حجابت: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">\n: +)) |
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-</div>\n<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> +</div>)) |
||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[حجابت در قرآن]] - [[حجابت در حدیث]] - [[حجابت در فقه اسلامی]] - [[حجابت در فقه سیاسی]]</div> | <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[حجابت در قرآن]] - [[حجابت در حدیث]] - [[حجابت در فقه اسلامی]] - [[حجابت در فقه سیاسی]]</div> | ||
<div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[حجابت (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div> | <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[حجابت (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div> | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
حجابت، مشتق از "حجب" به معنای دربانی بود و شخص دارای این سمت را [[حاجب]] می‌گفتند<ref>صبح الاعشی، ج۳، ص۲۷۳؛ لغت‌نامه دهخدا، ج۵، ص۸۷۰۴.</ref>. وظیفۀ [[حاجب]]، دادن اجازۀ ورود به [[مردم]]، نزد [[حاکم]] و [[خلیفه]] بود. این امر، جهت [[حفظ]] [[هیبت]] و [[شوکت]] [[حاکم]] صورت می‌گرفت. [[خلفای راشدین]]، حاجبی نداشتند و [[مردم]] بدون واسطه به حضور پذیرفته می‌شدند، ولی "[[معاویة بن ابی سفیان]]" نخستین بار، بنا به پیشنهاد "[[زیاد بن ابیه]]" آن را باب کرد و برای خود [[حاجب]] برگزید؛ تا جایی که حضور [[مردم]] نزد [[خلیفه]] طبقه‌بندی شده بود؛ به گونه‌ای که [[اهل]] [[خانواده]]، [[اهل]] سن، [[اهل]] [[ادب]] و [[فضل]] به ترتیب وارد می‌شدند. | حجابت، مشتق از "حجب" به معنای دربانی بود و شخص دارای این سمت را [[حاجب]] می‌گفتند<ref>صبح الاعشی، ج۳، ص۲۷۳؛ لغت‌نامه دهخدا، ج۵، ص۸۷۰۴.</ref>. وظیفۀ [[حاجب]]، دادن اجازۀ ورود به [[مردم]]، نزد [[حاکم]] و [[خلیفه]] بود. این امر، جهت [[حفظ]] [[هیبت]] و [[شوکت]] [[حاکم]] صورت می‌گرفت. [[خلفای راشدین]]، حاجبی نداشتند و [[مردم]] بدون واسطه به حضور پذیرفته می‌شدند، ولی "[[معاویة بن ابی سفیان]]" نخستین بار، بنا به پیشنهاد "[[زیاد بن ابیه]]" آن را باب کرد و برای خود [[حاجب]] برگزید؛ تا جایی که حضور [[مردم]] نزد [[خلیفه]] طبقه‌بندی شده بود؛ به گونه‌ای که [[اهل]] [[خانواده]]، [[اهل]] سن، [[اهل]] [[ادب]] و [[فضل]] به ترتیب وارد می‌شدند. | ||
نسخهٔ ۱۱ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۶:۱۹
مقدمه
حجابت، مشتق از "حجب" به معنای دربانی بود و شخص دارای این سمت را حاجب می‌گفتند[۱]. وظیفۀ حاجب، دادن اجازۀ ورود به مردم، نزد حاکم و خلیفه بود. این امر، جهت حفظ هیبت و شوکت حاکم صورت می‌گرفت. خلفای راشدین، حاجبی نداشتند و مردم بدون واسطه به حضور پذیرفته می‌شدند، ولی "معاویة بن ابی سفیان" نخستین بار، بنا به پیشنهاد "زیاد بن ابیه" آن را باب کرد و برای خود حاجب برگزید؛ تا جایی که حضور مردم نزد خلیفه طبقه‌بندی شده بود؛ به گونه‌ای که اهل خانواده، اهل سن، اهل ادب و فضل به ترتیب وارد می‌شدند. با این همه، چهارگروه در همه حال، اجازۀ ورود داشتند، از جمله: مؤذن، طارق اللیل (داروغه)، رسول ثغور (پیک مرزها) و صاحب طعام (متصدّی غذا). دولت بنی عباس ملاقات خلیفه با مردم را محدودتر کرد و جز در امور مهمّ، ملاقاتی صورت نمی‌گرفت و همواره میان مردم و خلیفه، دو دار وجود داشت "دارالخاصه" و "دارالعامه"[۲]. ابن خلدون محدودیت مزبور را "حجاب ثانی" نامید[۳][۴].
منابع
پانویس
- ↑ صبح الاعشی، ج۳، ص۲۷۳؛ لغت‌نامه دهخدا، ج۵، ص۸۷۰۴.
- ↑ تاریخ التمدن الاسلامی، ج۲، ص۲۵۲؛ تاریخ الاسلام، ج۲، ص۲۶۴؛ تاریخ بیهقی، کتاب المحاسن و المساوی، ج۱، ص۱۲۴.
- ↑ مقدمه ابن خلدون، ص۲۹۰.
- ↑ فروتن، اباصلت، مرادی، علی اصغر، واژه‌نامه فقه سیاسی، ص ۷۷.