تفسیر ابی جارود (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
برچسب: تغییر مسیر جدید
 
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات کتاب
#تغییر_مسیر [[تفسیر ابی‌جارود (کتاب)]]
| عنوان            = تفسیر ابی جارود
| عنوان اصلی        = 
| تصویر            = IM010111.jpg
| اندازه تصویر      = 200px
| از مجموعه        =
| زبان              = عربی
| زبان اصلی        =
| نویسنده          = [[زیاد بن منذر همدانی کوفی]] معروف به [[ابی جارود]]
| نویسندگان        =
| تحقیق یا تدوین    =
| زیر نظر          =
| به کوشش          =
| مترجم            =
| مترجمان          =
| ویراستار          =
| ویراستاران        =
| موضوع            = [[تفسیر]]
| مذهب              = [[شیعه]]
| ناشر              = [[انتشارات مؤسسه دارالحدیث‌]]
| به همت            =
| وابسته به        =
| محل نشر          =  قم، ایران
| سال نشر          =  ۱۴۳۴ ق، ۱۳۹۰ ش
| نوبت چاپ          = ۱
| تعداد جلد        = ۱
| صفحه              = ۴۱۶
| قطع              =
| نوع جلد          =
| شابک              =
|رده‌بندی کنگره      =
|رده‌بندی دیویی      =
| شماره ملی        =
}}
'''تفسیر ابی جارود''' کتابی است که با زبان عربی به بررسی، بحث و [[تفسیر]] [[قرآن کریم]] می‌پردازد. این کتاب به قلم [[زیاد بن منذر همدانی کوفی]] معروف به [[ابی جارود]] نوشته شده و [[انتشارات مؤسسه دارالحدیث‌]] نشر آن را به عهده داشته‌‌ است.<ref name=p1>[http://www.lib.ir/book/86209332/%D8%AA%D9%81%D8%B3%DB%8C%D8%B1-%D8%A7%D8%A8%DB%8C-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%AF-%D9%88-%D9%85%D8%B3%D9%86%D8%AF%D9%87/ پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانه‌های ایران]</ref>
 
== دربارهٔ کتاب ==
[[ابن ندیم]] در ذکر کتاب‌هایی که در [[تفسیر قرآن]] تألیف شده است، اولین کتابی که نام می‌برد، [[کتاب محمد بن علی الباقر]]{{ع}} است و می‌گوید: آن را [[ابو الجارود زیاد بن منذر]] [[رئیس]] [[جارودیّه]] [[زیدیّه]] از آن [[حضرت]] [[روایت]] کرده است<ref>ابن ندیم، الفهرست، ص۳۷.</ref>.از گفتۀ وی روشن است که این کتاب همان [[تفسیر]] [[ابی الجارود]] است که [[نجاشی]] و [[شیخ طوسی]] هردو از آن خبر داده و سند متصل برای آن ذکر کرده‌اند<ref>نجاشی پس از معرفی ابو الجارود زیاد بن منذر فرموده است: {{عربی|له کتاب تفسیر القرآن رواه عن ابی جعفر{{ع}} اخبرنا به عدّة من اصحابنا عن احمد بن محمد بن سعید قال: حدّثنا جعفر بن عبد الله المحمّدی قال: حدّثنا ابو سهل کثیر بن عیّاش القطّان قال: حدّثنا ابو الجارود بالتفسیر}} (رجال النجاشی، ص۱۷۰، رقم ۴۴۸) شیخ طوسی نیز پس از معرفی وی فرموده است: {{عربی|و له کتاب التفسیر عن ابی جعفر الباقر{{ع}} اخبرنا به الشیخ ابو عبد الله محمد بن محمّد بن النعمان و الحسین بن عبید الله عن محمد بن علی بن الحسین عن ابیه عن علی بن الحسین بن سعدک الهمدانی عن محمد بن ابراهیم القطانی (العطار خ ل) عن کثیر بن عیاش عن ابی الجارود عن جعفر{{ع}}...}} طوسی، الفهرست، ص۷۲، رقم ۲۹۳) البته سند هردو به واسطه «کثیر بن عیاش» ضعیف است. در سند دیگری که شیخ طوسی برای این تفسیر ذکر کرده نیز کثیر بن عیاش وجود دارد (ر.ک: طوسی، الفهرست، ص۷۳).</ref>. [[سید محسن امین]] نیز به استناد گفتۀ ابن ندیم این تفسیر را از تألیفات [[امام باقر]]{{ع}} به شمار آورده<ref>ر.ک: امین، اعیان الشیعة، ج۱، ص۶۵۶.</ref> و [[آقا بزرگ تهرانی]] نیز در معرفی آن فرموده است: «ابوالجارود نامش زیاد بن منذر و از هنگام ولادتش [[نابینا]] بوده و [[مذهب زیدیه]] [[جارودیه]] به وی منسوب است و از [[اصحاب]] سه [[امام]] [[علی بن الحسین]] و [[محمد بن علی]] و [[جعفر بن محمد الصادق]]{{عم}} بوده است. تفسیرش را قبل از [[گرایش]] به [[مذهب]] [[زیدیّه]] از شخص [[امام باقر]]{{ع}} [[روایت]] کرده و گویا آن را به املای آن [[حضرت]] نوشته است و ازاین‌رو، [[ابن ندیم]] آن را به امام باقر{{ع}} نسبت داده <ref>آقا بزرگ تهرانی، الذریعة، ج۴، ص۲۵۱، رقم ۱۲۰۲.</ref>، و در چند صفحه بعد با عنوان [[تفسیر الامام الباقر]]{{ع}} از آن یاد کرده است»<ref>آقا بزرگ تهرانی، الذریعة، ج۴، ص۲۶۲.</ref>.
 
در [[تفسیر قمی]] فراوان از این تفسیر روایت نقل شده<ref>بر اساس برنامه رایانه‌ای معجم فقهی، در تفسیر القمی ۲۱۲ مورد از ابی الجارود روایت نقل شده که چهار مورد آن با سندی مشتمل بر کثیر بن عیاش و ادامه همان سندی است که شیخ و نجاشی نسبت به تفسیر ابی الجارود ذکر کرده‌اند و در سایر موارد جز دو مورد با تعبیر «و فی روایة ابی الجارود» به همان سند اشاره دارد و این قرینه است که این روایات نیز با همان سند از تفسیر ابی الجارود نقل شده است. در آن دو مورد سند چنین است: ۱. {{عربی|و حدّثنی ابی عن ظریف بن ناصح عن عبد الصمد بن بشیر عن ابی الجارود عن ابی جعفر{{ع}}}} (تفسیر القمی، ج۱، ص۲۰۹)؛ ۲. {{عربی|حدّثنی ابی عن صفوان بن یحیی عن ابی الجارود عن عمران بن هیثم عن مالک بن ضمرة عن ابی‌ذر}} (تفسیر القمی، ج۱، ص۱۰۹).</ref> و کثرت آن در حدّی است که [[آقا بزرگ تهرانی]] تفسیر قمی را آمیخته‌ای از تفسیر [[علی بن ابراهیم]] و تفسیر [[ابی الجارود]] دانسته است<ref>ر.ک: آقا بزرگ تهرانی، الذریعة، ج۴، ص۳۰۳.</ref>. [[سید بن طاووس]] نیز مطالبی را از این تفسیر نقل کرده است<ref>ر.ک: سید بن طاووس، سعد السعود للنفوس، ص۲۲۳، ۲۲۶، رقم‌های ۱۱۹-۱۲۳.</ref>.
 
بنابراین، در اینکه [[تفسیری]] به نام تفسیر ابی الجارود وجود داشته و حاوی روایاتی از امام باقر{{ع}} در [[تفسیر قرآن]] بوده، کسی تردید نکرده است؛ پس اگر آن تفسیر از [[طریق صحیح]] و مورد [[اعتماد]] به‌دست می‌آمد، به بخشی از تفسیر امام باقر{{ع}} [[دست]] می‌یافتیم، ولی متأسفانه خود آن [[تفسیر]] در دسترس نیست و نمی‌دانیم موجود است یا از بین رفته، و قسمت زیادی از آن‌که در [[تفسیر قمی]] نقل شده، سندش به واسطۀ کثیر بن [[عیاش]] [[ضعیف]] است و صدور آن از [[امام باقر]]{{ع}} [[محرز]] نیست؛ البته [[آقا بزرگ تهرانی]] مدعی شده است که [[قمی]] یا شاگردش آن [[روایات]] را از طریق [[ابو بصیر]] - که [[موثق]] است - از [[ابی الجارود]] نقل و در تفسیر خود آورد است<ref>وی در الذریعه (ج ۴، ص۲۵۱ در رقم ۱۲۰۱) گفته است: {{عربی|نعم یروی ابو بصیر المذکور تفسیر ابی الجارود عنه و آخرجه القمی فی تفسیره من طریق ابی بصیر کما یأتی}}، و در رقم ۱۲۰۲ فرموده است:{{عربی|... و لکن تلمیذ علی بن ابراهیم بن هاشم القمی الذی اخرج هذا التفسیر فی تفسیره المطبوع رواه باسناده الی ابی بصیر یحیی بن ابی القاسم الاسدی (المتوفی ۱۵۰) المصرّح بتوثیقه کما مرّ آنفا و هو عن ابی الجارود}}.</ref>، ولی ما به آن سند دست نیافته‌ایم و علاوه بر آن، خود ابی الجارود نیز توثیق خاص ندارد و روایاتی در مذمّت او نقل شده، ولی از [[رجال کامل الزیارات]] و [[تفسیر قمی]] است<ref>ر.ک: خویی، معجم الرجال الحدیث، ج۷، ص۳۲۰-۳۲۷، رقم ۴۸۰۵، برای آگاهی از پژوهشی جدید درباره این تفسیر ر.ک: جرار، ماهر، «تفسیر ابو الجارود زیاد بن منذرة، مقدمه‌ای در شناخت عقاید زیدیّه»؛ آینۀ پژوهش، ش۹۵، ص۲۳-۲۹.</ref>.<ref>[[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[تاریخ تفسیر قرآن (کتاب)|تاریخ تفسیر قرآن]]، ص ۳۶۲ - ۳۶۴.</ref>
 
== فهرست کتاب ==
در این مورد اطلاعاتی در دست نیست.
 
== دربارهٔ پدیدآورنده ==
 
==دریافت متن کتاب==
*[https://noorlib.ir/book/view/37416/%D8%AA%D9%81%D8%B3%DB%8C%D8%B1-%D8%A3%D8%A8%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%AF-%D9%88-%D9%85%D8%B3%D9%86%D8%AF%D9%87?pageNumber=347&viewType=pdf دریافت متن دیجیتال کتاب از کتابخانه دیجیتال نور]
*[https://lib.eshia.ir/11555/1/3 دریافت متن دیجیتال کتاب از کتابخانه مدرسه فقاهت]
 
== پانویس ==
{{پانویس}}
 
== پیوند به بیرون ==
*[http://www.darolhadith.ir/post/39001/%D8%AA%D9%81%D8%B3%DB%8C%D8%B1-%D8%A7%D8%A8%DB%8C-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%AF-%D9%88-%D9%85-%D8%B3%D9%86%D8%AF%D9%87/ انتشارات دارالحدیث]
*[https://alefbalib.com/Metadata/482846/%D8%AA%D9%81%D8%B3%D9%8A%D8%B1-%D8%A3%D8%A8%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%AF-%D9%88%D9%85%D8%B3%D9%86%D8%AF%D9%87 کتابخانه مجازی الفبا]
 
[[رده:منبع‌شناسى دانشنامه مجازی امامت و ولایت]]
[[رده:منبع‌شناسى دانشنامه مجازی امامت و ولایت به زبان عربی]]
[[رده:کتاب]]
[[رده:کتاب‌شناسی دانشنامه مجازی امامت و ولایت به زبان عربی]]
[[رده:کتاب‌شناسی امامت تک جلدی]]
[[رده:کتاب‌شناسی امامت با تعداد صفحات بیش از ۴۰۰]]
[[رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های امامت انتشارات مؤسسه دارالحدیث‌]]
[[رده:کتاب‌های دارای چکیده]]
[[رده:کتاب‌های فاقد فهرست]]
[[رده:کتاب‌های دارای متن دیجیتال]]
[[رده:کتاب‌های دارای متن PDF]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۳ آوریل ۲۰۲۲، ساعت ۱۲:۲۰