|
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی |
| خط ۱: |
خط ۱: |
| {{مهدویت}} | | {{امامت}} |
| <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل مرتبط با مباحث پیرامون [[امام مهدی]]{{ع}} است. "'''امام مهدی'''" از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:</div> | | <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:</div> |
| <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[امام مهدی در قرآن]] - [[امام مهدی در حدیث]] - [[امام مهدی در کلام اسلامی]]</div> | | <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;"> [[احمد بن هلال کرخی در در معارف مهدویت]]</div> |
| <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[امام مهدی (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
| |
|
| |
|
| '''احمد بن هلال کرخی''' از پیروان [[اهل بیت]]{{عم}} و منحرف از مهدویت است<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص۳۹ -۴۰.</ref>.
| | == مقدمه == |
| | [[ابو جعفر احمد بن هلال عبرتائی کرخی بغدادی]] منسوب به عبرتا، روستایی در نواحی [[شهر]] اسکاف منطقه‌ای بین واسط و [[بغداد]]<ref>معجم البلدان ۱/۱۸۱.</ref> و از [[قبیله]] بنی جنید می‌‌باشد.<ref>الفهرست (طوسی) ۳۶.</ref> ابوجعفر از اصحاب [[امام هادی]] و [[امام حسن عسکری]]{{ع}} بود<ref>رجال الطوسی ۴۱۰ و ۴۲۸.</ref> و از [[امام هادی]]{{ع}}، [[حسن بن علی بن یقطین]]، [[ابن ابی عمیر]]، [[حسن بن محبوب]] و [[أمیة بن علی قیسی]] [[روایت]] کرده و [[سعد بن عبدالله]]، [[محمد بن علی بن محبوب]]، [[محمد بن احمد بن ابوقتاده]] و [[احمد بن موسی نوفلی]] از او روایت کرده‌اند.<ref>معجم رجال الحدیث ۲/۳۵۹.</ref> از امام حسن عسکری{{ع}} [[مذمت]] و سرزنش‌هایی در [[حق]] او صادر شده<ref>رجال النجاشی ۱/۲۱۸.</ref> و چون بعد از [[شهادت]] آن [[امام همام]] [[وکالت]] [[محمد بن عثمان]] را نپذیرفت، توقیعی مبنی بر [[لعن]] و [[برائت]] و [[بیزاری]] از او، از ناحیه [[مقدس]] [[حضرت حجت]]{{ع}} صادر گردید.<ref>قاموس الرجال ۱/۶۷۱.</ref> شاید به همین جهت، برخی معتقدند که وی از [[اعتقاد]] به [[شیعه]] دست کشیده و به [[اهل سنت]] پیوست.<ref>هدیة العارفین ۱/۵۰.</ref> |
|
| |
|
| ==مقدمه==
| | برخی رجال‌نویسان آنچه را در مذمت او وارد شده، رد می‌‌کنند.<ref>اختیار معرفة الرجال ۵۸۱.</ref> در مقابل، برخی دیگر او را محدثی غلوکننده و متهم در [[دین]] شمرده اند<ref>الفهرست (طوسی) ۳۶.</ref> و عده‌ای گفته‌اند که تنها به روایاتی که او در حال سلامتش نقل کرده، اعتنا میشود.<ref> تنقیح المقال ۱/۱۰۰.</ref> عبرتائی بیشتر اصول [[اصحاب]] [[امامیه]] را روایت کرده است.<ref>الفهرست (طوسی) ۳۶.</ref> تألیفات او المشیخه،<ref>هدیة العارفین ۱/۵۰.</ref> یوم و لیله و کتاب النوادر می‌‌باشد.<ref>رجال النجاشی ۱/۲۱۸.</ref> او سرانجام در سال ۲۶۷ هـ درگذشت.<ref>جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگنامه مؤلفان اسلامی (کتاب)|فرهنگنامه مؤلفان اسلامی]] ج۱، ص۱۴۴-۱۴۵.</ref> |
| *[[احمد بن هلال]]، اهل روستای بزرگی از منطقه "[[نهروان]]" بود که میان واسط و [[بغداد]] قرار دارد. گفته شده است وی از [[یاران]] [[حضرت هادی]]{{ع}} یا [[امام عسکری]]{{ع}} بود. وی مشهور به [[غلو]] و مورد [[لعن]] و نفرین ابدی است<ref> ر. ک: احمد بن علی نجاشی، رجال النجاشی، ص ۸۲، رقم ۱۹۹</ref>.
| | |
| *نخست از افراد مورد [[اطمینان]] [[حضرت عسکری]]{{ع}} و از [[اصحاب]] ویژه و [[روایت]] کننده از [[امامان معصوم]]{{عم}} بود. ۵۴ بار به [[زیارت]] [[خانه خدا]] رفت که بیست بار آن با پای پیاده بود، امّا دچار کژی شد؛ به گونهای که [[حضرت عسکری]]{{ع}} او را بسیار [[نکوهش]] کرد و دربارهاش فرمود: "از این صوفی ریاکار و بازیگر پروا کنید"<ref> {{عربی|" احْذَرُوا الصُّوفِيَ الْمُتَصَنِّع"}}؛ محمد بن عمر کشی، رجال الکشی، ص ۵۳۵، ش ۱۰۲۰</ref>.
| | == پرسش مستقیم == |
| *برخی نیز این جمله را در [[نکوهش]] او، از جانب [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} دانستهاند که در هرحال نشانگر [[پلیدی]] و [[گمراهی]] این مرد است. او تا زمان [[نیابت]] [[محمد بن عثمان]] زیست و با سماجت بسیار، [[سفارت]] آن جناب را [[انکار]] کرد. از [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} درباره [[لعن]] و نفرین بر او و [[لزوم]] بیزاری از کارهایش توقیعی صادر شد<ref>[[شیخ طوسی]]، کتاب الغیبة، ص ۳۵۳</ref>.
| |
| *بیشتر کتابهای رجالی، به او لقب "[[عبرتایی]]" دادهاند<ref> ابن داود حلی، رجال ابن داود، ص ۴۲۵؛ شیخ طوسی، رجال الطوسی، ص ۳۸۴؛ علامه حلی، رجال العلامه، ص ۲۰۲</ref>. [[شیخ طوسی]] در کتاب "[[الغیبة]]" وی را "کرخی" نامگذاری کرده و به او "[[بغدادی]]" نیز گفته شده است.
| |
| *[[احمد بن هلال]] تا آخر [[سفارت]] [[نایب]] نخست، دچار کژی نشده بود؛ ولی پس از [[وفات]] [[عثمان بن سعید]]، در [[نایب دوم]] [[شک]] کرد و [[نیابت]] او را نپذیرفت<ref> سید محمد صدر، تاریخ الغیبة الصغری، ص ۵۰۲</ref>.
| |
| *[[شیعیان]] هم پس از برکناری، او را نفرین شده دانسته و از وی دوری جستند. پس از [[مرگ]] وی، توقیعی از [[امام مهدی|ولی عصر]]{{ع}} صادر شد: [[خداوند]] سبحانه و تعالی از [[فرزند]] هلال نگذرد که بدون هماهنگی و خشنودی ما، در کار ما مداخله و فقط به میل خود عمل میکرد، تا آنکه [[پروردگار]]، با نفرین ما زندگیاش را به انجام رساند. ما در زمان زندگیاش نیز انحرافش را به [[شیعیان]] خاص خود گوشزد کردیم. این را به هرکس که درباره او میپرسد، برسانید. هیچ یک از [[شیعیان]] ما معذور نیست در آنچه افراد مورد اعتماد از ما [[نقل]] می‌‌کنند، [[تردید]] کند؛ زیرا می‌دانند ما [[اسرار]] خود را با آنان میگوییم.
| |
| *آن حضرت در توقیعی دیگر فرمود: ابن هلال، [[ایمان]] خود را پایدار نداشت و با آنکه مدت طولانی خدمت کرد، به دست خود ایمانش را به [[کفر]] دگرگون ساخت و [[خدا]] نیز او را [[کیفر]] داد<ref> محمد بن عمر کشی، رجال الکشی، ص ۵۳۶؛ ر. ک: شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۳۵۳</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص۳۹ -۴۰.</ref>.
| |
| == احمد بن هلال کرخی در موعودنامه ==
| |
| *"[[احمد بن هلال]] [[عبرتایی]] کرخی [[بغدادی]]" از [[مدّعیان دروغین]] [[نیابت]] در دوران [[نایب دوم]] بوده است. وی پس از [[وفات]] [[نایب اول]]، منکر [[وکالت]] [[محمد بن عثمان]] شد و خط انحرافی را پیش گرفت. بیشتر کتب رجالی او را ملقّب به "عبرتائی" می‌دانند<ref>فهرست، ص ۵۰؛ رجال طوسى، ص ۴۱۰. </ref>. و [[شیخ طوسی]] او را "کرخی" نامگذاری کرده<ref>غیبة طوسى، ص ۳۹۹. </ref> و "[[بغدادی]]" نیز درباره او گفته شده است<ref>رجال طوسى، ص ۴۱۰. </ref>.
| |
| * وی در سال ۱۸۰ ه. ق در "عبرتا" که روستایی بزرگ و از نواحی [[نهروان]] [[بغداد]] است متولد شد و در سال ۲۶۷ ه. ق از [[دنیا]] رفت<ref>فهرست، ص ۵۰؛ رجال نجاشى، ج ۱، ص ۲۱۸</ref>. او قبل از انحرافش از شخصیت والایی برخوردار بوده و عالمی برجسته و عارفی متّقی محسوب می‌شده است. او از عصر [[امام رضا]] {{ع}} بوده تا هفت سال گذشته از [[غیبت صغری]]، و عبارات بعضی از علمای رجال دلالت بر [[مقام]] والای او دارد. نجاشی در رجال خویش می‌گوید: او "[[صالح]] الرّوایة" است و دو کتاب برای وی ذکر کرده است، کتاب "یوم و لیلة" و "نوادر"<ref>رجال نجاشى، ج ۱، ص ۲۱۸. </ref>.
| |
| * [[احمد بن هلال]] پنجاه و چهار بار به [[حج]] رفته است و بیست نوبت از آن را با پای پیاده [[حج]] نموده است<ref>اختیار معرفة الرجال، ج ۲، ص ۸۱۶</ref>.
| |
| * در توقیعی از [[ناحیه مقدسه]] که به دست [[حسین بن روح]] -نایب سوم- صادر شد، حضرت وی را لعنت کرده و به [[شیعیان]] امر کرده بود که از وی دوری جویند<ref>غیبة طوسى، ص ۳۹۹</ref>. [[آیت الله]] خویی می‌نویسد: "شکی نیست که [[احمد بن هلال]] از نظر [[عقیده]] فاسد است و قابل‌اعتماد نیست، بلکه از زندگی او استفاده میشود که به چیزی پای‌بند نبوده است؛ لذا گاهی غلوّ می‌کرده و گاهی اعمال [[ناصبی]] بودن از او ظاهر می‌شده است... "<ref>معجم رجال الحدیث، ج ۲، ص ۳۴۸. </ref><ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۷۷.</ref>.
| |
| ==پرسش مستقیم== | |
| * [[مدعیان دروغین سفارت چه کسانی بودهاند؟ (پرسش)]] | | * [[مدعیان دروغین سفارت چه کسانی بودهاند؟ (پرسش)]] |
|
| |
|
| خط ۲۵: |
خط ۱۴: |
|
| |
|
| == جستارهای وابسته == | | == جستارهای وابسته == |
| {{:فرهنگنامه مهدویت (نمایه)}}
| |
|
| |
|
| == منابع == | | == منابع == |
| {{منابع}} | | {{منابع}} |
| * [[پرونده:134491.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|'''فرهنگنامه مهدویت''']]
| | # [[پرونده: IM009687.jpg|22px]] جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگنامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|'''فرهنگنامه مؤلفان اسلامی ج۱''']] |
| * [[پرونده:29873800.jpg|22px]] [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|'''موعودنامه''']]
| |
| {{پایان منابع}} | | {{پایان منابع}} |
|
| |
|
| خط ۳۸: |
خط ۲۵: |
| {{امام مهدی}} | | {{امام مهدی}} |
| {{یاران امام عسکری}} | | {{یاران امام عسکری}} |
| [[رده:مدخل فرهنگنامه مهدویت]]
| | |
| [[رده:مدخل موعودنامه]]
| |
| [[رده:اعلام]] | | [[رده:اعلام]] |
| [[رده:مدعیان نیابت خاصه]] | | [[رده:مدعیان نیابت خاصه]] |
