مؤاخات

این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

مؤاخات در حدیث - مؤاخات در کلام اسلامی - مؤاخات در فقه سیاسی - مؤاخات در معارف دعا و زیارات - مؤاخات در معارف و سیره سجادی - مؤاخات در معارف و سیره رضوی

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل مؤاخات (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مؤاخات به معنای برادری و عقد اخوّت بین افراد است.

مقدمه

• رسول خدا(ص) چند ماه پس از هجرت به مدینه، بین مسلمانان مهاجر و انصار، عقد اخوّت ایجاد کرد و آنان را که حدود صد نفر می‌شدند، دوبه‌دو با هم برادر ساخت. تنها علی(ع) مانده بود که خود را برادر او قرار داد. این است که علی(ع) برادر پیامبر به شمار می‌رود و در احادیث فراوانی رسول خدا(ص) دربارۀ او «أَنْتَ أَخِي وَ وَصِيِّي وَ وَارِثِي وَ خَلِيفَتِي...» تعبیر کرده است. خود آن حضرت هم بارها از خویش با عنوان «أَنَا عَبْدُ اَللَّهِ وَ أَخُو رَسُولِهِ» یاد کرده است. برادری علی با پیامبر(ص) از ازل بوده است، نه آنکه از روز عقد اخوّت ایجاد شده باشد. از قول رسول خدا روایت شده که در معراج دید بر در بهشت نوشته است: «مُحَمَّدٌ رَسُولُ اَللَّهِ، وَ عَلِيٌّ أَخُو رَسُولِ اَللَّهِ»، و این دوهزار سال قبل از خلقت آسمان‌ها بوده است. به نقل روایات، غیر از روز مؤاخات، در مواقع دیگر نیز، همچون روز خیبر، روز مباهله و صحنه‌های گوناگون، پیامبر خدا(ص) آن حضرت را برادر خویش خوانده است. حدیث مؤاخات، یکی از بزرگترین افتخارات علی(ع) و از برجسته‌ترین فضایل آن حضرت است.

عقد اخوت

یعنی پیمان برادری برقرار کرد، هر یک از مهاجرین را با یکی از انصار؛ یا خودشان همدیگر را انتخاب می‌کردند و پیغمبراکرم آنها را برادر یکدیگر قرار می‌داد. مسئله برادر خواندگی یا عقد اخوت، الآن هم مطرح است.

جستارهای وابسته

• حدیث مؤاخات
• پیمان برادری
• اخوت
• آیه اخوت

منابع

1. محدثی، جواد، فرهنگ غدیر
2. زکریایی، محمد علی، فرهنگ مطهر