مشفق در فقه سیاسی

اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث مشفق است. "مشفق" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

مشفق در قرآن - مشفق در حدیث - مشفق در فقه سیاسی

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل مشفق (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

اصل آن "شفق" به معنای رقّت و نازک‌دلی، رخوت و ضعف و نازکی در مقابل شدت و غلظت. در حالت وصفی یا اسنادی به مفهومی آمیخته از عنایت با ترس دلالت دارد. گاهی با ﴿مِنَ﴾ متعدی می‌شود و مفهوم ترس در آن ظاهر و غالب می‌گردد؛ مانند ﴿وَهُمْ مِنَ السَّاعَةِ مُشْفِقُونَ﴾ و در صورتی که با ﴿فِي﴾ متعدد شود، معنای عنایت در آن اظهر است ﴿إِنَّا كُنَّا قَبْلُ فِي أَهْلِنَا مُشْفِقِينَ﴾، شفقت از همین مادّه به معنای ترس ناصح از نصیحت بر منصوح آمده است.

﴿وَالَّذِينَ آمَنُوا مُشْفِقُونَ مِنْهَا وَيَعْلَمُونَ أَنَّهَا الْحَقُّ﴾.

شفقت در هر دو مفهوم "عنایت" و "هراس" در جنبه معنوی برای سعادت انسان و اطرافیان اوست و در قرآن کریم ستایش شده است. هراس و خوف از قیامت و آخرت از اصول راهنمای انسانی است تا در زندگی خود جانب تقوا و عدالت را رعایت نماید و حقوق دیگران را محترم بشمارد؛ همچنین شفقت به خانواده و فرزندان اقتضا دارد، به سعادت آنان اهمیت بدهد و برای نجات آنان از مهلکه گمراهی، نیکوترین معاشرت را داشته باشد و دعوت‌کننده آنان به نیکی و حق باشد.

منابع

• نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم