تضییق در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-''']] ==پانویس== {{پانویس}} +''']] {{پایان منابع}} ==پانویس== {{پانویس}})) |
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==منابع== +== منابع ==)) |
||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
*معنای دیگر ضیق که صفت پسندیده‌ای برای [[پیامبر]]{{صل}} و همه [[رهبران الهی]] است، ضیق [[قلب]] و صدر به [[دلیل]] [[اعمال ناشایست]] [[مردم]] است که [[خداوند]] [[وعده]] [[شرح صدر]] به انبیایش داده است: {{متن قرآن|وَلَا تَحْزَنْ عَلَيْهِمْ وَلَا تَكُنْ فِي ضَيْقٍ مِمَّا يَمْكُرُونَ}}<ref>«و بر آنان اندوه مخور و از نیرنگی که می‌بازند در تنگدلی به سر مبر» سوره نمل، آیه ۷۰.</ref> که همان صفت دل‌مشغولی و [[نگرانی]] از [[ایمان]] و [[اعمال]] [[مردم]] است<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۱۸۶.</ref>. | *معنای دیگر ضیق که صفت پسندیده‌ای برای [[پیامبر]]{{صل}} و همه [[رهبران الهی]] است، ضیق [[قلب]] و صدر به [[دلیل]] [[اعمال ناشایست]] [[مردم]] است که [[خداوند]] [[وعده]] [[شرح صدر]] به انبیایش داده است: {{متن قرآن|وَلَا تَحْزَنْ عَلَيْهِمْ وَلَا تَكُنْ فِي ضَيْقٍ مِمَّا يَمْكُرُونَ}}<ref>«و بر آنان اندوه مخور و از نیرنگی که می‌بازند در تنگدلی به سر مبر» سوره نمل، آیه ۷۰.</ref> که همان صفت دل‌مشغولی و [[نگرانی]] از [[ایمان]] و [[اعمال]] [[مردم]] است<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۱۸۶.</ref>. | ||
==منابع== | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']] | * [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']] | ||
نسخهٔ ۱۷ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۲۰:۳۰
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل تضییق (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
مقدمه
- تضییق: تنگ گرفتن در مقابل وسعت[۱]؛ اعم از امور مادی و معنوی.
- ﴿وَلَا تُضَارُّوهُنَّ لِتُضَيِّقُوا عَلَيْهِنَّ﴾[۲].
- در قرآن کریم با موضوعات و موارد مختلف آمده است:
- ضیق در مکان: ﴿وَضَاقَتْ عَلَيْكُمُ الْأَرْضُ بِمَا رَحُبَتْ﴾[۳].
- ضیق در سینه و صدر (مخالف انشراح): ﴿وَيَضِيقُ صَدْرِي وَلَا يَنْطَلِقُ لِسَانِي﴾[۴].
- ضیق در تقدیر و احاطه: ﴿وَلَمَّا جَاءَتْ رُسُلُنَا لُوطًا سِيءَ بِهِمْ وَضَاقَ بِهِمْ ذَرْعًا﴾[۵].
- ضیق در نفس: ﴿ضَاقَتْ عَلَيْهِمْ أَنْفُسُهُمْ﴾[۶].
- ضیق در مطلق امری: ﴿وَلَا تُضَارُّوهُنَّ لِتُضَيِّقُوا عَلَيْهِنَّ﴾[۷][۸].
- تضییق در مطلق امر، به معنای عرصه را تنگ کردن و ایجاد محدودیت شدید، چه در صحنه تصمیم‌گیری اعتقادی و چه در مقام عمل آمده است. اسلام در تنگنا و محدودیت قراردادن افراد و نقض حقوق آنان را به‌شدت ردّ کرده است: ﴿وَلَا تُضَارُّوهُنَّ لِتُضَيِّقُوا عَلَيْهِنَّ﴾[۹]؛ امّا تنگ شدن عرصه بر کفار و مشرکان به واسطه اعمال خودشان یا عذاب الهی است.
- معنای دیگر ضیق که صفت پسندیده‌ای برای پیامبر(ص) و همه رهبران الهی است، ضیق قلب و صدر به دلیل اعمال ناشایست مردم است که خداوند وعده شرح صدر به انبیایش داده است: ﴿وَلَا تَحْزَنْ عَلَيْهِمْ وَلَا تَكُنْ فِي ضَيْقٍ مِمَّا يَمْكُرُونَ﴾[۱۰] که همان صفت دل‌مشغولی و نگرانی از ایمان و اعمال مردم است[۱۱].
منابع
پانویس
- ↑ ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۳۸۳.
- ↑ «و به آنها زیان مرسانید برای آنکه (زندگی را) برایشان تنگ گیرید» سوره طلاق، آیه ۶.
- ↑ «و زمین با گستردگیش بر شما تنگ شد» سوره توبه، آیه ۲۵.
- ↑ «و سینه‌ام تنگ می‌شود و زبانم روان نمی‌گردد» سوره شعراء، آیه ۱۳.
- ↑ «و چون فرشتگان ما نزد لوط آمدند از (آمدن) آنان پریشان گشت و دستش از (یاری به) آنان کوتاه شد» سوره هود، آیه ۷۷.
- ↑ «تا آنگاه که زمین با همه فراخنایش بر آنان تنگ آمد و جانشان به لب رسید» سوره توبه، آیه ۱۱۸.
- ↑ «و به آنها زیان مرسانید برای آنکه (زندگی را) برایشان تنگ گیرید» سوره طلاق، آیه ۶.
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۷، ص۵۷-۵۸.
- ↑ «و به آنها زیان مرسانید برای آنکه (زندگی را) برایشان تنگ گیرید» سوره طلاق، آیه ۶.
- ↑ «و بر آنان اندوه مخور و از نیرنگی که می‌بازند در تنگدلی به سر مبر» سوره نمل، آیه ۷۰.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۱۸۶.