ابولیلی انصاری: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۲۳ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۲۲:۱۵

این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

مقدمه

ملقب به «ایسر»^[۱] که در نامش اختلاف بسیار است. او را «اوس»، «یسار»، «یسر»، «بلال»، «بلیل» و «داود» گفته‌اند. در جنگ احد و دیگر غزوات شرکت داشت^[۲]. او از جمله اصحابی است که به کوفه رفت و در محله قبیله جُهَینَه مسکن گزید. ابولیلی، از یاران امیر مؤمنان(ع) بود که به همراه پسرش عبدالرحمان، در جنگ‌های جمل، صفین و نهروان شرکت داشت^[۳] گفته شده در صفین شهید شد^[۴].

ابولیلی از رسول خدا(ص) سیزده روایت نقل کرده است^[۵]. ترمذی، نسائی، ابوداود و ابن ماجه، حدیث او را در صحاح خود آورده‌اند^[۶].

پسر ابولیلی، عبدالرحمان بن ابولیلی انصاری تابعی، قاری، فقیه و محدث مشهور است که از اصحاب و دوستداران امیر مؤمنان(ع) به شمار می‌رود^[۷]. او تنها ۱۲۰ نفر انصاری از اصحاب رسول خدا(ص) را دید^[۸]. در حلقه درس او، اصحاب پیامبر، از جمله براء بن عازب حاضر می‌شدند و از او حدیث می‌شنیدند^[۹]. خانه او محل اجتماع قاریان قرآن بود که به دور او جمع می‌شدند^[۱۰]. از اخبار مربوط به او چنین به دست می‌آید که وی از نظر فقهی و سیاسی، کاملا گرایش شیعی داشته است. از این رو، وقتی حجاج می‌خواست منصب قضا را بدو واگذارد، ابوالعوام بن حوشب به او گفت: اگر می‌خواهی علی بن ابی طالب را بر قضا بگماری، این کار را بکن ^[۱۱].

عبدالرحمان در قیام محمد بن عبدالرحمان بن اشعث شرکت کرد و به سال ۸۳ در دیر جَماجِم^[۱۲] کشته شد یا در رود دجیل (شعبه‌ای از دجله بغداد) غرق گردید^[۱۳].

از نوادگان ابولیلی، محمد بن عبدالرحمان بن ابی لیلی است که فقیه و قاضی عراق، و هم تراز ابوحنیفه به شمار می‌رود^[۱۴].^[۱۵]

جستارهای وابسته

عبدالرحمان بن ابولیلی انصاری (فرزند)
محمد بن عبدالرحمان بن ابی لیلی (نواده)

منابع

پرونده:1100558.jpg هدایت‌پناه، محمد رضا، مقاله «ابولیلی انصاری»، دانشنامه سیره نبوی ج۱

پانویس

↑ ابن عبدالبر، ج۴، ص۳۰۷.
↑ ابن حجر، ج۷، ص۲۹۲.
↑ ابن عبد البر، ج۴، ص۳۰۷.
↑ ابن حجر، ج۷، ص۲۹۲.
↑ ابن حزم، ص۱۴۲.
↑ مزی، ج۲۱، ص۴۸۹.
↑ ذهبی، العبر، ج۱، ص۷۱؛ همو، سیر اعلام، ج۳، ص۵۱۱ و ج۴، ص۲۶۴.
↑ ابن سعد، ج۶، ص۱۶۶.
↑ مزی، ج۱۱، ص۳۵۳.
↑ ابن سعد، ج۶، ص۱۶۶.
↑ ابن سعد، ج۶، ص۱۶۶.
↑ هفت فرسخی بیرون کوفه به طرف بصره؛ ر.ک: باقوت حموی، ج۲، ص۵۰۳.
↑ ابن سعد، ج۶، ص۱۶۸؛ مزی، ج۱۱، ص۳۵۳.
↑ ذهبی، سیر اعلام، ج۶، ص۳۱۱.
↑ هدایت‌پناه، محمد رضا، مقاله «ابولیلی انصاری»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۴۹۱.

[1] ابن عبدالبر، ج۴، ص۳۰۷.

[2] ابن حجر، ج۷، ص۲۹۲.

[3] ابن عبد البر، ج۴، ص۳۰۷.

[4] ابن حجر، ج۷، ص۲۹۲.

[5] ابن حزم، ص۱۴۲.

[6] مزی، ج۲۱، ص۴۸۹.

[7] ذهبی، العبر، ج۱، ص۷۱؛ همو، سیر اعلام، ج۳، ص۵۱۱ و ج۴، ص۲۶۴.

[8] ابن سعد، ج۶، ص۱۶۶.

[9] مزی، ج۱۱، ص۳۵۳.

[10] ابن سعد، ج۶، ص۱۶۶.

[11] ابن سعد، ج۶، ص۱۶۶.

[12] هفت فرسخی بیرون کوفه به طرف بصره؛ ر.ک: باقوت حموی، ج۲، ص۵۰۳.

[13] ابن سعد، ج۶، ص۱۶۸؛ مزی، ج۱۱، ص۳۵۳.

[14] ذهبی، سیر اعلام، ج۶، ص۳۱۱.

[15] هدایت‌پناه، محمد رضا، مقاله «ابولیلی انصاری»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۴۹۱.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

[۱۴]

[۱۵]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 {{امامت}}
 <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
-<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[ابولیلی انصاری در تراجم و رجال]] - [[ابولیلی انصاری در تاریخ اسلامی]]</div>
+<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[ابولیلی انصاری در تاریخ اسلامی]]</div>
 <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
 ==مقدمه==
-ملقب به ایسر<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۳۰۷.</ref> که در نامش [[اختلاف]] بسیار است. او را [[اوس]]، [[یسار]]، [[یسر]]، [[بلال]]، بلیل و [[داود]] گفته‌اند. در [[جنگ احد]] و دیگر [[غزوات]] شرکت داشت<ref>ابن حجر، ج۷، ص۲۹۲.</ref>. او از جمله اصحابی است که به [[کوفه]] رفت و در محله [[قبیله]] جُهَینَه [[مسکن]] گزید. ابولیلی، از [[یاران]] [[امیر مؤمنان]]{{ع}} بود که به همراه پسرش [[عبدالرحمان]]، در جنگ‌های [[جمل]]، [[صفین]] و [[نهروان]] شرکت داشت<ref>ابن عبد البر، ج۴، ص۳۰۷.</ref> گفته شده در صفین [[شهید]] شد<ref>ابن حجر، ج۷، ص۲۹۲.</ref>.
+ملقب به «ایسر»<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۳۰۷.</ref> که در نامش [[اختلاف]] بسیار است. او را «اوس»، «یسار»، «یسر»، «بلال»، «بلیل» و «داود» گفته‌اند. در [[جنگ احد]] و دیگر [[غزوات]] شرکت داشت<ref>ابن حجر، ج۷، ص۲۹۲.</ref>. او از جمله اصحابی است که به [[کوفه]] رفت و در محله [[قبیله]] جُهَینَه [[مسکن]] گزید. ابولیلی، از [[یاران]] [[امیر مؤمنان]]{{ع}} بود که به همراه پسرش [[عبدالرحمان]]، در جنگ‌های [[جمل]]، [[صفین]] و [[نهروان]] شرکت داشت<ref>ابن عبد البر، ج۴، ص۳۰۷.</ref> گفته شده در صفین [[شهید]] شد<ref>ابن حجر، ج۷، ص۲۹۲.</ref>.
 ابولیلی از [[رسول خدا]]{{صل}} سیزده [[روایت]] نقل کرده است<ref>ابن حزم، ص۱۴۲.</ref>. [[ترمذی]]، [[نسائی]]، [[ابوداود]] و [[ابن ماجه]]، [[حدیث]] او را در [[صحاح]] خود آورده‌اند<ref>مزی، ج۲۱، ص۴۸۹.</ref>.
-پسر ابولیلی، [[عبدالرحمان بن ابولیلی انصاری|عبدالرحمان]] [[تابعی]]، [[قاری]]، [[فقیه]] و [[محدث]] مشهور است که از [[اصحاب]] و [[دوستداران]] امیر مؤمنان{{ع}} به شمار می‌رود<ref>ذهبی، العبر، ج۱، ص۷۱؛ همو، سیر اعلام، ج۳، ص۵۱۱ و ج۴، ص۲۶۴.</ref>. او تنها ۱۲۰ نفر [[انصاری]] از [[اصحاب رسول خدا]]{{صل}} را دید<ref>ابن سعد، ج۶، ص۱۶۶.</ref>. در حلقه درس او، [[اصحاب پیامبر]]، از جمله [[براء بن عازب]] حاضر می‌شدند و از او [[حدیث]] می‌شنیدند<ref>مزی، ج۱۱، ص۳۵۳.</ref>. [[خانه]] او محل [[اجتماع]] [[قاریان قرآن]] بود که به دور او جمع می‌شدند<ref>ابن سعد، ج۶، ص۱۶۶.</ref>. از [[اخبار]] مربوط به او چنین به دست می‌آید که وی از نظر [[فقهی]] و [[سیاسی]]، کاملا [[گرایش]] [[شیعی]] داشته است. از این رو، وقتی [[حجاج]] می‌خواست [[منصب]] [[قضا]] را بدو واگذارد، ابوالعوام بن [[حوشب]] به او گفت: اگر می‌خواهی [[علی بن ابی طالب]] را بر قضا بگماری، این کار را بکن <ref>ابن سعد، ج۶، ص۱۶۶.</ref>.
+پسر ابولیلی، [[عبدالرحمان بن ابولیلی انصاری]] [[تابعی]]، [[قاری]]، [[فقیه]] و [[محدث]] مشهور است که از [[اصحاب]] و [[دوستداران]] امیر مؤمنان{{ع}} به شمار می‌رود<ref>ذهبی، العبر، ج۱، ص۷۱؛ همو، سیر اعلام، ج۳، ص۵۱۱ و ج۴، ص۲۶۴.</ref>. او تنها ۱۲۰ نفر [[انصاری]] از [[اصحاب رسول خدا]]{{صل}} را دید<ref>ابن سعد، ج۶، ص۱۶۶.</ref>. در حلقه درس او، [[اصحاب پیامبر]]، از جمله [[براء بن عازب]] حاضر می‌شدند و از او [[حدیث]] می‌شنیدند<ref>مزی، ج۱۱، ص۳۵۳.</ref>. [[خانه]] او محل [[اجتماع]] [[قاریان قرآن]] بود که به دور او جمع می‌شدند<ref>ابن سعد، ج۶، ص۱۶۶.</ref>. از [[اخبار]] مربوط به او چنین به دست می‌آید که وی از نظر [[فقهی]] و [[سیاسی]]، کاملا [[گرایش]] [[شیعی]] داشته است. از این رو، وقتی [[حجاج]] می‌خواست [[منصب]] [[قضا]] را بدو واگذارد، ابوالعوام بن [[حوشب]] به او گفت: اگر می‌خواهی [[علی بن ابی طالب]] را بر قضا بگماری، این کار را بکن <ref>ابن سعد، ج۶، ص۱۶۶.</ref>.
-عبدالرحمان در [[قیام]] [[محمد بن عبدالرحمان]] بن [[اشعث]] شرکت کرد و به سال ۸۳ در دیر جَماجِم<ref>هفت فرسخی بیرون کوفه به طرف بصره؛ ر.ک: باقوت حموی، ج۲، ص۵۰۳.</ref> کشته شد یا در رود دجیل (شعبه‌ای از دجله [[بغداد]]) [[غرق]] گردید<ref>ابن سعد، ج۶، ص۱۶۸؛ مزی، ج۱۱، ص۳۵۳.</ref>.
+عبدالرحمان در [[قیام]] [[محمد بن عبدالرحمان بن اشعث]] شرکت کرد و به سال ۸۳ در دیر جَماجِم<ref>هفت فرسخی بیرون کوفه به طرف بصره؛ ر.ک: باقوت حموی، ج۲، ص۵۰۳.</ref> کشته شد یا در رود دجیل (شعبه‌ای از دجله [[بغداد]]) [[غرق]] گردید<ref>ابن سعد، ج۶، ص۱۶۸؛ مزی، ج۱۱، ص۳۵۳.</ref>.
 از [[نوادگان]] ابولیلی، [[محمد بن عبدالرحمان بن ابی لیلی]] است که [[فقیه]] و [[قاضی]] [[عراق]]، و هم تراز [[ابوحنیفه]] به شمار می‌رود<ref>ذهبی، سیر اعلام، ج۶، ص۳۱۱.</ref>.<ref>[[محمد رضا هدایت‌پناه|هدایت‌پناه، محمد رضا]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابولیلی انصاری»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۴۹۱.</ref>