عمرو بن جناده انصاری: تفاوت میان نسخه‌ها

۵٬۹۵۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۰ سپتامبر ۲۰۲۱
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۸: خط ۸:


==مقدمه==
==مقدمه==
'''عمرو<ref>برخی نام او را عمر نقل کرده‌اند. (ابصارالعین، ص۱۵۹، مرکز الدراسات الاسلامیة لحرس الثورة).</ref> بن جناده انصاری''' از شهدای نوجوان [[کربلا]]، که پدرش نیز در رکاب [[سید الشهدا]]{{ع}} [[شهید]] شد.
«عمرو»<ref>برخی نام او را عمر نقل کردهاند. (ابصارالعین، ص۱۵۹، مرکز الدراسات الاسلامیة لحرس الثورة).</ref> فرزند [[جنادة بن کعب انصاری]] یکی از [[یاران امام حسین]]{{ع}} و از [[شهدای کربلا]] است<ref>مقتل الحسین{{ع}}، خوارزمی، ج۲، ص۲۵، انوارالهدی.</ref>.


این [[جوان]] چون خواست به میدان رود، [[امام]] فرمود: [[پدر]] این [[جوان]] کشته شد؛ شاید مادرش [[راضی]] نباشد که به میدان رود.
پدرش جنادة بن کعب انصاری از [[صحابه رسول خدا]]{{صل}} و از [[شیعیان]] با [[اخلاص]] [[علی]]{{ع}} بود که در [[جنگ صفّین]] شرکت داشت<ref>زندگانی امام حسین{{ع}}، رسولی محلاتی، ص۴۵۲، ۴۵۳.</ref> و در [[کربلا]] به [[شهادت]] رسید<ref>تنقیح المقال، ج۱، ص۲۳۴.</ref>.


گفت: مادرم [[دستور]] داده که به میدان بروم و [[لباس]] [[جنگ]] بر من پوشانده است<ref>انصار الحسین، ص۸۶.</ref>.
بنا به گفته برخی، مادرش، [[بحریه بنت مسعود خزرجی]]، از [[زنان]] [[شجاع]] و [[فداکاری]] است که او نیز در کربلا حضور داشت<ref>تنقیح المقال، ج۲، ص۳۲۷.</ref>.
 
عمرو بن جناده هنگام شهادت به [[نقلی]] ۲۱ سال<ref>مقتل الحسین، مقرم، ص۲۵۳، منشورات شریف رضی.</ref> و بنا به نقلی دیگر، یازده، یا نُه سال داشت<ref>تنقیح المقال، ج۲، ص۳۲۷.</ref> او همراه [[پدر]] و مادرش، در [[مکّه]] مکرمه به [[امام حسین]]{{ع}} پیوست<ref>ابصارالعین، ص۱۵۹، مرکز الدراسات الاسلامیة لحرس الثورة.</ref> و پس از شهادتِ پدرش جناده در [[روز عاشورا]]، مادرش او را امر به [[جهاد]] کرد و گفت: پسرم برو و [[حسین]]{{ع}} را [[یاری]] کن. آن [[جوان]] نزد [[امام]]{{ع}} آمد و پس از عرض [[ادب]]] اجازه میدان خواست. حسین{{ع}} اجازه نداد؛ او بار دیگر سخن خود را تکرار کرد. امام{{ع}} فرمود: این جوان پدرش [[شهید]] شده و شاید مادرش، میدان رفتن او را خوش نداشته باشد. او گفت: ای فرزند [[رسول خدا]]{{صل}}، مادرم مرا امر کرده شما را یاری کنم و خود، [[لباس]] [[جنگ]] بر تنم پوشانده است<ref>ذخیرة الدارین، ص۲۴۴.</ref>. حسین{{ع}} اجازه داد و او به میدان رفت و این [[رجز]] را خواند:
{{شعر}}
{{ب|''اَمیری حُسَیْنٌ وَنِعْمَ الاَمیرُ''|2=''سُرُور فُؤادِ البَشیر النّذیرِ''}}
{{ب|''عَلِیٌّ وَفاطِمَةٌ والِداهُ''|2=''فَهَلْ تَعْلَمُونَ لَهُ مِنْ نَظیرٍ''}}
{{ب|''لَهُ طَلْعَةٌ مِثْلُ شَمْسِ الضُّحی''|2=''لَهُ غُرَّةٌ مِثْلُ بَدْرِ الْمُنیرِ''<ref>ذخیرة الدارین، ص۲۴۴.</ref>}}
{{پایان شعر}}
:[[امیر]] من حسین{{ع}} است و چه خوب امیری است او مایه [[شادی]] [[دل]] [[پیامبر]] [[بشارت دهنده]] و [[انذار]] کننده است. پدرش علی{{ع}} و مادرش [[فاطمه]]{{س}} است آیا شبیهی برای او سراغ دارید؟ او چهره‌ای همچون [[خورشید]] رخشان و پیشانی‌ای چون ماه دارد.
 
برخی نیز نقل کرده‌اند که در میدان این [[رجز]] را خواند:
{{شعر}}
{{ب|''اَضِقُ الخِناقَ مِنَ ابْنِ هِنْدٍ وَارْمِهِ''|2='' في عَتْرِهِ بِفَوارِسِ الاَنْصارِ''}}
{{ب|''ومُهاجرینَ مُخَضِّبینَ رِماحَهُمْ''|2=''تَحْتَ الْعِجاجَةِ مِنْ دَمِ الْکُفّارِ''}}
{{ب|''خُضِبَتْ عَلی عَهْدِ النَّبِیِّ محمّدٍ{{صل}}''|2=''فَالْیَومَ تُخْضَبُ مِنْ دَمِ الْفُجّارِ''}}
{{ب|''وَالْیَوْمَ تُخْضَبُ مِنْ دِماء مَعاشِرٍ''|2=''رَفَضُوا الْقُرآنَ لِنُصْرَةِ الاَشْرارِ''}}
{{ب|''طَلَبُوا بِثارِهِمْ بِبَدرٍ وَانْثَنُوا''|2=''بِالْمُرْهِفاتِ وَبالْقَنَا الْخَطّارِ''}}
{{ب|''وَاللّهِ رَبّي لا ازالُ مُضارباً''|2=''لِلْفاسقینَ بِمُرْهَفٍ بَتّارِ''}}
{{ب|''هذا عَلیَّ الْیَوْمَ حَقَّ واجِبٌ''|2=''في کُلِّ یَوْمٍ تعانُقٌ وَحَوارِ''<ref>مقتل الحسین، خوارزمی، ج۲، ص۲۵، انوارالهدی.</ref>}}
{{پایان شعر}}
:راه نَفَس را بر پسر [[هند]] تنگ می‌کنم و تیر به گلوی او می‌زنم، به کمک سواران [[انصار]]
و مهاجرانی که نیزه‌هاشان را در زیر گرد و غبار [میدان [[جنگ]]] از [[خون]] [[کافران]] رنگین کردند؛ در [[زمان پیامبر]] [[خدا]] [[محمد]]{{صل}} [نیزه‌ها] رنگین شد و امروز [نیز] از خون [[فاسقان]] رنگین می‌شود؛ امروز از خون جماعتی رنگین می‌شود که [[قرآن]] را برای [[یاری]] [[اشرار]] رها کردند؛ و در صدد [[انتقام]] خون‌های ریخته شده‌شان در [[[جنگ]]] [[بدر]] هستند و آن را در زیر شمشیرهای بران و نیزه‌های برافراشته پنهان کردند به خدا [[سوگند]] پیوسته فاسقان را با [[شمشیر]] تیز و بُران خواهم زد امروز این کار بر من [[حقّ]] و [[واجب]] است؛
در هر روزی، رو به رو شدن و یاری کردنی است.
 
او آن قدر با [[دشمن]] جنگید تا به [[شهادت]] رسید. [[مالک بن نسر بدی]] سرش را جدا کرد و به سوی [[لشکرگاه]] [[امام حسین]]{{ع}} پرتاب نمود. مادرش سر او را برداشت و گفت: «آفرین پسرم، ای [[شادی]] دلم و ای [[نور]] چشمم» سپس سر را به سوی یکی از افراد دشمن پرتاب کرد و او را به [[هلاکت]] رساند. پس از آن [[عمود]] [[خیمه]] را کشید و بر آن گروه [[حمله]] کرد. [[امام حسین]]{{ع}} او را برگرداند و در حقش [[دعا]] فرمود<ref>ذخیرة الدارین، ص۲۴۴.</ref>.
 
برخی نوشته‌اند که آن [[زن]] هنگام حمله، این [[شعر]] را خواند:
{{شعر}}
{{ب|''اَنَا عَجُوزٌ فِی النِّساء ضَعیفَةٌ''|2=''بالِیَةٌ خاویَةٌ نَحیفَةٌ''}}
{{ب|''اَضْرِبُکُمْ بِضَرْبَةٍ عَنیفَةٍ''|2=''دُونَ بَنی فاطِمَةِ الشَّریفَةِ''<ref>مقتل الحسین{{ع}}، خوارزمی، ج۲، ص۲۶، انوارالهدی.</ref>}}
{{پایان شعر}}
:من در میان [[زنان]]، زنی [[ضعیف]] و پیر و [[ناتوان]] هستم؛ در راه [[دفاع]] از [[فرزندان فاطمه]] [[شریف]] ضربه محکم بر شما می‌زنم.
 
[[خوارزمی]] نوشته است که این [[زن]] در حمله‌اش، دو نفر از افراد [[دشمن]] را به [[هلاکت]] رساند<ref>مقتل الحسین{{ع}}، خوارزمی، ج۲، ص۲۶.</ref>.<ref>جمعی از نویسندگان، [[پژوهشی پیرامون شهدای کربلا (کتاب)|پژوهشی پیرامون شهدای کربلا]]، ص:۲۸۱-۲۸۳.</ref>


او که ۹ ساله یا ۱۱ ساله بود، به میدان رفت و [[رجز]] خواند و جنگید تا کشته شد. سر او را به طرف [[سپاه امام حسین]]{{ع}} افکندند. مادرش ([[بحریه بنت مسعود خزرجی]]) آن سر را برداشت و گفت: چه [[نیکو]] [[جهاد]] کردی، پسرم!ای [[شادی]] قلبم، ای [[نور]] چشمم! سپس سر را پرتاب کرد و با آن کسی را کشت، سپس چوبۀ [[خیمه]] را برداشت و حمله کرد که به وسیلۀ آن بجنگد. [[امام حسین]]{{ع}} [[مانع]] شد و او را به خیمۀ [[زنان]] برگرداند. نام [[عمرو بن جناده]] در [[زیارت ناحیه مقدسه]] هم آمده است<ref>تنقیح المقال، مامقانی، ج۲، ص۳۲۷.</ref>. در برخی منابع، «عمر بن جناده» ذکر شده است<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۳۵۴.</ref>.


==جستارهای وابسته==
==جستارهای وابسته==
خط ۲۳: خط ۵۵:
==منابع==
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
#[[پرونده:13681024.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|'''فرهنگ عاشورا''']]
# [[پرونده:360818579.jpg|22px]] جمعی از نویسندگان، [[پژوهشی پیرامون شهدای کربلا (کتاب)| '''پژوهشی پیرامون شهدای کربلا''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}


خط ۳۱: خط ۶۳:
[[رده:مدخل]]
[[رده:مدخل]]
[[رده:عمرو بن جناده انصاری]]
[[رده:عمرو بن جناده انصاری]]
[[رده:مدخل فرهنگ عاشورا]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:شهدای واقعه کربلا]]
[[رده:شهدای واقعه کربلا]]
۱۱۵٬۲۱۳

ویرایش