حبط عمل: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (جایگزینی متن - '</div> <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">' به '</div>')
جز (تمیزکاری)
خط ۹: خط ۹:
#هیچ تضادی میان [[طاعت]] و [[معصیت]] نیست؛
#هیچ تضادی میان [[طاعت]] و [[معصیت]] نیست؛
#لازمه احباط با آن معنای گسترده، نسبت [[بیدادگری]] به [[خداوند سبحان]] است<ref>کشف الفوائد، ۹۴ و ۹۵؛ کشف المراد، ۳۲۷ و ۳۲۸؛ اوائل المقالات‌، ۳۱.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 68.</ref>.
#لازمه احباط با آن معنای گسترده، نسبت [[بیدادگری]] به [[خداوند سبحان]] است<ref>کشف الفوائد، ۹۴ و ۹۵؛ کشف المراد، ۳۲۷ و ۳۲۸؛ اوائل المقالات‌، ۳۱.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 68.</ref>.
*[[دانشمندان]] معاصر [[شیعه]] نیز این [[عقیده]] را تأیید می‌کنند و معتقدند که احباط، قانونی کلی نیست و تنها برخی [[گناهان]] را در بر می‌گیرد<ref>المیزان‌، ۱/ ۱۸۸- ۱۷۲؛ تفسیر نمونه‌، ۲/ ۷۲.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 68.</ref>.
* [[دانشمندان]] معاصر [[شیعه]] نیز این [[عقیده]] را تأیید می‌کنند و معتقدند که احباط، قانونی کلی نیست و تنها برخی [[گناهان]] را در بر می‌گیرد<ref>المیزان‌، ۱/ ۱۸۸- ۱۷۲؛ تفسیر نمونه‌، ۲/ ۷۲.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 68.</ref>.


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ ‏۱۰ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۵۴

اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

مقدمه

واژه "احباط" به معنای اعراض، باطل کردن و از میان بردن عمل و ثواب است[۱] و از نظر دینی آن را گویند که کردار نیک انسان به سبب کردار زشت او باطل گردد و بی‌مزد بماند. واژه احباط شانزده بار در قرآن آمده است[۲].

دانشمندان مسلمان در اینکه چه گناهی موجب حبط اعمال آدمی می‌شود، به اختلاف افتاده‌اند و مسائلی را در این باره مطرح کرده‌اند؛ از این قبیل که آیا تنها گناه کفر و شرک و ارتداد است که اعمال را از میان می‌برد یا همه گناهان کبیره این چنین‌اند. همه فرقه‌های اسلامی معتقدند که کفر و شرک موجب حبط اعمال است؛ اما درباره گناهان کبیره و صغیره دیگر هم رأی نیستند. خوارج و بیشترینه معتزله نه تنها کفر و شرک، بلکه دیگر گناهان را نیز موجب حبط عمل می‌دانند و بر این باورند که اگر گناهکار توبه نکند، سزاوار کیفر خداوند می‌شود. اشاعره و برخی از معتزله معتقدند که حبط عمل را نه نقل تأیید می‌کند و نه عقل[۳]. دانشمندان شیعه برآن‌اند که تنها کفر و شرک، اعمال نیک را باطل می‌کند. هیچ گناهی جز این دو نمی‌تواند ثواب اعمال را از میان بَرَد. حتی ثوابی اندک نیز در کنار گناهان فراوان، بر جای می‌ماند و پاداش می‌گیرد[۴]. آیات قرآنی[۵] و دلایل عقلی نیز بر این مطلب گواهی می‌دهند؛ از جمله[۶]:

  1. هیچ تضادی میان طاعت و معصیت نیست؛
  2. لازمه احباط با آن معنای گسترده، نسبت بیدادگری به خداوند سبحان است[۷][۸].

منابع

پانویس

  1. تاج العروس‌، ۵/ ۱۱۷.
  2. فرهنگ شیعه، ص 67.
  3. دائرة المعارف تشیع‌، ۱/ ۴۹۲.
  4. تمهید الاصول‌، ۳/ ۸۹- ۹۹، ۲۶۳، ۲۶۸.
  5. آل عمران، ۲۵ و ۵۷؛ نساء، ۷۷ و ۱۲۴.
  6. فرهنگ شیعه، ص 67 -68.
  7. کشف الفوائد، ۹۴ و ۹۵؛ کشف المراد، ۳۲۷ و ۳۲۸؛ اوائل المقالات‌، ۳۱.
  8. فرهنگ شیعه، ص 68.
  9. المیزان‌، ۱/ ۱۸۸- ۱۷۲؛ تفسیر نمونه‌، ۲/ ۷۲.
  10. فرهنگ شیعه، ص 68.