کارکرد حکومت، بیشتر به ایجاد فضای [[امن]] و مطمئن متمرکز است تا برقراری نظم؛ زیرا مجری قانونمندی‌ها و [[هنجارها]]، [[مردم]] و جامعه هستند و حکومت نقش حراست از نظلم مورد قبول را بر عهده دارد.
| |
| ::::::“در [[فرهنگ]] [[قرآنی]] امنیت یک مفهوم وسیع، متوازن و عمیق دارد و شامل تمامی ابعاد [[زندگی]] و حوزه‌های [[سیاسی]]، [[اقتصادی]] و اجتماعی و [[فرهنگی]] و [[امنیتی]] داخلی و خارجی می‌شود و بر الگویی از امنیت تأکید می‌شود که با [[اقتدار]] و [[انسجام]] و [[وحدت]] و [[ارتباط]] [[جامعه اسلامی]] و [[استحکام]] درونی جامعه پیوند دارد”<ref>دری نجف آبادی، قربانعلی، نگاهی به امنیت از منظر امیر مؤمنان، فصلنامه حکومت اسلامی، شماره ۱۸، ص۲۸۱.</ref>. [[امنیت]] به عنوان [[هدف]] [[نظام سیاسی]] از اهمیتی برخوردار است که “پس از عصر نوزائی، [[فلاسفه]] [[سیاست]]، مهمترین کار ویژه [[حکومت]] را، ایجاد امنیت و جلوگیری از [[هرج و مرج]] دانسته‌اند، کسانی چون هابز بر این باورند که هدف و [[وظیفه]] حکومت تنها [[برقراری نظم]] و امنیت در [[جامعه]] است، به [[عقیده]] وی [[انسان‌ها]] گرگ همدیگرند و [[ضرورت]] وجود دستگاهی که انسان‌ها را مهار و در جامعه امنیت برقرار کند امری الزامی است؛ یعنی وظیفه اصلی حکومت این است که مقررات و [[قوانین]] را به [[اجرا]] گذارد و مانع ایجاد هرج و مرج و [[ناامنی]] در جامعه شود و در برابر عوامل [[تهدید]] کننده خارجی قومی [[دفاعی]] داشته باشد تا بتواند از موجودیت و کیان [[کشور]] حراست کند. [[جان]] لاک نیز که از پایه‌گزاران [[اندیشه]] [[امپریالیسم]] به شمار می‌رفت، [[هدف حکومت]] را امنیت معرفی می‌کرد”<ref>نوروزی، محمد جواد، نظام سیاسی اسلام، ص۱۰۴.</ref>.
| |
| ::::::در [[اسلام]] نیز امنیت و [[آرامش اجتماعی]]، بدون توجه به نوع نظام سیاسی و اقسام آن، مورد توجه و [[احترام]] است و اخلال در [[نظم اجتماعی]] و [[امنیت جامعه]] از [[محرمات]] [[مورد اتفاق]] [[فقها]] می‌باشد. از سوی دیگر، [[حفظ]] امنیت در چارچوبه نظام سیاسی و برخورد با فتنه‌گری‌ها و اقداماتی که [[آرامش روانی]] جامعه را به هم می‌زند و امنیت [[سیاسی]]، [[اجتماعی]] را سلب می‌نماید، مورد توجه فراوانی قرار گرفته است. [[قرآن]] در [[سوره مائده]] با لحن شدیدی [[کیفر]] [[محارب]] و [[مفسد فی الارض]] را که به [[تجاوز]]، [[شرارت]] و [[جنایت]] [[اقدام]] نموده و امنیت جامعه را به خطر می‌اندازد، اینگونه بیان داشته است: {{متن قرآن|إِنَّمَا جَزَاءُ الَّذِينَ يُحَارِبُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَيَسْعَوْنَ فِي الْأَرْضِ فَسَادًا أَنْ يُقَتَّلُوا أَوْ يُصَلَّبُوا أَوْ تُقَطَّعَ أَيْدِيهِمْ وَأَرْجُلُهُمْ مِنْ خِلَافٍ أَوْ يُنْفَوْا مِنَ الْأَرْضِ...}}<ref>«کیفر کسانی که با خداوند و پیامبرش به جنگ برمی‌خیزند و در زمین به تبهکاری می‌کوشند جز این نیست که کشته یا به دار آویخته شوند یا دست‌ها و پاهایشان ناهمتا بریده شود یا از سرزمین خود تبعید گردند» سوره مائده، آیه ۳۳.</ref>.
| |
| ::::::[[حفظ]] [[امنیت]] ملی، در [[روابط]] [[نظام اسلامی]] با [[بیگانگان]]، یکی دیگر از [[اهداف]] نظام اسلامی است. [[تأمین امنیت]] ملی در این حیطه [[پیشگیری]] از [[تجاوز]] و [[ترسانیدن]] [[دشمن]] از [[هجوم]] به [[سرزمین]] و [[حکومت اسلامی]] است که [[قرآن شریف]] می‌فرماید: {{متن قرآن|وَأَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ وَمِنْ رِبَاطِ الْخَيْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَعَدُوَّكُمْ وَآخَرِينَ مِنْ دُونِهِمْ لَا تَعْلَمُونَهُمُ اللَّهُ يَعْلَمُهُمْ}}<ref>«و آنچه در توان دارید از نیرو و اسبان آماده در برابر آنان فراهم سازید که بدان دشمن خداوند و دشمن خود را به هراس می‌افکنید؛ و نیز جز آنها کسانی دیگر را که شما نمی‌شناسید (اما) خداوند آنان را می‌شناسد» سوره انفال، آیه ۶۰.</ref>
| |
| :::::*'''ارتقای فرهنگی''': [[هدف]] دیگری که حکومت اسلامی تعقیب می‌کند، [[رشد]] و تعالی فرهنگی فرد و [[جامعه]] است. مقوله [[فرهنگ]]، [[ادراکات]]، [[تمایلات]]، [[علم]] و [[اخلاق]] را شامل می‌شود. [[آیات]] متعددی از [[قرآن]]، رساندن [[پیام الهی]] و آیات او را به [[گوش]] [[مردمان]]، [[آموزش]] کتاب، [[حکمت]] و [[تزکیه نفوس]] را از مهمترین رسالت‌های [[پیامبران]] می‌داند؛ چنانچه در [[سوره جمعه]] آمده است: {{متن قرآن|هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولًا مِنْهُمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِهِ وَيُزَكِّيهِمْ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَإِنْ كَانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِي ضَلَالٍ مُبِينٍ}}<ref>«اوست که در میان نانویسندگان (عرب)، پیامبری از خود آنان برانگیخت که بر ایشان آیاتش را می‌خواند و آنها را پاکیزه می‌گرداند و به آنان کتاب (قرآن) و فرزانگی می‌آموزد و به راستی پیش از آن در گمراهی آشکاری بودند» سوره جمعه، آیه ۲.</ref><ref>همچنین نگاه کنید به: بقره، آیات ۱۲۹ و ۱۵۱ و ۱۷۴ و آل عمران، آیات ۷۷ و ۱۲۴.</ref>. [[آیه]] ذکر شده، در برگیرنده کارکردهای مورد انتظاری است که مجموعاً رشد فرهنگی را نتیجه می‌دهد؛ این [[کارها]] عبارتند از: [[تزکیه]]، رساندن [[آیات الهی]] به [[مردم]]، [[تعلیم کتاب]] و [[تعلیم]] حکمت.
| |
| ::::::احیای [[ارزش‌های اخلاقی]] و [[تزکیه نفوس]] از اساسی‌ترین آرمان‌هایی است که [[رسول خدا]]{{صل}} [[هدف بعثت]] خویش را [[ترویج]] و [[تحکیم]] آنها معرفی می‌کند؛ چنانچه می‌فرماید: {{متن حدیث|بُعِثْتُ لِأُتَمِّمَ مَكَارِمَ الْأَخْلَاقِ}}؛ به [[رسالت]] برانگیخته شدم تا [[فضایل اخلاقی]] را به کمال برسانم<ref>طبرسی، مکارم الاخلاق، ج۱، ص۳۶.</ref>. آموزه دیگر [[نظام سیاسی]]، [[تلاوت آیات]] [[الهی]] بر [[مردم]] است که در واقع سخن [[خداوند]]، با وساطت کلمات [[قرآن]] و بیان [[پیامبر]] به آنان رسیده و [[جان]] حق‌پذیرشان آماده دریافت [[پیام]] او می‌شود تا آنان را از [[تاریکی]] نفسانیت و [[دنباله‌روی]] دیگران به [[نور]] [[هدایت الهی]] و [[پیروی]] از [[معبود]] رهنمایی کند.
| |
| ::::::جنبه دیگر رسالت [[اسلام]] و نظام سیاسی آن، نقش تعلیمی آن است که متناسب با سطح نیازهای [[بشر]] و [[آموزه‌های دینی]]، دو مقوله عمده را شامل می‌شود: الف. آن دسته از مقررات و [[احکام]] [[زندگی]] بشر که از [[ناحیه]] خداوند آمده و مصون از هرگونه [[نقص]] و [[انحراف]] است. ب. در بخش‌هایی که میدان حضور فعال [[عقل]] است، حکمت‌آموزی پیامبر به بشر، او را به گام برداشتن در میدان‌هایی که تلاش [[عقلانی]] را [[طلب]] می‌کند، [[یاری]] می‌رساند.
| |
| ::::::در مجموع، [[نظام سیاسی اسلام]]، [[الهام]] گرفته از [[رسالت پیامبر]] و موظف به ارتقای جهت‌گیری [[اخلاقی]] و ارزشی، هماهنگی و انطباق مقررات فردی و [[اجتماعی]] با [[احکام الهی]] و [[رشد عقلانیت]] بشر است.
| |
| :::::*'''تأمین رفاه عمومی''': تلاش برای تأمین رفاه عمومی و [[پاسخ‌گویی]] به نیازهای مادی که زمینه‌ساز ارضای سایر نیازهای اجتماعی هستند، جهت دستیابی به [[سعادت]] و [[آرامش]] [[واقعی]]، به صورت هدفی مهم، پیوسته مورد [[عنایت]] اسلام و [[نظام]] [[دینی]] بوده است. توجه به این مطلب را می‌توان از خلال احکام [[اقتصادی]] اسلام و تمهیداتی که برای [[توزیع عادلانه ثروت]] و امکانات بین همگان و [[رفع گرفتاری‌ها]] و رنج‌های مردم، [[پیش‌بینی]] شده است، [[مشاهده]] کرد؛ همچنان‌که [[سیره پیشوایان معصوم]]{{عم}} و اهتمام آنان به امور مردم، حتی غیر [[مسلمانان]]، [[تأیید]] کننده این موضوع است. برای نشان دادن توجه اسلام و [[پیشوایان]] گرامی آن، به [[رفاه]] و [[آسایش عمومی]]، شواهد و نمونه‌های فراوانی می‌توان ارائه نمود که تفصیل آن، بررسی جداگانه‌ای را [[طلب]] می‌کند. در این جا تنها به چند نمونه از آن شواهد می‌توان اشاره نمود.
| |
| ::::::[[احکام]] زکاة، [[خمس]]، [[صدقه]]، [[هدیه]]، [[قرض‌الحسنه]] و [[انفاق]] که موجب تعدیل در [[ثروت]] و توزیع [[رفاه]] بین همه اقشار [[جامعه]] می‌شود. [[امام علی]]{{ع}} در [[فرمان]] [[تاریخی]] به [[مالک اشتر]] از مأموریت‌های اصلی وی، سر و سامان دادن امور [[مردم]] و آباد کردن شهرهای آن دیار را ذکر نموده است<ref>فیض الاسلام، نهج البلاغه، ص۹۸۲.</ref>. و در جای دیگر از همان فرمان می‌فرماید که “لازم است توجه و اندیشه‌ات به آباد‌سازی [[زمین]]، از توجه به دریافت [[خراج]]، بیشتر باشد”<ref>فیض الاسلام، نهج البلاغه، ص۱۰۰۴.</ref>. آن [[حضرت]]، حتّی در زمانی که [[تصدی]] [[مقام امامت]] [[اجتماعی]] را نداشتند با تلاش فردی و از دسترنج خود باغ‌های فراوانی [[احداث]] و چاه‌های آبی حفر نمودند که علاوه بر [[تأمین معیشت]] خود، صرف رفع نیاز [[مستمندان]] جامعه می‌شد. در [[خطبه ۱۳۱]] [[نهج‌البلاغه]]، [[اصلاح]] [[شهرها]] و [[سرزمین‌ها]] و [[آرامش]] و [[امنیت]] ستمدیدگان”، [[هدف حکومت]] معرفی می‌شود<ref>فیض الاسلام، نهج البلاغه، ص۳۹۸.</ref>.
| |
| ::::::[[قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران]] در بند ۱۲ از اصل سوم، تعمیم رفاه، [[آسایش]] و رفع [[محرومیت]] را با تعبیر “پی‌ریزی [[اقتصاد]] صحیح و عادلانه بر طبق [[ضوابط اسلامی]] جهت ایجاد رفاه و [[رفع فقر]] و برطرف ساختن هر نوع محرومیت در زمینه‌های [[تغذیه]] و [[مسکن]] و کار و [[بهداشت]] و تعمیم بیمه”، از [[وظایف دولت اسلامی]] می‌داند و در اصل [[چهل]] و سوم یکی از پایه‌های اقتصاد [[کشور]] را برای تأمین [[استقلال اقتصادی]] جامعه و ریشه‌کن کردن [[فقر]] و محرومیت و برآوردن نیازهای [[انسان]] در جریان [[رشد]]، تأمین نیازهای اساسی: از قبیل مسکن، [[خوراک]]، [[پوشاک]]، بهداشت، درمان، [[آموزش و پرورش]] و امکانات لازم برای [[تشکیل خانواده]] برای همه، معرفی می‌کند<ref>قانون اساسی، اصل ۴۳، بند اول.</ref>.<ref>[[علی اصغر نصرتی|نصرتی، علی اصغر]]، [[نظام سیاسی اسلام (کتاب)|نظام سیاسی اسلام]]، ص ۵۸.</ref>»<ref>[[علی اصغر نصرتی|نصرتی، علی اصغر]]، [[نظام سیاسی اسلام (کتاب)|نظام سیاسی اسلام]]، ص ۱۵۹-۱۶۶.</ref>
| |
| | |
| ==پاسخ‌های دیگر==
| |
| | |
| ==پرسش‌های وابسته==
| |
| | |
| ==[[:رده:آثار فقه سیاسی|منبع‌شناسی جامع فقه سیاسی]]==
| |
| {{پرسش‌های وابسته}}
| |
| {{ستون-شروع|3}}
| |
| * [[:رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های فقه سیاسی|کتاب‌شناسی فقه سیاسی]]؛
| |
| * [[:رده:مقاله‌شناسی مقاله‌های فقه سیاسی|مقاله‌شناسی فقه سیاسی]]؛
| |
| * [[:رده:پایان‌نامه‌شناسی پایان‌نامه‌های فقه سیاسی|پایان‌نامه‌شناسی فقه سیاسی]].
| |
| {{پایان}}
| |
| {{پایان}}
| |
| | |
| ==پانویس==
| |
| {{پانویس}}
| |
| | |
| [[رده:پرسش]]
| |
| [[رده:پرسمان فقه سیاسی]]
| |
| [[رده:(اا): پرسش‌هایی با ۱ پاسخ]]
| |
| [[رده:(اا): پرسش‌های فقه سیاسی با ۱ پاسخ]]
| |
