قاهر عباسی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۲۶ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۵:۰۰

اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث عباسیان است. "قاهر عباسی" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

قاهر عباسی در معارف مهدویت - قاهر عباسی در تاریخ اسلامی

مقدمه

ترکان پس از کشتن مقتدر، محمد بن معتضد را با لقب القاهر بالله به خلافت برداشتند. وی مردی سخت‌گیر، تندخو، خون‌ریز و مال‌دوست بود و در حالی که دیگران را از می‌‌و مطرب باز می‌داشت، خود همواره شراب می‌خورد و یکسره مست بود^[۱]. دلبستگی وی به مال دنیا چنان بود که گروهی از همسران مقتدر را مصادره کرد و مادر او را سرنگون از یک پا به دار آویخت و او را به‌سختی شکنجه کرد تا ۱۳۰ دینار از وی گرفت^[۲]. گویند وی همواره زوبینی با خود داشت و چون می‌نشست، آن را پیش رو می‌نهاد و بر هر کس که خشم می‌گرفت در دم او را با آن می‌کشت؛ هم از این‌رو بود که منتقم را به القاب او افزودند و حتی بر سکه‌ها ضرب کردند^[۳]. سخت‌گیری و خشونت قاهر عکس‌العمل‌های نامطلوبی به دنبال داشت. از آن جمله، شورش سپاهیان و کارگزاران دولت بود که به اغوای مونس و ابن مقله وزیر، بر ضد خلیفه قیام کردند و بر آن بودند تا قاهر را خلع کنند و یکی از پسران مکتفی را به خلافت برسانند؛ اما قاهر آشوبگران را سرکوب کرد و نامزد خلافت و سران توطئه را به قتل رساند. با این همه، دیری نپایید که گروه دیگری از سپاهیان و نگهبانان که از خشونت‌های قاهر به تنگ آمده بودند به تشویق ابن مقله، شورش دیگری برپا کردند و قاهر را در خانه‌اش زندانی ساختند. او برای نجات خویش حتی از قرمطیان کمک خواست، اما کاری از پیش نبرد. شورشیان او را از تخت به زیر آوردند و چشمانش را میل کشیدند^[۴] و به زندان سپردند و همچنان محبوس و تحت نظر بود تا آنکه به سال ۳۳۳ ق. در زمان خلافت المستکفی (۳۳۳-۳۳۴ ق.) درگذشت^[۵].^[۶].

جستارهای وابسته

منابع

خضری، سید احمد رضا، تاریخ خلافت عباسی از آغاز تا پایان آل بویه

پانویس

↑ نک: تجارب الأمم، ج۵، ص۲۴؛ التنبیه والاشراف، ص۳۳۹.
↑ الفخری، ص۳۳۷.
↑ تاریخ الخلفاء، ص۳۳۸.
↑ میل کشیدن چشمان خلفا کاری بود که مسلمانان از رومیان اقتباس کردند و قاهر نخستین خلیفه‌ای بود که بدین وسیله مجازات گردید. (التنبیه والاشراف، ص۳۳۶).
↑ التنبیه والاشراف، ص۳۳۶؛ البدایة والنهایة، ج۱۱، ص۱۷۸؛ الفخری، ص۳۷۵؛ تاریخ الخلفاء، ص۴۴۲-۴۴۳.
↑ خضری، سید احمد رضا، تاریخ خلافت عباسی از آغاز تا پایان آل بویه ص ۱۴۸.

[1] نک: تجارب الأمم، ج۵، ص۲۴؛ التنبیه والاشراف، ص۳۳۹.

[2] الفخری، ص۳۳۷.

[3] تاریخ الخلفاء، ص۳۳۸.

[4] میل کشیدن چشمان خلفا کاری بود که مسلمانان از رومیان اقتباس کردند و قاهر نخستین خلیفه‌ای بود که بدین وسیله مجازات گردید. (التنبیه والاشراف، ص۳۳۶).

[5] التنبیه والاشراف، ص۳۳۶؛ البدایة والنهایة، ج۱۱، ص۱۷۸؛ الفخری، ص۳۷۵؛ تاریخ الخلفاء، ص۴۴۲-۴۴۳.

[6] خضری، سید احمد رضا، تاریخ خلافت عباسی از آغاز تا پایان آل بویه ص ۱۴۸.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

@@ خط ۴: / خط ۴: @@
 ==مقدمه==
-[[ترکان]] پس از کشتن [[مقتدر]]، [[محمد بن معتضد]] را با [[لقب]] [[القاهر بالله]] به [[خلافت]] برداشتند. وی مردی سخت‌گیر، تندخو، [[خون‌ریز]] و [[مال]] [[دوست]] بود و در حالی که دیگران را از می‌‌و مطرب باز می‌داشت، خود همواره شراب می‌خورد و یکسره مست بود<ref>نک: تجارب الأمم، ج۵، ص۲۴؛ التنبیه والاشراف، ص۳۳۹.</ref>. [[دلبستگی]] وی به مال [[دنیا]] چنان بود که گروهی از [[همسران]] مقتدر را [[مصادره]] کرد و [[مادر]] او را سرنگون از یک پا به دار آویخت و او را به‌سختی [[شکنجه]] کرد تا ۱۳۰ دینار از وی گرفت<ref>الفخری، ص۳۳۷.</ref>. گویند وی همواره زوبینی با خود داشت و چون می‌نشست، آن را پیش رو می‌نهاد و بر هر کس که [[خشم]] می‌گرفت در دم او را با آن می‌کشت؛ هم از این‌رو بود که [[منتقم]] را به [[القاب]] او افزودند و حتی بر سکه‌ها ضرب کردند<ref>تاریخ الخلفاء، ص۳۳۸.</ref>. [[سخت‌گیری]] و [[خشونت]] [[قاهر]] عکس‌العمل‌های نامطلوبی به دنبال داشت. از آن جمله، [[شورش]] [[سپاهیان]] و [[کارگزاران دولت]] بود که به اغوای مونس و ابن مقله [[وزیر]]، بر [[ضد]] [[خلیفه]] [[قیام]] کردند و بر آن بودند تا قاهر را [[خلع]] کنند و یکی از پسران [[مکتفی]] را به خلافت برسانند؛ اما قاهر [[آشوبگران]] را [[سرکوب]] کرد و نامزد خلافت و سران [[توطئه]] را به [[قتل]] رساند. با این همه، دیری نپایید که گروه دیگری از سپاهیان و نگهبانان که از خشونت‌های قاهر به تنگ آمده بودند به [[تشویق]] ابن مقله، شورش دیگری برپا کردند و قاهر را در خانه‌اش [[زندانی]] ساختند. او برای [[نجات]] خویش حتی از [[قرمطیان]] کمک خواست، اما کاری از پیش [[نبرد]]. [[شورشیان]] او را از تخت به زیر آوردند و چشمانش را میل کشیدند<ref>میل کشیدن چشمان خلفا کاری بود که مسلمانان از رومیان اقتباس کردند و قاهر نخستین خلیفه‌ای بود که بدین وسیله مجازات گردید. (التنبیه والاشراف، ص۳۳۶).</ref> و به [[زندان]] سپردند و همچنان [[محبوس]] و تحت نظر بود تا آنکه به سال ۳۳۳ ق. در [[زمان]] [[خلافت]] المستکفی (۳۳۳-۳۳۴ ق.) درگذشت<ref>التنبیه والاشراف، ص۳۳۶؛ البدایة والنهایة، ج۱۱، ص۱۷۸؛ الفخری، ص۳۷۵؛ تاریخ الخلفاء، ص۴۴۲-۴۴۳.</ref>.<ref>[[سید احمد رضا خضری|خضری، سید احمد رضا]]، [[تاریخ خلافت عباسی از آغاز تا پایان آل بویه (کتاب)|تاریخ خلافت عباسی از آغاز تا پایان آل بویه]] ص ۱۴۸.</ref>.
+[[ترکان]] پس از کشتن [[مقتدر]]، [[محمد بن معتضد]] را با [[لقب]] [[القاهر بالله]] به [[خلافت]] برداشتند. وی مردی سخت‌گیر، تندخو، [[خون‌ریز]] و [[مال‌دوست]] بود و در حالی که دیگران را از می‌‌و مطرب باز می‌داشت، خود همواره شراب می‌خورد و یکسره مست بود<ref>نک: تجارب الأمم، ج۵، ص۲۴؛ التنبیه والاشراف، ص۳۳۹.</ref>. [[دلبستگی]] وی به مال [[دنیا]] چنان بود که گروهی از [[همسران]] مقتدر را [[مصادره]] کرد و [[مادر]] او را سرنگون از یک پا به دار آویخت و او را به‌سختی [[شکنجه]] کرد تا ۱۳۰ دینار از وی گرفت<ref>الفخری، ص۳۳۷.</ref>. گویند وی همواره زوبینی با خود داشت و چون می‌نشست، آن را پیش رو می‌نهاد و بر هر کس که [[خشم]] می‌گرفت در دم او را با آن می‌کشت؛ هم از این‌رو بود که [[منتقم]] را به [[القاب]] او افزودند و حتی بر سکه‌ها ضرب کردند<ref>تاریخ الخلفاء، ص۳۳۸.</ref>. [[سخت‌گیری]] و [[خشونت]] [[قاهر]] عکس‌العمل‌های نامطلوبی به دنبال داشت. از آن جمله، [[شورش]] [[سپاهیان]] و [[کارگزاران دولت]] بود که به اغوای مونس و ابن مقله [[وزیر]]، بر [[ضد]] [[خلیفه]] [[قیام]] کردند و بر آن بودند تا قاهر را [[خلع]] کنند و یکی از پسران [[مکتفی]] را به خلافت برسانند؛ اما قاهر [[آشوبگران]] را [[سرکوب]] کرد و نامزد خلافت و سران [[توطئه]] را به [[قتل]] رساند. با این همه، دیری نپایید که گروه دیگری از سپاهیان و نگهبانان که از خشونت‌های قاهر به تنگ آمده بودند به [[تشویق]] ابن مقله، شورش دیگری برپا کردند و قاهر را در خانه‌اش [[زندانی]] ساختند. او برای [[نجات]] خویش حتی از [[قرمطیان]] کمک خواست، اما کاری از پیش [[نبرد]]. [[شورشیان]] او را از تخت به زیر آوردند و چشمانش را میل کشیدند<ref>میل کشیدن چشمان خلفا کاری بود که مسلمانان از رومیان اقتباس کردند و قاهر نخستین خلیفه‌ای بود که بدین وسیله مجازات گردید. (التنبیه والاشراف، ص۳۳۶).</ref> و به [[زندان]] سپردند و همچنان [[محبوس]] و تحت نظر بود تا آنکه به سال ۳۳۳ ق. در [[زمان]] [[خلافت]] المستکفی (۳۳۳-۳۳۴ ق.) درگذشت<ref>التنبیه والاشراف، ص۳۳۶؛ البدایة والنهایة، ج۱۱، ص۱۷۸؛ الفخری، ص۳۷۵؛ تاریخ الخلفاء، ص۴۴۲-۴۴۳.</ref>.<ref>[[سید احمد رضا خضری|خضری، سید احمد رضا]]، [[تاریخ خلافت عباسی از آغاز تا پایان آل بویه (کتاب)|تاریخ خلافت عباسی از آغاز تا پایان آل بویه]] ص ۱۴۸.</ref>.
 == جستارهای وابسته ==