اهل بیت در لغت: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۸: خط ۸:
==مقدمه==
==مقدمه==
[[اهل بیت]]{{عم}}؛ [[معصومین]] از [[خاندان پیامبر اسلام]]{{صل}} و [[مرجع]] [[امت اسلامی]] بعد از ایشان.
[[اهل بیت]]{{عم}}؛ [[معصومین]] از [[خاندان پیامبر اسلام]]{{صل}} و [[مرجع]] [[امت اسلامی]] بعد از ایشان.
اهل بیت در لغت به معنای «ساکنان و [[اهل]] [[خانه]]» است<ref>دهخدا، علی اکبر، لغت‌نامه دهخدا، ج۳، ص۳۶۶۳.</ref>؛ سپس این معنی توسعه یافته و به معنای کسانی که نسبت [[خانوادگی]]، آنها را به هم مرتبط می‌کند، به‌کار می‌رود<ref>راغب اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات الفاظ القرآن، تحقیق صفوان عدنان داودی، ص۹۶.</ref>.
اهل بیت در لغت به معنای «ساکنان و [[اهل]] [[خانه]]» است<ref>دهخدا، علی اکبر، لغت‌نامه دهخدا، ج۳، ص۳۶۶۳.</ref>؛ سپس این معنی توسعه یافته و به معنای کسانی که نسبت [[خانوادگی]]، آنها را به هم مرتبط می‌کند، به‌کار می‌رود<ref>راغب اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات الفاظ القرآن، تحقیق صفوان عدنان داودی، ص۹۶.</ref>.<ref>[[مصطفی فرخی|فرخی، مصطفی]]، [[اهل بیت - فرخی (مقاله)| مقاله «اهل بیت»]]، [[مقالاتی از اندیشه‌نامه انقلاب اسلامی (کتاب)|مقالاتی از اندیشه‌نامه انقلاب اسلامی‌]]، ص ۲۱۹.</ref>.
 
از دیدگاه عموم [[مسلمانان]] هرگاه واژه اهل بیت بدون قرینه به کار برود، مراد از آن خاندان پیامبر اسلام{{صل}} است<ref>راغب اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات الفاظ القرآن، تحقیق صفوان عدنان داودی، ص۹۶؛ قرشی، سید علی اکبر، قاموس قرآن، ج۱، ص۱۳۷.</ref> و در عالم [[اسلام]] همه قبول دارند که، [[علی]]{{ع}}، [[فاطمه]]{{س}}، [[حسن]] و [[حسین]]{{عم}} داخل در اهل بیت{{عم}} هستند<ref>ابن حجر هیتمی، احمد، الصواعق المحرقة، تحقیق عبدالرحمن ترکی، ج۲، ص۴۲۱؛ آیت الله خامنه‌ای، ۱۸/۲/۱۳۷۷.</ref>. این موضوع در [[منابع روایی اهل سنت]] نیز نقل شده است<ref>نیشابوری، مسلم بن حجاج، صحیح مسلم، ج۷، ص۱۳۰.</ref>.
 
البته [[شیعیان]] به استناد [[روایات]] فراوان معتقدند اهل بیت{{عم}}، نُه فرزند [[معصوم]] از [[نسل]] [[امام حسین]]{{ع}} را نیز شامل می‌شود<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تحقیق علی اکبر غفاری، ج۱، ص۴۲۳؛ رک: امام خمینی، شرح چهل حدیث، ص۵۵۲؛ سبحانی، جعفر، اهل البیت{{عم}}، ص۹.</ref>. اهل بیت{{عم}} بر اساس [[حدیث ثقلین]]<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تحقیق علی اکبر غفاری، ج۱، ص۲۹۴؛ احمد بن حنبل، مسند الامام احمد بن حنبل، ج۳، ص۱۴؛ ج۱۴، ص۲۶،‌۵۹.</ref> [[مرجعیت]] تامه امت اسلامی را بعد از [[پیامبر اسلام]]{{صل}} عهده‌دار هستند<ref>ر.ک: امام خمینی، تنقیح الاصول، تقریر حسین تقوی اشتهاردی، ج۳، ص۱۳۷.</ref> و [[جامعه اسلامی]] باید بر اساس [[قرآن]]، [[سنت پیامبر]]{{صل}} و [[تعالیم]] ایشان شکل گیرد<ref>ر.ک: حسینی بهشتی، سید محمد، روش برداشت از قرآن، ص۵۴؛ آیت الله خامنه‌ای، ۱۹/۴/۱۳۹۲.</ref>.
 
در [[متون دینی]] برجای مانده از [[ادیان]] پیش از اسلام، مطالبی وجود دارد که عده‌ای از [[پژوهشگران]] [[اسلامی]] معتقدند منظور از آن [[اهل بیت پیامبر]] اسلام{{صل}} است. به عنوان نمونه در [[کتاب مقدس]] به یکی از [[فرزندان]] [[اسماعیل]] اشاره می‌کند که در [[سرزمین]] [[مکه]] به [[پیامبری]] [[مبعوث]] خواهد شد و [[دوازده نفر]] از فرزندانش، [[امام]] و [[زعیم]] [[جامعه]] بعد از او خواهند بود<ref>کتاب مقدس، تکوین، ۱۷/۱۸-۲۱.</ref>. این مطالب به نام «[[بشارت]]» شناخته می‌شوند و در برخی کتب جمع‌آوری شده‌اند<ref>ر.ک. صادقی تهرانی، محمد، بشارات عهدین، ص۳۴-۲۷۴.</ref>.<ref>[[مصطفی فرخی|فرخی، مصطفی]]، [[اهل بیت - فرخی (مقاله)| مقاله «اهل بیت»]]، [[مقالاتی از اندیشه‌نامه انقلاب اسلامی (کتاب)|مقالاتی از اندیشه‌نامه انقلاب اسلامی‌]]، ص ۲۱۹.</ref>.


==اهل بیت در حقوق اهل بیت==
[[اهل بیت]] از نظر لغت بر [[نزدیکان]] [[پیامبر]] مثل [[زنان]] و [[همسران]]، [[فرزندان]]، داماد و نوه‌های او قابل اطلاق است و با توجه به کلمه [[آل]] که دلالت بر [[نزدیکان]] خاص آن [[حضرت]] می‌کند، یعنی کسانی که نزد [[حضرت]] [[احترام]] و [[جایگاه]] ویژه‌ای داشتند مثل [[فاطمه]] دختر آن [[حضرت]] و [[حسنین]] که آن [[حضرت]] [[محبت]] خاصی به آن دو داشتند، این دو کلمه ([[اهل]] وآل) از نظر لغوی قابل اطلاق بر [[پنج تن آل عبا]] نیز می‌باشد<ref>[[آرزو شکری|شکری، آرزو]]، [[حقوق اهل بیت (کتاب)|حقوق اهل بیت]]، ص۴۷- ۴۸.</ref>.
== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==


خط ۲۱: خط ۱۷:
{{منابع}}
{{منابع}}
#[[پرونده:1100697.jpg|22px]] [[مصطفی فرخی|فرخی، مصطفی]]، [[اهل بیت - فرخی (مقاله)| مقاله «اهل بیت»]]، [[مقالاتی از اندیشه‌نامه انقلاب اسلامی (کتاب)|'''مقالاتی از اندیشه‌نامه انقلاب اسلامی‌''']]
#[[پرونده:1100697.jpg|22px]] [[مصطفی فرخی|فرخی، مصطفی]]، [[اهل بیت - فرخی (مقاله)| مقاله «اهل بیت»]]، [[مقالاتی از اندیشه‌نامه انقلاب اسلامی (کتاب)|'''مقالاتی از اندیشه‌نامه انقلاب اسلامی‌''']]
# [[پرونده:1379781.jpg|22px]] [[آرزو شکری|شکری، آرزو]]، [[حقوق اهل بیت (کتاب)|'''حقوق اهل بیت''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}



نسخهٔ ‏۳ ژوئیهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۰:۱۲

اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث اهل بیت است. "اهل بیت" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

مقدمه

اهل بیت(ع)؛ معصومین از خاندان پیامبر اسلام(ص) و مرجع امت اسلامی بعد از ایشان. اهل بیت در لغت به معنای «ساکنان و اهل خانه» است[۱]؛ سپس این معنی توسعه یافته و به معنای کسانی که نسبت خانوادگی، آنها را به هم مرتبط می‌کند، به‌کار می‌رود[۲].[۳].

اهل بیت در حقوق اهل بیت

اهل بیت از نظر لغت بر نزدیکان پیامبر مثل زنان و همسران، فرزندان، داماد و نوه‌های او قابل اطلاق است و با توجه به کلمه آل که دلالت بر نزدیکان خاص آن حضرت می‌کند، یعنی کسانی که نزد حضرت احترام و جایگاه ویژه‌ای داشتند مثل فاطمه دختر آن حضرت و حسنین که آن حضرت محبت خاصی به آن دو داشتند، این دو کلمه (اهل وآل) از نظر لغوی قابل اطلاق بر پنج تن آل عبا نیز می‌باشد[۴].

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. دهخدا، علی اکبر، لغت‌نامه دهخدا، ج۳، ص۳۶۶۳.
  2. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات الفاظ القرآن، تحقیق صفوان عدنان داودی، ص۹۶.
  3. فرخی، مصطفی، مقاله «اهل بیت»، مقالاتی از اندیشه‌نامه انقلاب اسلامی‌، ص ۲۱۹.
  4. شکری، آرزو، حقوق اهل بیت، ص۴۷- ۴۸.