ابن جریج: تفاوت میان نسخه‌ها
(←مقدمه) |
(←منابع) |
||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
[[ابن خلکان]] می‌‌نویسد که ایشان نخستین کسی بود که در [[اسلام]] به تدوین کتاب پرداخته است.<ref>وفیات الاعیان ۳/۱۶۴.</ref> [[عطاء]] سفارش می‌‌کرد که پس از او پرسش‌های خود را از [[ابن جریج]] بپرسند.<ref>المنتظم ۸/۱۲۴.</ref> [[ابن سعد]] به نقل از [[واقدی]]، او را [[ثقه]] و کثیرالحدیث دانسته است.<ref>الطبقات الکبری ۵/۴۹۲.</ref> بعضی او را در عین ثقه بودن، مُدلّس دانسته‌اند،<ref>الثقات ۷/۹۴.</ref> شاید از آن جهت که او [[متعه]] را جایز می‌‌دانسته یا وی را به آن متهم کرده باشند. گویند که وی شصت یا نود [[زن]] را متعه کرده است.<ref>تاریخ الاسلام ۹/۲۱۱.</ref> وی از آموخته‌های خود آثاری با عنوان «السنن»، «مناسک الحج» و [[تفسیر]] القرآن پدید آورد.<ref>معجم المؤلفین ۶/۱۸۴.</ref> [[تاریخ]] درگذشت او به [[اختلاف]] نقل شده،<ref>سیر اعلام النبلاء ۶/۳۳۴ وفیات الاعیان ۳/۱۶۴.</ref> اما ابن سعد آن را در دهه اول [[ذی حجه]] [[سال]] ۱۵۰ در ۷۶ سالگی دانسته است<ref>الطبقات الکبری ۵/۴۹۲.</ref>.<ref> [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]]، ج۱ ص ۴۹۹-۵۰۰.</ref> | [[ابن خلکان]] می‌‌نویسد که ایشان نخستین کسی بود که در [[اسلام]] به تدوین کتاب پرداخته است.<ref>وفیات الاعیان ۳/۱۶۴.</ref> [[عطاء]] سفارش می‌‌کرد که پس از او پرسش‌های خود را از [[ابن جریج]] بپرسند.<ref>المنتظم ۸/۱۲۴.</ref> [[ابن سعد]] به نقل از [[واقدی]]، او را [[ثقه]] و کثیرالحدیث دانسته است.<ref>الطبقات الکبری ۵/۴۹۲.</ref> بعضی او را در عین ثقه بودن، مُدلّس دانسته‌اند،<ref>الثقات ۷/۹۴.</ref> شاید از آن جهت که او [[متعه]] را جایز می‌‌دانسته یا وی را به آن متهم کرده باشند. گویند که وی شصت یا نود [[زن]] را متعه کرده است.<ref>تاریخ الاسلام ۹/۲۱۱.</ref> وی از آموخته‌های خود آثاری با عنوان «السنن»، «مناسک الحج» و [[تفسیر]] القرآن پدید آورد.<ref>معجم المؤلفین ۶/۱۸۴.</ref> [[تاریخ]] درگذشت او به [[اختلاف]] نقل شده،<ref>سیر اعلام النبلاء ۶/۳۳۴ وفیات الاعیان ۳/۱۶۴.</ref> اما ابن سعد آن را در دهه اول [[ذی حجه]] [[سال]] ۱۵۰ در ۷۶ سالگی دانسته است<ref>الطبقات الکبری ۵/۴۹۲.</ref>.<ref> [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]]، ج۱ ص ۴۹۹-۵۰۰.</ref> | ||
==جستارهای وابسته== | |||
* [[اسرائیلیات]] | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
نسخهٔ ۲۴ فوریهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۶:۵۴
مقدمه
ابوولید عبدالملک بن عبدالعزیز بن جریج مکّی اموی قرشی رومی، معروف به «ابن جریج» محدث، فقیه، حافظ، قاری و مفسر مکی بود. در سال ۸۰ هـ در سال سیل مکه عام جحاف،[۱] در شهر مکه به دنیا آمد و همان جا رشد کرد.[۲] گویند که جد وی جریج، در اصل برده‌ای رومی از آنِ ام حبیب دختر جُبیر و همسر عبدالعزیز بن عبدالله بن خالد بن اسید اموی بود و از این رو، او را به عبدالعزیز نسبت داده‌اند.[۳]
«ابن جریج» دانش خویش را از بزرگانی چون عطاء بن ابی رباح، عمرو بن دینار، زهری،[۴] مجاهد و امام صادق(ع) فرا گرفت[۵] و به گفته خویش مدت هیجده یا بیست سال ملازم عطاء بود و پس از آن هفت سال در حلقه درس عمرو بن دینار دانش آموخته است.[۶] به گفته احمد حنبل، او انبان علم بود.[۷] ایشان خود از تابعین است، ولی صحابه خردسال رسول خدا(ص) را درک کرده است.[۸]
ابن جریج برای نشر دانش خود نخست به یمن مسافرت کرد و در زمان حکومت سفیان بن معاویه به بصره رفت[۹] و سپس به بغداد نزد منصور دوانیقی شتافت و کتاب تألیفی خود را که حاوی احادیث ابن عباس بود، به منصور عرضه داشت و مدعی شد که هیچ کسی چون او آنها را جمع نکرده است، اما منصور صله و انعامی به وی نداد.[۱۰]
ابن جریج شاگردان بسیاری تربیت کرد که برجسته‌ترین آنها کسانی چون أوزاعی، سفیان ثوری، سفیان بن عیینه، حماد بن سلمه، وکیع و بسیاری دیگر بوده‌اند.[۱۱] گویند که وی یکی از پنج محدث بزرگ مکه و از جمله شش تدوین کننده نخست حدیث بود.[۱۲]
ابن خلکان می‌‌نویسد که ایشان نخستین کسی بود که در اسلام به تدوین کتاب پرداخته است.[۱۳] عطاء سفارش می‌‌کرد که پس از او پرسش‌های خود را از ابن جریج بپرسند.[۱۴] ابن سعد به نقل از واقدی، او را ثقه و کثیرالحدیث دانسته است.[۱۵] بعضی او را در عین ثقه بودن، مُدلّس دانسته‌اند،[۱۶] شاید از آن جهت که او متعه را جایز می‌‌دانسته یا وی را به آن متهم کرده باشند. گویند که وی شصت یا نود زن را متعه کرده است.[۱۷] وی از آموخته‌های خود آثاری با عنوان «السنن»، «مناسک الحج» و تفسیر القرآن پدید آورد.[۱۸] تاریخ درگذشت او به اختلاف نقل شده،[۱۹] اما ابن سعد آن را در دهه اول ذی حجه سال ۱۵۰ در ۷۶ سالگی دانسته است[۲۰].[۲۱]
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ الطبقات الکبری ۵/۴۹۲.
- ↑ معجم المؤلفین ۶/۱۸۳.
- ↑ تاریخ بغداد ۱۰/۴۰۰ و ۴۰۱.
- ↑ تاریخ بغداد ۱۰/۴۰۰.
- ↑ سیر اعلام النبلاء ۶/۳۲۶.
- ↑ تاریخ بغداد ۶/۴۰۲ و ۴۰۳.
- ↑ تاریخ الاسلام ۹/۲۱۱.
- ↑ معجم المفسرین ۱/۲۵۸.
- ↑ الطبقات الکبری ۵/۴۹۲.
- ↑ تاریخ بغداد ۱۰/۴۰۰.
- ↑ تهذیب الکمال ۱۸/۳۴۴ و ۳۴۶.
- ↑ سیر اعلام النبلاء ۶/۳۲۶ و ۳۲۷.
- ↑ وفیات الاعیان ۳/۱۶۴.
- ↑ المنتظم ۸/۱۲۴.
- ↑ الطبقات الکبری ۵/۴۹۲.
- ↑ الثقات ۷/۹۴.
- ↑ تاریخ الاسلام ۹/۲۱۱.
- ↑ معجم المؤلفین ۶/۱۸۴.
- ↑ سیر اعلام النبلاء ۶/۳۳۴ وفیات الاعیان ۳/۱۶۴.
- ↑ الطبقات الکبری ۵/۴۹۲.
- ↑ فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی، ج۱ ص ۴۹۹-۵۰۰.