ابوابراهیم حجبی: تفاوت میان نسخه‌ها
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۱) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۲) |
||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
از [[بنوشیبة بن عثمان]]، شاخه‌ای از [[بنوعبدالدار]] از [[قریش]]، که پرده‌داری [[خانه خدا]] (حجابة البیت) در [[جاهلیت]] و [[اسلام]] برای آنان بوده است؛ از این رو، با نسبت حَجَبی شناخته می‌شوند<ref>سمعانی، ج۲، ص۱۷۷؛ سیوطی، ص۷۶.</ref>. نام وی دانسته نیست، ولی نام فرزندش [[ابراهیم]] است که [[راوی]] [[روایت]] اوست<ref>ابن حجر، ج۷، ص۴.</ref>. در [[صحابی]] بودن [[ابوابراهیم]] [[اختلاف]] است. [[ابن منده]] و [[ابونعیم]]<ref>ابونعیم، ج۵، ص۲۸۳۲.</ref> [[حدیث]] وی را از [[رسول خدا]]{{صل}} نقل کرده‌اند، ولی [[ابن حجر]] مانند [[ذهبی]]<ref>ذهبی، ج۱، ص۱۴۶.</ref> در صحابی بودن وی تردید کرده و می‌گوید: نمی‌توان از روایت او، صحابی بودنش را [[اثبات]] کرد <ref>ابن حجر، ج۷، ص۴.</ref>؛ چنان که مغلطای<ref>مغلطای، ج۲، ص۲۵۹.</ref> در روایتی که ابونعیم و ابن‌منده از وی نقل کرده‌اند، دلالتی بر [[رؤیت]] وی نیافته است. [[طبری]]<ref>طبری، ج۸، ص۲۷۸.</ref> از فردی با [[نسب]] [[ابراهیم بن محمد بن ثابت بن شرحبیل حجبی]] از [[بنو عبدالدار]] نام می‌برد که خبری مربوط به [[عهدنامه]] [[ولایت عهدی]] [[امین]] را که در سال ۱۸۶ به [[کعبه]] آویخته شده، گزارش می‌دهد. این فرد به احتمال بسیار با ابوابراهیم حجبی [[فامیل]] است و در نسب‌های بالاتر به هم می‌رسند. اما اینکه [[محمد بن ثابت]] یاد شده در [[سند]] طبری، همان ابوابراهیم حجی صاحب ترجمه ما باشد، به قرائن و مدارک بیشتری نیاز دارد که با فرض [[درستی]] این نظر، صورت صحابی بودن وی محتمل نیست. روایتی که وی نقل کرده، در راستای [[منصب]] خانوادگی‌شان درباره [[فرمان]] ساخت خانه خدا به [[حضرت ابراهیم]]{{ع}} است<ref>ابونعیم، ج۵، ص۲۸۳۲؛ ابن اثیر، ج۶، ص۳؛ ابن حجر، ج۷، ص۴.</ref>. این روایت از [[صحابه]] دیگری مانند [[امام علی]]{{ع}} نیز نقل شده است<ref>ابن قتیبه، ج۱، ص۳۶۸؛ طبری، ج۱، ص۷۶۶.</ref> | از [[بنوشیبة بن عثمان]]، شاخه‌ای از [[بنوعبدالدار]] از [[قریش]]، که پرده‌داری [[خانه خدا]] (حجابة البیت) در [[جاهلیت]] و [[اسلام]] برای آنان بوده است؛ از این رو، با نسبت حَجَبی شناخته می‌شوند<ref>سمعانی، ج۲، ص۱۷۷؛ سیوطی، ص۷۶.</ref>. نام وی دانسته نیست، ولی نام فرزندش [[ابراهیم]] است که [[راوی]] [[روایت]] اوست<ref>ابن حجر، ج۷، ص۴.</ref>. در [[صحابی]] بودن [[ابوابراهیم]] [[اختلاف]] است. [[ابن منده]] و [[ابونعیم]]<ref>ابونعیم، ج۵، ص۲۸۳۲.</ref> [[حدیث]] وی را از [[رسول خدا]]{{صل}} نقل کرده‌اند، ولی [[ابن حجر]] مانند [[ذهبی]]<ref>ذهبی، ج۱، ص۱۴۶.</ref> در صحابی بودن وی تردید کرده و می‌گوید: نمی‌توان از روایت او، صحابی بودنش را [[اثبات]] کرد <ref>ابن حجر، ج۷، ص۴.</ref>؛ چنان که مغلطای<ref>مغلطای، ج۲، ص۲۵۹.</ref> در روایتی که ابونعیم و ابن‌منده از وی نقل کرده‌اند، دلالتی بر [[رؤیت]] وی نیافته است. [[طبری]]<ref>طبری، ج۸، ص۲۷۸.</ref> از فردی با [[نسب]] [[ابراهیم بن محمد بن ثابت بن شرحبیل حجبی]] از [[بنو عبدالدار]] نام می‌برد که خبری مربوط به [[عهدنامه]] [[ولایت عهدی]] [[امین]] را که در سال ۱۸۶ به [[کعبه]] آویخته شده، گزارش می‌دهد. این فرد به احتمال بسیار با ابوابراهیم حجبی [[فامیل]] است و در نسب‌های بالاتر به هم می‌رسند. اما اینکه [[محمد بن ثابت]] یاد شده در [[سند]] طبری، همان ابوابراهیم حجی صاحب ترجمه ما باشد، به قرائن و مدارک بیشتری نیاز دارد که با فرض [[درستی]] این نظر، صورت صحابی بودن وی محتمل نیست. روایتی که وی نقل کرده، در راستای [[منصب]] خانوادگی‌شان درباره [[فرمان]] ساخت خانه خدا به [[حضرت ابراهیم]]{{ع}} است<ref>ابونعیم، ج۵، ص۲۸۳۲؛ ابن اثیر، ج۶، ص۳؛ ابن حجر، ج۷، ص۴.</ref>. این روایت از [[صحابه]] دیگری مانند [[امام علی]]{{ع}} نیز نقل شده است<ref>ابن قتیبه، ج۱، ص۳۶۸؛ طبری، ج۱، ص۷۶۶.</ref><ref>[[منصور داداش‌نژاد|داداش‌نژاد، منصور]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابوابراهیم حجبی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۱۰۷-۱۰۸.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
نسخهٔ ۱۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۰:۴۸
ابوابراهیم حجبی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: ابوابراهیم حجبی در تراجم و رجال - ابوابراهیم حجبی در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
از بنوشیبة بن عثمان، شاخه‌ای از بنوعبدالدار از قریش، که پرده‌داری خانه خدا (حجابة البیت) در جاهلیت و اسلام برای آنان بوده است؛ از این رو، با نسبت حَجَبی شناخته می‌شوند[۱]. نام وی دانسته نیست، ولی نام فرزندش ابراهیم است که راوی روایت اوست[۲]. در صحابی بودن ابوابراهیم اختلاف است. ابن منده و ابونعیم[۳] حدیث وی را از رسول خدا(ص) نقل کرده‌اند، ولی ابن حجر مانند ذهبی[۴] در صحابی بودن وی تردید کرده و می‌گوید: نمی‌توان از روایت او، صحابی بودنش را اثبات کرد [۵]؛ چنان که مغلطای[۶] در روایتی که ابونعیم و ابن‌منده از وی نقل کرده‌اند، دلالتی بر رؤیت وی نیافته است. طبری[۷] از فردی با نسب ابراهیم بن محمد بن ثابت بن شرحبیل حجبی از بنو عبدالدار نام می‌برد که خبری مربوط به عهدنامه ولایت عهدی امین را که در سال ۱۸۶ به کعبه آویخته شده، گزارش می‌دهد. این فرد به احتمال بسیار با ابوابراهیم حجبی فامیل است و در نسب‌های بالاتر به هم می‌رسند. اما اینکه محمد بن ثابت یاد شده در سند طبری، همان ابوابراهیم حجی صاحب ترجمه ما باشد، به قرائن و مدارک بیشتری نیاز دارد که با فرض درستی این نظر، صورت صحابی بودن وی محتمل نیست. روایتی که وی نقل کرده، در راستای منصب خانوادگی‌شان درباره فرمان ساخت خانه خدا به حضرت ابراهیم(ع) است[۸]. این روایت از صحابه دیگری مانند امام علی(ع) نیز نقل شده است[۹][۱۰]
منابع
پانویس
- ↑ سمعانی، ج۲، ص۱۷۷؛ سیوطی، ص۷۶.
- ↑ ابن حجر، ج۷، ص۴.
- ↑ ابونعیم، ج۵، ص۲۸۳۲.
- ↑ ذهبی، ج۱، ص۱۴۶.
- ↑ ابن حجر، ج۷، ص۴.
- ↑ مغلطای، ج۲، ص۲۵۹.
- ↑ طبری، ج۸، ص۲۷۸.
- ↑ ابونعیم، ج۵، ص۲۸۳۲؛ ابن اثیر، ج۶، ص۳؛ ابن حجر، ج۷، ص۴.
- ↑ ابن قتیبه، ج۱، ص۳۶۸؛ طبری، ج۱، ص۷۶۶.
- ↑ داداش‌نژاد، منصور، مقاله «ابوابراهیم حجبی»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۱۰۷-۱۰۸.