ارکان اسلام: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==پانویس== +== پانویس ==)) |
جز (جایگزینی متن - '== جستارهای وابسته == == منابع ==' به '== منابع ==') |
||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
* [[اسلام]] بر پنج پایه [[استوار]] شده است: بر [[نماز]]، [[زکات]]، [[روزه]]، [[حج]] و [[ولایت]]، و به هیچ‌چیز همچون [[ولایت]] ندا نداده و فرانخوانده‌اند. این [[حدیث]]، [[جایگاه]] رفیع [[رهبری]] [[معصوم]] را در [[نظام سیاسی اسلام]] نشان می‌دهد که [[حافظ]] جوهرۀ [[دین]] و [[احکام]] خداست. در [[روایت]] دیگر اضافه می‌فرماید: [[مردم]] چهارتا را گرفته و این ([[ولایت]]) را رها کرده‌اند. در [[حدیث]] دیگر سه رکن [[نماز]] و [[زکات]] و [[ولایت]] مطرح شده و اینکه [[صلاح]] و قوام آن‌دو به [[ولایت]] است و در [[حدیث]] دیگر [[زراره]] از [[امام باقر]]{{ع}} می‌پرسد: کدام‌یک از این پنج پایه [[برتر]] است؟ [[حضرت]] می‌فرماید: {{عربی|"الولایة افضل، لأنّها مفتاحهنّ و الوالی هو الدّلیل علیهنّ"}}<ref>کافی، ج ۲ ص ۱۸(باب دعائم الاسلام).حدیث ۳،۴و۵</ref>، [[ولایت]] [[برتر]] است، چراکه کلید بقیّه است و [[صاحب ولایت]]، [[راهنمای مردم]] به آن چهار رکن دیگر است. در ادامۀ این [[حدیث]]، [[امام باقر|حضرت باقر]]{{ع}} قلۀ والا و کلید و در همۀ آنها و [[رضای الهی]] را نهفته در [[امام‌شناسی]] و [[اطاعت]] از [[امام]] می‌داند و می‌فرماید: "اگر کسی همۀ [[شب]] و روزش را به [[عبادت]] و [[روزه]] بپردازد و همۀ مالش را [[صدقه]] بدهد و همۀ عمرش را به [[حج]] برود، امّا [[ولایت]] [[ولیّ خدا]] را نشناسد تا با او [[تولّی]] داشته باشد و اعمالش با [[راهنمایی]] [[ولیّ خدا]] باشد، [[حقّ]] پاداشی ندارد و از [[اهل]] [[ایمان]] نیست." اینگونه [[احادیث]]، نشان می‌دهد که بعد اصلی [[اسلام]]، بعد عملی است، چه به صورت [[نماز]] و [[روزه]] و [[ارتباط]] با [[خدا]]، چه با [[زکات]] که ادای [[حق الناس]] و تعدیل [[ثروت]] در [[جامعه]] است، چه در قالب [[امامت]] و [[ولایت]] و [[حج]] که بعد [[اجتماعی]] و [[سیاسی]] [[دین]] را نشان می‌دهد.<ref>دربارۀ احادیث این ارکان، ر. ک: بحار الأنوار، ج ۶۵ ص ۳۲۹ تا ۳۹۶(باب دعائم الایمان و الاسلام)</ref>.<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۶۴.</ref> | * [[اسلام]] بر پنج پایه [[استوار]] شده است: بر [[نماز]]، [[زکات]]، [[روزه]]، [[حج]] و [[ولایت]]، و به هیچ‌چیز همچون [[ولایت]] ندا نداده و فرانخوانده‌اند. این [[حدیث]]، [[جایگاه]] رفیع [[رهبری]] [[معصوم]] را در [[نظام سیاسی اسلام]] نشان می‌دهد که [[حافظ]] جوهرۀ [[دین]] و [[احکام]] خداست. در [[روایت]] دیگر اضافه می‌فرماید: [[مردم]] چهارتا را گرفته و این ([[ولایت]]) را رها کرده‌اند. در [[حدیث]] دیگر سه رکن [[نماز]] و [[زکات]] و [[ولایت]] مطرح شده و اینکه [[صلاح]] و قوام آن‌دو به [[ولایت]] است و در [[حدیث]] دیگر [[زراره]] از [[امام باقر]]{{ع}} می‌پرسد: کدام‌یک از این پنج پایه [[برتر]] است؟ [[حضرت]] می‌فرماید: {{عربی|"الولایة افضل، لأنّها مفتاحهنّ و الوالی هو الدّلیل علیهنّ"}}<ref>کافی، ج ۲ ص ۱۸(باب دعائم الاسلام).حدیث ۳،۴و۵</ref>، [[ولایت]] [[برتر]] است، چراکه کلید بقیّه است و [[صاحب ولایت]]، [[راهنمای مردم]] به آن چهار رکن دیگر است. در ادامۀ این [[حدیث]]، [[امام باقر|حضرت باقر]]{{ع}} قلۀ والا و کلید و در همۀ آنها و [[رضای الهی]] را نهفته در [[امام‌شناسی]] و [[اطاعت]] از [[امام]] می‌داند و می‌فرماید: "اگر کسی همۀ [[شب]] و روزش را به [[عبادت]] و [[روزه]] بپردازد و همۀ مالش را [[صدقه]] بدهد و همۀ عمرش را به [[حج]] برود، امّا [[ولایت]] [[ولیّ خدا]] را نشناسد تا با او [[تولّی]] داشته باشد و اعمالش با [[راهنمایی]] [[ولیّ خدا]] باشد، [[حقّ]] پاداشی ندارد و از [[اهل]] [[ایمان]] نیست." اینگونه [[احادیث]]، نشان می‌دهد که بعد اصلی [[اسلام]]، بعد عملی است، چه به صورت [[نماز]] و [[روزه]] و [[ارتباط]] با [[خدا]]، چه با [[زکات]] که ادای [[حق الناس]] و تعدیل [[ثروت]] در [[جامعه]] است، چه در قالب [[امامت]] و [[ولایت]] و [[حج]] که بعد [[اجتماعی]] و [[سیاسی]] [[دین]] را نشان می‌دهد.<ref>دربارۀ احادیث این ارکان، ر. ک: بحار الأنوار، ج ۶۵ ص ۳۲۹ تا ۳۹۶(باب دعائم الایمان و الاسلام)</ref>.<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۶۴.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
نسخهٔ ۴ ژانویهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۲۰:۲۰
این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
ارکان اسلام در قرآن - ارکان اسلام در حدیث - ارکان اسلام در کلام اسلامی - ارکان اسلام در گفتگوهای بین‌المذاهب
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل ارکان اسلام (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
ارکان پنجگانه اسلام در احادیث متعددی اسلام را بنا شده بر پنج پایه و رکن معرفی می‌کند که بعد عبادی و اجتماعی اسلام را در عرصۀ عمل نشان می‌دهد. امام باقر(ع) فرمود: "بنی الإسلام علی خمس: علی الصّلاة و الزّکاة و الصّوم و الحجّ و الولایة، و لم یناد بشیء کما نودی بالولایة"[۱][۲]
مقدمه
- اسلام بر پنج پایه استوار شده است: بر نماز، زکات، روزه، حج و ولایت، و به هیچ‌چیز همچون ولایت ندا نداده و فرانخوانده‌اند. این حدیث، جایگاه رفیع رهبری معصوم را در نظام سیاسی اسلام نشان می‌دهد که حافظ جوهرۀ دین و احکام خداست. در روایت دیگر اضافه می‌فرماید: مردم چهارتا را گرفته و این (ولایت) را رها کرده‌اند. در حدیث دیگر سه رکن نماز و زکات و ولایت مطرح شده و اینکه صلاح و قوام آن‌دو به ولایت است و در حدیث دیگر زراره از امام باقر(ع) می‌پرسد: کدام‌یک از این پنج پایه برتر است؟ حضرت می‌فرماید: "الولایة افضل، لأنّها مفتاحهنّ و الوالی هو الدّلیل علیهنّ"[۳]، ولایت برتر است، چراکه کلید بقیّه است و صاحب ولایت، راهنمای مردم به آن چهار رکن دیگر است. در ادامۀ این حدیث، حضرت باقر(ع) قلۀ والا و کلید و در همۀ آنها و رضای الهی را نهفته در امام‌شناسی و اطاعت از امام می‌داند و می‌فرماید: "اگر کسی همۀ شب و روزش را به عبادت و روزه بپردازد و همۀ مالش را صدقه بدهد و همۀ عمرش را به حج برود، امّا ولایت ولیّ خدا را نشناسد تا با او تولّی داشته باشد و اعمالش با راهنمایی ولیّ خدا باشد، حقّ پاداشی ندارد و از اهل ایمان نیست." اینگونه احادیث، نشان می‌دهد که بعد اصلی اسلام، بعد عملی است، چه به صورت نماز و روزه و ارتباط با خدا، چه با زکات که ادای حق الناس و تعدیل ثروت در جامعه است، چه در قالب امامت و ولایت و حج که بعد اجتماعی و سیاسی دین را نشان می‌دهد.[۴].[۵]
منابع
پانویس
- ↑ کافی، ج ۲ ص ۱۸(باب دعائم الاسلام). این باب ۱۵ حدیث در این موضوع نقل کرده است
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۶۴.
- ↑ کافی، ج ۲ ص ۱۸(باب دعائم الاسلام).حدیث ۳،۴و۵
- ↑ دربارۀ احادیث این ارکان، ر. ک: بحار الأنوار، ج ۶۵ ص ۳۲۹ تا ۳۹۶(باب دعائم الایمان و الاسلام)
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۶۴.