اجماع: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (جایگزینی متن - '</div> <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">' به '</div>')
خط ۱: خط ۱:
{{امامت}}
{{امامت}}
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[اجماع در قرآن]] - [[اجماع در حدیث]] - [[اجماع در فقه اسلامی]] - [[اجماع در فقه سیاسی]] - [[اجماع در گفتگوهای بین‌المذاهب]]| پرسش مرتبط  = }}
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[اجماع در قرآن]] - [[اجماع در حدیث]] - [[اجماع در فقه اسلامی]] - [[اجماع در فقه سیاسی]] - [[اجماع در گفتگوهای بین‌المذاهب]]</div>


==مفهوم‌شناسی==
==مفهوم‌شناسی==

نسخهٔ ‏۱۰ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۲۲:۰۰

مفهوم‌شناسی

اجماع در لغت، به معناى عزم و تصمیم یک‌پارچۀ گروهى بر سخنى یا عملى است[۱] و در اصطلاح فقهى، اتّفاق فقها و مجتهدین در مسأله‌ای است که کاشف از قول و نظر معصوم باشد و یکى از ادّلۀ چهارگانه براى اثبات احکام شرعى است، در کنار قرآن و سنت[۲].

انواع اجماع

اجماع تمام امت

اجماع اهل مکه و مدینه

اجماع مهاجر و انصار

اجماع اصحاب پیامبر

اجماع حاضران در سقیفه

اجماع مکلّفان در یک زمان

اجماع اهل حل و‌ عقد

اجماع مجتهدان پس از رحلت پیامبر

آیا در سقیفه اجماع شد؟

در داستان خلافت ابوبکر، چون معیارى قرآنى و حدیثى براى آن نیافتند به اجماع متوسّل شدند و با ادّعاى اینکه پیامبر فرموده است: امت من بر خطا اجتماع نمى‌کند توجیهى براى خلافت او دست‌ و پا کردند، در حالى که آنچه در سقیفه پیش‌آمد، نه اجماع اهل مکه و مدینه بود، نه اجماع مهاجر و انصار، نه اجماع اصحاب پیامبر و نه حتّى اجماع حاضران در سقیفه، چون برخى از آنان مخالف بودند و هرگز بیعت نکردند. از جمله کسانى که بیعت نکردند عبارت بودند از: عباس بن عبدالمطلب، فضل بن عباس، زبیر، خالد بن سعید، مقداد، سلمان فارسی، ابوذر، عمار، براء بن عازب، ابىّ بن کعب، سعد بن عباده و گروهى از مهاجرین و انصار[۳].

منابع

پانویس

  1. حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۲۰۱؛ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۲، ص۱۰۸؛ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۰۰.
  2. محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۵۲؛ زکریایی، محمد علی، فرهنگ مطهر، ص ۶۱.
  3. محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۵۲.